Akhaab katal Naabuut
1 Wa baʼad da, fi cheyy aakhar kula hasal. Fiyah naadum waahid usmah Naabuut. Hu min hillit Yazraʼiil wa indah jineenit inab fi Yazraʼiil jamb gasir Akhaab malik al-Saamira. 2 Wa yoom waahid, Akhaab malik mamlakat Israaʼiil gaal le Naabuut : «Antiini jineentak wa nahrit foogha khadaar achaan hi gariibe le beeti. Wa ana nantiik jineene aakhara al-ahsan min di. Wa laakin kan inta tidoor tamanha, nantiik fudda.» 3 Wa Naabuut radda le Akhaab wa gaal : «Istakhfar Allah ! Abadan ma nantiik al-jineene al-ana ligiitha warasa min juduudi.»
4 Wa Akhaab gabbal beetah zaʼlaan wa indah hamm achaan al-kalaam al-Naabuut al-min hillit Yazraʼiil gaalah leyah : «Ana ma nantiik al-jineene al-ligiitha warasa min juduudi.» Hu macha ragad fi sariirah wa wajjah ale l-durdur wa aba ma yaakul cheyy.
5 Wa fi l-bakaan da, martah Izabiil jaat ligatah wa saʼalatah : «Maalak inta zaʼlaan ke wa ma tidoor taakul ?» 6 Wa Akhaab radda leeha wa gaal : «Ana hajjeet le Naabuut al-min hillit Yazraʼiil wa gult leyah : ‹Biiʼ leyi jineentak hana l-inab wa kan ma fi kamaan, nibaddilha leek be jineene aakhara.› Wa laakin hu gaal leyi : ‹Ana ma nantiik jineenti.›» 7 Wa khalaas, Izabiil martah gaalat leyah : «Hal da ma inta bas al-gaaʼid tahkim fi mamlakat Israaʼiil walla ? Gumm aakul wa afrah. Wa ana nantiik jineenit Naabuut al-min hillit Yazraʼiil.»
8 Wa hi gammat katabat jawaabaat be usum Akhaab wa khatamathum be khitmah. Wa rassalat al-jawaabaat dool le l-kubaaraat wa l-chuyuukh al-saakniin maʼa Naabuut fi hillitah. 9 Wa fi l-jawaabaat dool, hi katabat gaalat : «Kharruru yoom hana siyaam wa khuttuuh le Naabuut giddaam al-chaʼab. 10 Wa khuttu naaseen al-ma naafʼiin mugaabiliinah wa khalli yachhado foogah wa yuguulu : ‹Hu ayyar al-Rabb wa l-malik.› Wa baʼad da, amurguuh barra min al-hille wa arjumuuh lahaddi yumuut.»
11 Wa l-kubaaraat wa l-chuyuukh al-saakniin fi hillit Yazraʼiil sawwo kulla cheyy al-Izabiil amarat beyah fi jawaabaatha al-rassalathum leehum. 12 Wa khalaas, humman kharraro yoom hana siyaam wa khattooh le Naabuut giddaam al-chaʼab 13 wa l-naaseen al-ma naafʼiin jo gaabalooh. Wa humman gammo yachhado fi Naabuut giddaam al-chaʼab wa gaalo : «Naabuut ayyar al-Rabb wa l-malik.» Wa khalaas, gammo maragooh barra min al-hille wa rajamooh lahaddi hu maat. 14 Wa rassalo le Izabiil wa gaalo leeha : «Naabuut rajamooh wa maat khalaas.»
15 Wa wakit Izabiil simʼat kadar Naabuut rajamooh wa maat, khalaas hi gaalat le Akhaab : «Gumm wa chiil jineenit Naabuut al-min hillit Yazraʼiil hu al-aba ma yantiiha leek be fudditak achaan hu faarag al-haya wa maat khalaas.» 16 Wa wakit Akhaab simiʼ kadar Naabuut maat, gamma wa macha fi jineenit Naabuut al-min hillit Yazraʼiil le yichiilha.
17 Wa khalaas, Allah hajja le Iliyaas al-min hillit Tichbi wa gaal : 18 «Gumm amchi algaah le Akhaab malik mamlakat Israaʼiil al-gaaʼid fi l-Saamira. Hassaʼ hu gaaʼid fi jineenit Naabuut, macha achaan yichiil al-jineene di. 19 Amchi wa guul leyah : ‹Daahu Allah gaal : “Baʼad katalt Naabuut, battaan tidoor tichiil jineentah walla ?”› Wa guul leyah battaan : ‹Daahu Allah gaal : “Fi nafs al-bakaan al-foogah al-kulaab lihso damm Naabuut, inta kula al-kulaab yalhaso dammak.”›»
20 Wa Akhaab gaal le Iliyaas : «Inta jiit ligiitni walla, ya aduuyi ?» Wa Iliyaas gaal leyah : «Aywa ! Ana jiit ligiitak achaan inta chilt niiye tisawwi al-fasaala giddaam Allah. 21 Wa daahu Allah gaal : ‹Ana ninazzil foogak charr wa nuguchchak inta wa kulla aayiltak min wijh al-ard. Wa nidammir kulla l-rujaal min aayiltak kan abiid walla hurriin kula fi lubb Bani Israaʼiil. 22 Wa nisawwi aayiltak tabga misil aayilat Yarubaʼaam wileed Nabaat wa misil aayilat Baʼaacha wileed Akhiiya fi chaan al-khadab al-khaddabtini wa lazzeet naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub.› 23 Wa Allah hajja battaan fi l-cheyy al-bukhuss Izabiil wa gaal : ‹Al-kulaab yaakuluuha le Izabiil fi gaʼar al-durdur hana hillit Yazraʼiil. 24 Wa ayyi naadum min aayilat Akhaab al-yumuut fi lubb al-hille, al-kulaab yaakuluuh. Wa l-yumuut fi l-kadaade, tuyuur al-sama yaakuluuh.›»
25 Wa abadan ma fi naadum misil Akhaab al-chaal niiye wa sawwa al-fasaala giddaam Allah. Wa martah Izabiil kula gaaʼide tilizzah. 26 Hu sawwa cheyy muharram, taabaʼ al-asnaam misil sawwooh al-Amuuriyiin humman al-Allah galaʼ minhum arduhum wa antaaha le Bani Israaʼiil.
27 Wa wakit Akhaab simiʼ al-kalaam da, charrat khulgaanah wa libis khalag hana tooba wa saam. Wa hu yunuum wa yugumm be khalag al-tooba da wa yuruukh bicheech bicheech. 28 Wa khalaas, Allah hajja le Iliyaas al-min hillit Tichbi wa gaal : 29 «Hal chift kikkeef Akhaab almaskan giddaami ? Wa achaan da, ana ma ninazzil al-charr da fi wakit hukmah. Laakin ninazzil al-charr da fi aayiltah fi wakit hukum wileedah.»
Akaɓ kyeɓ ka nyiŋ 'wah Nabot
1 Dǝɓ ki no Jezereel a ɗii ne Nabot, a no ne 'wah kah yaŋ mai Akaɓ goŋ Samaria mo ge vuu ɓo gŋ. 2 Comki Akaɓ ge faa ɓǝ nyi Nabot tǝ ɓǝ 'wah ahe, faa: Mo nyi 'wah kpuu vin ɓo mai mo fahceekor ɓo nyi me, mor a kah yaŋ ɓe gwari, me ga nyi 'wah masãh ah ma kal mai nyi mo pǝ cok ahe, mo 'yah ɓe laŋ, me ga soo mo ne lak nǝn daidai ahe. 3 Amma Nabot faa nyi Akaɓ: Dǝɓlii mo cak me ne nyi faren yaŋ mai me lwaa gin jol pa ɓe ra ka nyi mo.
4 Akaɓ kal ge yaŋ ah ne ɓǝ foo tǝkine zahzyil syenne, mor ɓǝ mai Nabot ma Jezereel mo faa nyi ko: Me ka nyi faren mai me re ɓo yaŋ pa ɓe ra nyi mo ya. Ge swǝ ge sǝŋ tǝ faswul ahe, joŋ suu ah na syemme, zyii ka ren fan a. 5 Mawin ah Jesabel dan kal ge wol ah ɓǝr yaŋ faa nyi ko: Mo foo ɓǝ mo ka tǝ zyii ren fan a mor fẽene? 6 Zyii faa nyi ko: Me faa ɓǝ ɓo ne Nabot Jezereeliyo, me faa nyi ko: Mo nyi 'wah ɓo me, me lee ne lak o, wala mo 'yah ɓe laŋ, me ga nyi 'wah maki ah nyi mo pǝ cok ahe. Amma zyii faa zye ka nyi 'wah kpuu vin 'min nyi me ya.
7 So mawin ah Jesabel faa nyi ko: Amo ye ka ne swah zǝzǝ̃ǝ tǝ sǝr Israel daŋ ya ne? Mo ur sǝŋ mo re farelle, ka zahzyil ɓo mo laa pǝ'nyahre. Ame ga nyi 'wah kpuu vin Nabot Jezereeliyo nyi mo.
8 So ŋwǝǝ leetǝr ne tǝɗii Akaɓ, kan lamba tǝ leetǝr ah ra ne lamba ma ne tǝɗii Akaɓ, pea leetǝr ah ra ge wo zaluu ma yaŋ Jezereel yaŋ mai Nabot mo kaa ɓo gŋ. 9 Ŋwǝǝ ɓǝ pǝ leetǝr ah ra naiko: We lai ɓǝ syẽe fanne, we kan Nabot ge pǝ cok mayǝk ah kǝsyil zana. 10 We rǝk za matǝ vǝrvǝr ah ra kah ah gwa, ka mo cera ko mo faara: Faa ɓǝɓe' tǝ Masǝŋ tǝkine goŋ daŋ. Ka we gbǝ ko pǝ̃ǝ ge lal ne we ɓaa ko ne tǝsal pǝ wulli.
11 Zaluu ma yaŋ Jezereel joŋra tǝgbana Jesabel mo faa, na ɓǝ mai mo ŋwǝǝ ɓo pǝ leetǝr mo pea ge ɓo wo ɓǝǝra. 12 Laira ɓǝ syẽe fanne, kanra Nabot pǝ cok mayǝk ah kǝsyil zana. 13 Za matǝ vǝrvǝr matǝ gwa ge haira kah ahe, cera ko pel za faara: Nabot faa ɓǝɓe' tǝ Masǝŋ tǝkine goŋ daŋ. So ɓaŋra ko pǝ̃ǝ ge fahceekor lal ne ko ɓaara ko gŋ ne tǝsal pǝ wulli. 14 Fahfal ah peera pee ge wo Jesabel faara: Ɓaara Nabot ne tǝsal wǝ ɓe.
15 Ne cok Jesabel mo laa ɓaara Nabot ne tǝsalle, wǝ ɓe, Jesabel faa nyi Akaɓ: Mo ur o, mo ɓaŋ 'wah kpuu vin Nabot Jezereeliyo mai mo zyiiko ka mo lee ne lakr a kŋ o. Mor Nabot wǝ ɓe. 16 Ne cok Akaɓ mo laa Nabot wǝ ɓe, Akaɓ ur sǝŋ, so kal ge pǝ 'wah kpuu vin Nabot Jezereeliyo, mor ka ɓaŋ ka syak ahe.
Masǝŋ ŋgoŋ kiita tǝ Akaɓ ne Jesabel
17 Amma Dǝɓlii faa nyi Elias Tisbiyo, faa: 18 Mo ur ka mo ge zyaŋ tǝ Akaɓ goŋ Israel mai mo no yaŋ Samaria a pǝ 'wah kpuu vin Nabot, kal ge ɓo gŋ mor ka ɓaŋ 'wah ah ka syak ahe. 19 Mo faa nyi ko: Dǝɓlii faa sye: Amo i Nabot pǝ wulli, mai kii ya, mo so 'yah nyiŋ fan ah ta ne? Dǝɓlii faa: Pǝ cok mai goo mo lahra syim Nabot gŋ, a ga lahra syim ɓo gŋ ta. 20 Akaɓ faa nyi Elias: Amo lwaa me sye ɓe pa syiŋ ɓe. Elias zyii zah ah faa: Ame lwaa mo ɓe, mor mo soɓ suu ɓo ɓo mor ka joŋ faɓe' wo Dǝɓlii. 21 Mo laa ɓe ne? Dǝɓlii ga joŋ mo laa bone, a ga nĩi morsǝ̃ǝ ɓo myah ga lal fetfet, a ga vǝr za Akaɓ mawǝǝ daŋ, dǝɓ mai mo lwaa tǝtǝl suu ah ɓo ne dǝɓ mai mo byak yo daŋ ga lalle. 22 A ga joŋ ne za ɓo tǝgbana mo joŋko ne za Jeroboam we Nebat, tǝgbana mo joŋko ne za Baasa we Ahija ta, mor mo ɓeɓ zahzyil ɓo nyi ko pǝlli, so mo kǝǝ za Israel danra pǝ faɓe' ta. 23 Dǝɓlii faa ɓǝ tǝ Jesabel ta, faa: Goo ga re nǝǝ Jesabel ɓǝr ɓaale Jezereel. 24 Dǝɓ yaŋ Akaɓ mai moo ga wǝ tǝgǝǝ yaŋ, goo ga re nǝǝ ahe, dǝɓ mai moo ga wǝ pǝ 'wah cokki, juu ga re ko.
25 ('Manna, dǝɓ ma jur Akaɓ mai mo soɓ suu ah ɓo mor joŋ faɓe' wo Dǝɓlii kǝka, mawin ah Jesabel ye kǝǝ ko. 26 Joŋ fan maɓea ah ɓo pǝlli, ne mai mo syee mor masǝŋ ki ra ryakryak tǝgbana Amorien mai Dǝɓlii mo nĩi ra pel za Israel.)
Akaɓ wonsuu ahe
27 Ne cok Akaɓ mo laa ɓǝ mai naiko, ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ahe, so ɓaa fatãa ge wo suu, syẽe fanne, swǝ ge sǝŋ ne mbǝro tãa ahe, mo ur sǝŋ ka syee ɓe, a syee jokoko. 28 Dǝɓlii faa ɓǝ nyi Elias Tisbiyo faa: 29 Mo kwo Akaɓ mo wonsuu ah ɓo pel ɓe ɓe ne? Mor wonsuu ah pel ɓe, me ka joŋ ko laa bone pǝ zah'nan goŋ ah ya. Amma pǝ zah'nan wel ah ɓe, me ga joŋ bone ge tǝ za yaŋ ahe.
