Ndukun gə́ wɔji dɔ ree lə Ndilmeenda lé
1 Ǝi, Teopil, ta gə́ ma m’ulai mee maktub ləm gə́ kédé lé m’wɔji ne dɔ né gə́ Jeju un kudu ra ləm, gə dɔ né gə́ yeḛ ndoo dee ləm tɔ un kudee ndɔ gə́ dɔtar 2 saar ndɔ gə́ d’unee d’aw ne səa dara. Ndəa neelé yeḛ un ndia gə goo siŋgamoŋ lə Ndilmeenda ar njékaḭkulaje ləa gə́ yeḛ ɔr dee unda dee gə kəmee lé d’oo né gə́ yeḛ ndigi kar dee ra. 3 Loo gə́ yeḛ ula rəa ndubu saar yeḛ wəi ne ndá yeḛ tel teḛ kəm dee’g wai kəmba tɔɓəi yeḛ nai sə dee ndəa rɔ-sɔ riba sə dee dɔ rəa’g gɔl bula ar loo maḭyee godo ləm, tɔji dee ta néje gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ lə Ala lé ləm tɔ. 4 Loo gə́ yeḛ wa sə dee dɔ na̰ lé ndá yeḛ un ndia ar dee gə mba kar dee d’uba Jerusalem d’ya̰ el nɛ d’a si keneŋ ŋgina ne né gə́ Bɔ neḛ un ne ndia ar dee kédé gə́ to né gə́ neḛ kara m’pa taree n’ar dee kédé mba̰ lé to : 5 mbata Ja̰ lé ra dəwje batɛm gə mán nɛ ndɔ nai bula bəl ndá d’a ra sí batɛm gə Ndilmeenda ya .
Kḭ kaw dara lə Jeju lé
6 Yen ŋga njékaḭkulaje mbo̰ na̰ rəa’g dəjee pana: Mbaidɔmbaije, see ndəa neelé nja ɓa i a kar ɓeeko̰ lə Israɛl lé tel to lée’g gogo wa.
7 Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Bɔm nja wɔji ndəa gə kàree to gə́ mée ndigi ɓó to ta lə sí-seḭ ɓa gə mba gər ndəa əsé kàree el. 8 Nɛ seḭ a kiŋgaje siŋgamoŋ loo gə́ Ndilmeenda a dəb dɔ sí’g ndá seḭ a toje ne njékɔrgootaje ləm mee ɓee gə́ Jerusalem ləm, gə ɓeeje lai gə́ wɔji dɔ Jude ləm, gə Samari ləma, gə kɔr ne rudu naŋg nee njal ləm tɔ .
9 Loo gə́ yeḛ pata neelé mba̰ ndá né unee dan dee’g ar dee d’ée njal mum on dəa ar dee d’ée el saar . 10 Loo gə́ d’aar d’aa gée gə́ dara sɔmɔmo̰ ndá dəwje joo gə́ d’ula kubu gə́ nda rɔ dee’g d’uba dee naŋg bus 11 ndá dəji dee pana: Seḭ dəwje gə́ Galile, see ban ɓa aar aaje loo gə́ dara sɔmɔmo̰ bèe wa. Jeju lé gə́ d’unee dan sí’g d’aw səa dara gə́ seḭ éeje lé pia gə́ a gə kḭ dara tel ree nja to kən.
12 Yen ŋga deḛ d’ḭ dɔ mbal gə́ d’aar keneŋ ria lə Koiyoje lé d’ɔs tel d’aw Jerusalem, gə kuree rəgəsə ba bèe d’wɔji ne boa-loo-kaw gə́ ndɔ-kwa-rɔ’g. 13 Loo gə́ deḛ teḛ ɓée ndá deḛ d’al d’aw mee kəi gə́ tar gə́ rɔd dɔ maree’g loo gə́ d’wa dɔ na̰ keneŋ ta-ta, deḛje neelé to Piɛrə, gə Ja̰, gə Jak, gə Andre, gə Pilibə, gə Tomas, gə Bartelemi, gə Matiyo, gə Jak ŋgolə Alpe, gə Simo̰ gə́ to Jelotə, gə Jude ŋgolə Jak tɔ . 14 Deḛ lai neelé d’ɔm meḛ dee na̰’d sad ləm, d’ai meḛ dee sam-sam gə mba ra tamaji ləm tɔ ar denéje gə́ na̰je ləm, gə Mari, ko̰ Jejuje ləma, gə ŋgako̰ Jejuje ləm tɔ lé d’isi sə dee na̰’d tɔ.
Deḛ d’ɔr Matias mba karee taa tor Judas
15 Mee ndəa’g neelé ŋgako̰ na̰je gə́ mbo̰ dɔ na̰ lé d’aḭ tɔl gə dɔ dee rɔ-joo. Piɛrə uba naŋg ḭta dan dee’g ula dee pana: 16 Ŋgakɔmje gə́ dəwje, ta gə́ Dabid pa gə torndu Ndilmeenda mee maktub gə́ to gə kəmee gə́ wɔji dɔ Judas, yeḛ gə́ njekɔrno̰ deḛ gə́ d’wa Jeju lé taree aw lée’g béréré ya. 17 Yeḛ neelé deḛ turá sə sí na̰’d ləm, yeḛ si sə sí na̰’d loo kula ra sí’g ləm tɔ.
18 (Diŋgam neelé odo lar-kaiya ləa ndogo ne ndɔ ndá yeḛ ɔd oso unda siŋga dunee naŋg təd ar mée inja wuguju ar ŋgan siḭyee ɔm naŋg tɔ. 19 Taree neelé oso mbi dəwje lai gə́ d’isi Jerusalem ar dee d’unda ri loo neelé gə ta koji dee Hakeldama, tel ta koji sí lé ndá pana: Ndɔ məs.)
20 Nɛ ta gə́ deḛ ndaŋg mee maktub Pakɔs’g lé pa pana:
Maji kar ɓee ləa to nduba piu-piu ləm,
Maji kar dəw kára kara ra ɓee keneŋ el ləm tɔ. Tɔɓəi pa tɔɓəi pana:
Maji kar dəw gə́ raŋg taa toree loo-kula’g ləa .
21 Bèe ndá ar sí j’ɔrje dəw kára mbuna deḛ gə́ to njéboalookawje lə síjeḛ loo gə́ Mbaidɔmbaije Jeju nai ne sə sí gə kəmee ɓəi lé 22 un kudee batɛm’g lə Ja̰ saar teḛ ne ndɔ gə́ d’unee ne dan sí’g, maji kar sí j’undá debee neelé sə sí na̰’d mba karee to njekɔrgoota teḛ dɔkumbwa’g lə Jeju to gə́ jeḛ bèe tɔ .
23 Deḛ d’ɔr dəwje joo d’unda dee no̰ dee’g, yeḛ gə́ kára ria lə Jisəb gə́ d’unda ria lə Barsabas gə́ deḛ ɓaree Justus ləm, yeḛ gə́ kára ria lə Matias ləm tɔ. 24 Tɔɓəi deḛ ra tamaji pana: Mbaidɔmbaije, i gə́ gər meḛ dəwje lai lé maji kari tɔji sí yeḛ gə́ i nja ɔree mbuna dəwje joo’g neelé 25 gə mba karee to gə́ njeboakula ləi sə sí ləm, gə mba karee to sə sí njekaḭkula ləi ləm tɔ mbata Judas lé uba sí ya̰ sí ɔd aw loo ləa mba̰.
26 Deḛ ra né asəna gə téen bèe dɔ dee’g ndá téen lé oso dɔ Matias’g ndá Matias lé ɓa d’ulá mbuna njékaḭkulaje gə́ dɔg-gir-dee-kára’g lé tɔ.
Fare pala hageya
1 O! Tewfilus, ge mbi maktub ge zḛ ge zi, mbi wa̰ kaŋ ge Jeso ne e pe kerra ma, ne na hateya ma pe pet, 2 diŋ mbo ya dam ge a ne hé na mbo digi go. Ne ɗage mbo digi, ho̰ nà naa ge temeya, ge nà ne tá nama ma wak ne pool ge O̰yom ge mbegeya ne ta. 3 Go̰r siya ge na ne go, Jeso ŋgay tene nà naa ge temeya ma ta ne viya̰ ma hini hini ndwara ke nama kwarra go nà da ne ndwara. Dya̰ tene nama ta dam wara anda, ka jan nama fare ge muluk ge Dok ne. 4 Swaga zam kaŋzam dagre ne nama go, ho̰ nama nà wak go: «Mbo me ne Ursalima diŋ uzi ya kaal to, ka me da̰re wak tuli ge mbi Bá ne ke, na ge mbi ne waage aŋ na . 5 ago Yohanna ke baptisma mam se, amma aŋ ɗe, dam mbe ma no pul zi, a mbo ke aŋ baptisma O̰yom ge mbegeya zi.»
Mborra digi ge Jeso ne
6 Nama swaga koteya mbe go, a ele Jeso go: «Bageyal, a swaga mbe go no mo ba gwan ne muluk ge Israyela ne ya ɗaa?» 7 Gwan ne nama janna go: «Kwa swaga ma ne dam ma ge Mbi Bá ne e nama pool ge na ne zi da ne aŋ pe to. 8 Amma aŋ mbo ɓol pool swaga ge O̰yom ge mbegeya ne mbo mbo ja aŋ pal. Aŋ mbo gá mbi naa ge sayda ma Ursalima go, ne suwal ge Yahudiya ne ma go pet, ne suwal Samariya go, diŋ mbo dunya pe aya dab .» 9 Swaga ge ne jya̰ fare mbe ma, mbo digi ya nama ndwara go pet, pḭr mbo ya fat na ne nama ndwara zi swaga. 10 A gale ne swaga ndil swaga digi go, Jeso ne mbo digi, naa azi a dyan ya nama ta ne ba̰r saal, 11 a jan nama go: «Galile ma, aŋ te mḛ ndil swaga digi go kyaɗa ɗaa? Jeso mbe ge ne mbo digi ne aŋ buwal zi no, mbo gwan dḛ ya mbe go no ca dimma ne aŋ ne kwa na mbo digi go.»
Ndu ge er Yuda byalam
12 A ɗage ne njal ge a ne tol na njal olive ne ya, a gwan’a Ursalima diŋ. Swaga mbe ka gwa ne Ursalima, na kaal mbya viya̰ mborra ge ndu ne mbyat mbo na dam ɗigliya go. 13 Swaga ge a ne dé ya suwal diŋ, a ndé burgu digi, swaga ge a ne kote ne go ɗaɗak zi. Ka Bitrus, Yohanna, Yakub ma ne Andrawus, Filibus ma ne Toma, Bartalamawus ma ne Matta, Yakub ge Alfa vya, Siman ge Zelot ma ne Yuda ge Yakub vya. 14 Nama sḛ ma mwaɗak, ne dulwak ɗu, a ka dwage ke kaɗeya poseya ne naa zaab ma, ne Maryam ge Jeso ná, ne na ná vya ma me.
15 Dam mbe ma pul zi, ɓase ge a ne kote ma ka naa kis para wara azi. Bitrus ɗage ná vya ma buwal zi digi, jan nama go: 16 «Ná vya ma, a ŋgat go fare njaŋgeya ge O̰yom ge mbegeya ne jya̰ na ne Dawda wak zi zḛ tek Yuda pal, na ge ne ɗame naa mbo ya wan Jeso wak wi. 17 Na sḛ ka nee buwal zi, a ho̰ na temel kerra dimma ne nee go me. 18 Na sḛ yá swaga ne na sḛ pe ne bware ge na ya̰l ne mbe. Na sḛ mbá ya se ne na pala, na laar fó no, na laar zaaso ma busugi ya zum no . 19 Naa ge ne Ursalima diŋ ma pet, a ka ne fare mbe kwarra, a go no, a ho̰ swaga mbe dḭl ne bama wak no go ‹Hakeldama›, na sḭ go: swaga ge swama ne. 20 Ago a njaŋge ne maktub kaŋ mballa zi go:
‹Na yàl ga pṵṵl, ndu gwan kat na diŋ to.›
jya̰ go uwale:
‹Ndu ge ɗogle è na byalam temel zi .›
21 A kwaɗa go, ne nama ge a ne ka mbo dagre ne nee swaga ge nee Bageyal, Jeso ne ka ɗame nee go, 22 ne baptisma ge Yohanna ne ya day, ɗiŋ mbo ya dam ge a ne hé na mbo digi ne nee buwal zi go, nee ɓo ndu ɗu ne nama buwal zi na ka sayda ge tanna ge na ne ne nee.» 23 A ɓol naa azi: Yusuf na ge a ne tol na Barsabbas, na dḭl syalla Justus, ne Mattiyas me. 24 Uwale, a kaɗe go: «Bageyal, mo ge ne kwa naa dulwak ma pet, ŋgay i ne nama ge azi mbe ma no buwal zi, ndu ge mo ne tá na, 25 ne da pe na ame temel ge ndu ge temeya ne, na ge Yuda ne ya̰ na se, hé na viya̰ na pal no.» 26 A uusi baare, baare uusiya det Mattiyas. Mattiyas gá ke temel dagre ne nama ge wol para ɗu ma.