SALOMON MI TAMULA
(a) ATCHOGOI D’A AVOKA
Salomon mi ve Faron goromba
1 Amulâ Salomon mi ve Faron amul ma Ezipte-na goromba. Ni kayam ndata ba, mam zlap ki Faron, mi mba katcha ndata kur Azì ma ngolâ hi David-na á djup dabid’a hi minda hazì mam ma amula ki gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ki gulumun ma ngui Jerusalem-ma mi. 2 Suma a nga hahle suma ngat buzuna nata yima teteng ma akulo ndingâ, kayam Salomon nga bei min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a tua. 3 Salomon tamba mi le yam Ma didina, mi nga tit yam vun ma he ma abum David mi humzina. Wani mi hahle suma ngat buzuna mAlona ki dubang ma his djivid’ina nata yima teteng ma akulo ndingâ.
Salomon mi tchen Alona ala mi hum ned’a á tamula
(Gol 2 Sun hAm 1.2-13)
4 Bur tu amulâ Salomon mi i Gabawon á hahle suma ngat buzuna, kayam yi máma mi kal yima dingâ pet. Salomon mi hahle suma ngat buzu suma ngala dubu yam yima ngal ahle suma ngat buzuna ata yi máma. 5 Kid’a Salomon mi sä Gabawon tua d’a, Ma didina mi dum adïd’a andjege ala: Ang tchenen vama ang minima, an ni hangziya!
6 Salomon mi hulong dum ala: Ang le yam azong mangâ abun David ngola, mam tamba mi kak sama d’engzeng ma nda’â avorong d’ingêr memet mi. Kayam ndata, ang nga le kam tua, ang vragan an goroma ini amula blangâm wana. 7 Ki tchetchemba, Ma didina Alo mana, ni ang ba, vragan amula balum abun David. Wani an ni gogor ma gorâ tua, an ndak nga á le sun ndata d’i. 8 Ki tchetchemba, ang tinin yam suma ang manazina. Sum ndazina a kal ablaud’a heî, sana mi ndak á ndumuzi pepet ti. 9 Wani Ma didina, ang han ned’a á te yam sum mangâ á wal djivid’a adigat ki tchod’a. Kayam sana mi ndak á te yam mang suma ablau ndazina ki ne mamba tata d’i.
10 Tchenda hi Salomon ndata ti le Ma didina tam djivid’a. 11 Alona mi de mi Salomon ala: Ang tchen nga d’ala ang te tatâ yam andagad’a d’oze ang mbut sama ndjondjoîna d’oze ang tchi mang suma djangûna d’a d’i, wani ang tchen ala an hang ad’enga á te yam sum mana ki ned’a ki d’ingêra. 12 Kayam ndata, d’igi ang de na, an nga ni hang ned’a ki wad’ud’a tala sama avorong ngoze ma blogong ma kak d’igi ang na na nga d’uo d’a. 13 An nga ni hang vama ang tchenen nga kam mbuo na, nala, ndjondjoîd’a ki subura tala amul ma ding ma mba mi kak d’igi ang na kur atchogoi mangina nga d’uo d’a. 14 Wani le ang nga le min manda, ang nga ge yang kä ad’u gat manda ki vun man ma hed’a d’igi abung David na ni, an mba ni ing burung fiyaka.
15 Ata yima Salomon mi zlit akulona, mi wala ni Ma didina ba, mi dum adïd’a. Mi hulong Jerusalem, mi tak tam avok Ma didina avok zandu’â hi Ma didina mi. Ni kua ba, mi hAlona ahle suma ngat buzu suma ngala. Bugola, mi he vama ngat buzu ma zlap darigïd’a kAlonina, mi le te ma luna mazungeî mama pet mi.
Salomon mi ka sariya d’a irata
16 Kur bur tu arop suma gaulangâ mbà a mba avok amulâ Salomon. 17 D’a avoka ti dum ala: Salana, ang hum zla manda, an nga ni dangû. An katcha d’a wanda ami ni kaka kur gong nga tud’a. An vut gorâ pî ni ndat nga. 18 Bugol bur ma hindina, ndat ti vut mi. An wala ami ni mbà kur gong ndata; sama ding nga d’i. 19 Wani kur andjeged’a, gorâ hatcha ndatina mi mid’a, kayam ndat ti bur kamu. 20 Wani ti tchol andjege dangâla kid’a an wei manga ni nga senid’a, ti hle gorona avoron kä, ti djogom yam azang matna, ti vrak gorot ma matna avoron kä mi. 21 An tchol akulo ki yina kukrumuka á he gorona apona, an fumî matna. Wani an golom ir pid’aka tetet, wani nga ni gorona d’i!
22 Ata yi máma atcha d’a wanda ti dala: Nga na d’i! Gor ma arina ni mana! Ma matna ni ma’â!
Wani d’a avoka ti hulong dala: Nga na d’i! Ni goro’â ba, mi mid’a! Ma arina ni mana! A nga tchi tazi tuguyod’a avok amulâ hina.
23 Ata yi máma amulâ mi dazi ala: Agi nge nge pî nga mi dala: Gor ma arina ni mana! Ma matna ni ma’â! D’a hid’a ala: Hawa! Ni ma’â ba, mid’a! Ni mana ba, mi nga karid’a! 24 Amulâ mi he vuna mi sum mama ala: Agi hlanï mbigeud’a! Azi hlumï mbigeud’a mi. 25 Amulâ mi hazi vuna ala: Agi ngad’agi gor ma arina aduk mbà, hatcha d’a hid’a arigeina, hatcha d’a hid’a didi’â mi.
26 Gor ma arina asum mbi le mandarâ kayambala á tchat ni gorotna d’a, ti er ad’ut akulo, ti dala: Salana, an nga ni dangû, ang he gor ma arina matcha ndata! Djivid’a ang tchum mbi!
Wani ndrat ta mbàd’a ti dala: Agi ngad’am mbei aduk mbà! Ndat ti kak hawa mi na, an kak hawa mi!
27 Ata yi máma amulâ mi dala: Agi tchum mbi! Agi hagizi matcha d’a ti dala: Tchum mbuo d’a, kayam ndat nasumu.
28 Israel-lâ pet a we sariya d’a Salomon mi kat ata yata, a lum mandaramu, a wala nAlona ba, mi hum ne ndata á ka sariya d’a d’ingêra.
Salomo ɓaŋ mǝlaŋ Farao kanne
(2 KeeƁ 1:3-12)
1 So Salomo ɓaŋ mǝlaŋ Farao goŋ sǝr Egiɓ kanne, kaa ne ki yaŋ David, ŋhaa kaa byak yaŋ ah ne yaŋ mǝ Dǝɓlii tǝkine ɓaale yaŋ Jerusalem vuu vǝr daŋ ɗǝ. 2 Ne cok ah za a joŋra syiŋ pǝ cok ma tǝgeere, mor ne cok ah ka ɓah vuura yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii ya ba.
3 Salomo a 'yah Dǝɓlii pǝlli, a syee mor ɓǝ mai pah ah David mo lai ko ne ko. Sai fan vaŋno to, a ŋgom fan joŋ syiŋ ne tǝkine tǝǝ ɓǝrdi pǝ cok ma tǝgeere.
Salomo fii fatan jol Masǝŋ mor kaa goŋe
4 Comki goŋ Salomo kal ge Gibeon mor ka ga joŋ syiŋ gŋ, mor cok ma tǝgee mayǝk lii ah gŋ. Ge joŋ syiŋ pǝ cok joŋ syiŋ ah zahlǝŋ pǝpãare. 5 Dǝɓlii Masǝŋ cuu suu ah nyi Salomo ne lom Gibeon faa: Mo fii fan mai mo tǝ 'yahe, ka me nyi nyi mo. 6 Salomo zyii faa: Amo joŋ ɓǝ sãh wo dǝɓ yeɓ ɓo pa ɓe David, mor syee mor ɓo pǝsãh ne goŋga tǝkine zahzyil vaŋno. Amo kan ɓǝ sãh ah ɓo mor ah ne mai mo nyi we ma kaa goŋ tǝ fakal ah nyi ko tǝgbana ɓǝ ah mo joŋ ɓo tǝ'nahko. 7 Zǝzǝ̃ǝko, Dǝɓlii Masǝŋ ɓe, mo ɓaŋ dǝɓ yeɓ ɓo kan goŋ ne pǝ cok pa ɓe David, amma ame pǝlaŋne, me tǝ fahlii kaa goŋ ya. 8 Me no tǝtǝl za mai amo ye mo nǝǝ ra ɓo, zan ah pǝpãare, dǝɓ ka gak kee ra ya jol pãa ɓǝǝra. 9 Mo nyi tǝtǝl ma tan fan nyi me, ka me ŋgoŋ kiita ne mor ka woŋ tǝgǝǝ ɓǝ sãh ne ɓǝɓe', mor mo ka nai ya ɓe, azu yee gak ŋgoŋ kiita tǝ za ɓo mapãa mai ne?
10 Fan mai Salomo mo fii naiko, ɓǝ ah 'nyah suu Dǝɓlii. 11 So Masǝŋ faa nyi ko: Mor mo fii fan maiko, mo fii ka zah'nan cee ɓo mo nǝn wo sǝr a, mo fii laŋ mor ka mo yea pǝkǝ̃ǝ pǝlli ye ya, amma mo fii fatan mor ka tan goŋga, 12 me ga joŋ tǝgbana ɓǝ faa ɓo, me ga nyi fatan nyi mo ne tǝtǝl ma foo ɓǝ. Daga kǝpel ɓo dǝɓ ma na mo kǝka, so dǝɓ ma na mo ka ga ur fahfal ɓo laŋ ya ta. 13 Me ga nyi fan mai mo fii ya laŋ nyi mo, me ga nyi kǝ̃ǝ tǝkine yǝk nyi mo. Ne cok zah'nan cee ɓo daŋ, goŋ ma na mo ka yea ya. 14 Mo syee tǝ fahlii ɓe ra ɓe, mo gbǝ ɓǝ lai ɓe tǝkine ɓǝ faa ɓe tǝgbana pa ɓo David mo joŋ ɓe, me ga soɓ zah'nan ɓo nǝn wo sǝrri.
15 Ne cok Salomo mo kpiŋ, so tǝ, Masǝŋ ye faa ɓǝ ɓo ne ki ne lomme. Pii soo ge yaŋ Jerusalem, ge uu pel sunduku gbanzah Dǝɓlii, joŋ syiŋ suŋwii, tǝkine syiŋ ma nyi jam. So joŋ farel malii ah ɗii za yeɓ ah ra daŋ ne ko.
Kiita Salomo mo ŋgoŋ
16 Ne cok ah ŋwǝǝ tǝkoi gwa gera wo goŋ Salomo, ge haira pel ahe. 17 Mawin maki ah vaŋno faa: Me pǝǝ mo dǝɓlii ɓe goŋe, ame ne mawin nyẽe ru kaa ɓo ɓǝr yaŋ tǝ vaŋno, ame byaŋ welle, ako laŋ a ɓǝr yaŋ ko ta. 18 Ne cok me byaŋ joŋ zah'nan sai, mawin nyẽe laŋ ge byaŋ we ta. Aru ne ki, dǝɓ ki kǝka wo ɓuu ɓǝr yaŋ ya, sai aru ye ɓǝr yaŋ gwa gwa to. 19 We mawin nyẽe wǝ ne suŋni, mor ako ye swǝ tǝl ahe. 20 Ur ne kǝsyisuŋ ge ɓaŋ we ɓe pel ɓe ka mabyak ɓo nǝnǝm ɓo, ge sor ge pel ahe, amma so ɓaŋ we mǝ ah ma wul sor gee me pelle. 21 Ne cok me ur ne zah'nan ka nyi won nyi we ɓe o, me so ẽe o, we ma ɓe me byaŋ ko ye ka. 22 So mawin maki ah faa: Ka noo ya, we ma ɓe ko ye we ma ne nǝnni, we mai mo wǝ ɓo ma ɓo yo. Mawin ma zahnahpel laŋ faa: Ka, we ma ɓo ko ye mai mo wǝ ɓo ko, we mai mo ne nǝn we ɓe yo. Faara pel goŋ naiko.
23 So goŋ faa: Dǝɓ mai a faa: We mai mo ne nahnǝn we ɓe yo, we ma ɓo ko ye we ma wulli. Dǝɓ mai laŋ faa nai ta. 24 Goŋ so faa: We ɓaŋ kafahe gee me ne ko. Ɓaŋra kafahe gee goŋ ne ko. 25 So faa: We ɓǝl we mai mo ne nahnǝn ne kafahe kǝsyil gwa, ka we ɓaŋ raita ah nyi mawin maino, ka we so ɓaŋ raita ah maki ah nyi mawin ma ŋhaano.
26 So mawin mai wel ah ye mo ne nahnǝn faa ɓǝ nyi goŋe, faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, mo nyi we mai mo ne nahnǝn nyi nyi ko, mo i ko pǝ wul ka. (Mor zahzyil ah tǝ swaa ɓǝ wul wel ahe.) Amma mawin maki ah faa: We ɓǝl o, ka ciŋ we ma ɓe ya, ka ciŋ laŋ ma ɓo ya ta. 27 So goŋ faa: We nyi we mai mo ne nahnǝn ge nyi mawin ma faa ɓǝ zahnahpelle, we i wel ah pǝ wul ka, ako ye mǝ ahe.
28 Za Israel daŋ mo laara ɓǝ kiita mai goŋ mo ŋgoŋ naiko, ɗuura gal goŋe, mor kwora, Masǝŋ nyi fatan ɓo nyi ka ŋgoŋ kiita goŋga.