Koso-dəwje gə́ Israɛl jém ta d’im ne rɔ dee no̰ Njesigənea̰’g
1 Koso-dəwje lai d’ɔr ndu dee gə́ tar wəl no̰ ne ləm, dəwje lé no̰ gə mán-no̰ kəm dee’g loondul’g ləm tɔ. 2 Israɛlje lai jém ta ndɔl ne Moyis gə Aaro̰, ar koso-dəwje lai pana: Kar sí j’wəije ɓee gə́ Ejiptə əsé kar sí j’wəije dɔdilaloo’g lé kara maji yaa̰ el wa. 3 Nɛ see gelee ban ɓa Njesigənea̰ ar sí n’reeje mee ɓee’g neelé ɓa mba kar sí j’wəije ta kiambas’g, kar denéje lə sí gə ŋgan síje tel to nékwa lə dəwje bèe wa. See tel kaw ɓee gə́ Ejiptə gogo lé maji unda kisi nee el wa.
4 Deḛ d’ula na̰ pana: Ar sí j’undaje dəw kára gə́ mbai dɔ sí ndá ar sí n’tel j’awje Ejiptə gogo.
5 Moyis gə Aaro̰ rəm d’oso naŋg rəb kəm koso-dəwje gə́ Israɛl gə́ mbo̰ dɔ na̰ lé. 6 Juje, ŋgolə Nun, gə Kaleb, ŋgolə Jepune lé to gə́ mbuna dee-deḛ gə́ d’aw tən loo mee ɓee’g lé deḛ kara til kubuje rɔ dee’g hao̰-hao̰ tɔ, 7 deḛ d’ula koso-dəwje gə́ Israɛl lai pana: Ɓee gə́ jeḛ j’aw njaa keneŋ mba tən koo lé to ɓee gə́ maji yaa̰ ləm, maji dum ləm tɔ. 8 Ɓó lé mee Njesigənea̰ lelee dɔ sí’g ndá yeḛ a teḛ sə sí mee ɓee’g neelé ləm, yeḛ a karee to ka̰ sí ləm tɔ: to ɓee gə́ mbà gə ubu tə̰ji to keneŋ yaa̰. 9 Nɛ maji kar sí ḭje ɔsje Njesigənea̰ rəw el ləm, ɓəlje dəwje gə́ mee ɓee’g neelé el ləm tɔ mbata d’a to naḭ dɔ muru lə sí ləm, né gə́ njetaa dɔ dee godo ləm tɔ: Njesigənea̰ nai sə sí ya ɓó ɓəl deeje el !
10 Boo-dəwje lai d’wɔji-kwɔji tila dee gə kɔri-ər. Ndá rɔnduba lə Njesigənea̰ teḛ dɔ kəi-kubu-kiŋga-na̰’g kəm Israɛlje’g lai.
Moyis dəji Ala meekoso lemsé mbata lə Israɛlje
11 Njesigənea̰ ula Moyis pana: Dəwje neelé saar ndɔ gə́ ra ɓa d’a kunda ŋgaŋ kɔsm rəw ɓəi wa. Ma m’ra némɔrije lai mbuna dee’g ya nɛ d’a mbad kɔm meḛ dee dɔm’g saar teḛ ne ndɔ gə́ ra ɓəi wa. 12 M’a kunda dee gə yoo-ndag ləm, m’a kɔg dee nénduba ləm tɔ, nɛ m’a kari-i nja tel to ginkoji gə́ boo unda dee ləm, siŋgai a kur dɔ dee-deḛ’g ləm tɔ.
13 Moyis ula Njesigənea̰ pana: Bèe ɓa njé gə́ Ejiptə gə́ i ɔr koso-dəwje neelé mbuna dee’g gə goo siŋgamoŋ ləi lé d’a koo taree ndá 14 d’a kun taree kula dəw-mee-ɓeeje neelé. Deḛ lé deḛ gər to gə́ i Njesigənea̰ si mbuna koso-dəwje’g ləi ləm, i Njesigənea̰ lé i teḛ kəm dee’g ar dee d’ooi gə kəm dee ləm tɔ, mum ləi aar dɔ dee’g ləm, i nja ɔr no̰ dee dan kàrá gə mum ləm, loondul’g gə pər ləm tɔ. 15 Ɓó lé i ar koso-dəwje neelé d’wəi asəna gə dəw kára ba bèe ndá ginkoji dəwje gə raŋg gə́ d’oo riɓar ləi kédé lé d’a pa taree pana: 16 Njesigənea̰ lé siŋgá as mba karee teḛ gə koso-dəwje neelé mee ɓee gə́ yeḛ Man rəa mba kar dee lé el, gelee gə́ bèe ɓa yeḛ tḭja ne gwɔb dee dɔdilaloo’g gə mbəa. 17 Ɓasinè lé maji kar siŋgamoŋ lə Mbaidɔmbaije nduba rəa gə́ raga to gə́ i pa ne pana: 18 Njesigənea̰ lé oŋg ḭ səa kalaŋ el ləm, yeḛ to bao-meemaji ləma, yeḛ ar mée ti mbidi dɔ néra gə́ kori-kori’g ləm gə dɔ kal dɔ godndu’g ləm tɔ, nɛ yeḛ gə́ ta wa dəa mba̰ lé yeḛ a kée gə́ njegelgodo el ləm, yeḛ a kar bo̰ néra gə́ gə goo rəbee el lə bɔ ŋganje ɔs ta ŋgan deeje’g saar teḛ ne dɔ ŋgakadɔg deeje gə́ loo munda əsé sɔ ləm tɔ . 19 Ar məəi ti mbidi dɔ néra kori-kori’g lə dəwje neelé gə goo boo-meekɔrjol ləi, to gə́ i ar məəi ti ne mbidi dɔ koso-dəwje’g neelé un kudee ɓee gə́ Ejiptə saar teḛ ne loo gə́ nee’g ya.
Ala ar bo̰ néra Israɛlje ɔs ta dee’g
20 Njesigənea̰ pana: M’ar məəm ti mbidi dɔ dee’g to gə́ i dəjim ne lé ya. 21 Nɛ tɔgərɔ ɓó lé m’isi kəmba ɓa rɔnduba lə Njesigənea̰ taa loo dɔ naŋg nee pəl-pəl ndá , 22 deḛ lai gə́ d’oo rɔnduba ləm gə némɔrije gə́ m’ra mee ɓee gə́ Ejiptə gə dɔdilaloo’g lé deḛ gə́ d’aḭ məəm as gɔl dɔg ar dee mbad koo ta ləm ndá 23 deḛje neelé lai d’a koo ɓee gə́ ma man rɔm gə mba kar bɔ deeje-je lé el ləm, deḛ lai gə́ d’ḛjim bəḭ-bəḭ kara d’a kée nda̰ el ləm tɔ. 24 Nɛ kura ləm Kaleb lé ndil gə́ raŋg ɔsee ɓoḭ-ɓoḭ ləm, yeḛ un dɔ gɔlm lad-lad gə meekarabasur ləm tɔ, bèe ɓa m’a karee andə ne mee ɓee gə́ yeḛ aw keneŋ lé ləm, ŋgakadɔgeeje kara d’a si keneŋ ləm tɔ . 25 Amalekje gə Kana̰je d’isi wəl-loo gə́ mbuna mbalje’g: bèlè ndá telje unje rəw gə́ aw par gə́ dɔdilaloo gə́ wɔji dɔ baa-boo-kad gə́ ria lə Baa-boo-kas lé.
26 Njesigənea̰ ula Moyis gə Aaro̰ pana: 27 See saar ndɔ gə́ ra ɓa m’a kya̰ loo kar koso-dəwje gə́ njémeeyèrje neelé d’əw rɔ dee jém ta kim ne rɔ dee dɔm’g wa. Ma m’oo jém ta lə Israɛlje gə́ jém d’im ne rɔ dee dɔm’g lé ya. 28 Ula dee pana: Ɓó lé tɔgərɔ m’isi kəmba ya ndá, ma Njesigənea̰ m’a ra sə sí gə goo taree gə́ seḭ paje areeje oso mbim’g lé ya. 29 Nin sí a to naŋg dɔdilaloo’g. Seḭje lai gə́ deḛ tura bula lə sí, un kudee dɔ deḛ gə́ ra ləb rɔ-joo gə́ tar lé seḭ gə́ imje rɔ sí dɔm’g lé 30 tɔgərɔ, seḭ a ka̰dje mee ɓee gə́ ma man rɔm mba kar sí síje keneŋ lé el, nɛ Kaleb, ŋgolə Jepune, deḛ gə Juje ŋgolə Nun ɓa d’a kandə keneŋ ya. 31 Tɔɓəi ŋgan mee ŋgan síje gə́ seḭ pajena: D’a tel to gə́ nékwaje lə dəwje lé, deḛ nja d’a kandə mee ɓee gə́ seḭ mbadeeje lé tɔ. 32 Seḭ lé ndá nin sí ɓa a to naŋg dɔdilaloo’g, 33 tɔɓəi ŋgan síje d’a kila tar dɔdilaloo’g ləb dee rɔ-sɔ ləm, koo gə́ seḭ oomje gə́ dəw el lé taree a kwa dɔ dee ləm tɔ, saar kar nin sí lai a to naŋg dɔdilaloo’g rib-rib . 34 To gə́ ndɔ tən gə́ seḭ tenje ne loo mee ɓee’g lé aḭ rɔ-sɔ lé ndá ləbje gə́ ta néra kori-korije lə sí a kwa dɔ sí lé kara d’a kas ləb rɔ-sɔ bèe tɔ, ləb kára-kára gə mbata lə ndɔje kára-kára ya, bèe ɓa seḭ a gərje to gə́ ma m’uba sí m’ya̰ sí ya. 35 Ma Njesigənea̰ m’pa bèe ya! Tɔgərɔ m’a ra togə́bè gə koso-dəwje gə́ njémeeyèrje gə́ d’wa dɔ na̰ mba kḭ səm lé: d’a tuji dɔdilaloo’g neelé ndá yoo dee a to keneŋ ya.
36 Dəwje gə́ Moyis ula dee gə mba kar dee d’aw mba tən loo mee ɓee’g lé ɓa deḛ tel ree pata gə́ yèr dɔ ɓee’g ɓa d’ar dəwje lai jém ta d’im ne rɔ dee dəa’g lé 37 dəwje neelé yoo-ndag unda deḛ lai tɔl dee no̰ Njesigənea̰’g. 38 Nɛ mbuna dəwje gə́ d’aw tən loo mee ɓee’g neelé Juje, ŋgolə Nun, gə Kaleb, ŋgolə Jepune, deḛ ya ba ɓa naḭ kəmba tɔ.
39 Moyis ndaji ta néje neelé ar Israɛlje lai ndá koso-dəwje lé no̰ d’wa ne ndòo yoo . 40 Deḛ d’uba naŋg d’ḭ tar gə ndɔ rad ndá tuga loo d’aw sém mbal gə́ tar, deḛ pana: Yḛ̀ j’aar nee! j’a tugaje loo kawje loo gə́ Njesigənea̰ pa taree lé mbata jeḛ n’raje kaiya. 41 Moyis pana: See gelee ban ɓa seḭ alje dɔ godndu Njesigənea̰ wa. Né gə́ neelé a teḛkɔr el. 42 Maji kar sí awje el! mbata Njesigənea̰ si mbuna sí’g el, ndá arje njéba̰je lə sí d’unda sí d’ɔm sí naŋg el ɓó! 43 Mbata Amalekje gə Kana̰je d’aar no̰ sí gən ndá seḭ a kwəije ta kiambas’g, mbata seḭ telje gir sí arje Njesigənea̰ areeje-yeḛ nja kara aw sə sí el tɔ.
44 Nɛ deḛ ra dɔkədərə ndá deḛ tuga loo d’aw sém mbal’g lé, nɛ sa̰duk-manrɔ gə Moyis nai loo-si dee’g ɓó d’unda loo teḛ mee loo-si dee’g d’aw raŋg el. 45 Ndá Amalekje gə Kana̰je gə́ d’isi dɔ mbal’g neelé d’ḭ sə dee, tɔɓəi deḛ dum dɔ dee ləm, ti dee mbidi-mbidi ləm tɔ, saar teḛ ne Ɔrma.
Ɓase ma kuri be mbo suwal Kanan
1 Ɓase ma pet a ɗage ne fyaso digi ne gyala pe ɗiŋ mbo cya̰wak. 2 Israyela vya ma mwaɗak a ɗage gool ge Musa ma ne Aaron pal, a jan nama go: «Golgo i su te suwal Masar ya, ge i mbo ya su ful pul mbe no zi! 3 Bage ɗiŋnedin te gene i ya suwal mbe no go gyana ɗaa? I mbo su pore zi, i gwale ma ne i vya ma naa mbo pál nama. A golgo ge i gwan suwal Masar ya to’a?» 4 A jan ta go: «E me nee ga̰l a̰me ɗu nee ndwara zḛ, gwa̰ me nee mbo suwal Masar.»
5 Musa ma ne Aaron kubi bama pul suwar zi ɓase ge Israyela vya ma ne ndwara go pet. 6 Ne naa ge ne mbo ndil suwal ma buwal zi, Juswa ge Nun vya ma ne Kaleb ge Yefunne vya a taabe bama ba̰r ma ne bama ta uzi, 7 a jan ɓase ge Israyela vya ma ne go: «Suwal ge i ne mbo ndil na mbe, a suwal ge siŋli ge be to ne. 8 Kadɗa Bage ɗiŋnedin vin nee ya, mbo gene nee mbo suwal mbe diŋ ya, mbo hon nee na. A suwal ge ne ɓul pam ma ne daaram ne. 9 Ɗeŋgo kuri me Bage ɗiŋnedin wak to. Sya me naa ge suwal mbe ma vo to, a wan nee tok pul zi to. Kaŋ a̰me ge koy nama be gwan ga to, amma Bage ɗiŋnedin a poseya ne nee. Sya me nama vo to.»
10 Ɓase ma pet a ɓyare mbal nama uzi ne njal, swaga mbe go, hormo ge Bage ɗiŋnedin ne dyan’a Israyela vya ma ta gúr swaga ɓol ta pal go.
Musa kaɗe Bage ɗiŋnedin ne ɓase ma pe
11 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: «A ma swaga go dḛ ɓase mbe ma ba ya̰ be sen mbi ɗaa? A ma swaga go dḛ aŋ ba hon fareba mbi ta ne kaŋ ma ge mbi ne ke aŋ buwal zi mbe ma no ɗaa? 12 Mbi mbo iyal nama ne mbogom, mbi mbo burmi nama pe uzi, mbi mbo ke mo pehir ge ɓaŋlaŋ ne pool waɗe Israyela vya mbe ma.» 13 Musa jan Bage ɗiŋnedin go: «Masar ma za̰ go mo ndage ɓase ma ne bama buwal zi ya da ne mo tok pool, 14 a jya̰ naa ge ne ka ne suwal mbe go ma fare mbe, nama sḛ ma za̰ go, mo Bage ɗiŋnedin mo ya ɓase mbe ma buwal zi, mo ŋgay tene ya nama ndwara go, mo pḭr mḛ ya nama pal digi, mo ka mbo nama ndwara zḛ gyala ne pḭr sogeya, ɗaal zi ne pḭr ge ol nama pal me. 15 Se no kadɗa mo hun ɓase mbe ma ya uzi mwaɗak ne ndu ɗu go, pehir ge ɗogle ge a ne za̰ mo fare ma a mbo jan go: 16 ‹Bage ɗiŋnedin be mbyat ge gene ɓase mbe ma ge suwal ge na ne ke wak tuli hon nama na ya to, da ne pe no pú nama pe ful pul zi uzi no›. 17 Se no, o Bageyal ŋgay mo pool zum, dimma ne mo ne jya̰ go: 18 Mbi Bage ɗiŋnedin mbi dṵṵl pore kerra zi, mbi zuliya ne kwar a̰se me, mbi pore ya̰l ma ne sone pore. Mbi ndil ndu ge sone dimma ne ndu ge dosol go to. Mbi isi ya̰l ge bá ne vya pal ɗiŋ mbo doŋ pe ma ataa ko mbo anda. 19 Pore ya̰l ge ɓase mbe ma ne kwar a̰se ge mo ne ge ɓaŋlaŋ zi nde, dimma ne mo ne pore ɓase mbe ma ne suwal Masar ɗiŋ ya day, ɗiŋ ne se no go.»
20 Bage ɗiŋnedin jan na go: «Ne mo fare janna pe, mbi pore nama go. 21 Fareba, ne jo̰ mbi da ne ndwara, hormo ge Bage ɗiŋnedin ne wi suwar pal pet me, mbi guni tene go, 22 naa ge ne kwa hormo ge mbi ne ma, ne kaŋ ajab ge mbi ne ke nama suwal Masar ya, ne ful pul zi ma, a kugi mbi ndwara wowol, a be za̰ mbi wak to, 23 nama mbe ma no, a mbo kwar suwal ge mbi ne guni tene hon nama bá ma na to, naa ge a ne sḛ mbi ma mwaɗak a mbo kwar na to. 24 Amma mbi dore Kaleb, ne jo̰ da ne o̰yom ge hini nde ne na zi, kare mbi pe ne dulwak ɗu, mbi mbo gene na mbo suwal ge na sḛ ne mbo go, mbo gá na hir ma kaŋ joo. 25 Amalek ma, ne Kanan ma ka ya babur pul go, kwap, gwa̰ me ful pul zi, viya̰ mbo maŋgaɗam ga̰l yuwam ge teer ne ya.»
26 Bage ɗiŋnedin jan Musa ma ne Aaron go: 27 «A ma swaga go dḛ ge ɓase ge laar pisil mbe ma no, a ba ga be sun ta mbi pal ɗaa? Mbi za̰ sun ta ge Israyela vya ma ne ka sun ta mbi pal. 28 Jya̰ nama go: Mbi da ne ndwara! Ka̰l ge Bage ɗiŋnedin ne! Mbi mbo ke ne aŋ go mbe no dimma ne aŋ ne fa mbi togor zi go. 29 Aŋ siya ma mbo ga ful mbe pul zi, aŋ mwaɗak ge a ne isi aŋ ne del wara azi go mbo digi ma, aŋ ge aŋ ne sṵ ta mbi pal ma. 30 A ŋgat, aŋ mbo mbo suwal ge mbi ne ke wak tuli hon aŋ na diŋ to bat, A Kaleb ge Yefunne vya ma ne Juswa ge Nun vya mbo mbo na ya ne ɗeŋgo. 31 Aŋ vya ma ge aŋ ne jya̰ go nama mbo ga kaŋ paal ma, mbi mbo gene nama kwar suwal ge aŋ ne sḛ́ na mbe ya. 32 Aŋ siya ma mbo gá ful pul mbe zi. 33 Aŋ vya ma mbo gá naa ge koy kavaar ma ful pul zi ɗiŋ del wara anda, a mbo in dṵṵl ge aŋ ya̰l ne, ɗiŋ aŋ á suya ful zi mwaɗak ɓya. 34 Aŋ ndi suwal dam wara-anda, aŋ mbo njot yál ge aŋ sone ma ne del wara-anda me, ndwara go dam ɗu, a del ɗu. Aŋ mbo kwa kwaɗa ge sen mbi gale ko. 35 A mbi Bage ɗiŋnedin jya̰ ne, mbi mbo ke ne ɓase ge laar pisil, ge a ne pili ta ne mbi mbe ma go mbe no, a mbo ga ful mbe pul zi mwaɗak, a mbo su uzi.»
36 Swaga ge naa ge Musa ne teme nama mbo ndil suwal mbe ma, ne gwa̰ ya, a é ɓase ma sun ta Musa pal, nama ge a ne jya̰ fare ge sone suwal mbe pal ma. 37 Naa ge a ne jya̰ fare ge sone suwal mbe pal ma, a su uzi ne mbogom Bage ɗiŋnedin ndwara se. 38 Juswa ge Nun vya ma ne Kaleb ge Yefunne vya ga ne ndwara ne ɗeŋgo ne naa mbe ge a ne mbo ndil suwal mbe ma buwal zi.
Wak za̰ya to ge Israyela vya ma ne ge ɗogle
39 Musa zwagre Israyela vya ma fare mbe ma, ɓase mbe ma wan kḭḭmi ge ɓaŋlaŋ. 40 A ɗage digi cya̰wak vḛ, a nde njal pala digi, a jan ta go: «Mbo me nee ge swaga ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ fare mbe ya, ago nee ke sone.» 41 Musa jan nama go: «Kyaɗa aŋ ba ka yele wak honna ge Bage ɗiŋnedin ne pala go ɗaa? Aŋ mbo day to. 42 Mbo me to, ago Bage ɗiŋnedin ne aŋ buwal zi to, kaage aŋ e aŋ naa ge ho̰l ma hal aŋ to. 43 Ago Amalek ma ne Kanan ma a ka ya aŋ ndwara zḛ, aŋ mbo det nama kasagar wak zi, ne da pe aŋ saŋge Bage ɗiŋnedin aŋ go̰r, Bage ɗiŋnedin mbo kat ne aŋ to.» 44 Wak za̰ya to ge nama ne zi, a ndé njal pala digi ya, amma sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne ma ne Musa be wat ne swaga katɗa zi ya zum to. 45 Swaga mbe go no, Amalek ma ne Kanan ma, naa ge ne ka ne njal mbe go ma, a kan bama koo ya se nama ta go, a hun nama, a yan nama ɗiŋ mbo suwal Horma ya.
