Juif-fâ a sä atchuguluzi ki mazi suma djangûna
1 Bur ma dogo yam hindina hi til ma dogo yam mbà ma a yum ala Adar-rîna mi ndaga. Ni bur mala a de woi yam vun ma hed’a hamulâ na, ni bur ma suma djangûna hi Juif-fîna a tin huruzi ala a te kaziya na, wani zla ndata ti hulongî kazi azi go. Kur bur máma Juif-fâ a kus kaziya. 2 Kur azì ma ngol ma lara ma amulâ Asuwerus mi te kama, Juif-fâ a tok tazi kur azì ma azi nga kaka kuana, a nde suma a ndjak vunazi kazi á tchid’ina durâ. Sama tchol avorozi nga d’i, kayam mandarazi vazi pet. 3 Suma nglo suma yam andagad’ina ki suma nglona hamulîna ki suma te yamba ki suma a nga le sunda avo hamulîna, a ndjun ad’u Juif-fâ, kayam mandara Mardose mi vaziya. 4 Kayam Mardose mi mbut ma ngol ma sunda hamulîna, simiyêm nde yina woi kur ambasa pet, simiyêm nga mi i avogovok mi.
5 Juif-fâ a ka mazi suma djangûna ki mbuguyo suma fuyogeina nga nga, a tchaziya, a dabazi woyo, a le vama huruzi mina ki sed’eziya. 6 Kur azì ma ngol ma Sus-sâ Juif-fâ a tchi suma kikis vahl. 7 A tchi Parsanedata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adaliya, Aridata, 9 Parmaseta, Arizai, Aridai ki Vayezata. 10 Azi zla tazi dogo pet ni Haman Hamedata gorom ma djangûna hi Juif-fîna groma. Wani Juif-fâ a hurumuzi nga ahligiyezi d’i.
11 Kur bur máma tamba ablau suma a tchazi kur azì ma ngol ma Sus-sâ, a mba dazi zlazi mamulâ. 12 Amulâ mi de mamula Ester ala: Juif-fâ a tchi suma kur azì ma ngol ma Sus-sâ kikis vahl ki Haman grom suma dogona mi. A mba le ni nana ki suma kur ambas man nda sä woi abud’a, an we nga d’i. Wani ndak min ni me? An mba ni haksiya. Ndak tchenen ni me kua pî, an mba ni humugu?
13 Ester ti dum ala: Amulâ, le ang mina ni, ang he vuna mi Juif suma avo Sus-sâ a tchi suma ndjivin d’igi a tchazi ini na, a gap Haman grom suma dogo suma a tchazina akulo ata aguna mi.
14 Amulâ mi he vuna ala ar a le hina. A tchi wal zla ndata kur azì ma Sus-sâ, a gap Haman grom suma dogo ndazina akulo mi. 15 Juif suma avo Sus-sâ a tok tazi kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma Adar mámina, a tchi suma kua kikis hindi, wani a hurumuzi nga ahligiyezi d’i.
16 Juif suma a nga abu kur leud’a hamulîd’ina, a tok tazi yam tazi á dur ki mazi suma djangûna, a tchi mazi suma djangûna 75.000, wani a hurumuzi nga ahligiyezi d’i. 17 A lahle ndazina ni kur bur ma dogo yam hindina, a tuk tazi kur bur ma dogo yam fid’ina, a le te ma furîd’a burâ sop.
18 Wani Juif suma a nga avo Sus-sâ, a tok tazi á tchi mazi suma djangûna kur bur ma dogo yam hindina gak bur ma dogo yam fid’ina, a tuk tazi kur bur ma dogo yam vahlâ, a le te ma luna, a le furîd’a burâ sop mi.
19 Kayam ndata, Juif suma a nga kaka kel kur azì ma bei gulumuna kama, a nga le te ma luna, a nga le furîd’a, a nga he tazi ahlena hawa kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma Adar-râ bizad’a ki bizad’a.
Juif-fâ a tin vun til ma ge humba
20 Mardose mi b’ir ahle suma a le ndazina kur mbaktumba, mi sun mbaktum ndata mi Juif-fâ pet suma a nga kur leud’a hamulâ Asuwerus suma gogona ki suma dedeina mi. 21 Mi dazi ala: Agi lagi vun tilâ bizad’a ki bizad’a, kur bur ma dogo yam fid’ina gak bur ma dogo yam vahlâ hi til ma Adar-rîna. 22 Kayam bur máma ni bur ma agi sagi atchugulugi ki magi suma djangûnina. Ni til ma hur ma wura magina mi mbut hur ma hapmina, yor ta magid’a ti mbut furîd’ina mi, ni bur ma agi lagi te ma luna á lagi furîd’ina. Nge nge pî adigagi mi sun ahlena mi ndrama, mi he he d’a hawad’a mi suma houd’a mi. 23 Juif-fâ a le sunda yam zla d’a Mardose mi dazizid’a, a tin ad’ud’a á ngom vun til máma d’igi Mardose mi b’irizizi na.
24 Kayam Haman Hamedata ma Aga’â gorom ma djangûna hi Juif-fîna mi nga hurum á dap Juif-fâ woyo, mi le Purim (nala, Togina) á we bur ma a tchazi woi kuana. 25 Wani ata yima Ester ti tchol avok amulîna, amulâ mi he vuna kur mbaktumba ala: Ar tcho d’a Haman mi ngat kurum á lat mi Juif-fîd’a ti hulong kamu, a gabam akulo ata aguna, mam ki groma mi. 26 Kayam ndata, a nga yi bur máma ini ala Purim, ata yi d’a a yum ala Purim-mid’a. Juif-fâ a ve zla d’a Mardose mi b’irizizi kur mbaktum ndatid’a kahlena pet suma azi wazina kahle suma a mba kazina mi. 27 Juif-fâ a tin vun til ma bei ara ba na kaziya, yam andjavaziya, yam suma a zlap ki sed’ezina, á ngom bur ma mbà ma hi vun til mámina bizad’a ki bizad’a, ata bur ma a ngama d’igi Mardose mi b’irizizi kur mbaktumba na. 28 A nga ngom bur ma vun til máma, kur atchogoi d’a lara ge pet, kur azina hi sama lara ge, kur azì ma ngol ma lara ge pet mi. Bur ma Purim-ma ni burâ hi Juif-fâ ma bei ara ba na, mi arî vama ge humba kazi kandjavazi gak didin.
29 Amula Ester Abisayil goromba ki Mardose ma Juif-fâ a b’ir mbaktum mba yazi á mbàd’a ki vun mazi ma hed’a yam mbaktum mba a b’irit yam bur ma Purim-mid’a tala ti ka’î zla d’a irata d’a. 30 A sun mbaktum ndata mi Juif-fâ pet suma a nga kaka kur ambas sa kis kam dok mbà yam kid’iziya d’a amulâ Asuwerus nga mi te kata, a b’ir kurut ala a kak ki halasa bei vunadik ka tumba. 31 Ester azi ki Mardose a tinizi bur ma Purim máma kur bur ma a ngam yam azi Juif-fâ, yam andjavaziya, yam d’el ta mazid’a bei te tenid’a, yam tchi mazina mi. 32 Vun ma hed’a hi Ester-râ mi sira burâ hi Purim-ma ngingring. Ni hina ba, a b’irim kur mbaktumba wana.
Yahuduen ikra za syiŋ ɓǝǝra
1 Ne cok zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝ fĩi Adar mo ge daini, zah'nan mai goŋ mo kan ɓǝ lai ɓo ka ɓǝ faa goŋ mo joŋ ne ko, zah'nan mai za syiŋ Yahuduen mo lǝŋra ɓo rǝ ga kaa swah tǝ Yahuduen ne yo. Amma so Yahuduen ye jin kaara swah tǝ ɓǝǝ jeertǝ. 2 Pǝ yaŋ maluu camcam mo pǝ sǝr goŋe, dahgbil mai Yahuduen mo gŋ daŋ taira wo ki mor ka ik za mai mo tǝ kyeɓra ka joŋ ɓǝɓe' wo ɓǝǝra. Za daŋ a ɗuura gal ɓǝǝra, dǝɓ ma gak uu pel ɓǝǝ ka kyeɓ ɓǝ ne ra kǝka. 3 So zaluu ma pǝ sǝr ah camcam, ne govener ra, ne zaluu tǝsal ɓǝ, tǝkine za yeɓ goŋ daŋ, gbahra jol Yahuduen, mor ara daŋ a ɗuura gal Mordekai. 4 Mor za sǝr goŋ ne lii ah daŋ laara ɓe, Mordekai ciŋ dǝɓ ma pel ɓo pǝ faadal goŋe, so yǝk ah a ga pel zah'nan Masǝŋ daŋ. 5 So Yahuduen joŋra fan mai zahzyil ɓǝǝ mo 'yah daŋ wo za syiŋ ɓǝǝra. Ceera ra ne kafahe, ikra ra pǝ wulli, vǝrra ra tǝɗe'.
6 Yahuduen ikra za ge lal pǝ wul yaŋ Suusa temere dappe. 7 So ira Parsandata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adalia, Aridata, 9 Parmasta, Arisai, Aridai, ne Vaizata, 10 za matǝ jemma mai ara ye wee Haman we Hamedata pa syiŋ Yahuduen. Amma woora fan ɓǝǝr a.
11 Com ah ge keera pãa za mai mo ikra ra pǝ wul yaŋ Suusa nyi goŋe. 12 So goŋ faa nyi magoŋ Estar: Yaŋ Suusa syak ah to Yahuduen ikra za pǝ wul temere dappe, ne wee Haman gŋ jemma. Mo 'yah mo joŋra pǝ sǝr ɓe manyeeki ah ra ɗǝne? Mo 'yah fẽe faɗa ne? Ka mo faa ɓǝ ah nyi me, mo ga lwaa fan ahe. 13 Estar zyii zah goŋ faa: Goŋ mo zyii ɓe, mo soɓ Yahuduen mo joŋra fan mai mo joŋra ɓo tǝ'nah yaŋ Suusa tǝ'nan ɗao faɗa. So ka mo woora wul wee Haman matǝ jemma laŋ rao ge tǝ kpuu sǝŋ. 14 So goŋ faa mo joŋra nooko, cuura ɓǝ lai ah yaŋ Suusa, so woora wee Haman matǝ jemma rao ge tǝ kpuu. 15 Ne zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ah Yahuduen mai mo yaŋ Suusa taira faɗa, ikra za pǝ wul yaŋ ah temere sai kpǝ. Amma woora fan ɓǝǝr a.
16 Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Ahasverus camcam daŋ taira wo ki, mor ka camra tǝtǝl suu ɓǝǝra. Joŋra ki ne za syiŋ ɓǝǝ ikra za kǝsyil ɓǝǝ pǝ wul 75.000. 17 Fan ah joŋ ne zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝzyil fĩi Adar. Tǝ'nan ah ne zah'nan jemma tǝtǝl nai ah ikra za pǝ wul ne yao, joŋra zah'nan ah na zah'nan laa pǝ'nyah tǝkine joŋ fĩi. 18 Amma Yahuduen mai mo yaŋ Suusa daŋ joŋra zah'nan jemma tǝtǝl dappe ah na zah'nan malii, mor ikra za syiŋ ɓǝǝ ne zah'nan jemma tǝtǝl nai, ira zah ah ne zah'nan jemma tǝtǝl dappe ahe. 19 Mor ah Yahuduen mai mo kaara ɓo pǝ yaŋ manyee ah ma lal mai mo ka ne ɓaale ya daŋ, gbǝra zah'nan jemma tǝtǝl nai pǝ fĩi Adar ɓo na zah'nan malii, ne zah'nan joŋ fĩi tǝkine pea facokkol wo ki.
Fĩi Purim
20 Mordekai ŋwǝǝ ɓǝ fan mai daŋ. So pea leetǝr ge nyi Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Persia matǝ gwari ah ne maɗǝk ah daŋ. 21 Faa nyi ra, pǝzyil syii daŋ mo joŋra zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ne jemma tǝtǝl dappe na zah'nan malii. 22 Mor ne zah'nan ah ra Yahuduen lwaara 'yak ne wo za syiŋ ɓǝǝra. Pǝzyil fĩi ah ɓǝ swaa ɓǝǝ so fer ciŋ ɓǝ joŋ fĩi. Mordekai faa, mo joŋra zah'nan ah na zah'nan joŋ fĩi ne zah'nan laa pǝ'nyahre, ne zah'nan pea facokkol wo ki, tǝkine nyi fan nyi za syakke. 23 So Yahuduen syeera mor ɓǝ mai Mordekai mo ŋwǝǝ wo ɓǝǝra. Tǝŋ joŋra na mooko, so ɓǝ ah ciŋ zahsyiŋ ɓǝǝ ɓo pǝzyil syii daŋ.
24 Haman we Hamedata dǝɓ morsǝ̃ǝ Agag kyeɓ kǝnah ka ik Yahuduen ga lal pǝ wulli, i cahcah ma ɗii Purim, mor ka ik ra, ka vǝr ra tǝɗe'. 25 Amma ne cok goŋ mo laa ɓǝ ahe, so nyi fahlii ŋwǝǝ leetǝr pea cok daŋ faa: Ɓǝɓe' mai Haman mo foo ɓo ka joŋni, ɓǝ ah mo pii so ge tǝtǝl ahe. Goŋ faa mo raora Haman ne wee ah daŋ ge tǝ kpuu sǝŋ. 26 Mor ah Yahuduen ɗiira zah'nan ah ne Purim mor ɓǝ leetǝr Mordekai mo pee tǝkine ɓǝ fan mai daŋ mo joŋ wo ɓǝǝra. 27 Yahuduen joŋra ɓǝ ah na ɓǝ lai mor suu ɓǝǝ ne morsǝ̃ǝ ɓǝǝ tǝkine za daŋ mai moo syeera mor ɓǝ iŋ Yahuduen, ka syii daŋ mo joŋra fĩi pǝ zah'nan matǝ gwa raiko, tǝgbana mai Mordekai mo faa ɓo nyi ra. 28 Ka mo foora ɓǝ zah'nan ah mo gbǝra ɓǝ ah pǝ zahŋhǝǝtǝ̃ǝ daŋ. Piicel dǝɓ Yahuduyo daŋ, koo mo pǝ sǝr makẽne, ne yaŋ makẽne daŋ, mor ka ɓǝ zah'nan Purim mo muŋ kǝsyil Yahuduen ka, ka ɓǝ foo ah mo muŋ wo wee ɓǝr ɓǝǝ ka ta.
29 So magoŋ Estar mǝlaŋ Abihail ŋwǝǝ leetǝr patǝ gwa ah ne Mordekai Yahuduyo, mor ka swaa ɓǝ tǝ ɓǝ leetǝr ma kǝpel mai Mordekai mo ŋwǝǝ tǝ ɓǝ Purim, 30 leetǝr ah ŋwǝǝ wo Yahuduen daŋ, so peara ɓǝ ah ge pǝ sǝr goŋ Ahasverus matǝ temere ne jemma gwa tǝtǝl rǝŋ daŋ ta. Pǝ leetǝr ah haozah wo Yahuduen, ka mo yeara jam tǝkine goŋga. 31 So gbah jol ɓǝǝ gŋ ka mo gbǝra ɓǝ zah'nan Purim, mo joŋra fĩi ah ne cok ahe, tǝgbana ara ne suu ɓǝǝ mo nyiŋra ɓǝ zah'nan ah ɓo ne suu ɓǝǝ na ɓǝ lai mor ka syẽe fan ne ko, tǝkine yeyee tǝgbana mai Mordekai ne magoŋ Estar mo faara ɓǝ ahe. 32 Estar swaa ɓǝ lai Purim, so ŋwǝǝra ɓǝ ah ge pǝ ɗerewol macẽe ahe.