Elie mi de zla d’a yam dabid’a hi baktarad’id’a
1 Wani alona mi se d’uo gak bizad’a hindi. Bugol biza ndata, Ma didina mi de mi Elie ala: Ang i tak tang ngei avok amulâ Ahap, ang dum ala an mba ni salona yam andaga d’a sod’a. 2 Elie mi i á tak tam mbei avok Ahap.
Baktara d’a avo Samari-d’a kal ngola heî. 3 Ahap mi yi Obadiya ma ngol ma yam azì ma amulina. Obadiya ni sama d’engzeng ma kud’or Ma didinina. 4 Ata yima amula Jezabel ti tchi suma djok vuna hi Ma didinina, Obadiya mi sut suma dingâ kis, mi ngeyezi kur zul ahinad’a dok vahl dok vahl, mi hazi tena ki mbina ata yi máma mi.
5 Ahap mi de mi Obadiya ala: Ang mbeï i kur ambasa pet, ang i gol ir mbiyo ma laud’a pet ki mbiyo ma gurei ma tatana pet. Dam ei mba fei hat ma nguloma makulumeina ki korona, kayam d’uwarâ mi ba woi atei d’i.
6 Azi wal ambasa abo taziya. Ahap mi hlabo tu, Obadiya mi hlabo tu mi. 7 Kid’a Obadiya mi nga kur tita glovota, mi ngaf ki Elie dumuzi, mi wum tcha, mi grif kä avoromu, mi dum ala: Ni ang salana Elie d’ä?
8 Elie mi hulong dum ala: Ni anu! Ang i de mi salangâ Ahap ala: Elie mi nga ata yima wana.
9 Obadiya mi hulong dum ala: An le ni tcho me ba, ang zud’un mi Ahap á tchid’a ge? 10 An nga ni dang ngei avok Alo mang Ma didin ma bei matna ba na. Ambas sa ar hawa bei salana mi sun kur á halanga nga d’i. Ambasa suma kurutna le a dala: Mi nga hatami d’uo d’a, a gun ni tazi mbeî ala azi wang nga d’uo. 11 Wani ki tchetchemba, ang dan ala an i de mi salana ala: Elie mi nga ata yima wana! 12 Wani ata yima an wal ki sed’engâ, Muzu’â hi Ma didinina mba mi hlang ing ata yima an wum mbuo na. An mba ni de mi Ahap, mam mba mi fang nguo, mam mba mi tchanu. Wani an azong mangâ ni sama kud’or Ma didina kazongôn deina. 13 Na ni salana, sa mi dang nga yam ahle suma an lazi ata yima Jezabel ti tchi suma djok vuna hi Ma didinina woina d’uo zu? An ngei suma djok vun Alona kis, an walazi dok vahl dok vahl kur zul ahinad’a mi, an hazi tena ki mbina mi d’uo zu? 14 Wani ki tchetchemba, ang dan ala an i de mi salana ala: Elie mi nga ata yima wana! Mam mba mi tchanu!
15 Wani Elie mi dum ala: An nga ni dang ngei avok Alo ma bei matna ma ad’engêm kal pet ma an nga ni lum sundina, an gunung tanu, an nga ni tak tan ndei avok Ahap ini!
16 Obadiya mi i fe Ahap, mi dum zla ndata. Ahap mi i á d’ugol Elie. 17 Ata yima mi wuma, mi dum ala: Ni ang ma mba ndaka yam Israel-lîna d’ä?
18 Elie mi hulong dum ala: Ni an ba ni mba ki ndaka yam Israel-lâ d’i; ni ang ki simiyêngû, kayam agi gagi nga yagi kä ad’u vun ma hed’a hi Ma didinina d’i. Wani agi igi lagi sunda malo ma a yum ala Bäl-lâ. 19 Wani ki tchetchemba, ang tchuk sunda kur ambasa, kayam Israel-lâ pet a togï geven ka hî yam ahina d’a Karmel-la, zlapa ki suma kikis fid’i yam dok vahl suma a nga djok vun alo ma a yum ala Bäl-lâ ki suma kikis fid’i suma a nga djok vun alo d’a a yat ala Asera-d’a suma amula Jezabel nga d’i hazi tenina.
Elie ki suma hi Bäl-lâ a nga Karmel
20 Ahap mi tchuk sunda, mi yï andjaf Israel-lâ pet, mi togï suma djok vun ndazina yam ahina d’a Karmel-la mi. 21 Wani Elie mi hut avok ablau suma petna, mi dazi ala: Ni mindja tua ba, agi mba aragi bei tcha tatad’a ge? Le agi wagi ala Ma didina nAlo ma gagazina ni, agi lum sunda! D’oze, le Bäl lî alo ma gagazina ni, agi lum sunda! Wani ablau suma sa mi hulongôm nga zlad’a de tu d’i.
22 Ata yi máma Elie mi dazi ala: An tu ni ma djok vuna hi Ma didina ma arâ, wani suma a djok vun Bäl-lâ a ni kikis fid’i yam dok vahl. 23 Agi hami amuzleina mbà. Suma djok vun Bäl-lâ a man tu, a ngad’am a pawam kä woyo, a yom hliwim a tchugum yam aguna, wani a do akud’a kua d’i. An mba ngat amuhl ma mbàna, an yom hliwim ni tchugum yam aguna mi, wani an mba ni do akud’a kua d’uo mi. 24 Ar azi tchen alo mazina, an tchen Ma didina mi. Alo ma mi hulong humba kakud’ina nAlo ma gagazina.
Ablau suma petna a hulong dala: Ami min na!
25 Ata yi máma Elie mi de mi suma djok vun Bäl-lâ ala: Agi managi amuhlâ avogo, agi minigiziya, kayam agi nablaud’a. Agi tchenegi alo magina, wani agi dogi akud’a kua d’i.
26 A vamuhl ma a hazizina, a minim yam yima ngal ahle suma ngat buzuna, a nde tchen Bäl ki yorogo dei, a nga er ad’uzi akulo ala: Bäl, Bäl, ang hulongômi humba! A le gak afata tchol faleya. Wani sama hulongôzi zla tu pî nga d’i. Wani azi nga pir akulo, a nga pir akulo, a nga ngui yima ngal ahle suma ngat buzu ma azi minima.
27 Kid’a afata tchol falei d’ad’ara, Elie mi nde mi lazizi ala: Agi eregi ad’ugi akulo ad’enga, kayam mam mi alona! Nga mi djib’er yam va kla, mi i kel kla, mi i nakoid’a kla! Dam mi burî sena kla, agi i zlid’igiziya!
28 Azi er ad’uzi akulo ad’enga d’igi azi nga le avok dei na, a ngat tazi ki mbuguyona kasubiyona yam hat mazid’a gak buzuna nga mi djang atazi kä. 29 Kid’a afata leng da d’a, azi nga yi Bäl akulo kua, azi tchi ki hur ma hata gak fladege d’a azi hahle suma ngat buzuna kuad’a, wani sa hulongôzi nga zlad’a de tu d’oze vama simat tu d’uo.
30 Ata yi máma Elie mi yï ablau suma petna gevemu. Kid’a azi mba gevemba, Elie mi nde mi min yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didina ma b’lak keina akulo. 31 Mi yo ahinad’a dogo yam mbà, ngad’a yam andjaf ma dogo yam mbàna hi Jakob ma Ma didina mi dum ala: Bugol hî a mba yang ala Israel-lu na. 32 Elie mi yo ahina ndata, mi min ki yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didinina, mi djugot zula nguyum kä. Zul ndata hurut ndak á vo mbina lidirâ dok hindi. 33 Mi ndja aguna yam yima ngal ahle suma ngat buzuna, mi pau amuhlâ kä woyo, mi yom mi tchugum yam aguna. 34 Mi he vuna mi suma a nga tchola gevema ala: Agi i oyôgi agolongeîna ki mbina fid’i, agi vom yam aguna ata yima ngal ahle suma ngat buzuna. Mi dazi kua ala: Agi i gulugï yagi á mbàd’a. Azi i gulï mi. Mi dazi kua ala: Agi i gulugï yagi á hindid’a. Azi gulï mi. 35 Mbina mi djang kä, mi ngui yima ngal ahle suma ngat buzuna, mi oî zul la a djugud’ota mi.
36 Kur ler ra fladege d’a suma a hahle suma ngat buzuna mAlona kuad’a ndaka, ma djok vun Alona Elie mi hut gen yima ngal ahle suma ngat buzuna, mi dala: Ma didina, Alona hi Abraham-ma, Alona hi Isa’â, Alona hi Jakob-ma, ar ang tak Israel-lâ ini ala angî Alo mazina, an nazong mangâ, a wala an lahlena pet ni yam vun mang ma hed’a mi. 37 Ma didina, ang humunu, ang humun kayam sum ndazina a wala ang Ma didina nAlo ma gagazina, ang hulongôzi djib’er mazid’a kang mi.
38 Ata yi máma Ma didina mi tchugï akud’a kä. Ti ngal he d’a hawad’a kagu matna kahinad’a ki gugud’upa handagad’id’a, ti tche mbiyo ma kur zulina woi pet mi. 39 Kid’a Israel-lâ pet a we hina d’a, a grif kä, a dala: Ma didina nAlo ma gagazina! Ma didina nAlo ma gagazina!
40 Elie mi dazi ala: Agi vigigi suma djok vuna hi Bäl-lâ, ar sa adigazi mi sut tu d’i. Azi vigiziya. Elie mi i ki sed’ezi kä avun toliyon nda Kison-nda, mi ngad’azi woi kua.
Alona mi hulong sed’a
41 Bugola, Elie mi de mi Ahap ala: Ang i te, ang i tche, kayam an nga ni hum alona vunam nga mi tchi wü. 42 Ahap mi i á ted’a, á tched’a. Wani Elie mi i yam ahina d’a Karmel-la akulo, mi tchok yam kä andaga, iram ped’a kä aduk guguvamu.
43 Bugola, mi de mazong mama ala: Ang djak akulo, ang gol irang abo ma avun alum ma ngolîna.
Azong mama mi djaga, mi gola, mi dala: Va nga d’i!
Elie mi dum ala: Ang hulong huhulong yang kid’iziya.
44 Kid’a mi hulong yam á kid’iziyad’id’a, mi de mi Elie ala: An we d’ugula tin hina ndib’ek d’igi abo sana na abo ma avun alum ma ngolîna.
Ata yi máma Elie mi de mazong mama ala: Ang i de mi Ahap ala: Ang i zlup akulumei mangâ, ang i atogo, ar alona mi d’eleng ngi!
45 Kak hina ndjondjo wani, akulod’a ti mbut wurad’a i’îlik abo d’ugul la babarâ mi mbata, alona mi nde sed’a kûkû. Wani amulâ Ahap mi nga kur pusâ hakulumei mamina, nga mi i avo Jisreyel. 46 Elie mi djin d’ik mama furumu, Ma didina mi hum ad’enga, mi ring avok pus ma akulumeina hi Ahap-ma, mi mbaza avun azì ma Jisreyel-lâ avok Ahap.
Elias zyaŋ ne Obadias
1 Fahfal syii sai mo pǝ̃ǝ kalle, Dǝɓlii faa ɓǝ nyi Elias faɗa: Mo ge cuu suu ɓo nyi Akaɓ, me ga tǝ bam ge tǝ sǝrri.
2 Elias kal ka ga cuu suu ah nyi Akaɓ. Amma koŋ wǝ ɓo sǝr Samaria pǝ'manne. 3 Akaɓ ɗii dǝɓ ki a ɗii ne Obadias, dǝɓ ah dǝɓlii faadal yaŋ goŋ yo, a ɗuu Dǝɓlii pǝlli. 4 Comki kǝpel Jesabel kyeɓ ka ik profetoen ga lal daŋ, amma Obadias woo ra mok pǝ yii, maki ah jemma dappe, pǝ cok maki ah laŋ jemma dappe, wol ra gŋ ne farel tǝkine bii zwanne. 5 So Akaɓ faa nyi Obadias: Mo ge na ge kyãh pǝ sǝr daŋ, kah pee ne kah el daŋ, ɗah maki na ga lwaa wom gŋ ka nyi nyi pǝr tǝkine facwǝ̃ǝ no ne? Mor ka faɓal mo wuk jol man ka. 6 Woŋra cok ka ga kyãh gŋ. Akaɓ ɓaŋ fahlii maki ah kal syak ahe, Obadias laŋ ɓaŋ fahlii ki kal syak ah ta.
7 Ne cok Obadias mo ɓaŋ fahlii ganne, ge zyaŋ ne Elias. Obadias tǝ ko, so lee ge sǝŋ pel ah faa: Amo ye nyẽe ne dǝɓlii ɓe Elias? 8 Elias zyii zah ah faa: Ame yo. Mo ge faa nyi goŋ Akaɓ ame no nyeeno. 9 Amma Obadias faa: Me joŋ faɓe' fẽe ɓo ka mo soɓ me ge jol Akaɓ mor ka mo iko me pǝ wul ne? 10 'Manna, tǝgbana Dǝɓlii Masǝŋ ɓo mo no sǝŋ, kǝsyil za maki ah ne sǝr goŋ maki ah nyee mai dǝɓlii ɓe mo pepee ge ka kyeɓ mo gŋ ya kǝka. Ne cok mo faara nyi ko: Ka nyee ya ɓe, so a haa zah ne goŋ moo ne za sǝr mai mo lwaara mo gŋ ya ko. 11 Zǝzǝ̃ǝ mo faa, me ge faa nyi ko, amo no nyeeno. 12 So me zol gin wo ɓo ɓe, maki Tǝ'yak Dǝɓlii a ɓaŋ mo kal ne ko, me ka so tǝ cok ga ɓo ya, me ga faa nyi Akaɓ ako ka so lwaa mo ya, so a ga i me pǝ wulli. Amma ame, me ɗuu Dǝɓlii daga laŋ ɓe. 13 Wala faara ɓǝ fan mai me joŋ ne cok Jesabel mo ik profetoen pǝ wul nyi mo ya ne? Me woo profetoen Dǝɓlii temere, me mok ra pǝ yii jemma dappe jemma dappe, me wol ra gŋ ne farel tǝkine bii daŋ. 14 Amma zǝzǝ̃ǝ mo so tǝ faa nyi me, me ge faa nyi goŋe, amo no nyeeno. A ga i me pǝ wulli.
15 Elias zyii zah ah faa: 'Manna, tǝgbana Dǝɓlii ma ne swah daŋ mai me tǝ joŋ yeɓ ah mo no sǝŋ, tǝ'nah me ga cuu suu ɓe nyi Akaɓ. 16 So Obadias zol kal ge wo Akaɓ faa ɓǝ ah nyi ko. Akaɓ so kal ka ga zyaŋ ne Elias.
Elias pii soo ge wo Akaɓ
17 Ne cok Akaɓ mo kwo Elias, faa nyi ko: Amo pa ɓeɓ za Israel, mo ge ɓe ne? 18 Elias zyii faa nyi ko: Ame ye ka pa ɓeɓ za Israel a, amma amo ne za yaŋ pa ɓo we ye ɓeɓɓe, mor we soɓ ɓǝ faa Dǝɓlii, amo so kal tǝ syee mor masǝŋ Ba'al ra. 19 Amma zǝzǝ̃ǝ mo pepee mo tai za Israel daŋ ge wo ɓe tǝwaa Karmel, mo tai profetoen Ba'al temere nai ne jemma dappe, tǝkine profetoen Astarte temere nai mai moo renra farel ne Jesabel.
Syiŋ ma joŋ tǝ waa Karmel
20 Akaɓ pepee ɗii za Israel daŋ, tai profetoen rai daŋ ge tǝ waa Karmel. 21 So Elias uu pel za faa: We ga soɓ ɓǝ foo matǝ gwa gwa nekẽne? Dǝɓlii ye mo Masǝŋ ɓe, we syee mor ahe, amma ako ye mo Ba'al ɓe laŋ, ka we syee mor ahe. Amma za zyiira ɓǝ ki zah ah koo vaŋno ya. 22 Elias so faa nyi zana: Profeto Dǝɓlii mai mo coŋ ɓo ako ye me syak ɓe to, amma profetoen Ba'al ara temere nai ne jemma dappe. 23 Me 'yah we nyi ŋgǝǝri nyi me gwa, ka mo nǝǝra vaŋno hǝǝ kan ge tǝ cok joŋ syiŋrĩ, amma ka mo ɓoora wii mor ah ka. Ame laŋ me ga zyeɓ ŋgǝǝri maki ahe, me ga kan ga tǝ zahwii, ame ka ɓoo wii mor ah ya ta. 24 Ka we ɗii tǝɗii masǝŋ ɓiiri, ame laŋ me ga ɗii tǝɗii Dǝɓlii. Masǝŋ mai mo zyii ɓǝ ah ge ne wii ɓe, ka ako ye Masǝŋ matǝ goŋga. Za daŋ zyiira faa: Ɓǝ mai a pǝsãhe.
25 Elias so faa nyi profetoen Ba'al: We nǝǝ ŋgǝǝri ma ɓii o, ka we joŋ ne kǝpelle, mor awe pǝpãare, we ɗii masǝŋ ɓiiri, amma we ɓoo wii nyi syiŋ ka. 26 Ɓaŋra ŋgǝǝri ma ɓǝǝra, zyeɓra, so ɗiira tǝɗii Ba'al daga zah'nan ŋhaa com kǝsyitǝtǝlli, a faara: Ba'al, mo zyii zah ɓuuru. Amma laara ɓǝ faa ya, zyii ɓǝ ya. A zwǝǝra ga sǝŋ pel cok joŋ syiŋ mai mo zyeɓra ɓo. 27 Ne cok com mo ge uu kǝsyitǝtǝlli, Elias syak ra faa: We ɗii ko ne swahe, mor masǝŋ yo, maki a yea ma tǝ foo ɓǝ, wala a kal ga ma fah fakor ne? Wala kal ge ɓo gwǝǝ ne? Koo ɗah a tǝ nǝm ne? Ka mo kpiŋko. 28 Ɗiira ko ne kyaŋ pǝ'manne, ɗeara suu ɓǝǝ ne nyahe, curra suu ɓǝǝ ne zǝǝ tǝgbana zahsyiŋ ɓǝǝra, ŋhaa syim ɓǝǝ ɗuuni. 29 Ne cok com mo pǝ̃ǝ kǝsyitǝtǝlli, ɓyaŋra ɓǝ pǝlli ŋhaa dai cok joŋ syiŋ ma ne lilli, laara ɓǝ faa ki ya, zyii ɓǝ ya, laŋ cok ya.
30 So Elias faa nyi za daŋ: We tǝɓ ge wo ɓe. Za daŋ tǝɓra ge wol ah gwari. So Elias zyeɓ cok joŋ syiŋ Dǝɓlii mai mo yea 'wal ge ɓo sǝŋ. 31 Woo tǝsal jemma tǝtǝl gwa tǝgbana pãa ban wee Yakuɓ mai Dǝɓlii mo faa nyi ko: A ga ɗiira mo ne Israel. 32 Vuu cok joŋ syiŋ ne tǝsal ah pǝ tǝɗii Dǝɓlii, cii lak kah ah ryaŋ ɓoo kǝsyil ne ko, 'ah ah a meetǝr vaŋno. 33 So lǝǝ zahwii ge wo ki, ŋgoŋ ŋgǝǝri ɓaŋ sor ge tǝ zahwii ahe. So faa: We bea bii baa daŋ nai ka we sah ge tǝ syiŋ suŋwii tǝkine zahwii. Joŋra nooko. 34 So faa nyi ra: We joŋ patǝ gwa ah ɗao faɗa. So sahra patǝ gwa ahe. So faa: We joŋ sai ah ɗao. So joŋra patǝ sai ahe. 35 Bii ɗuu ryaŋ cok joŋ syiŋ cyõ, baa lak mo cii ɓo ta.
36 Cok com joŋ syiŋ ma ne lil mo ge dai o, profeto Elias tǝɓ ge gwari faa: Dǝɓlii Masǝŋ Abraham ne Isak ne Israel, mo soɓ ka za mo tǝra tǝ'nahko, amo ye Masǝŋ kǝsyil za Israel, ame ye dǝɓ yeɓ ɓo, ame joŋ fan mai daŋ tǝgbana mo faa ɓo. 37 Mo zyii zah ɓe Dǝɓlii, mo zyii zah ɓe, ka za mai mo tǝra mo Dǝɓlii, ka mo fer zahzyil ɓǝǝra. 38 So Dǝɓlii pee wii ah ge sye syiŋ ah ne zahwii ne tǝsal tǝkine vuuri, wii so zwǝ bii mai mo pǝ lak ahe. 39 Ne cok za daŋ mo kwora naiko, leara ge sǝŋ ne ɓǝrri, faara: Dǝɓlii ako ye Masǝŋ, Dǝɓlii ako ye Masǝŋ. 40 Elias faa nyi ra: We gbah profetoen Ba'al, mor ka koo vaŋno laŋ mo lwaa ǝ̃ǝ ka. Gbahra ra, Elias kal ge kah el Kison ne ra, ge ŋgom sol ɓǝǝ gŋ ge lalle.
Elias juupel mor bamme
41 So Elias faa nyi Akaɓ: Mo ge re farel tǝkine zwan bii, mor me laa bam tǝ haŋni. 42 Ne cok Akaɓ mo kal ka ga ren farel tǝkine zwan bii, Elias yee kal ge tǝwaa Karmel, ge ɗǝŋ ge tǝ sǝrri, maa tǝtǝl ah ge tǝgǝǝ ɓalle. 43 So faa nyi dǝɓ yeɓ ahe: Mo gyo, mo ẽe cok ge fah kǝ mabii ɗǝ. Dǝɓ ah kal ge ẽe cokki. So faa: Me kwo fan ki ya. Elias faa nyi ko: Mo ge na mai zahlǝŋ rǝŋ. 44 Ne zahlǝŋ rǝŋ ah dǝɓ yeɓ ah faa: Me kwo swãh bam pǝlaŋ tǝgbana pǝlam jol dǝfuu, zoo gin tǝ mabii. So Elias faa: Mo ge faa nyi Akaɓ sye: Mo zyeɓ muŋta nyi pǝr ah mo geko, mor ka bam mo cak ko ka. 45 Ne cok ah sǝ, swãh foo sǝŋ tǝnjǝŋ tǝkine zyak daŋ. Bam kal ne tan pǝ'manne. Akaɓ yee muŋta pǝr ah kal ge Jezereel. 46 Amma Dǝɓlii nyi swah nyi Elias, ɗuu kal pel Akaɓ ŋhaa ge dai Jezereel kǝpelle.