JESUS MI TCHOLÏ GALILE Á I JERUSALEM
Jesus nga mi hat yam dika hatchad’id’a
(Gol Mat 19.1-12Luc 16.18)
1 Jesus mi tcholï sa hî, mi mba kur andaga d’a Jude-d’a. Bugola, mi djak alum ma Jurdê-na, mi i abo hî. Ablau suma a togï gevem kuana, nde mi had’azi d’igi nga mi ladjeu dei na.
2 Fariziyêna a mba atam á kugumu, a djobom ala: Na ni gat meid’a ti ar lovota mi sana á dik amamba woi zu?
3 Mi hulong dazi ala: Moise mi hagi vuna nana d’ö?
4 A dum ala: Moise mi ar lovota mi sana ala mi b’ir mbaktum mba wal kamambid’a, mi digit tei mi.
5 Wani Jesus mi hulong dazi ala: Ni kayam hur magi ma b’ala ba, Moise mi hagi ki vun ma he ma wana ni na. 6 Wani kad’u tinda ata yima Alona mi lahlena petna, mi ge mandjufâ katchad’a mi. 7 Kayam ndata, sana mba mi ar abum kasumu, mba mi reî kamamba, 8 azi djak a mba mbut ni hliu ma tuna. Kayam ndata, avok hî azi nga ni mbà d’uo d’a, wani azi mbut ni hliu ma tuna. 9 Kayam ndata, ar sana mi wal vama Alona zlabama d’i.
10 Ata yima azi mbaza avona, suma hata a djobom kua yam zla ndata. 11 Mi dazi ala: Sama lara ma mi dik amamba woi mi i vatcha d’a dingina, mi le ni mizeuna, mi ka’î djangûna kamam mba avoka. 12 Le atchad’a ti ar ndjuvut tei ti i ve ma dingâ ni, ti le ni mizeuna mi.
Jesus mi tin abom yam gugureina
(Gol Mat 19.13-15Luc 18.15-17)
13 Suma dingâ a mba ki gugureina mi Jesus kayam mi tin abom kaziya. Wani suma hata a ngop suma a mba ki sed’ezina. 14 Kid’a Jesus mi we hina d’a, hurum mi zala, mi dazi ala: Agi aragi gugureina a mbeï gevenu. Agi d’elezi d’i, kayam leud’a hAlonid’a ni yam suma d’igi azi na na. 15 Gagazi, an nga ni dagiya, sama lara pî, le mi ge yam kä yam leud’a hAlonid’a d’igi gogorâ hina d’uo ni, mba mi kal kurut ti. 16 Wani mi yozi akulo ahlabamu, mi tin abom kaziya, hina mi b’e vunam kazi mi.
Sama ndjondjoîna
(Gol Mat 19.16-30Luc 18.18-30)
17 Kid’a Jesus mi ge tam tita kur lovotid’a, sana mi ringî gevemu, mi grif kä avoromu, mi djobom ala: Ma hat ma djivina, an le ni nana ba, ni fe ari d’a didinda ge?
18 Jesus mi dum ala: Ni kayam me ba, ang yan ala sama djivina ge? Ma djivina nga d’i, nAlona tu go. 19 Ang we vun ma hed’a mi dala: Ang tchi sa d’i, ang le mizeu d’i, ang kul li, ang le glangâs ma aboina d’i, ang mbut ir sa d’i, ang hu abung kasungû.
20 Sa máma mi hulong dum ala: Ma hat suma, an ngom ahle ndazina kan pet ni ki gogoron dei.
21 Kid’a Jesus mi golomba, hurum vumu, mi dum ala: Ang kid’ak va tu, ang i gus ahligiyeng suma ang nga ki na woi pet, ang he bege ndata mi suma hohoud’a. Hina wani, ang mba fahle suma ndjondjoîna sä akulo. Bugola, ang mbeï ad’unu. 22 Wani tam tchuk susub’ok kayam zla ndata, mi i ki hur ma zala, kayam mam mi sama ndjondjoîna.
23 Jesus mi pret tam mi gol mam suma hata a nga tchola gevemu, mi dazi ala: Nad’enga heî ki suma ndjondjoîna á kal kur leud’a hAlonid’a.
24 Suma hata a le atchap kayam zla mamba. Wani Jesus mi hulong dazi kua ala: Grona, nad’enga heî yam suma a deng tazi yam ndjondjoî mazid’ina á kal kur leud’a hAlonid’a. 25 Nafefeta mi djambala á kal kur zul la libirâ, kal la ma ndjondjoîna mi kal kur leud’a hAlonid’a.
26 Suma hata a le atchap kua ngola, a nga de tazi ala: Le ni na ni, sama ndak á fe suta ni nge ge?
27 Jesus mi golozi mi dazi ala: Ata suma, ndak kuo; wani ata Alona, nga na d’i, kayam Alona mi ndak á lahlena pet.
28 Ata yi máma, Pierre mi dum ala: Ang gola! Ami arami wa ahlena pet teyo, ami nga tid’imi ad’ungû.
29 Jesus mi hulong dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, sama ar aziyam mbei d’oze b’oziyom suma andjuveina d’oze b’oziyom suma aropma d’oze abum mboze asum mboze groma d’oze asinem mbei yam anu, yam Zla d’a Djivid’a mi na, 30 mba mi fe kam kua kikis kur atchogoi d’a tchetchem wanda. Mba mi fe azina ki b’oziyom suma andjuveina ki b’oziyom suma aropma kasuyom ki groma kasinena zlapa ki djop vuna, kur atchogoi d’a nga d’i mbad’a, mba mi fe ari d’a didinda mi. 31 Ablau suma avo’â a mba mbut suma danana, ablau suma danana a mba mbut suma avo’â mi.
Jesus mi de yam á hindid’a yam mad’am ki tchol mamba
(Gol Mat 20.17-19Luc 18.31-34)
32 Kid’a Jesus azi ki mam suma hata a nga kur lovota á i tupa kur Jerusalem-mba, Jesus nga mi tit avoroziya. Mam suma hata a le atchap, suma a nga tid’î ad’um ki mandarâ mi. Wani Jesus mi yo suma hat suma dogo yam mbàna gevemu, mi nde mi dazi yam ahle suma a mba le ki sed’ema. 33 Mi dazi ala: Gola! Ei nga tubi kur Jerusalem. Suma a mba han an Gor Sana abo nglo suma ngat buzuna azi ki suma hat gata. Azi mba kan sariya d’a matna kanu, a mba han abo andjaf suma dingâ mi. 34 Sum ndazina a mba lazanu, a mba tuvon ayôna iranu, a mba ton ki blafâ, a mba tchan ndeyo. Wani kur bur ma hindina, an mba ni tchol akulo aduk suma matna.
Tchenda hi Jacques azi ki Jean-d’a
(Gol Mat 20.20-28)
35 Jacques azi ki Jean Zebede groma, a hut go gen Jesus, a dum ala: Ma hat suma, ami minimi ala ang hami vama ami tcheneng kama.
36 Mi dazi ala: Agi min an hagi ni me ge?
37 Azi hulong dum ala: Ami minimi ala fata ang kak kur subur mangid’a, ar sa tu mi kak yam bigang nga ndjufa, ar sa tu mi kak yam bigang nga gulad’a mi.
38 Jesus mi dazi ala: Agi wagi nga vama agi tchenema d’i. Agi ndak á tchagi ki kop ma kid’eî ir ma an mba ni tchuma ko zu? D’oze agi mba lagi batem mba ndak ka an mba ni lata ko zu?
39 Azi hulong dum ala: Ami ndagamiya.
Jesus mi dazi ala: Gagazi, agi mba tchagi ki kop ma kid’eî ir ma an mba ni tchuma, agi mba lagi batem mba ndak ka an mba ni lata mi. 40 Wani á kaka yam bigan nda ndjufa ki bigan nda gulad’a, nga ni an ba ni he d’i, wani ni kayam suma Alona mi minit kazina.
41 Ata yima suma hat suma dogona a hum hina na, huruzi mi zal yam Jacques azi ki Jean. 42 Jesus mi yazï gevemu, mi dazi ala: Agi wagi suma suma a nga golozi d’igi suma te yamba yam andjaf suma dingîna na na, a nga tamula kaziya, mazi suma nglo suma kal kazina, a nga lazi kad’enga mi.
Jour 5 - Servir comme Jésus
43 Wani adigagi agi nga na d’i, wani sama lara pî ma min á mbut ma ngolâ adigagina, mi mbut nazong magina. 44 Sama lara pî ma min á kak ma avo’â adigagiya ni, mi mbut nazong magina pet. 45 Kayam an Gor Sana ni mba nala suma a lan sunda d’i, wani an tanda ni mba ná le sunda mi suma, ná he tan á matna á wurak yam ablau suma mi.
Jesus mi mal ir Bartime ma duka woyo
(Gol Mat 20.29-34Luc 18.35-43)
46 Azi mba kur Jeriko. Kid’a Jesus nga mi ndabu woi kur Jeriko zlapa ki mam suma hata kablau suma nunuk mi d’a, ma duka, Bartime Time goroma mi nga kaka avun lovota á tchenda. 47 Kid’a mi hum ala ni Jesus ma Nazarat-na d’a, mi er ad’um tchina akulo, mi dala: Jesus David goroma, ang wan hohowonu.
48 Ablau suma a ngobom ala: Ang ba!
Wani mi er ad’um er ra dinga akulo kua ala: David goroma, ang wan hohowonu.
49 Jesus mi tchola, mi dazi ala: Agi yumïya.
Azi yi ma duka, a dum ala: Ang ve tangû, ang fagakulo, nga mi yangû. 50 Ata yi máma, ma duka mi yak baru mamba woyo, mi pir akulo, mi i gen Jesus.
51 Jesus mi hulong dum ala: Ang min ala an langî me ge?
Ma duka mi dum ala: Salana, ar ang malan iran ndeyo.
52 Jesus mi dum ala: Ang iya, he gagazi manga sud’ung wa da’. Ata yi máma na wat, iram mal leyo, nga mi tit bugol Jesus kur lovota mi.
Yesu faa ɓǝ tǝ ɓǝ syel mawin ne worre
(Mt 19:1-12Lu 16:18)
1 Yesu ur gin gŋ kal ge sǝr Yudea so yee el Yordan kal ge nǝzakǝŋhaa. Za so taira ge wol ah faɗa, Yesu cuu ɓǝ nyi ra tǝgbana mai moo joŋko cẽecẽe. 2 Za ki kǝsyil Farisien gera wol ah mor ka lii ko, fiira ko: Ɓǝ lai man nyi fahlii ka dǝɓ mo syel mawin ah ɓe ne? 3 Yesu zyii ɓǝ ah zah ɓǝǝ fii ra faa: Mosus ŋwǝǝ ɓǝ lai ɓo we tǝl ah ɗǝne? 4 Faara: Mosus nyi fahlii nyi dǝɓ ka mo ŋwǝǝko ɗerewol syel ki ka mo nĩiko mawin ahe. 5 So Yesu faa nyi ra: Mosus ŋwǝǝ ɓǝ lai mai nyi we mor zahzyil ɓii pǝyakke. 6 Amma daga tǝtǝŋ ah Masǝŋ mo joŋ fanne, joŋ dǝwor ne madǝwinni. 7 Mor mai dǝwor ga soɓ pah ah ne mah ahe, ga mgbãara ki ne mawin ahe, 8 ara gwa daŋ ga ciŋra suu vaŋno, ara ka gwa yao, amma ara ye suu vaŋno. 9 Dǝɓ mo syelko fan mai Masǝŋ mo tai ɓo wo ki ka.
10 Ne cok mo danra ge ɓǝr yaŋ, za syee mor Yesu so fiira ko tǝ ɓǝ ahe. 11 Yesu faa nyi ra: Dǝɓ mo syel mawin ah mo so ɓaŋ maki ah kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo tǝ mawin ma kǝpelle. 12 Nai ta, mawin mo syel ki ne wor ah mo so ɓaŋ wor ki kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo tǝ wor ah ma kǝpel ta.
Yesu ẽe wee nyeere
(Mt 19:13-15Lu 18:15-17)
13 Za woora wee nyee ge wo Yesu ne ko ka mo juu ra, amma za syee mor ah cakra zan ahe. 14 Ne cok Yesu mo kwo naiko, ɓaŋ kpãh so faa nyi za syee mor ahe: We soɓ wee nyee gera wo ɓe we cak ra ka, mor Goŋ Masǝŋ a mor za ma na ra. 15 'Manna me faa nyi we, dǝɓ mo nyiŋ Goŋ Masǝŋ tǝgbana welaŋ ya ɓe, ka dan gŋ ya syaŋsyaŋ. 16 Fahfal ah woo wee nyee gbah ge zahbii, so rǝk jol ah tǝ ɓǝǝ ẽe ra.
Pa joŋne
(Mt 19:16-30Lu 18:18-30)
17 Ne cok Yesu mo ur ɓaŋ fahlii, dǝɓ ki ɗuu ge wol ah ge kea ge sǝŋ ne zahciŋɓal fii: Pa cuu fan sãhe, me ga joŋ ɗii ka me lwaa cee ma ga lii ne? 18 Yesu faa nyi ko: Mo ɗii me ne dǝɓ sãh mor fẽene? Dǝɓ masãh kǝka sai Masǝŋ vaŋno syak ah to. 19 Mo tǝ ɓǝ lai daŋ ɓe, faa: Mo i wul ka, mo joŋ ɓǝǝ ka, mo kiŋ nyin ka, mo gwah ber tǝ dǝɓ ki ka, mo re fan jol za ne vǝrvǝr ka, mo kee pa ɓo tǝkine ma ɓo. 20 Dǝɓ ah zyii faa nyi ko: Pa cuu fanne, ɓǝ lai mai daŋ me tǝ syee mor ah daga laŋ ɓe. 21 So Yesu ẽe ko ne 'yahe, faa nyi ko: Fan vaŋno coŋ mo ɓo, mo ge lea fan ne fan ɓo ka mo wom lak ah nyi za syakke, mo ga lwaa joŋ coksǝŋ ba, ka mo pii soo ge syee mor ɓe. 22 Amma ne cok dǝɓ ah mo laa ɓǝ ah naiko, zahzyil so nǝǝ ko, kal ne ɓǝ swaani, mor a ne joŋ pǝlli.
23 Yesu ẽe za syee mor ah mo kah ahe, so faa nyi ra: 'Manna a pǝgaɓ no cam ka za joŋ mo dan Goŋ Masǝŋ. 24 Za syee mor ah kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ. Amma Yesu faa nyi ra faɗa: Wee ɓe, 'manna a pǝgaɓ ka dan Goŋ Masǝŋ. 25 A pǝgaɓ ka njoŋnjoŋ mo gak pǝ̃ǝ mor baatal, amma ka pa joŋ mo dan Goŋ Masǝŋ o ɓe, a pǝgaɓ kal mai ɓe. 26 So za syee mor ah kaara tǝ ɓǝ ah gǝriŋ faɗa, so fiira ki kǝsyil ki: Ɓǝ ah mo nai ɓe, azu yee gak ǝ̃ǝ ne? 27 Yesu ẽe ra, so faa nyi ra: Fan mai mo pǝgaɓ wo dǝfuu amma ka wo Masǝŋ pǝgaɓ ya, mor Masǝŋ gak joŋ fan daŋ.
28 So Petar faa nyi ko: Mo ẽe ɗao, aru ru soɓ fan ɓuu daŋ ru tǝ syee mor ɓo. 29 Yesu zyii faa nyi ko: 'Manna me faa nyi we, koo zune mo soɓ yaŋ ahe, wee pah ah mawǝǝ ne maŋwǝǝre, mah ahe, pamme ne wee ah tǝkine 'wah ah mor ɓe tǝkine Ɓǝ'nyah Masǝŋ ɓe, 30 a ga lwaa reba ah wo sǝr tǝ'nah kal mai zahlǝŋ temere: yaŋ, wee pam mawǝǝ ne maŋwǝǝre, mamme, weere, tǝkine 'wahe, so a ga lwaa bone ta. Pǝ sǝr mai mo tǝ gin laŋ a ga lwaa cee ma ga lii. 31 Amma za pǝlli mo pel tǝ'nahko a ga ciŋra za fahfalle, so za pǝlli mo fahfal tǝ'nah laŋ, a ga ciŋra za pelle.
Yesu faa ɓǝ wul ah tǝkine ɓǝ ur ah ɓal sai ahe
(Mt 20:17-19Lu 18:31-34)
32 Ka ara tǝ fahlii ga yaŋ Jerusalem, Yesu kal pel ɓǝǝra, so za syee mor ah tǝ swaara ɓǝ pǝlli, za mai mo tǝ gara ne ra laŋ gal re ra o ta. So Yesu ɗii za syee mor ah matǝ jemma tǝl gwa gera wol ah so tǝŋ ne faa ɓǝ mai mo ga joŋ wol ah nyi ra faɗa. 33 Yesu faa nyi ra: We ẽe na tǝ ga yaŋ Jerusalem, a ga soɓra We Dǝfuu ga jol zaluuri, ne jol zaluu za joŋzahsyiŋrĩ, tǝkine jol za cuu ɓǝ lai. A ga ŋgoŋra kiita wul tǝl ahe, ga soɓra ko ga jol za mai mo ye ka Yahuduen a, 34 a ga syakra ko, a ga tǝɓra tǝsǝ̃ǝ ga wol ahe, ga loɓra ko ne bǝrǝǝ, a ga ira ko pǝ wulli, fahfal zah'nan sai ah a ga ur gin pǝ wulli.
Yakuɓ ne Yohana fiira Yesu
(Mt 20:20-28)
35 Yakuɓ ne Yohana wee Zebedeus ge wo Yesu faara nyi ko: Pa cuu fanne, ru 'yah mo joŋ fan mai ruu ga fii jol ɓo nyi ru. 36 Yesu so fii ra: We 'yah me joŋ fẽe nyi we ne? 37 Zyiira faa nyi ko: Ne cok mo lwaa yǝk ɓo ɓe, ru 'yah mo nyi fahlii nyi ru ka dǝɓ vaŋno mo ge kaa jokǝsãh ɓo, dǝɓ maki ah mo kaako jokǝlǝɓai ɓo. 38 Amma Yesu faa nyi ra: We tǝ fan mai we tǝ fii ya. We gak zwǝ bone mai mee ga zwǝ ne? We gak nyiŋ baptisma mai mee ga nyiŋ ne? 39 Zyiira faa: Ru gakke. So Yesu faa nyi ra: We ga zwǝ bone mai mee ga zwǝ, we ga nyiŋ baptisma mai mee ga nyiŋ, 40 amma kaa jokǝsãh ɓe tǝkine kaa jokǝlǝɓai ɓe, ɓǝ ah ɓǝ ɓe ye ka, cok ah a mor za mai Masǝŋ mo zyeɓ ɓo mor ɓǝǝra.
41 Ne cok za syee mor Yesu matǝ jemma mo laara ɓǝ ahe, ɓaŋra kpãh tǝ Yakuɓ ne Yohana. 42 So Yesu ɗii ra ge wol ah daŋ faa nyi ra: We tǝ ɓe, za mai mo rǝkra ra na zaluu tǝ zana, a ren ra ne swahe, zaluu ah a yeara ne swah tǝ ɓǝǝra. 43 Amma ka nai kǝsyil ɓii ya, amma dǝɓ mo 'yah yeako dǝɓlii kǝsyil ɓii ɓe, mo ciŋko dǝɓ yeɓ ɓiiri. 44 Dǝɓ mo 'yah yea dǝɓlii kǝsyil ɓii ɓe, mo ciŋko byak za daŋ. 45 Mor We Dǝfuu ge ka za mo joŋra yeɓ mor ah ya, amma ge ka joŋ mor za tǝkine nyi cee ah mor ka wǝǝ za pǝlli.
Yesu laɓ rǝ̃ǝ ma ɗii ne Bartimeus
(Mt 20:29-34Lu 18:35-43)
46 Ge daira yaŋ Jeriko. Ne cok Yesu mo pǝ̃ǝ gin yaŋ ah ne za syee mor ah tǝkine za pãa daŋ, rǝ̃ǝ ma ɗii ne Bartimeus we Timeus kaa ɓo kah fahlii tǝ syea fanne. 47 Ne cok mo laa Yesu ma yaŋ Nazaret yo, so ɓyaŋ ɓǝ pǝ'man faa: Yesu We David, mo kwo syak tǝ ɓe. 48 Za pǝlli laira ko ne swahe, faara nyi ka mo faako ɓǝ ka. Amma so ɓyaŋ ɓǝ ne swah kal ma kǝpel faa: We David, mo kwo syak tǝ ɓe. 49 Yesu uu so faa: We ɗii ko ge. So ɗiira rǝ̃ǝ faara nyi ko: Mo gbǝ zahzyilli, mo ur o, a ɗii mo. 50 Rǝ̃ǝ wǝǝ mbǝro ah ɓoo ge lalle, so ur gaŋ kal ge wo Yesu. 51 Yesu fii ko: Mo 'yah me joŋ fẽe nyi mo ne? Rǝ̃ǝ zyii faa: Pa cuu fanne, me 'yah me kwo cokki. 52 So Yesu faa nyi ko: Mo gyo, iŋ ɓo gbǝr nahnǝn nyi mo ɓe. Ne pel sǝ kal tǝ kwan cokki, so kal ne Yesu.