HLE D’A A HLE JERUSALEM-MBA
Nebukanezar mi ve Sedekiyas
(Gol 39.4-72 Amul 24.18—25.7)
1 Kid’a Sedekiyas mi kak amulid’a, bizamî dok mbà yam tu. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dogo yam tu. Asum a yat ala Hamutal ni Jeremi ma Libina-na goromba. 2 Mi le sun nda tchod’a avok Ma didina d’igi Jojakim na. 3 Ahle suma a le ndazina a djiu ayîna hi Ma didinina á kak djangûna ki suma Jerusalem-ma ki suma Juda-na gak mi digizi woi dei avoromu.
Sedekiyas mi tchol huneîd’a kamul ma Babilon-na. 4 Kur biza d’a zlengâ d’a Sedekiyas nga mi tamulid’a, kur bur ma dogona hi til ma dogonina, Nebukanezar amul ma Babilon-na mi mba ki azigar mama pet á dur Jerusalem. A vanguvora avorot d’ar, a nguyut tei d’uhl. 5 Azì ma ngolâ mi ar nguid’a kä gak biza d’a dogo yam tu d’a Sedekiyas nga mi tamulid’a.
6 Kur til ma fid’ina kur bur ma zlengîna hi til mámina, baktara d’a ngola ti nde yam suma kur azì ma ngolîna. Suma kur ambasina a nga fe vama te d’i. 7 Kur bur máma, azigar suma Babilon-na a tcho ir gulumuna hazì ma ngolîna. Suma Juda suma dur ayîna ki zla tazi pet a yo ringâ, a buzuk kei kur azì ma ngolâ kandjege dangâla ki lovot ta avun agrek ma aduk gulumun ma mbànina, go kasinena hamulîna, a hle lovot ta i Araba-d’a. Ata yi máma azigar suma Babilon-na a nga nguid’a yam azina. 8 Wani a dik amulâ Sedekiyas ad’um gak a vumï sä hur ful la Jeriko-d’a. Azigar mama pet a ndjoî woi vivreng, a aramu.
9 Suma Babilon-na a vumu, a im mamul ma Babilon-na avo Ribla yam ambas sa Hamat-ta. Nebukanezar mi kam sariyad’a kam ata yi máma. 10 Mi ngat Sedekiyas groma iram kä na, mi ngat mam suma nglo suma Juda-na woi pet mi. 11 Bugola, mi tcho ir Sedekiyas seyo, mi gum alei ma kawei ma hleuna asem mi im Babilon, mi gum dangeina gak mat mama.
Nebuzaradan mi fat vun b’laka hi Jerusalem-mba woyo
(Gol 2 39.8-102 Amul 25.8-21)
12 Kur biza d’a dogo yam zlengâ d’a Nebukanezar amul ma Babilon-na nga mi tamulid’a, kur til ma vahlâ kur bur ma dogona hi til mámina, Nebuzaradan ma ngolâ hi suma a ngom yina ma kur sunda hamul ma Babilon-nina, mi mba mi kal avo Jerusalem. 13 Mi ngal gong nga kud’ora hi Ma didinid’a kazì ma amula kazì ma ding ma Jerusalem-ma pet, mi ngal azì ma nglo ma dingâ woi kakud’a pepet mi. 14 Azigar suma Babilon-na pet suma a nga zlapa ki ma ngolâ hi suma a ngom yinina, a hô gulumun ma ngui Jerusalem-ma kä woi ki zla tam pepet.
15 Ata yi máma Nebuzaradan ma ngolâ hi suma a ngom yinina, mi yo suma kid’ak suma a ar kur azì ma ngolina ki suma a i ad’u amul ma Babilon-nina zlapa ki suma d’al suma a arâ mi. 16 Wani mi he lovota mi suma hou suma aduk suma kur ambasina á ngom guguzlud’a, á zuma mi.
17 Suma Babilon-na a kus kawei ma murguli ma mbà ma hleu ma kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina ki kawei ma hleu ma ad’um kä na ki hal ma ngol ma kawei ma hleuna suma a nga kur gong ndatina woyo, a i ki sed’ezi Babilon pet. 18 A yo ahle suma a lazi ki kawei ma hleunina pet suma a nga le sunda ki sed’ezi kur gong ndatina, nala, duguyona, pelâ, mbuguyona, anguleina ki kopma mi. 19 Ma ngolâ hi suma a ngom yinina, mi yo ahlena kua, nala, halâ, andru ma vakud’a, anguleina, duguyona, agu lalamba, kopma ki tazana. Ahle ndazina pet a lazi ni ki lora ki kawei ma hapma.
20 Kawei ma murgulina mbà ki hal ma ngolâ tu kamuzlei suma dogo yam mbà suma kä ad’u halâ suma amulâ Salomon mi lazi adjeu ki kawei ma hleuna mi tinizi kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina, sana mi ndak á ngazi anek mazid’a d’i. 21 Kawei ma murguli ma lara pî, fiyagam mba akulod’a ni metred’a zlengâ, ziyo ma a nguyum ki na ni metred’a karagaya, bubuwamî santimetred’a klavandi, adigamî zula mi. 22 Yam mba a kat djumbid’a ti nga kam akulo mi. Fiyagat ta akulod’a ni metred’a mbà ki nusa. A nguyut yam mba djum ndata ki kawei ma abeyabeina ki vud’agu grenatna woi d’uhl. A lazi djak nabo tazi tu. 23 Vud’agu grenat ma ata kawei ma abeyabeina abom ma fid’inina ni dok zlengâ yam karagaya. Vud’agu grenat ma ata kawei ma abeyabei ma nguyum mbei d’uhlâ ni kis.
24 Ma ngolâ hi suma a ngom yinina mi ve ma ngol ma ngat buzuna Seraya ki Sofoni ma kam á mbàd’ina ki suma hindi suma a ngom vun gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina mi. 25 Mi ve ma ngol ma yam azigarâ hi suma Juda-nina, mi yo suma kid’iziya suma d’al suma a le sunda mamulâ suma kur Jerusalem-ma, mi ve ma b’ir mbaktumba hi ma ngolâ hi azigar ma mi yo suma azigarîna, mi yo suma Juda-na dok karagaya suma a nga avo Jerusalem-ma, 26 mi i ki sed’ezi gen amul ma Babilon-na avo Ribla. 27 Amulâ mi tchazi woi ata yi máma yam ambas sa Hamat-ta.
Ni hina ba, a i ki suma Juda-na magomba woi dei kambas mazid’a.
28 Wana ni ndumba hi suma Juda suma Nebukanezar mi yozi magombina:
Kur biza d’a kid’iziyad’a a ni 3023.
29 Kur biza d’a dogo yam klavandi d’a Nebukanezar nga mi tamulid’a, mi yo suma avo Jerusalem mi 832.
30 Kur biza d’a dok mbà yam hindi d’a Nebukanezar nga mi tamulid’a, Nebuzaradan ma ngolâ hi suma a ngom yinina, mi yo suma Juda-na magomba 745. Azi pet ni 4600.
Amul ma Babilon-na mi we hohowa Jojakin
(Gol 2 Amul 25.27-30)
31 Kur biza d’a dok hindi yam kid’iziya d’a bugol la a i ki Jojakin amul ma Juda-na magombid’a, Evil-Merodak mi kak amula yam suma Babilon-na. Kur biza d’a avok ka mi tamulid’a, kur bur ma dok mbà yam kid’iziyana kur til ma dogo yam mbàna hi biza ndatina, mi we hohowa Jojakin, mi ndumî woi kur dangeina. 32 Mi dum zlad’a ki djivid’a, mi hum ngola avok amulei suma a nga ki sed’em avo Babilon-na pet mi. 33 Mi he vuna mi Jojakin ala ar mi tchuk baru ma dangeina atam mbi, ar mi te tena yam tabulâ hamulîna burâ ki burâ ata yima mi nga ki iram tua na pet. 34 Amul ma Babilon-na mi nga mi hum tena burâ ki burâ gak mat mama ata yima mam nga ki irama pet mi.
Yaŋ Jerusalem leere
(2 ZaG 24:18–25:7)
1 Ne cok Sedekias mo kaa goŋ, ka joŋ syii ɓo jemma gwa tǝtǝl vaŋno, kaa goŋ yaŋ Jerusalem syii jemma tǝtǝl vaŋno. A ɗii mah ah ne Hamutal, mǝlaŋ Jeremias ma yaŋ Libna yo. 2 Goŋ Sedekias joŋ fan maɓe' ah pel Dǝɓlii ryakryak na goŋ Jojakim mo joŋni. 3 Kal yaŋ Jerusalem ne sǝr Yuda daŋ a pǝɓe' no cam, mor ah Dǝɓlii ɓaŋ kpãh tǝ ɓǝǝ gbahra zan ah kal ne ko.
Sedekias ŋwookyaŋ ne goŋ Babilon. 4 Ne zah'nan jemma vaŋno pǝzyil fĩi patǝ jemma, ne syii doraŋ ah Sedekias mo kaa goŋ ɓo, Nebukanezar goŋ sǝr Babilon ge ne za sal ah daŋ, ge ruu sal ne yaŋ Jerusalem. Gbahra jul fahfal yaŋ ah lalle. So ryaŋra yaŋ ahe. 5 Ryaŋra yaŋ ah ne sal ŋhaa dai syii jemma tǝtǝl vaŋno ah Sedekias mo kaa goŋ ɓo. 6 Ne zah'nan doraŋ pǝzyil fĩi patǝ nai ah ne syii ahe, koŋ wǝ yaŋ Jerusalem pǝ'manne, za ka lwaara farel ka ren a. 7 So cera ɓaale yaŋ ahe, sooje sǝr Yuda daŋ kyeɓra ka ɗuu ne suŋ kalle, Babilonien ryaŋra yaŋ ah kiŋ cyõ. Lal pǝ̃ǝra tǝ fahlii ma ga pǝ 'wah goŋ kǝsyil ɓaale mai mo cera ɓo, ɗuura ka ga fah kǝ kah el Yordan. 8 Amma za sal Babilonien foora mor goŋ Sedekias, ge gbǝra ko tǝbǝǝ gwari ne yaŋ Jeriko. Sooje ah ra daŋ ɗuura kalle, soɓra ko ɓoo syak ahe. 9 Ne cok mo gbǝra Sedekias, zaŋra ko kal ge nyi goŋ Nebukanezar ne ko, ka a yaŋ Ribla pǝ sǝr Hamat. Nebukanezar ŋgoŋ kiita tǝl ah gŋ ŋhaako. 10 Goŋ Babilon gbah wee Sedekias ŋgom ge lal yaŋ Ribla ne nahnǝn pa ɓǝǝra. Ŋgom zaluu sǝr Yuda ge lal ta. 11 So nǝǝ nahnǝn Sedekias gwa daŋ ge lalle, ɓoo celeelu ge nyi jol zaŋra ko kal ge Babilon ne ko. Sedekias kaa pǝ daŋgai gŋ ŋhaa dai zah'nan wul ahe.
Yaŋ Masǝŋ ɓeɓ ɓe
(2 ZaG 25:8-17)
12 Ne zah'nan jemma pǝzyil fĩi dappe, ne syii jemma tǝtǝl doraŋ ah Nebukanezar mo kaa goŋ sǝr Babilon ɓo, Nebusaradan swah sooje ma byak goŋ faa nyi za sal ah mo danra yaŋ Jerusalem. 13 Ɓaa wii nyi yaŋ Masǝŋ ne yaŋ goŋ ne yaŋ za maluu ah tǝkine yaŋ za mai mo yaŋ Jerusalem daŋ. 14 Sooje ah hahra ɓaale yaŋ ah ge sǝŋ. 15 So Nebusaradan woo tǝcoŋ za manyeeki ah mai mo coŋra ɓo yaŋ Jerusalem ne za mai mo ge nyira jol nyi tǝkine tǝcoŋ za ma tan zah yeɓ camcam daŋ kal ge sǝr Babilon ne ko. 16 Amma soɓ za masyak manyeeki ah fahfal pǝ sǝr Yuda, ka mo pǝǝra sor tǝkine pea kpuu vin.
17 Babilonien dahra waddǝǝ kpuusǝŋ ma vãm syẽ mai mo yaŋ Masǝŋ, tǝkine cok ma kan fan tǝl ah ma vãm syẽ mo kanra mabii ɓo ne gŋ daŋ, woora vãm syẽ ah daŋ kal ge sǝr Babilon ne ko. 18 Woora ciiri, fan woo cokki, nyahe, ne tahsah ma syee syim gŋ tǝkine fan ma vãm syẽ mo mor ka joŋ yeɓ yaŋ Masǝŋ daŋ kal ne ko. 19 So swah sooje ma byak goŋ woo tǝkpelzaŋraŋ, tahsah, ne fan ma vãm kaŋnyeeri ne ma vãm solai ah ra daŋ. 20 Fan ma vãm syẽ ah ra mai goŋ Salomo mo zyeɓ mor yaŋ Masǝŋ: wǝǝdǝǝ matǝ gwa, ne cok ma kan fan tǝl ahe, ne mabii, tǝkine wǝǝ dǝǝ kpuusǝŋ ma vãm syẽ jemma tǝtǝl gwa mo gbǝ uu ɓo ne ko. Fan marai daŋ dǝɓ ka gak lii yǝk ah ya. 21-22 Wǝǝdǝǝ matǝ gwa, pǝzyil ah gǝǝgǝǝ vaŋno ah i jol ɓo jemma tǝtǝl nama, suu waddǝǝ malii kahlaa ah i jol jemma tǝtǝl gwa, yǝk vãm ah 'ah ah nǝn tǝwee jol nai. Tǝtǝl ma vãm syẽ ah mai mo tǝtǝl ahe, wah ah i jol dappe. Fan ma kǝkaŋ ah ne foto kpuu grenadin kiŋ tǝtǝl ah zyaŋ cyõ, fan ah ra daŋ a ne vãm syẽ. 23 Fan ma kǝkaŋ ah mai mo kaŋra ɓo wo wǝǝdǝǝ ah daŋ matǝ vaŋno ah kpuu grenadin jemma doraŋ tǝtǝl yea wol ahe, foto kpuu grenadin mai mo kiŋ ɓo wol ah zyaŋ cyõ, a temere, maki ah laŋ fan wol ah nai ta.
Yahuduen kal ge Babilon
(2 ZaG 25:18-212 27-30)
24 Nebusaradan swah sooje ma byak goŋ woo Seraja pa joŋzahsyiŋ malii, ne patǝ gwa ah pa joŋzahsyiŋ Zefanias tǝkine zaluu yaŋ Masǝŋ sai. 25 Tǝgǝǝ yaŋ laŋ ge ɓaŋ dǝɓ mai mo yea kaa swah sooje ɓo, so woo za rǝŋ kǝsyil zaluu ma pel goŋe, ne patǝtǝl swah sooje mai ako ye moo woo sooje pǝ sǝr ahe, tǝkine za mayǝk ah ra jemma jemma yea. 26 Nebusaradan woo ra kal ge wo goŋ Babilon ne ko, ka a yaŋ Ribla. 27 Goŋ Babilon loɓ ra ne bǝrǝǝ tǝkine ik ra pǝ wul yaŋ Ribla sǝr Hamat ŋhaako. Woora za sǝr Yuda gin sǝr ɓǝǝ kal ne naiko.
28 Pãa za mai Nebukanezar mo gbah ra kal ne a naiko. Pǝzyil syii ah mo kaa goŋ syii rǝŋ, woo za kal ne 3.023, 29 mo kaa goŋ dai syii jemma tǝtǝl nama, woo za yaŋ Jerusalem kal ne 832. 30 Ne cok mo kaa goŋ dai syii jemma gwa tǝtǝl sai Nebusaradan woo za kal ne 745. Pãa zan ah mo woo kal ne daŋ tai 4.600. 31 Ne zah'nan jemma gwa tǝtǝl dappe pǝzyil fĩi jemma tǝtǝl gwa, ne syii jemma sai tǝtǝl rǝŋ ah fahfal mo gbǝra Jojakin goŋ sǝr Yuda kal ɓo ne ko, Evil-Marduk goŋ sǝr Babilon joŋ Jojakin pǝsãhe, wǝǝ ko gin pǝ daŋgai ɓoo. Syii ah syii kaa goŋ ah yo. 32 A faa ɓǝ 'nyah ne ki, yii ko kal za goŋ mai mo gera ɓo pǝ daŋgai sǝr Babilon ne ki daŋ. 33 So nyi fahlii nyi Jojakin wǝǝ mbǝro daŋgai mo wol ah ge lalle. Pǝ zah'nan cee ah mo kaa daŋ, a ren farel ne goŋe. 34 Goŋ a nyi farel masãh ah nyi ko ren zah'nan Masǝŋ daŋ, tǝgbana mai zahzyil ah mo 'yahe.