Juje dum dɔ Amɔrje
1 Loo gə́ Adoni-Sedek, mbai gə́ Jerusalem oo to gə́ Juje taa ɓee gə́ Ai tujee pugudu-pugudu ləm, oo to gə́ yeḛ ra gə Ai gə mbai gə́ keneŋ to gə́ yeḛ ra gə Jeriko gə mbai gə́ keneŋ ləma, oo to gə́ njé gə́ Gabao̰ d’ɔm na̰’d gə Israɛlje d’isi ne mbuna dee’g ləm tɔ ndá, 2 ɓəl-boo undá badə gaŋgee, mbata Gabao̰ lé to ɓee-boo gə́ boi yaa̰ kára mbuna ɓee-booje gə́ lə mbaije ləm, boi yaa̰ unda ɓee-boo gə́ Ai kara ləma, ar diŋgamje lai gə́ d’isi keneŋ to gə́ bao-rɔje ləm tɔ. 3 Togə́bè Adoni-Sedek, mbai gə́ Jerusalem ula kula rɔ Hoham, mbai gə́ Ebro̰ ləm, gə rɔ Piream, mbai gə́ Jarmut ləm, gə rɔ Japia, mbai gə́ Lakis ləma, gə rɔ Dəbir, mbai gə́ Eglo̰ ləm tɔ pana: 4 Gə́ reeje rɔm’g, ree laje səm mba kar sí j’aw n’rɔje gə njé gə́ Gabao̰ mbata deḛ d’ɔm na̰’d gə Juje gə Israɛlje tɔ.
5 Yen ŋga mbaije lə Amɔrje gə́ mi gə́ to mbai gə́ Jerusalem ləm, gə mbai gə́ Ebro̰ ləm, gə mbai gə́ Jarmut ləm, gə mbai gə́ Lakis ləma, gə mbai gə́ Eglo̰ ləm tɔ lé, mbo̰ dɔ na̰ ndá d’aw gə njérɔje lə dee na̰’d lai, deḛ ree d’isi mbɔr Gabao̰’g ndá d’ubá naŋg bus rɔ səa tɔ. 6 Njé gə́ Gabao̰ d’ula kula rɔ Juje’g loo-siée’g Gilgal d’ulá pana: Maji kari uba kuraje ləi ya̰ dee gə goo ŋgalee el ləm, ḭ kalaŋ gə tɔgi ree rɔ sí’g taa sí ɔm sí tar la ne sə sí ləm tɔ, mbata mbaije lə Amɔrje lai gə́ d’isi kaar mbal’g lé d’unda siŋga dee na̰’d rɔ sə sí.
7 Léegəneeya Juje ḭ Gilgal gə njérɔje lai ləm, gə bao-rɔje lai ləm tɔ ndá d’ɔd d’aw. 8 Njesigənea̰ ula Juje pana: Ɓəl dee el mbata m’ɔm dee jii’g yəg mba̰ ndá dəw kára kara dan dee’g a kaar gəs nɔḭ’g el.
9 Juje ḭ Gilgal loondul’g njaa saar teḛ dɔ dee’g wai. 10 Ndá Njesigənea̰ sané dee kad-kad no̰ Israɛlje’g, ar Israɛlje tɔl dee bula mbɔr Gabao̰’g ləm, tuba goo dee gə rəw gə́ aw gə́ Bet-Oron ləma, dum dɔ dee saar teḛ ne Ajeka gə Makéda ləm tɔ. 11 Loo gə́ d’isi d’aḭ no̰ Israɛlje’g teḛ ne loo-suru-ɗum’g lə ɓee gə́ Bet-Oron ndá Njesigənea̰ tila dee gə kwɔjije gə́ boi-boi gə́ d’ḭ dara saar ndá deḛ d’wəi ne lai ya mee ɓee gə́ Ajeka, deḛ gə́ d’wəi yoo-kwɔji lé bula d’unda deḛ gə́ Israɛlje tɔl dee gə kiambas tɔ.
12 Mee ndəa gə́ Njesigənea̰ ɔm Amɔrje ji Israɛlje’g lé Juje ula Njesigənea̰ ta kəm Israɛlje’g pana:
I kàr lé aar naŋg dɔ ɓee gə́ Gabao̰ bèe ɓa ləm,
I naḭ kara aar naŋg wəl-loo gə́ Ajalon bèe ləm tɔ.
13 Yen ŋga kàr lé aar naŋg ləm, naḭ kara ya̰ goo kaḭ tar ləa ləm tɔ saar ar ginkoji dəwje neelé dal ba̰ lə dee rɔ njéba̰je’g lə dee. Ta neelé see ndaŋg taree mee maktub’g lə Njéra nédanaje el wa, kàr lé aar naŋg dan dara’g dana bab ɓó ɔs rəa ɓad gə mba kandə el, saar nai lam karee as ndɔ kára doŋgɔ . 14 Ndɔ gə́ Njesigənea̰ oo ndu dəw togə́bè lé d’oo garee kédé el ləm, gə gogo el ləm tɔ mbata Njesigənea̰ nja rɔ mbata lə Israɛlje.
15 Gée gə́ gogo Juje gə Israɛlje lai tel d’aw loo-si dee’g Gilgal tɔ.
Juje tɔl mbaije gə́ mi lé
16 Mbaije gə́ mi lé d’aḭ d’iya rɔ dee mee bolè mbal gə́ Makéda. 17 D’ula Juje taree pana: Mbaije gə́ mi lé d’iya rɔ dee mee bolè mbal gə́ Makéda. 18 Juje pana: Nduburuje biri mbalje aw uduje ne ta bolè mbal lé ndá undaje dəwje keneŋ mba kar dee ŋgəm ta dee. 19 Nɛ seḭ lé, tubaje goo njéba̰je lə sí lé boo aarje naŋg el ləm, gaŋgje gel dee ɓó, ya̰je loo ar deeje d’andə mee ɓee-booje’g lə dee el mbata Njesigənea̰, Ala lə sí ya̰ dee ji sí’g mba̰.
20 Loo gə́ Juje gə Israɛlje tɔl dee bula dum dɔ dee gə no̰ mba̰ ndá deḛ gə́ d’askəm kaḭ kaw mba kaji rɔ dee lé d’aḭ d’uru mee ɓee-booje gə́ ndògo-bɔrɔ gugu dɔ dee sub ndá, 21 Israɛlje lai tel ree gə loo-kulee lɔm rɔ Juje’g loo-si dee’g Makéda, ar dəw kára kara teḛ təa ila dɔ Israɛlje’g bèe el ŋga.
22 Yen ŋga Juje pana: Ɔrje ta bolè mbal arje mbaije gə́ mi neelé d’unda loo teḛ raga ndá reeje sə dee rɔm’g nee. 23 Deḛ ra togə́bè ya, mbaije gə́ mi gə́ d’ar dee d’unda loo mee bolè mbal’g teḛ raga gə́ deḛ ree sə dee rəa’g lé ɓa nee: mbai gə́ Jerusalem ləm, gə mbai gə́ Ebro̰ ləm, gə mbai gə́ Jarmut ləm, gə mbai gə́ Lakis ləma, gə mbai gə́ Eglo̰ ləm tɔ. 24 Loo gə́ deḛ ree gə mbaije neelé no̰ Juje’g mba̰ ndá Juje ɓar dəwje gə́ Israɛl lai ɓa ula ɓé-njérɔje gə́ d’aw səa na̰’d lé pana: Rəmje gə́ kédé nee ndá tilaje gɔl sí gwɔb mbaije’g neelé. Togə́bè ɓa deḛ rəm pər gə́ rɔ dee’g tila gɔl dee gwɔb mbaije’g lé tɔ. 25 Juje ula dee pana: Ɓəlje el ləm, undaje bala el ləm tɔ, waje rɔ sí kɔgərɔ ləm, waje diŋgam meḛ sí’g ləm tɔ, mbata yee gə́ bèe ɓa Njesigənea̰ a ra gə njéba̰je lə sí lai gə́ seḭ a gə rɔje sə dee lé.
26 Gée gə́ gogo ndá Juje kunda dee tɔl dee, tɔɓəi yeḛ na nin dee kəm kagje’g mi ar dee to keneŋ saar kàr andə. 27 Loo gə́ kàr a gə kandə lé Juje un ndia gə mba kar dee tɔr nin dee kəm kagje’g ndá d’ɔm dee mee bolè mbal gə́ deḛ d’iya rɔ dee keneŋ kédé lé tɔɓəi d’udu ta bolè mbal gə biri mbalje gə́ to keneŋ un kudee mee ndəa gən saar teḛ ɓogənè.
Juje taa ɓee-booje gə́ to par gə́ dɔkɔl lé
28 Mee ndəa’g neelé Juje rɔ gə ɓee gə́ Makéda gə kiambas ɓa taa ne, yeḛ tɔl mbai gə́ keneŋ ləm, gə koso-dəwje lai gə́ d’isi keneŋ ləma, yeḛ tuji ne ɓee-boo neelé pugudu-pugudu ləm tɔ, yeḛ ya̰ loo ar dəw kára kara teḛ aḭ aw el ndá yeḛ ra gə mbai gə́ Makéda to gə́ yeḛ ra ne gə mbai gə́ Jeriko lé bèe tɔ.
29 Juje gə Israɛlje lai d’ḭ Makéda d’aw Libna ndá d’ur dɔ njé gə́ Libna’g gə rɔ. 30 Njesigənea̰ ya̰ Libna gə mbai gə́ keneŋ ji Israɛlje’g ar dee rɔ səa gə kiambas tuji ɓee-boo ləm, gə deḛ lai gə́ d’isi keneŋ pugudu-pugudu ləm tɔ, yeḛ ya̰ loo ar dəw kára kara teḛ aḭ aw el ndá yeḛ ra gə mbai gə́ keneŋ to gə́ yeḛ ra ne gə mbai gə́ Jeriko lé bèe tɔ.
31 Juje gə Israɛlje lai d’ḭ Libna d’aw Lakis, deḛ d’wa loo-si dee ta ɓee’g neelé ɓa d’ur dəa’g gə rɔ ɓəi. 32 Njesigənea̰ ya̰ Lakis ji Israɛlje’g ar dee taa mee ndɔ gə́ njekɔm’g joo ndá deḛ tuji ɓee-boo neelé gə deḛ lai gə́ d’isi keneŋ pugudu-pugudu gə kiambas to gə́ deḛ ra ne gə Libna bèe ya tɔ. 33 Togə́bè ɓa Hɔram, mbai gə́ Gejer ḭ aw gə mba la gə njé gə́ Lakis. Juje dum dəa-yeḛ gə dəwje ləa ləm, ya̰ loo ar dəw kára kara aḭ aw el ləm tɔ.
34 Juje gə Israɛlje lai d’ḭ Lakis d’aw Eglo̰, deḛ d’wa loo-si dee ta ɓee’g neelé ɓa d’ur dəa’g gə rɔ ɓəi. 35 Deḛ taa gə́ mee ndəa gən ya ndá deḛ tuji ɓee-boo gə deḛ lai gə́ d’isi keneŋ lé pugudu-pugudu gə kiambas tɔ, Juje tuji ɓee-boo lé pugudu-pugudu gə́ mee ndəa gən to gə́ yeḛ tuji ne Lakis lé bèe ya tɔ.
36 Juje gə Israɛlje lai d’ḭ Eglo̰ ndá d’aw d’ur dɔ Ebro̰’g gə rɔ. 37 Deḛ taa tɔɓəi deḛ tujee-yeḛ ləm, gə mbai gə́ keneŋ ləm, gə ɓee-booje ləa lai ləma, gə deḛ lai gə́ d’isi keneŋ ləm tɔ gə kiambas, Juje ya̰ loo ar dəw kára kara aḭ aw el to gə́ yeḛ ra ne gə Eglo̰ bèe tɔ ndá yeḛ tuji ɓee-boo neelé gə deḛ lai gə́ d’isi lé keneŋ pugudu-pugudu tɔ.
38 Juje gə Israɛlje lai tel dɔ dee njoroŋ d’aw d’ur dɔ Debir’g gə rɔ. 39 Deḛ taa ɓee neelé ləm, tuji mbai gə́ keneŋ ləm, gə ɓee-booje ləa lai ləma, gə deḛ lai gə́ d’isi keneŋ pugudu-pugudu gə kiambas ləm tɔ ɓó d’ya̰ loo d’ar dəw kára kara aḭ aw el, Juje ra gə Dəbir gə mbai gə́ keneŋ to gə́ yeḛ ra ne gə Ebro̰ ləm, gə Libna gə mbai gə́ keneŋ lé ləm tɔ.
40 Togə́bè Juje dum dɔ ɓeeje neelé lai, ɓeeje gə́ to kaar mbal’g ləm, gə njé gə́ par gə́ dɔkɔl ləm, gə njé gə́ to ndag-loo’g ləma, gə njé gə́ to dɔdərloo’g ləm tɔ ndá yeḛ tuji mbaije lai, yeḛ ya̰ loo ar dəw kára kara aḭ aw el ləm, yeḛ tuji néje lai gə́ d’əmə ləm tɔ, to gə́ Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje un ne ndia aree lé. 41 Juje dum dɔ dee un kudee Kades-Barnea saar teḛ ne Gaja ləm, yeḛ dum dɔ ɓee gə́ Gosen lai saar teḛ ne Gabao̰ ləm tɔ. 42 Juje taa ɓeeje neelé lai ləm, gə mbaije lə dee gə́ keneŋ ləm tɔ mbata Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje rɔ ar dee tɔ. 43 Gée gə́ gogo ndá Juje gə Israɛlje lai tel d’aw loo-si dee’g Gilgal tɔ.
Halla ge Amoriya ma gan ma ne
1 Adoni-Sedek, gan ge suwal Ursalima ne za̰ go Juswa ame suwal Ay ya go, na burmi na ya uzi, na ke ne Ay ma ne na gan dimma ne na ne ke ne suwal Jeriko ma ne na gan go. Za̰ uwale go Gabawon ma za̰ ta ya ne Israyela ma, nama gá ya katɗa dagre. 2 Vo ge ɓaŋlaŋ wan nama, ne da pe, suwal Gabawon ka suwal ge ɓaŋlandaŋ, dimma ne suwal a̰me ge gan ne ka ne go go, ka ga̰l waɗe Ay. Na naa ma pet, a naa ge pateya ma ne. 3 Adoni-Sedek gan ge Ursalima ne, hal Hoham gan ge Hebron ne, ne Pireyam gan ge Yarmut ne, ne Yafya, gan ge Lakis ne, ne Debir gan ge Eglon ne goŋle, janna go: 4 «Mbo me ya mbar mbi mbo det suwal Gabawon, ago, a za̰ ta ya ne Juswa ma ne Israyela vya ma.» 5 Amoriya ma gan ge anuwa̰y ma, ndwara go: gan ge Ursalima ne, ne gan ge Hebron ne, ne gan ge Yarmut ne, ne gan ge Lakis ne, ne gan ge Eglon ne, a ɓan bama pe digi dagre. A ne bama asagar ma ɗage ya det suwal Gabawon. 6 Gabawon ma hal Juswa goŋle Gilgal ya janna go: «Ya̰ mo dore ma to, sya i ko̰r ya avun cap, má i! Ago gan ge Amoriya ne ma pet, nama ge a ne ká ne njal pe zi ma, a ɓan pe ja dagre i pal.» 7 Juswa ɗage ne Gilgal ya, poseya ne na naa ge mbal pore ma pet, naa ge pateya ma mwaɗak.
8 Bage ɗiŋnedin jan Juswa go: «Sya nama vo to, ago mbi ɓyan nama ya mo tok go, ndu a̰me ɗu ne nama buwal zi mbo mḛ́ mo ndwara zḛ to.» 9 Juswa ɗage ne Gilgal ya ɗaal, mbo ya det nama tukcuk. 10 Bage ɗiŋnedin hal nama digi Israyela vya ma ndwara zḛ. A hal nama halla ge ɓaŋlaŋ ge suwal Gabawon go, a yan nama pe ne viya̰ ge mbo suwal Bet-Horon ge ne haal digi ne ya, a yan nama ɗiŋ mbo suwal Azeka ma ne Makeda ya. 11 Nama so syaya Israyela vya ma ndwara zḛ zi, swaga ge a ne ɗage soole ne suwal Bet-Horon ge ne haal digi ne go mbo se ya ɗe, Bage ɗiŋnedin swar tuwar-ndaar ge ga̰l ma ne digi ya nama pal ge be to ɗiŋ det suwal Azeka ya. A su njinjik. Naa ge tuwar-ndaar ne hṵ nama ka gḛ waɗe nama ge Israyela vya ma ne hṵ nama ne kasagar.
12 Dam ge Bage ɗiŋnedin ne ɓya̰ Amoriya ma Israyela vya ma tok go, Juswa jan Bage ɗiŋnedin fare Israyela vya ma ndwara go pet go:
«Gyala, mḛ mo swaga ge ɗu go Gabawon pal,
mo saba, mḛ baal pul ge Ayalon ne pal.»
13 Gyala mḛ swaga ge ɗu go, saba mḛ me, ɗiŋ Israyela vya ma gele ta ne bama naa ge ho̰l ma. Dimma ne njaŋge ne maktub ge naa ge dosol ma ne zi go: Gyala pala tat, gyala mḛ swaga ge ɗu go, har tene dimma to, ɗiŋ mbo kaŋ ge dam ne na duul go. 14 Dam mbe no pe be kat dam ma ge zaŋgal ma zi ya, ko dam ge hṵsi ma zi ya to bat, ge Bage ɗiŋnedin ne za̰ ndu dasana wak. A Bage ɗiŋnedin ka mbal pore Israyela vya ma pe go ne. 15 Go̰r go, Juswa ma ne Israyela vya ma pet, a gwan mbo bama swaga katɗa Gilgal ya.
Juswa hun Amoriya ma gan ge anuwa̰y mbe ma uzi
16 Gan ge anuwa̰y mbe ma syat bama pe so, a mbo woy ta ge njal pṵṵl ge Makeda ne zi. 17 A mbo ya jan Juswa go: «Gan ge anuwa̰y mbe ma woy ta ya njal pṵṵl ge Makeda ne zi.» 18 Juswa jan go: «Viŋgri me njal ge ga̰l ma ge njal pṵṵl mbe wak go, é me naa koy nama. 19 Aŋ ɗe, mḛ me to, ya̰ me aŋ naa ge ho̰l ma pe, vé me nama naa ge ne go̰r ya ma ya zum, ya̰ me nama wat nama suwal ma diŋ to. Ago Bage ɗiŋnedin, Dok ge aŋ ne, ɓyan nama ya aŋ tok go.» 20 Swaga ge Juswa ma ne Israyela vya ma ne há nama halla ge ɓaŋlaŋ ɗe, naa ge ne gá ma syat so mbo woy ta suwal ge ne ve ne gulum ga̰l ma diŋ ya. 21 Ɓase ma mwaɗak, a gwan’a be ɓol fare Juswa ta bama swaga katɗa Makeda go, be ge ndu a̰me ɗu hage na wak digi jan nama fare to.
22 Juswa jan go: «Hage me njal pṵṵl wak, wa̰ me mbi gan ge anuwa̰y mbe ma ya zum.» 23 A ke go mbe no, a wan na gan ge anuwa̰y mbe ma ya zum. Ka gan ge Ursalima ne, ne ge Hebron ne, ne ge Yarmut ne, ne ge Lakis ne, ne ge Eglon ne me. 24 Swaga ge a ne wa̰ gan mbe ma ya hon Juswa ɗe, Juswa tol Israyela ma ya pet, jan garlaŋ pore ge a ne mbo dagre ne na ma go: «Nda me ta ya zi, e me aŋ koo ma ge gan mbe ma ka̰l ma go.» A ndar ta ya zi, a e bama koo ma ge nama ka̰l ma go. 25 Juswa jan nama go: «Sya me vo to, ndace me to, wa̰ me aŋ dulwak, mḛ me ndiŋ, a go mbe no ge Bage ɗiŋnedin mbo ke ne aŋ naa ge ho̰l ge aŋ ne mbo hal nama ya ma pet.» 26 Go̰r go, Juswa hun nama, gabe nama uwara ma anuwa̰y ta digi ɗiŋ gasamal. 27 Swaga ge gyala ne mbo dimma ɗe, Juswa hon wak go a fage nama ya se, a fage nama ya se, a kan nama ge njal pṵṵl ge a ne woy ta na zi mbe zi ya, a viŋgri njal ge ga̰l ma njal pṵṵl mbe wak go. A gá ya swaga mbe zi ɗiŋ ma̰ no.
Suwal ge le mbii ma ameya
28 Dam mbe go, Juswa ame suwal Makeda, hun naa ge ne suwal mbe diŋ ma uzi kakaɗak ɓanna ne nama gan. Be ya̰ a̰me ne ndwara suwal mbe diŋ to bat. Ke ne gan ge Makeda ne dimma ne na ne ke ne gan ge Jeriko ne go. 29 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Makeda go, a mbo suwal Libni ya, a det na pore mballa. 30 Bage ɗiŋnedin ɓyan na Israyela ma tok go, a hun na gan poseya ne na naa ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ne ndwara to bat. A ke ne gan ge Libni ne dimma ne a ne ke gan ge Jeriko ne go.
31 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Libni go, a mbo suwal Lakis ya. A nṵsi ta se, a det na pore mballa. 32 Bage ɗiŋnedin ɓyan suwal Lakis Israyela ma tok go, a ame na dam ge azi go, a burmi nama ne kaŋ ge daage ma uzi kakaɗak, dimma ne a ne ke ne suwal Libni go. 33 Swaga mbe go, Horam, gan ge suwal Gezer ne sya Lakis ko̰r ya, amma Juswa hun na poseya ne na naa ma pet, be ge ya̰ ndu a̰me ɗu ɓurra to bat.
34 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Lakis go, a mbo suwal Eglon ya, a nṵsi ta se, a det na pore mballa. 35 A ame na dam ge ɗu go juju, a hun naa ge ne suwal mbe diŋ ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ɗu ne ndwara to bat. A ke ne na dimma ne a ne ke suwal Lakis go.
36 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Eglon go, a mbo suwal Hebron ya, a det na pore mballa. 37 A ame na, a hun gan poseya ne naa ge ne suwal mbe go ma, poseya ne na suwal lew ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ge ne ndwara ɗu to bat. Dimma ne a ne ke ne suwal Eglon go, Juswa hun nama uzi kakaɗak, ya̰ a̰me ɗu ɓurra to bat.
38 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a saŋge ta ya suwal Debir pal, a det na pore mballa. 39 A ame na, a hun na gan poseya ne na naa ma, ne na suwal lew ma pet, a hun nama uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ɗu ne ndwara to bat. Juswa ke ne gan ge suwal Debir ne dimma ne na ne ke ne suwal Hebron ma ne Libna ne na gan go.
40 Juswa ame suwal ma mwaɗak, suwal ge ne le ge njal go ma, ne suwal ge ne le ge mbii ge go ma, ne suwal ge ne le babur pul go ma, ne suwal ge ne le ge lwalwak go ma pet. A hun nama gan ma ne nama naa ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ne ndwara ɗu to bat, dimma ne Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, ne ho̰ wak go. 41 Juswa ame nama ne suwal Kades-Barneya ya ɗiŋ mbo Gaza go, ne suwal Gochen go ɗiŋ mbo Gabawon. 42 Juswa ame suwal mbe ma mwaɗak, hal nama gan ma pet, ne pore mballa ge ɗu mbe. Ago Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne ka mbal pore Israyela ma pe go ne. 43 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a gwan mbo bama swaga katɗa Gilgal ya.
