Ezekiyas mi djop Isai
(Gol Is 37.1-7)1 Kid’a amulâ Ezekiyas mi hum zla ndatid’a, mi haû baru mama woyo, mi tchuk baru d’a dodora atamu, mi i kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. 2 Ata yi máma na wat mi sun Eliyakim ma ngol ma yam azì ma amulina ki ma b’ir mbaktumba hamulîna Sepna ki suma nglo suma dedeina hi suma ngat buzunina gen Isai ma djok vun Alona Amot goroma, a tchuk baru d’a dodora atazi mi.
3 Azi dum ala: Ezekiyas mi dami ala ami dang ala: Ini ni bur ma yor tad’a, ni bur ma ngopa, ni bur ma zulona mi. Ki tchetchemba, ei ni d’igi atcha d’a ti nde vuta wani ti ndak nga á vut gorotna woi d’uo d’a na. 4 Amul ma Asiri-na mi sunï mam ma avun ma ngolîna á ngul Alo ma bei matna. Dam Ma didina Alo mangâ mi hum wa ngul ndata pet, dam mba mi ngobom yam zla d’a mam humuta kla. Ki tchetchemba, ang tchen Ma didina yam mam suma a arâ. 5 Suma Ezekiyas mi sunuzina a mbaza gen Isai.
6 Isai mi dazi ala: Zla d’a agi i dat mi salaginid’a ba wana: Ma didina mi dala: An hum ngul la suma nglo suma hamul ma Asiri-na a ngulunda, wani ang le mandarâ yam zla d’a azi data d’i. 7 An mba ni hum djib’er ra dinga. Ata yi máma mam mba mi hum zla d’a dinga, mba mi hulong yam andaga mamba. An mba ni tchum sä hî ki mbigeu d’a fiyaka.
Sanakerip mi ngobozi kua d’ei
(Gol Is 37.8-132 Sun hAm 32.17)8 Ma avun ma ngol ma Asiri-na, mi hum ala salama mi ar wa Lakis, mi i wa á dur ki Libina, mam i fum sä kua. 9 Ata yi máma Sanakerip mi hum ala Tirhaka amul ma Etiyopi-na mi mba atam á durâ. 10 Kayam ndata, mi ge sun nda dinga ata Ezekiyas amul ma Juda-na, mi dum ala: Ar Alo mang ma ang tin hurung kam heîna mi lobong vunang ala an mba ni hle Jerusalem mbuo d’i. 11 Ang tang hum zla d’a amulei suma Asiri-na a lat kandaga d’a dinga, a b’lagat teid’a. Ang djib’er ala ang tang mba sud’a zu? 12 Kid’a abuyon suma avorona a b’lak Gozan ki Haran ki Resef ki Telasar azì ma ngolâ hi suma Eden-na, alona handjaf sum ndazina mi sud’uzi woi zu? 13 Ang wamul ma Hamat-na kamul ma Arpat-na kamul ma Sefarvayim-ma kamul ma Hena-na kamul ma Iva-na, azi nga ni lara ge?
Tchenda hi Ezekiyas-sa
(Gol Is 37.14-20)14 Wani Ezekiyas mi ve mbaktumba abo suma sun suma Asiri-na, mi ndumud’u. Ata yi máma mi i kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a, mi malat tei avok Ma didina. 15 Bugola, mi nde tchenda ala: Ma didina, Alona hi Israel-lîna, ang ma nga kaka yam zlam mang nga amula aduk tcherebênina, angî Alo ma tu ma yam leu d’a pet ta yam andagad’id’a, angî Ma lakulod’a kandagad’ina mi. 16 Ma didina, ang tin humang ang huma! Ma didina, ang mal irang, ang gola! Ang hum ngul la Sanakerip mi ngulung ang Alo ma bei matnina. 17 Ma didina, gagazi, amulei suma Asiri-na a tchi andjaf suma dingâ woyo, a b’lagazi andaga mazid’a woi mi. 18 A tchuguzi alo mazina aduk akud’a, kayam mam nga nalo ma gagazina d’i, wani nahle suma suma a minizi kabozina, naguna kahinad’a hawa. A b’lagazi woyo. 19 Wani ki tchetchemba, ang Ma didina Alo mamina, ang sud’umi woi abo Sanakerip. Hina wani, Ma didina, suma yam andagad’ina pet a mba wala ang tu nAlona.
Isai mi djok zla d’a Ma didina mi dumzid’a woi mamulâ
(Gol Is 37.21-35)20 Ata yi máma Isai Amot goroma mi sun mi de zlad’a mamulâ Ezekiyas ala: Gola! Ma didina, Alona hi Israel-lîna mi dala: An hum tchen nda ang tchenen yam Sanakerip amul ma Asiri-nid’a. 21 Ki tchetchemba, ang hum zla d’a an Ma didina nga ni dumzid’a ala:
Ang Sanakerip, azì ma ngol ma Siyon-na mi golong is,
mi san ad’ungû;
Jerusalem mba djifâ
ti hle yat tei ad’ungû.
22 Ang ngulî nge? Ang kra’î nge?
Ang er ad’ung akulo á lazî nge?
Ang hle yang akulo ni yam nge?
Ni mi an Alo ma tin tan irat vat yam Israel-lîna.
23 Ang tchugï mang suma sunda á ngulun an Ma didina.
Ang dala:
Ki pus man ma dur ayî ma ablauna
an djak akulo yam ahuniyôna yazi d’a ked’iwurenga
gak ni i Liban yat ta dabid’a.
An ka agu mat ma fuyogei ma sedrena
kagu mat ma sipre ma djivi ma kal teglesâ woyo.
An i dabi naduk agu mat ta ndindik
ka sa nga mi kal kua d’uo d’a mbeî.
24 An yo golonga, an tche mbiyo ma yam andaga d’a dingina.
An mba ni so abo alum ma Nil ma Ezipte-na woi pet
kasen ma tita.
25 Ang Sanakerip, ang we djiviya!
Ni an Ma didina ba, ni min ahle ndazina dedei.
An nga hurun á lahle ndazina navok dedei.
Ki tchetchemba, an nga ni ndagazi vunazi wana.
Ni an ba ni hang lovota á to azì ma nglo
ma ad’eng ma ngunguna kä woyo.
26 Suma kuruma ad’engêzi ndak á tchol avorong ngi.
A le mandarâ ngola, a mungôr mi.
Azi mbut ni d’igi asu ma abageina na,
azi mbut ni d’igi asu ma d’uf akulo awilina na,
azi ni d’igi geme ma deî yam gongîyona akulo
ma mi so woi bei mi tin tengêlem ba na mi.
27 Wani Sanakerip, an wang kak manga,
an we nde mang nga abud’a ki hulong manga nga avod’a,
an we gurut ta ang nga gurut atan ndandaleîd’a mi.
28 Ang nga gurut ki sed’enu.
An hum ngul la ang nga ngulunda.
Kayam ndata, an mba ni tchong atchinangû,
an mba ni tchugung djumad’a avunang mi,
an mba ni tanang ni hulongông avo hatang
kur lovot ta ang hlad’ïd’a.
29 Isai mi de mi Ezekiyas kua ala: Ar zla d’a wanda ti ka’î vama simata: Kur biza d’a wanda ang ki sum mangâ agi mba tagi nawu ma yak kä woina, dama agi mba tagi nawu ma magorâ, wani kur biza d’a hindid’a agi mba zaragi awuna, agi mba dud’umu, agi mba pagi guguzlud’a, agi mba tagazi vud’ut mi. 30 Suma a sut tei aduk suma Juda suma a mba ar kakina, sideyezi mba mi sir kä aduk andagad’a d’igi aguna na, a mba vut ngola. 31 Kayam suma a arâ a mba buzugï woi Jerusalem, suma a sut teina a mba buzugï woi yam ahina d’a Siyon-nda. Wana ni vama an Ma didin ma ad’engên kal petna tan ndi lan zlezleû kama.
32 Isai mi de kua ala: Alona mi dala: Wana ni vama an Ma didina nga ni dum yam amul ma Asiri-nina: Mam mba mi kal ka hî kur azì ma ngol ma wana d’i, azigar mam tu pî mba mi yet yeûd’a kurum mbi, sa tu pî mba mi mba ki mbareid’a avorom mbi, sa tu mba mi mbu andagad’a akulo ad’um á dur ki sed’em mbuo mi. 33 Wani Sanakerip mba mi hulong avo hatam ki lovot ta mam hlad’ïd’a, mba mi kal kur Jerusalem mbi. An Ma didina ni de na. 34 An mba ni ngom suma kur azì ma ngol ma wanina, an mba ni sud’uzi yam simiyênu, yam azong mana David ma d’engzengâ mi.
Ringâ hi suma Asiri-nina ki matna hi Sanakerip-ma
(Gol Is 37.36-382 Sun hAm 32.21-22)35 Kur andjege ndata malaikana hi Ma didinina mi kal kur kangâ hi Asiri-na, mi tchi suma 185.000. Kid’a suma a zlit akulo yorogod’a, a gol matna kä didi. 36 Ata yi máma Sanakerip mi hô kang mama, mi hulong kur aziyam ma ngolâ Ninif, mi kak sä kua. 37 Bur tu mi i kur gong nga kud’ora halo mama Nisrok-ka á tchenda. Groma mbà, ma dingâ a yum ala Adramelek, ma dingâ a yum ala Sareser, a tchum ki mbigeu d’a fiyaka, a ring kur andaga d’a Ararat-ta. Gorom ma dingâ tu a yum ala Esar-Hadon mi vrak tamula blangâmu.
Za Yuda ǝ̃ǝra gin mor jol Saŋkeriɓ
(Esa 37:1-7)1 Ne cok goŋ Ezekias mo laa ɓǝ ah naiko, ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ahe, so ɓoo mbǝro dahsuu , dan kal ge ɓǝr yaŋ Dǝɓlii. 2 Pee dǝɓlii piicel goŋ Eliakim ne Sebna pa ŋwǝǝ fanne, tǝkine zaluu za joŋzahsyiŋ ge wo profeto Esaia we Amoz, ara daŋ ɓaara mbǝro dahsuu ɓo. 3 Faara nyi ko: Ezekias faa sye: Tǝ'nah mai zah'nan bone yo, zah'nan lai ye ne zah'nan kwan swãare, mor we ur ɓo tǝ yah byaŋ gwari o, amma so swah byaŋ ah kǝka. 4 Ko ɗah maki Dǝɓlii Masǝŋ ɓo a laa ɓǝ faa mai daŋ swah za yeɓ goŋ mai dǝɓlii ah goŋ Asiria mo pee ge ka tǝǝ Masǝŋ ma ne cee ko ɓe ne? Ɗah maki Dǝɓlii Masǝŋ ɓo a ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝ mai mo laako no ne? Mo juupel mor tǝcoŋ za mai mo coŋra ɓo nyeeno.
5 Za yeɓ goŋ Ezekias gera wo Esaia. 6 Esaia faa nyi ra: We ge faa nyi dǝɓlii ɓii naiko: Dǝɓlii faa sye: Mo ɗuu gal ɓǝ mai mo laa za yeɓ goŋ Asiria mo ge faara ɓǝɓe' ɓo tǝ ɓe ko ka. 7 Me ga joŋ fan kaa tǝl ahe, ka mo laako ɓǝ maki ahe, ka mo pii sooko kal ge sǝr ahe. Me so ga joŋ za sǝr ah ira ko ne kafahe.
8 Swah za yeɓ goŋ pii soo, ge lwaa goŋ Asiria tǝ ruu sal ne yaŋ Libna mor ako laa goŋ Asiria ur gin yaŋ Lakis ɓe. 9 So goŋ Asiria laa ɓǝ Tiraka goŋ sǝr Etiopia ge. Ge faara nyi ko: Pǝ̃ǝ ge ɓo ka ruu sal ne mo. So goŋ Asiria pee za kal ge nyi Ezekias, faa nyi ra: 10 We ge faa nyi Ezekias goŋ Yuda sye: Mo soɓ Masǝŋ ɓo mai mo soɓ suu ɓo ɓo wol ah moo faako Jerusalem ka ga mor jol goŋ Asiria ya mo kiŋko tǝtǝl nyi mo ka. 11 Amo laa ɓǝ fan mai za goŋ Asiria mo joŋra wo sǝr camcam daŋ ɓe, ɓeɓra sǝr ah ra daŋ, ko ma ɓo mo ga ǝ̃ǝ ɓoo ne? 12 Pa ɓe lii ra ɓeɓra za sǝr camcam, masǝŋ ɓǝǝ ǝ̃ǝ sǝr ɓǝǝ jol ɓǝǝ ɓe ne? Pa ɓe lii ra ɓeɓ sǝr Gozan, Karan, Reseɓ, tǝkine mǝ wee Eden mai ara mo Telassar daŋ. 13 Goŋ sǝr Hamat ne goŋ sǝr Arfat ne goŋ yaŋ Sefarvaim ne Hena tǝkine Iva ara kẽne?
Goŋ Ezekias pǝǝ Masǝŋ mor gbah jolle
(Esa 37:8-20)14 Ezekias nyiŋ leetǝr jol za mai mo peera ra ge ne ko, kee. So ur kal ge yaŋ Dǝɓlii, ge cuu leetǝr ah nyi Dǝɓlii. 15 Ezekias pǝǝ Dǝɓlii faa: Dǝɓlii Masǝŋ Israel, mai mo kaa ɓo tǝ fakal goŋ ah tǝ cerubim sǝŋ, amo syak ɓo mo ye Masǝŋ tǝ goŋ sǝr ra daŋ, amo ye joŋ sǝŋ ne sǝrri. 16 Dǝɓlii, mo syii sok mo laa ɗao. Dǝɓlii, mo gbǝr nahnǝn ɓo mo ẽe ɗao. Oho, mo laa ɓǝ mai Saŋkeriɓ mo pee ge ɓo ka tǝǝ Masǝŋ ma ne cee ɗao. 17 Goŋga yo Dǝɓlii, za goŋ Asiria ɓeɓra za camcam ɓo ne sǝr ɓǝǝ daŋ. 18 A woora masǝŋ ɓǝǝ ɓaa ga tǝ wii, mor masǝŋ matǝ goŋga ah ye ka ra ya. Gak ɓeɓra ra mor ara ye tǝsal ne kpuu, yeɓ jol dǝfuu yo. 19 Amma zǝzǝ̃ǝko Dǝɓlii Masǝŋ ɓuuru, mo ǝ̃ǝ ru gin jol ahe, mor ka goŋ wo sǝr daŋ mo tǝra, amo ye Dǝɓlii Masǝŋ syak ɓo.
Esaia cuu ɓǝ mai Masǝŋ mo faa ɓo nyi Ezekias
(Esa 37:21-38)20 So Esaia we Amoz pepee wo Ezekias faa: Dǝɓlii Masǝŋ Israel faa sye: Me laa pǝǝ ɓo mo pǝǝ me tǝ ɓǝ Saŋkeriɓ goŋ Asiria ɓe. 21 So ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa ɓo tǝl ah a naiko: Yaŋ Jerusalem tǝ syak mo, tǝ tǝǝ mo. 22 Amo tǝǝ zu sye ne? Mo ge faa ɓǝɓe' tǝ zu sye ne? Amo ge ɓyaŋ ɓǝ tǝ zu sye mo syẽa ko ne ne? Mo syẽa Masǝŋ Israel matǝdaŋdaŋ ɓo. 23 Amo pee za yeɓ ɓo ge tǝǝ me, mo faa: Ame Sankeriɓ, me yee ge dai tǝlǝǝ waa Liban sǝŋ ne muŋta sal pãa ɓe ra, me ge cee kpuu bah ah mawah tǝkine kpuu masãh manyeeki ah ra, me syen kpuu masãh ah ra gin kǝsyil kpuu ahe, ŋhaa me ge dai kǝsyil gǝ̃ǝ ah masãh ahe. 24 Ame ge cii lak bii pǝ sǝr gwǝǝ pǝɗǝkki, me zwǝ bii pǝ lak ah ra. Ne cok sooje ɓe mo yeera bii el Nil ne ɓalle, ɓal ɓǝǝ vǝr bii ah tǝɗe'.
25 Masǝŋ so faa: Sankeriɓ, amo laa sõone me zyeɓ ɓǝ ah kan ɓo daga ɓaaɓe ya ne? Ame foo ɓǝ joŋ ah ɓo daga ɓaaɓe. Me so soɓ fahlii ɓǝ ah joŋni, mo ɓeɓ yaŋ maluu maswah ah ra daŋ ciŋ gboŋ ɓe. 26 Mor za ma kaara gŋ daŋ swah pee gin wo ɓǝǝra, coora coo tǝtǝl so jin ra. Ge joŋra tǝgbana fãa pǝ̃ǝ ma zahdǝǝ sǝŋ wala pǝ 'wah ne cok zyak sǝŋ mo nǝǝ ɓe moo rẽeni.
27 Ame tǝ kal ɓo mo kaa ɓo ɓe, me tǝ ɓǝ pǝ̃ǝ ga lal ɓo ne ɓǝ pii soo ɓo tǝkine kpãh ɓo mo tǝ joŋ tǝtǝl ɓe daŋ. 28 Amo ɓaŋ kpãh ne me, yii suu ɓo mo tǝ yii ɓǝ ah ge dai sok ɓe ɓe. Mor ahe, me ga dǝ kǝṽǝl ɓe gai mo fahvõo, me ga maa sǝgǝǝ ɓe gai mo zahe. Me ga joŋ mo pii soo ɓaŋ fahlii mai mo gee gŋ ge.
29 So Esaia faa nyi goŋ Ezekias: Fan mai a ga yea wo ɓo tǝgbana fan ma cuu fanne: Syiiɗah we ga re fan mai moo ciŋ suu ahe. Tǝ'nanki laŋ we ga re waa fan ahe. Amma ne syii patǝ sai ah we ga ruu fanne, we ga joŋ fagwahlle, we ga pea kpuu vin ka we re lee ahe. 30 Tǝcoŋ za morsǝ̃ǝ Yuda mai tǝtǝl ɓǝǝ mo ga yea sǝŋ, a ga yeara tǝgbana kpuu mai moo jwǝǝra sǝ̃ǝ ga sǝŋ pǝfuu, tǝtǝl ah sǝŋ ga lee syẽmme. 31 Za ki ga coŋ yaŋ Jerusalem tǝkine tǝwaa Sion, mor Dǝɓlii ma ne swah daŋ zyeɓ ɓǝ ah kan ɓo naiko.
32 Mor ahe, Dǝɓlii faa ɓǝ ɓo tǝ goŋ Asiria sye: Ka ga dan yaŋ mai ya, ka ga 'nǝǝ guu tǝ yaŋ ah ya, sooje ma ne bal ka ga gera gwari ne yaŋ ah ka ren yaŋ ah ya ta. 33 So Dǝɓlii Masǝŋ faa: Goŋ Asiria ga pii soo ɓaŋ fahlii mai mo gee gŋ ge kalle, ka gin dan yaŋ nyẽe ya. 34 So faa faɗa: Zye ga byak yaŋ maiko, zye ga ǝ̃ǝ yaŋ ahe, mor tǝɗii suu 'minni, tǝkine mor ɓǝ mai zye faa ɓo nyi dǝɓ yeɓ 'min David.
35 Ne suŋ ah pa pee ma coksǝŋ mai Dǝɓlii mo pee ge ik za zahjul sal Sirien 185.000. Ne cok za sǝr Yuda mo pǝ̃ǝra ne zah'nan pim, kwora ra daŋ wukra ɓo tǝ sǝr fiŋ. 36 Saŋkeriɓ goŋ Asiria ur gin zahjul sal pii soo kalle, ge kaa yaŋ Niniwe. 37 Comki ge tǝ juupel yaŋ masǝŋ ah Nisarok, wee ah Adrammelek ne Saresǝr ceera ko ne kafahe pǝ wulli. So ɗuura kal ge sǝr Ararat. Wel ah ma ɗii ne Esar-Haddon kaa goŋ pǝ cok ahe.
