Elije ar kandə tina nun dɔ mán’g
1 Koso njéteggintaje d’ula Elije pana: Aa oo, loo gə́ j’isije keneŋ nɔḭ’g neelé tad as sí el. 2 Ar sí j’awje baa gə́ Jurdɛ̰ nu, lé gə́ neelé nana kara a tuŋga kunda kag kára-kára gə mba ra ne kəi-si sí ya.
Elije ila dee keneŋ pana: Awje ya.
3 Nɛ dəw kára mbuna dee’g pana: Maji kari aw gə kuraje ləi na̰’d ɓa.
Ndá yeḛ ilá keneŋ pana: M’a kaw ya.
4 Yen ŋga yeḛ ɔd aw sə dee na̰’d tɔ. Loo gə́ deḛ teḛ baa gə́ Jurdɛ̰ ndá deḛ tuga kagje lé. 5 Nɛ loo gə́ yeḛ gə́ kára mbuna dee’g aw tuga kunda kag lé bèe-bèe ndá kandə tina ləa ɔr oso mán. Yeḛ ra né wəl pana: Ai-i! mbai ləm, tina lé m’ndima gə́ ndima.
6 Dəw lə Ala pana: See oso ra wa.
Ndá yeḛ ulá lé tɔ. Togə́bè ɓa Elije tuga ŋgəw kag unda ila lée’g neelé ndá kandə tina lé ḭ gel mán’g teḛ nun dɔ mán’g.
7 Tɔɓəi yeḛ ulá pana: Maji kari un!
Ndá yeḛ ula jia un ya tɔ.
Elije unda Aramje gə kəm libi
8 Mbai gə́ Siri aw rɔ gə Israɛlje ndá yeḛ mbo̰ kuraje ləa dɔ na̰’d oo takə̰ji lə dee ndá ula dee pana: Loo gə́ bèe ɓa kəm ra loo-sim keneŋ ya. 9 Nɛ dəw lə Ala ar dee d’ula mbai gə́ Israɛl pana: Məəi dɔ rɔi’g na̰ a teḛ lée’g neelé, mbata Aramje d’umi keneŋ ya.
10 Bèe ɓa mbai gə́ Israɛl lé ula dəwje ar dee d’aw d’aar gə mba koo loo gə́ dəw lə Ala pa taree lé ləm, gə tɔji dee lé ləm tɔ.
Né neelé teḛ as gɔl bula. 11 Mee mbai gə́ Siri to kərm, ndá yeḛ ɓar kuraje ləa dəji dee pana: See seḭ a kulamje təsərə kamje m’gər see na̰ ɓa mbuna sí’g nee ɓa un dɔ sí ar mbai gə́ Israɛl lé wa.
12 Kura ləa kára mbuna mareeje’g ilá keneŋ pana: Ǝi mbai ləm, dəw gə́ raŋg el! Nɛ Elije gə́ to njetegginta gə́ si Israɛl lé ɓa pata néje nee gə́ i pa taree mee kəi-toi’g lé ar mbai gə́ Israɛl ya.
13 Togə́bè ɓa mbai lé pana: Aw ooje loo-siée ndá m’a kula dee kar dee d’aw d’wá.
Deḛ ree d’ulá taree pana: Aa oo, yeḛ lé si Dotan. 14 Yeḛ ula gə kundaje ləm, gə pusu-rɔje ləma, gə boo-njérɔje ləm tɔ ar dee teḛ keneŋ loondul’g d’aḭ dɔ ɓee-boo neelé sub tɔ.
15 Kura lə dəw lə Ala unda loo teḛ gə ndɔ rad ndá, yeḛ oo boo-njérɔje, gə kundaje, gə pusu-rɔje, gə́ d’aḭ ne dɔ ɓee-boo neelé sub. Yen ŋga kura lé ula dəw lə Ala pana: Ai-i, mbai ləm, see j’a ra ban wa.
16 Yeḛ ilá keneŋ pana: Ɓəl el mbata njé gə́ d’aar sə síjeḛ lé bula yaa̰ d’unda njé gə́ d’aar sə dee-deḛ ɓəi.
17 Elije ra tamaji pana: Mbaidɔmbaije, maji kari ar kəmee inja aree oo dee ne. Ndá Njesigənea̰ ar kəm kura lé inja aree oo ne kundaje, gə pusu-rɔje gə́ ndɔḭ wər-wər to gə́ pər bèe dɔ mbal’g gugu dɔ Elije sub lé tɔ.
18 Loo gə́ njérɔje gə́ Siri d’aw gə́ rɔ Elije’g lé ndá, yeḛ ra tamaji ta Njesigənea̰’g pana: Maji kari ila kəm libi dɔ ginkoji dəwje’g neelé!
Ndá Njesigənea̰ ila kəm libi dɔ dee’g gə goo ta gə́ Elije dəjee lé ya tɔ. 19 Elije ula dee pana: Loo gə́ nee ɓa to rəbee el ləm, gə yee ɓa to gə́ ɓee-boo lé el ləm tɔ, ɔdje gə́ goom’g nee ndá m’a kɔr no̰ sí kaw sə sí rɔ dəw gə́ seḭ aw sa̰geeje lé.
Nɛ yeḛ ɔr no̰ dee aw sə dee Samari. 20 Loo gə́ deḛ teḛ Samari mba̰ ndá Elije pana: Njesigənea̰, ar kəm dəwje neelé inja ar dee d’oo loo!
Bèe ɓa Njesigənea̰ ar kəm dee inja ya tɔ ndá deḛ d’oo to gə́ deḛ d’aar dan mee ɓee gə́ Samari ya.
21 Loo gə́ mbai gə́ Israɛl oo dee ndá yeḛ dəji Elije pana: See m’tɔl dee wa, bɔm. See m’tɔl dee wa.
22 Elije ilá keneŋ pana: I a tɔl dee el, see deḛ gə́ i wa dee gə́ ɓərje mba̰ lé see a tel tɔl dee gə kiambas gə ɓandaŋg ləi tɔɓəi wa. Maji kari ar dee muru gə mán gə mba kar dee d’o̰ gə d’ai ɓa ar dee tel d’aw rɔ ɓée deeje’g ɓəi.
23 Mbai gə́ Israɛl ar dee ra muru-gad d’ar dee d’o̰ gə d’ai, tɔɓəi yeḛ ya̰ dee ar dee tel d’aw rɔ ɓée deeje’g ɓəi. Yen ŋga kudu njérɔje gə́ Siri lé tel ree dɔ naŋg ɓee gə́ Israɛl’g gogo el ya saar tɔ.
Ɓoo-boo oso mee ɓee gə́ Samari’g
24 Gée gə́ gogo, Ben-Adad, mbai gə́ Siri mbo̰ njérɔje ləa lai ndá aw aḭ ne dɔ Samari sub. 25 Ɓoo-boo oso Samari’g, deḛ d’udu dee jigi-jigi d’ar dɔ mulayḛ̀ kára ba ya ndá askəm larnda rɔ-jinaijoo ləm, mee né kwɔji siḭ dərje gə́ as dəb kilo gə́ kai dana loo joo lé askəm larnda mi ləm tɔ.
26 Loo gə́ mbai gə́ Israɛl dəs dɔ ndògo-bɔrɔ’g ndá dené kára no̰ dəa’g wəl pana: Ǝi, mbai ləm! Maji kari la səm ya kari.
27 Yeḛ ilá keneŋ pana: Ɓó lé Njesigənea̰ la səi el ndá see ɗi ɓa m’a ra gə mba la ne səi wa. See m’a la səi gə kandə kó gə́ ḭ loo-kunda’g əsé mán-nduú gə́ ḭ loo-mbula’g wa.
28 Tɔɓəi mbai lé dəjee pana: See ɗi ɓa i ndigi wa.
Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Dené kára neelé ulam pana: Ar sí ŋgoni j’usɔ ɓogənè ndá, bèlè j’a sɔ ka̰ ma tɔ. 29 Jeḛ ndiri ŋgonəm lé j’usɔ pal. Bèlè ndá m’ulá m’pana: Ar sí j’usɔ ŋgonee lé ŋga. Nɛ yeḛ iya ŋgonee lé .
30 Loo gə́ mbai oo tapa dené neelé ndá yeḛ til kubuje ləa ɔd njaa dəs dɔ ndògo-bɔrɔ’g tɔ. Loo gə́ dəwje d’ée ndá dee pana: Aa ooje, yeḛ ula kubu-kwa-ndòo ɓa rəa’g. 31 Mbai lé pana: Ɓó lé ɓogənè dɔ Elije, ŋgolə Sapat gaŋg el ɓəi ndá maji kar Ala ra səm nédɔkudu ya. 32 Nɛ Elije si mee kəi’g ləa gə njé gə́ tɔgje na̰’d. Ndá mbai ula dəw kára rəa’g. Nɛ kédé ɓa gə mba kar dəw neelé ree ɓəi ndá, Elije ula njé gə́ tɔgje neelé pana: See seḭ ooje to gə́ ŋgolə njetɔl-dəw neelé ula dəw kára mba karee ree gaŋg dɔm ya wa. Ooje, loo gə́ njekula neelé a ree ndá maji kar sí uduje rəw dəa’g, tɔɓəi ɔseeje ne gə́ raga: See dəw a koo kaa gɔl ɓéeje gə́ a ɓar gée’g el wa.
33 Yeḛ ar pata ar dee ya ɓəi ndá léegəneeya njekula lé ree rəa’g ulá pana: Aa oo, tuji neelé ḭ rɔ Njesigənea̰’g ŋga see ɗi tɔɓəi ɓa m’a kunda ne məəm yel dɔ Njesigənea̰’g gə mbəa ɓəi wa.
Ilisa ɓol kee ge ne ba̰ mam se ya
1 Dam a̰me ɗu, anabi ge ne hateya zi ma jan Ilisa go: «Ndi swaga ge i ne kote ne go mo ndwara se mbe no, a ɓermem ne i pe. 2 I kaɗe mo, ya̰ i mbo maŋgaɗam Urdun wak ya, ndu ge daage na sya uwara ga̰a̰r ya na tok ɗu ɗu, go no, nee ba lar swaga koteya ge ɗogle.» Ilisa jan nama go: «Mbo me!» 3 Ɗu ne nama buwal zi jan na go: «Vḭ mborra dagre ne i.» Ilisa vin nama. 4 A ne nama ɓan dagre mbo maŋgaɗam Urdun wak ya, a ɗage syal uwara. 5 Ndu a̰me ɗu ne nama buwal zi ya swaga syal na uwara ga̰a̰r go gale, na kee wak fage, det mam se ya. Na sḛ fyal, jan go: «O mbi Bageyal, mbi kaɗe na ya kaɗe!» 6 Ndu ge Dok ne ele na go: «Dé le da ya ɗaa? Ŋgay na swaga mbe tem.» Ilisa hal uwara vya, dol na swaga mbe go, kee wak ndwar ya mam pala digi sorra. 7 Ilisa jan na go: «Hé na!» Ndu mbe par na tok, her na.
Ilisa wan asagar ge Siriya ne ma
8 Swaga ge gan ge Siriya ma ne ne ka mbal pore ne Israyela go ɗe, kote na ga̰l ge asagar ma ne ma ya se, jan nama go, na asagar ma mbo goɗe katɗa swaga ge no go. 9 Amma ndu ge Dok ne teme ya jan gan ge Israyela ma ne go: «Kaage mo kale swaga no go to, ago Siriya ma ká ya go.» 10 Gan ge Israyela ma ne teme naa mbo huliya ge swaga ge Ilisa, ndu ge Dok ne ne ŋgay na na go.
Ilisa ke go no ndwara gḛ gḛ. 11 Gan ge Siriya ma ne ɓol iigiya na dulwak zi, tol na asagar ma ga̰l ma ya seɗe, jan nama go: «Aŋ ŋgay mbi ndu ge ne nee buwal zi ge ne mbo mbo syal nee koo ge gan ge Israyela ma ne ta.» 12 Ga̰l a̰me ɗu gwan ne na janna go: «Gan, ndu a̰me ne i buwal zi to! Anabi Ilisa ge ne suwal Israyela go da ne pool jan gan ge Israyela ma ne fare ge daage ge mo ne jan na mo zok dwamma zi.» 13 Gan ge Siriya ma ne jan go: «Mbo me ndil na swaga ge ne kat ne go, mbi ba teme naa mbo wan na ya.» A gwanna jan na go na ya suwal Dotan go. 14 Gan teme asagar ma gḛ ne tisi ma ne pus pore ma, a mbo ɗaal zi ya, a ver suwal se. 15 Cya̰wak vḛ, ndu ge Dok ne dore ɗage digi, wat ya zum, kwa asagar ma ver suwal ya se, ne tisi ma ne pus pore ma. Ilisa dore jan go: «Aya mbi bageyal, nee ma̰ ke ne ta gyana ɗaa!» 16 Ilisa jan na go: «Sya vo to! Naa ge ne nee ziyar go ma waɗe nama naa ge ne nama ziyar go ma waɗe ne gḛ.» 17 Ilisa kaɗe Dok go: «Bage ɗiŋnedin, hage na ndwara, na kwa swaga!» Bage ɗiŋnedin hage Ilisa dore ndwara, kwa njal ma pala wiya ne tisi ma, ne pus pore ma ge ol ver Ilisa se. 18 Swaga mbe go no, asagar ge Siriya ma ne ma kan ta mborra ya Ilisa ndwara zi, Ilisa gwan kaɗe Bage ɗiŋnedin, jan na go: «O Bage ɗiŋnedin, mbi kaɗe mo, dame nama ndwara ma digi damar!» Bage ɗiŋnedin dame nama ndwara ma digi, dimma ne fare ge Ilisa ne jya̰ go. 19 Ilisa jan nama go: «Aŋ ne viya̰ ge kwaɗa go to, a be suwal mbe ne to. Kare me mbi pe ya, mbi ɗame aŋ mbo ndu ge aŋ ne ɓyare na ta ya.» Ɗame nama mbo suwal Samariya ya. 20 Swaga ge a ne wa Samariya diŋ ya, Ilisa gwan kaɗe Bage ɗiŋnedin go: «Bage ɗiŋnedin hage naa mbe ma ndwara, nama kwa swaga.» Bage ɗiŋnedin hage nama ndwara, a kwa go bama ya Samariya ɗiŋ.
21 Swaga ge gan ge Israyela ma ne ne kwa nama, ele Ilisa go: «Mbi bá, mbi hṵ nama ɗaa?» 22 Ilisa jan na go: «Hṵ nama to! Naa ge mo ne pál nama ne pore zi ya ma, mo hun nama hun ɗaa? Ho̰ nama kaŋzam ne mam njotɗa, yá̰ nama gwan bama gan ta ya.» 23 Gan ge Israyela ma ne hon nama kaŋzam gḛ ge be to, a zam ne njotɗa, yá̰ nama mborra, a gwan bama bageyal ta ya. Ne swaga no ya day, asagar ge Siriya ma ne gwan mbo ya suwal Israyela go to bat.
Baktar det suwal Samariya go
24 Del ma kwaɗa lwak go̰r go, Ben-Hadad gan ge Siriya ma ne, kote na asagar ma ya digi mwaɗak, a mbo ya ver suwal Samariya se. 25 Ne jo̰ a vé suwal Samariya se kaal ɗe, baktar ge ɓaŋlaŋ det suwal diŋ. Kwara pala go baba puy, gá yat bware sile wara tiimal, kaŋzam ge a ne tol na tuk njoo le anda ge kilo ɗu ne ka yat da ne bware sile anuwa̰y. 26 Dam a̰me ɗu, gan ge Israyela ne ka mborra gulum ga̰l pala digi, ndi gwale a̰me ɗu fyal tene na ta, jan go: «O gan, bageyal, sya mbi ko̰r!» 27 Gan gwan ne na janna go: «Kadɗa ma̰ Bage ɗiŋnedin sya mo ko̰r ya ne to, mbi me, mbi ne pool ge sya mo ko̰r to. Mbi be a̰me, ko gḛme, ko oyo̰r jiya̰l.» 28 Gan gwan jan na go: «A ma fare ɓo mo ne ɗaa?» Gwale mbe jan na go: «Ndi gwale mbe no, jya̰ mbi go, mbi ho̰ mbi vya, i za na ma̰ no, dam ge kwap ge go, i ba zam ge na ne. 29 I sḭ mbi vya, i za na no. Ndi dam ge kwap ge go, mbi jya̰ na no go, na ho̰ i na vya ya, i ba zam na, woy na vya ya swaga .» 30 Swaga ge gan ne za̰ fare ge gwale mbe ne jya̰, taabe na ba̰r ne na ta uzi. Ne jo̰ ka mborra ge gulum ga̰l pala digi ɗe, ɓase ma kwar go na ka̰ ne zi kasigir ne na ta. 31 Gan guni tene janna go: «Kadɗa go mbi ma kun Ilisa ge Chafat vya pala ma̰ ya to, Dok na ke ne mbi kaŋ ge na laar ne ɓyare.»
32 Swaga mbe go, Ilisa ma ne naa ga̰l ge ne suwal diŋ ma ne koteya na yadiŋ. Gan teme ndu a̰me ya na ta. Tek ge ndu mbe gale ne be yanna ya na ta ɗe, Ilisa jan naa ga̰l ma go: «Ndi me bage hun siya vya ne teme ndu ja no ɗu, ndwara go, na hṵ mbi uzi. Ke me haŋgal, kadɗa ndu mbe ma̰ yan ja, dibi me zok wak ya digi, tele me na uzi ya. Ndi me ko̰r ge na bageyal koo ne yan ja vinna ne na go̰r ya no.» 33 Ya swaga jan nama fare go gale, ndi ndu ge gan ne teme na mbe yan’a, jan go: «A Bage ɗiŋnedin teme yál mbe no ya nee pal ne, mbi gwan jobre da ne na ta ɗaa?»