Meemaji gə́ Elije ra mbata dené gə́ Sunem lé
1 Elije ula dené gə́ yeḛ ar ŋgonee tel si kəmba lé pana: Uba naŋg ḭta, i gə njémeekəije ləi awje aw síje loo gə́ kəm kisi keneŋ, mbata Njesigənea̰ a gə kar ɓoo-boo oso ndá ɓoo-boo neelé a koso dɔ ɓee’g as ləb siri .
2 Dené lé uba naŋg ḭ ndá yeḛ ra gə goo ta gə́ dəw lə Ala ulá lé: Yeḛ ḭ aw gə njémeekəije ləa, aw si ne ɓeeko̰’g lə Pilistije as ləb siri ya tɔ. 3 Rudu ləb gə́ njekɔm’g siri lé ndá dené neelé ḭ ɓeeko̰’g lə Pilistije tel aw ra ndòo rɔ mbai’g mbata lə kəi ləa gə ndɔ ləa. 4 Mee ndəa’g neelé mbai wɔji ta gə Gehaji gə́ to kura lə dəw lə Ala pana: M’ra ndòo rɔi’g, ulam boo-néje lai gə́ Elije ra lé am m’oo. 5 Nɛ loo gə́ yeḛ si ula mbai né gə́ Elije ra ar ŋgon gə́ wəi tel si ne kəmba lé ndá dené gə́ Elije ar ŋgonee tel si kəmba lé ree ra ndòo rɔ mbai’g lé mbata lə kəi ləa gə ndɔ ləa lé. Ndá Gehaji pana: Ǝi mbai ləm, aa oo dené lé ləm, gə ŋgonee gə́ Elije aree tel si kəmba ləm tɔ lé ɓa nee.
6 Mbai dəji dené lé ta ndá yeḛ ndaji ta lé aree ya tɔ. Yen ŋga mbai lé ula njekaa dɔ néje ləa aree aw səa pana: Ar dee tel gə néje lai gə́ wɔji dɔ dené lé d’aree ləm, kandə néje lai gə́ ḭ mee ndɔ’g ləa un kudee mee ndəa gə́ yeḛ ya̰ ne ɓeeko̰ nee saar teḛ ɓasinè lé kara ar dee tel ne d’aree ləm tɔ.
Ajael tel to mbai gə́ Siri
7 Elije ɔd aw Damas. Loo gə́ Ben-Adad, mbai gə́ Siri oso gə rɔko̰ ndá d’ulá taree pana: Dəw lə Ala ree loo gə́ nee’g. 8 Mbai lé ula Ajael pana: Un nénoji jii’g aw iŋga ne dəw lə Ala, ndá dəji ne Njesigənea̰ ta gə rəw gə́ rəa’g pana: See rɔko̰ neelé a kya̰’m ya wa.
9 Ajael aw gə jambalje rɔ-sɔ gə́ d’odo némajije gə́ Damas gə mba kar njetegginta lé. Loo gə́ yeḛ ree iŋgá mba̰ ndá yeḛ ulá pana: Ŋgoni Ben-Adad, mbai gə́ Siri ɓa ulam rɔi’g pana: Rɔko̰ neelé see a kya̰ neḛ ya wa.
10 Elije ilá keneŋ pana: Aw ulá pana: Tɔgərɔ, rɔko̰ lé a kya̰’i ya! Nɛ Njesigənea̰ ulam to gə́ yeḛ a kwəi ya.
11 Yen ŋga dəw lə Ala orè kəmee ndəŋ dɔ Ajael’g ée gərərə gə kuree ndá yeḛ tel no̰.
12 Ajael dəjee pana: See gelee ban ɓa mbai ləm no̰ ne wa.
Ndá Elije tel ilá keneŋ pana: Mbata ma m’gər némajel gə́ i a gə ra gə Israɛlje lé: i a gə kila pər dɔ ɓee-booje’g lə dee gə́ siŋga dee to kɔgərɔ-kɔgərɔ ləm, i a gə tɔl basaje lə dee gə kiambas ləm, i a gə rəd ŋgan deeje gə́ nai gɔ-gɔ naŋg ləma, i a gə ta̰ mee denéje lə dee gə́ d’aw gə kèm lé ləm tɔ.
13 Ajael pana: Ma kura ləi gə́ m’to bisi nee ya see m’askəm ra néje gə́ boo bèe to gə́ ban wa.
Ndá Elije ilá’g pana: Njesigənea̰ riba dɔ ta nee am m’oo to gə́ i a to mbai gə́ Siri ya .
14 Ajael ya̰ Elije ɔd aw rɔ ɓéeje’g ndá yeḛ dəjee pana: Ta ɗi ɓa Elije ulai wa.
Yeḛ ilá keneŋ pana: Yeḛ ulam pana: Rɔko̰ ləi a kya̰’i ya!
15 Nɛ bèlè lookàree ndá Ajael un pal-kubu ila dan mán’g ɓa ila kəm mbai’g ndá yeḛ wəi. Bèe ɓa Ajael o̰ ɓee toree’g tɔ.
Joram lé tel to mbai gə́ Juda
2SgI 21.2-2016 Mee ləb gə́ njekɔm’g mi gə́ Joram, ŋgolə Akab to ne mbai gə́ Israɛl lé Joram, ŋgolə Josapat, mbai gə́ Juda un kudu ko̰ɓee keneŋ. 17 Yeḛ ra ləbee rɔ-munda-giree-joo ɓa yeḛ tel to ne mbai ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləbee jinaijoo. 18 Yeḛ un dɔ gɔl mbaije gə́ Israɛl lad-lad to gə́ gel-bɔje lə Akab d’un ne tɔ mbata yeḛ taa ŋgolə Akab gə́ dené gə́ dené ləa ndá, yeḛ ra né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g tɔ. 19 Nɛ Njesigənea̰ ndigi tuji Juda el mbata Dabid, kura ləa, gə goo ndukun gə́ yeḛ un aree gə mba karee iŋga ne néndogó mbuna ŋganeeje’g lé .
20 Mee ndɔje’g ləa lé Edɔmje d’ḭ d’ɔs godndu ɓeeko̰ lə Juda rəw ndá d’unda mbai lə dee-deḛ ya dɔ dee’g . 21 Joram ḭ aw Sayir gə pusu-rɔje ləa lai, yeḛ ḭ loondul’g aw tɔl Edɔmje gə́ gugu dəa sub ndá mbai dɔ pusu-rɔje gə koso-dəwje d’aḭ d’aw mee kəi-kubuje’g lə dee tɔ. 22 Kḭ gə́ Edɔmje d’ḭ d’ɔs ta lə njéko̰ɓeeje gə́ Juda rəw lé to saar teḛ mee ndəa gən. Njé gə́ Libna kara d’ḭ d’ɔs ta rəw mee ndəa’g neelé tɔ.
23 Ges sorta néraje lə Joram gə néje lai gə́ yeḛ ra lé ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Juda lé ya. 24 Joram wəi ar dee dubee dɔɓar bɔbeeje-je’g mee ɓee-boo’g lə Dabid. Ndá Ahajia, ŋgonee ɓa o̰ ɓee toree’g ya.
Ahajia lé tel to mbai gə́ Juda
2SgI 22.1-625 Mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo gə́ Joram, ŋgolə Akab to ne mbai gə́ Israɛl lé Ahajia, ŋgolə Joram, mbai gə́ Juda un kudu ko̰ɓee tɔ. 26 Ahajia ra ləbee rɔ-joo-giree-joo ɓa yeḛ to mbai ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləb kára. Kea̰je ria lə Atali, ŋgolə Ɔmri, mbai gə́ Israɛl. 27 Yeḛ un dɔ gɔl gel-bɔje lə Akab lad-lad ndá yeḛ ra ne né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g to gə́ gel-bɔje lə Akab ra mbata yeḛ taa dené kəi lə Akab, ɔm ne sə dee na̰’d ya.
28 Yeḛ aw gə Joram, ŋgolə Akab loo rɔ’g mba rɔ gə Ajael, mbai gə́ Siri gə́ to Ramot dɔ naŋg gə́ Galaad’g. Ndá Aramje d’ar Joram doo. 29 Mbai Joram lé tel aw Jisreel gə mba kar dooje gə́ Aramje d’aree iŋga Rama, loo gə́ yeḛ aw rɔ ne gə Ajael, mbai gə́ Siri lé ər ɓa ndá Ahajia, ŋgolə Joram, mbai gə́ Juda lé aw ɓee gə́ Jisreel gə mba koo Joram, ŋgolə Akab mbata rəa gə́ tée lé tɔ.
Gan ge Israyela ne gwan ne gwale ge suwal Sunem ne joo digi
1 Dam a̰me ɗu gaa dḛ, Ilisa jya̰ gwale ge na dḛ ne tá̰ na vya go, nama ne na yàl mwaɗak nama ɗage ne swaga mbe no go mbo kat swaga ge nama laar ne ɓyare kat go. Ago Bage ɗiŋnedin mbo dol baktar ya suwal Israyela pal, baktar mbe mbo det suwal pal diŋ del ɓyalar. 2 Gwale mbe ɗage dimma ne ndu ge Dok ne ne jya̰ na go no, a ne na yàl mwaɗak a mbyare mbo kat mbay ge Filistiya ma suwal ya no del ɓyalar. 3 Swaga ge del ne ke ɓyalar ɗe, gwale mbe gwa̰ ne Filistiya ma suwal ya no, mbo fyal tene ge gan ta no, ne na yàl ma ne swaga gaaso ma ge naa ne ame nama pe no.
4 Swaga mbe go, gan ma ne Gehazi, dore ge ndu ge Dok ne ne jan ta fare. Ago gan ele na go, na wa̰ na kaŋ ajab ge Ilisa ne ke ma pe. 5 Swaga ge Gehazi ne ka wan gan gyana gyana ge Ilisa ne tá̰ gwale a̰me vya ɗe, ndi tukcuk gwale ge Ilisa ne tá̰ na vya mbe yan’a ndwara fyal tene gan ta ne na yàl ma ne na gaaso ma ge naa ne ame nama ma pe. Gehazi tol gan, jan na go: «O gan! Mbi bageyal, ndi gwale mbe ma ne na vya ge Ilisa ne ta̰ na mbe ne no.» 6 Gan ele gwale mbe fare, na sḛ wan na fare pe mwaɗak. Go̰r go, gan tol na ndu ga̰l ge temel a̰me ɗu, jan na go: «Mbo ame gwale mbe kaŋ ma digi mwaɗak, na gaaso ma ne kaŋ ge a ne ɓo ne na gaaso zi ma, ne swaga ge na sḛ ne ɗage ne suwal diŋ mbo zum go day ɗiŋ mbo ya ma̰ no.»
Gan ge Siriya ma ne teme Hazayel mbo ɓol Ilisa
7 Dam a̰me ɗu, Ilisa mbo suwal Damas ya. Ben-Hadad ge Siriya ma gan ne moy. A waage na go, ndu ge Dok ne mbo ja suwal diŋ. 8 Gan jan Hazayel go: «Hé bobo mo tok go, mbo ndu ge Dok ne ta ya, mo jan na, na ele Bage ɗiŋnedin fare ne mbi pe. Mbi moy mbe no zi, mbi da ne pool ɓol zonna de.» 9 Hazayel mbo ɓol Ilisa, abe kaŋ kwaɗa ma ge daage ge ne suwal Damas go ma na tok ya, ndwara yage jambal wara anda, hon Ilisa. Swaga ge ne ya̰ ya na ta, jan go: «A mo vya Ben-Hadad, gan ge Siriya ma ne teme mbi ya mo ta ne. Ne ya moy, teme mbi ya ɓol mo no ndwara ele mo go, na da ne pool ɓol zonna de.» 10 Ilisa gwan ne na janna go: «Mbo jan na go, na mbo zon digi! Amma Bage ɗiŋnedin ŋgay mbi go na sú sú.»
11 Ndu ge Dok ne ndwara er, kat kaal ɓorom, go̰r go, par na wak fyaso. 12 Hazayel ele na go: «Bageyal, mo te fyal gyana ɗaa?» Ilisa jan na go: «Mbi kwa yál ge mo ne mbo ke ne Israyela vya ma, ago mo mbo til nama suwal ge ne vé ne gulum ga̰l ma uzi, mo mbo hun nama vya ge dore ma uzi ne kasagar, mo mbo rot nama vya ge jabso ma uzi, mo mbo tya̰le nama gwale ge ne emel ma laar ma se me.» 13 Hazayel jan na go: «Mbi ge be a̰me pe to mbe no, mbi da ne ma pool a̰me ge ke kaŋ ge go mbe no ɗaa?» Ilisa gwan ne na janna go: «Bage ɗiŋnedin ŋgay mbi ne go, mo mbo zam gan Siriya pal. » 14 Hazayel ɗage ne Ilisa ta gwan mbo na bageyal ta ya. Na bageyal ele na go: «Ilisa jya̰ mo gyana ɗaa?» Na sḛ gwan ne na janna go: «Jya̰ mbi ya go, mo mbo zon.» 15 Dam ge kwap ge go, Hazayel abe ba̰r lar ta, par na mam pal, lar gan ndwara ne na se, gan su. Hazayel gá zam gan na byalam go.
Yoram gan ge Yuda ne
(2Maa 21:2-20)16 Swaga ge Yoram ge Achab vya, gan ge Israyela ne, ne ke del anuwa̰y na gan zi go, swaga mbe go, Yosafat gale ne gan ge Yuda ne, ndi Yoram ge na vya, zam gan ge Yuda ne me. 17 Na sḛ zá gan da ne del tapolɗu para azi, ke del tiimal na gan zi ge suwal Ursalima go. 18 Ka bole kaŋ kerra ge gan ge Israyela ma ne, dimma ne pehir ge Achab ne ne ka kerra go. Ago na sḛ sá̰ Achab vya. Yoram ke kaŋ ge sone ma Bage ɗiŋnedin ndwara se. 19 Bage ɗiŋnedin me be ɓyare go na burmi Yuda uzi to, ne na dore Dawda pe. Ne da pe, ke na wak tuli go, na hir ma mbo ka kat hool gan pal ne ɗaɗak .
20 A zaman ge Yoram ne go uwale, Edom ma ɗage ne ho̰l digi Yuda ma ta no, a e bama gan bama pal no. 21 Yoram mbo suwal Sayir ya ne na pus pore ma mwaɗak. Edom ma ver nama zi, amma gan ɗage digi ɗaal zi poseya ne ga̰l ge pus pore ma ne, mbal pore ne Edom ge ne ve bama se ma, asagar ge Yuda ma ne ɓur zum, a gwan so mbo bama yàl ma diŋ. 22 Ne swaga mbe ya day, Edom ma gá ho̰l ne Yuda ɗiŋ ma̰ no.
Swaga mbe go uwale, suwal Libna he na pala digi ho̰l me.
23 Kaŋ ge Yoram ne ke ge may ma mwaɗak, a njaŋge nama ya maktub maana ma ge gan ge Yuda ma ne zi. 24 Yoram sú na bá ma pe ya, a mbul na taal siya ge na bá ma ne se, ge suwal ge Dawda ne go. Na vya Ahaziya zam gan na byalam go.
Ahaziya, gan ge Yuda ne
(2Maa 22:1-6)25 Swaga ge Yoram ge Achab vya, gan ge Israyela ne ne del wol para azi na gan zi, suwal Israyela pal ɗe, Ahaziya ge Yoram vya zam gan Yuda pal. 26 Ahaziya ame gan da ne del wara azi para azi, zá gan del ɗu Ursalima go. Na ná dḭl Atali, a Omri ge gan ge Israyela ne vya ne. 27 Ahaziya bole hir ge Achab ne kaŋ kerra ma, ke kaŋ ge sone ma Bage ɗiŋnedin ndwara se dimma ne hir ge Achab ne ne ka kerra go, ne da pe ká yàl da ne nama vya. 28 A ne Yoram ge Achab vya mbo mbal pore ne Hazayel gan ge Siriya ma ne ge suwal Ramot ge ne Galaad go ya, Siriya ma hon Yoram jwaŋ. 29 Gan Yoram gwan mbo zon jwaŋ ge Siriya ma ne ho̰ na suwal Ramot go, swaga ge a ne mbo det gan Hazayel go, ge suwal Jizreel ya. Ahaziya ge Yoram vya, gan ge Yuda ne mbo ndil na ge suwal Jizreel ya, ne da pe, ka njot yál gḛ ge be to.