Amul la Seba-d’a ti mba á gol Salomon
(Gol 1 Amul 10.1-13)1 Amul la Seba-d’a ti hum zla Salomon, ti mba Jerusalem á kugum ki ne mamba, ti djobom yam zla d’a mudurid’a mi. Ti mba kazungeî matna ablaud’a ki djambala ad’ud’u, ti yoï mbul ma his ma afufuîna ki lora aneka ngola kahina d’a guzut kal teglesa teteng. Ti mba gen Salomon, ti djobom yam zla d’a ndat minit kuruta pet. 2 Salomon mi hulongôt humba yam zla d’a ndat ti djobom kata pet; zla d’a bei mam hulongôt humba kata nga d’i. 3 Ata yi máma amul la Seba-d’a ti we ned’a hi Salomon-nda kaziyam ma amul ma mam minima 4 ki te ma azi nga yomï yam tabulîna ki kaka hi mam suma sundid’a ki baruna hi suma a nga hum ahle suma tena kahle suma tched’ina kahle suma ngat buzu suma azi nga hazi mi Ma didina kur gong mam mba kud’orina mi. Ti ngo vunat tei hâ á gola, ti de mamulâ ala:
5 Zla d’a an humud’ï yam ambas manda kang ki ne mangid’a ni gagazi! 6 Kid’a bei an mba ni we ki iran tua d’a, an he nga gagazid’a yam zla d’a azi data d’i. Wani azi dan nga yam abo ngol manga ki ne manga d’uo ko! Wani simiyêng ma nde yinina mi kal ahlena pet suma an humuzina. 7 Suma avo hatangâ kazungeî mangâ a le furîd’a kayam azi nga tchola avorong burâ ki burâ á hum zla ne manga! 8 Ei gilei Ma didina Alo mang ma mi manang mi tining yam zlam mam mba amula á tamula yam Israel-lâ yam mam tambina. Kayam Alona nga mi le yam Israel-lâ, mi min ala a kak avorom gak didin. Ni kayam ndata ba, mi tining amula á ka sariya d’a d’ingêr ra memeta kaziya. 9 Bugola, amul la Seba-d’a ti hamulâ Salomon lora go ki tonna hindi ki nusa ki mbul ma his ma afufuîna ngola kahina d’a guzut kal teglesa teteng mi. Kur bur máma dei gak ini, sa nga bei mi mba ki mbul ma his ma afufuî ma hina na d’igi amul la Seba-d’a ti hum mamulâ Salomon hina ba.
10 Azungeîna hamulâ Hiram-ma kazungeîna hi Salomon-na a yoï lor ra Ofir-ra zlapa kagu sandalâ kahina d’a guzut kal teglesa teteng mi. 11 Amulâ Salomon mi min agu sandalâ á djak kakulo yam gong nga kud’ora hi Ma didinid’a, yam gong mam mba amula, mi gan ading ma gureina kading ma nglona mi suma hle sawala mi. Avok dei gak bur máma sa nga bei mi wagu sandalâ avo Israel hina ba.
12 Wani amulâ Salomon mi hamul la Seba-d’a ahlena pet suma ndat ti minizina kahlena pet suma ndat ti djobom kazina, mi hat he d’a hawad’a ngola kal yam ahle suma ndat ti mbamzina. Bugola, ti hulong yam ambas mata kazungeî matna.
Zla d’a a dat yam ndjondjoîd’a hi Salomon-nda
(Gol 1 Amul 10.14-29)13 Lor ra a nga mbat mi Salomon avo Jerusalem kur biza d’a tud’id’a ni tonna dok mbà, 14 zlapa ki lor ra ding nga a vat abo suma titid’a, abo suma mbut abozinid’a ki d’a a nga vat abo amulei suma Araba-nid’a ki d’a suma te yamba kur ambasa teteng a nga humzid’a mi.
15 Amulâ Salomon mi yor mboriyo suma nglo suma lora kikis mbà. D’a tud’a aneget ti hle ni kilona hi lorina karagaya karagaya. 16 D’a gureid’a kikis hindi, ta tud’a aneget ti hle kilona hi lorina ni hindi hindi. Salomon mi tchuguzi kur gong nga a yat ala Gonga hagu d’a Liban-nda d’a.
17 Amulâ mi min zlam mba ngola ki sï ahlo’â, mi gulud’ut ni ki lor ra bei zozota ba d’a. 18 Zlam ndata yima a djak akulo katna asem ma tinda ni karagaya, vama tin asem ma ding ma a lum ki lorina mi nga djinda ki zlamba mi. Yima a tin abong kama mi nga abo hî, mi nga abo hî, angus azlona mbà mi nga tchola abo hî tu, abo hî tu mi. 19 Angus azlona dogo yam mbà mi nga tchola ata yima a djak kakulo katna, karagaya abo hî, karagaya abo hî. Andjaf zlam mba hina d’a, ti nga kur leud’a ding ngi.
20 Kopma hamulâ Salomon-na pet a lumî ki lora, ahle suma sun suma kur gong nga a yat ala Gonga hagu d’a Liban-nda d’a pet a lazi ni ki lor ra bei zozota ba d’a mi. A le nga va ki kawei ma hap pi. Kur atchogoid’a hi Salomon-nda a gol kawei ma hapma ni va d’i. 21 Amulâ mi nga ki batod’a ablaud’a nga d’i i Tarsis zlapa kazungeîna hi Hiram-ma. Kur bizad’a hindi bato ndata nga d’i mba ki lora ki kawei ma hapma ki sï ahlo’â ki virâ kalei pawona mi.
22 Amulâ Salomon mi kal amulei suma ding suma yam ambas sa dingina pet ki ndjondjoîd’a ki ned’a mi. 23 Amulei suma yam andaga d’a dinga petna a nga mba á djop zlad’a mi Salomon yam ne d’a Alona mi humzid’a. 24 Amul ma lara pî adigazi nga mi mbam ki he d’a hawad’a, nala, ahle suma a lazi ki kawei ma hapmina, ahle suma a lazi ki lorina, baruna, ahle suma dur ayîna, mbul ma his ma afufuîna, akulumeina ki koro ma akulumei akulumeina mi. A nga le hina bizad’a ki bizad’a.
25 Salomon mi nga ki gongîyo suma tchuk akulumeina ki pusâ hakulumeina 4000 ki suma djang akulumeina 12.000, mi ar suma dingâ kä gevem avo Jerusalem, mi i ki suma dingâ kur azì ma nglo ma a tchuguzi kuana. 26 Mi te yam amuleina pet, tinï ad’ud’a avun alum ma Efrat-na dei gak mba yam andaga d’a Filistê-d’a, kal gak mba ir haga d’a Ezipte-d’a. 27 Amulâ mi mbut kawei ma hapma ablaud’a avo Jerusalem ni d’igi gireina na, agu sedrena ablaud’a ni d’igi diyaga d’a deî yam andaga d’a kä ata yima ligitimid’a na mi. 28 Akulumei suma Salomon mi nga ki na, a tcholozi ni Ezipte; suma hiuna, a tcholozi ni yam ambas sa dinga mi.
Matna hi Salomon-na
(Gol 1 Amul 11.41-43)29 Sunda hi Salomon-nda ara, d’a avoka ki d’a dananda, a b’irit nga kä kur Mbaktumba hi Natan ma djok vun Alonid’a ki D’a hi Ahiya ma Silona ma djok vun Alonid’a ki Zla d’a a ndat tei mi ma wahle suma a nga mbana Jedo yam Jerobowam Nebat goromid’a mi. 30 Salomon mi tamula avo Jerusalem yam Israel-lâ pet ni bizad’a dok fid’i. 31 Salomon mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. A tozom kur Azì ma ngolâ habum David-na. Goroma Robowam mi vrak tamula blangâmu.
Goŋ madǝwin sǝr Seba ge ẽe Salomo
(1 ZaG 10:1-13)1 Goŋ madǝwin sǝr Seba laa ɓǝ fatan Salomo, ur gwǝǝ ge yaŋ Jerusalem ka lii ko ne fii magaɓ camcam. Ge ne za yeɓ pel ah ra pǝpãare, woo ɓǝrdi ne tǝsal masãh ah tǝkine vãm kaŋnyeeri tǝ njoŋnjoŋ ge ne pǝlli. Ne cok mo ge dai wo Salomo, fii ko ne fii mai mo zyeɓko ɓo pǝ zahzyil ah daŋ. 2 So Salomo zyii fii ah ra zah ah daŋ ta, ɓǝ ma gaɓ ko ka gŋ vaŋno ya. 3 Goŋ madǝwin sǝr Seba syii sok laa fatan Salomo, so kwo yaŋ goŋ ah mo vuu ɓo, 4 ne farel ah moo renne, ne kal zaluu pel ah ra ne yeɓ mai za yeɓ ah ra moo joŋra yaŋ ahe, ne mbǝro ɓaa ɓǝǝra, ne mbǝro ɓaa za mai moo nyira farel nyi, tǝkine syiŋ mai moo joŋko ɓǝr yaŋ Masǝŋ, so ɓǝ foo ah zyak tǝtǝl nyi pǝryak.
5 So faa nyi goŋe: Ɓǝ mai me laa tǝ ɓo ne ɓǝ fatan ɓo daŋ daga sǝr ɓe, goŋga yo. 6 Amma me zyii ka nyiŋ kǝnah ɓǝ ah ya, ŋhaa me ur ge ne suu ɓe, nahnǝn ɓe ge kwo gur ɓe. Koo ɓǝ raita fatan ɓo laŋ faara nyi me ya. Fatan ɓo kal tǝ mai za mo tǝ faara ɓǝ ah ɓe. 7 A pǝ'nyah wo za mai moo joŋra yeɓ ɓo, moo yeara ma wo ɓo cẽecẽe, moo laara fatan ɓo. 8 Osoko wo Dǝɓlii Masǝŋ ɓo mai mo laa ɓo pǝ'nyah ne mo, mo so ɓaŋ mo kan goŋ ɓo ne ka mo kaa goŋ pǝ tǝɗii ahe. Mor tǝ 'yah zan ah Israel pǝlli, a 'yah ka mo yeara ga lii ga lii, mor ah laŋ kan goŋ ɓǝǝ ɓo ne mo ka mo joŋ ɓǝ matǝ njaŋ ah ne matǝ goŋga.
9 So goŋ madǝwin nyi fan nyi goŋ Salomo: vãm kaŋnyeeri nǝn ton sai ne raita ne ɓǝrdi ma'nyah ah tǝkine tǝsal masãh ah daŋ pǝlli, za kwora ɓǝrdi ma'nyah ah na mai goŋ madǝwin sǝr Seba mo nyi nyi goŋ Salomo taa ya.
10 Za goŋ Hiram ne za goŋ Salomo woora vãm kaŋnyeeri daga Ofir ge ne ko, woora kpuu ma ɗii ne sandal tǝkine tǝsal masãh ah ge ne pǝlli ta. 11 Salomo zyeɓ cok kan ɓal ma yee ga yaŋ Masǝŋ ne kpuu ma ɗii ne sandal, ne ma yaŋ goŋ ah daŋ, so zyeɓ tǝnjuŋ zahrãa ne tǝnjuŋ mor za ma ɗǝǝ lǝŋ ta. Za kwora kpuu ma na moo pǝ sǝr Yuda taa ya. 12 Goŋ Salomo nyi fan mai goŋ madǝwin sǝr Seba mo ne 'yah ah daŋ nyi ko, fan nyi ah so kal mai goŋ madǝwin sǝr Seba mo ge nyi ko ne ɓe. So ur ne zan ah daŋ kal ge fah sǝr ahe.
Kǝ̃ǝ goŋ Salomo
(1 ZaG 10:14-29)13 Vãm kaŋnyeeri mai moo ginra nyi goŋ Salomo ne pǝzyil syii daŋ, a joŋ ton jemma gwa. 14 Kee fan mai za ma joŋ fillu, ne za ma lea fan moo soora, ne mai za goŋ sǝr Arabia tǝkine govener ma sǝr Israel moo ginra nyi ne vãm solai ne vãm kaŋnyeeri ge gŋ ya. 15 Salomo zyeɓ bal maluu ma ruu sal temere gwa ne vãm kaŋnyeeri, vaŋno ah daŋ syee vãm kaŋnyeeri ge ɓo wol ah nǝn kilo yea yea. 16 So zyeɓ bal manyee ah ma vãm kaŋnyeeri temere sai, vaŋno ah daŋ syee vãm kaŋnyeeri ge ɓo wol ah nǝn kilo vaŋno ne raita. So goŋ woo ge rǝk pǝ yaŋ ma ɗii ne Gǝ̃ǝ Liban.
17 Goŋ so zyeɓ fakal goŋ ma'man ah ne loŋ balle, so syee vãm kaŋnyeeri masãh ah ge wol ahe. 18 Fakal goŋ ah a ne cok yee ga tǝl ah yea, cok rǝk ɓal no nǝfah kǝpel ahe, syee vãm kaŋnyeeri ge ɓo wol ahe. Cok rǝk jol ah kah cok kal ah gwa daŋ, foto ɓol uu ɓo ne ɓal kah ah gwa daŋ ta. 19 Foto ɓol jemma tǝtǝl gwa no pǝ cok yee ga tǝtǝl ah sǝŋ, a kah ah gwa daŋ. Fakal goŋ ma morãi goŋ maki ah joŋ taa ya.
20 Tahsah zwan fan goŋ Salomo daŋ a ne vãm kaŋnyeeri, tahsah mai mo ɓǝr yaŋ ma ɗii ne Gǝ̃ǝ Liban daŋ a ne vãm kaŋnyeeri masãhe. Ne zah'nan goŋ Salomo a kwanra vãm solai na fan kolle. 21 Goŋ no ne dah maluu mai moo pee ga pǝ sǝr maɗǝk ne mǝ goŋ Hiram daŋ, tǝgǝǝ syii sai a syee tǝ mabii, a woo vãm kaŋnyeeri ne vãm solai ne loŋ balle, ne kpiŋni, tǝkine zahban juu masãh ah camcam gin ne ko.
22 Goŋ Salomo kal za goŋ wo sǝr daŋ ne kǝ̃ǝ tǝkine fatanne. 23 Za goŋ daŋ a gin fiira ko ka laa fatan mai Masǝŋ mo nyi ɓo nyi ko. 24 Koo zune mo tǝ gin ɓe daŋ, a gin ne fan mor jol ka nyi nyi ko: fan ma ne vãm solai, ma ne vãm kaŋnyeeri, mbǝro, fan salle, ɓǝrdi, pǝrri, tǝkine pǝr ma ɗii ne facwǝ̃ǝre. Syii daŋ a joŋra naiko.
25 Goŋ Salomo zyeɓ cok mai fan ki mo ka gak ɓeɓ ya 4.000 mor muŋta sal ah ra ne pǝr ah ra daŋ. A ne pǝr 12.000 ge rǝk ra pǝ yaŋ mai mo zyeɓra ɓo mor rǝk pǝrri, so soɓ manyeeki ah ge rǝk kah ah Jerusalem. 26 So ako ye lwaa za goŋ mai mo kaara ɓo pǝ sǝr ma kah el Efrat ne ma sǝr Filistien ŋhaa ge kan zahsyee sǝr Egiɓ taa. 27 Ne zah'nan goŋ ah mo kaani, vãm solai a yaŋ Jerusalem tǝgbana tǝsal kolle, kpuu bah a gŋ tǝgbana kpuu makolle. 28 Salomo a lea pǝr gin sǝr Egiɓ ne sǝr manyeeki ah ra.
Ɓoo fal ɓǝ kaa goŋ Salomo
(1 ZaG 11:41-43)29 Tǝcoŋ ɓǝ Salomo daga tǝtǝŋ ah ne in zah ah daŋ ɓǝ ah ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol profeto Natan ne pǝ ɗerewol profeto Ahija ma Silo, ne pǝ ɗerewol ɓǝ fakwan Iddo pa ẽe cokki, mai mo faa ɓǝ ɓo tǝ ɓǝ kaa goŋ Jeroboam we Nebat mo kaani. 30 Salomo kaa goŋ yaŋ Jerusalem tǝ za Israel daŋ syii jemma nai. 31 So wuu, ciira ko pǝ yaŋ David, wel ah Rehoboam kaa goŋ pǝ cok ahe.
