Al-akil al-halaal wa l-nijis
1 Wa Allah hajja le Muusa wa Haaruun wa gaal leehum : 2 Hajju le Bani Israaʼiil wa guulu leehum : «Daahu al-tagdaro taakuluuhum min kulla haywaanaat al-ard. 3 Kulla l-haywaanaat al-induhum dalaafe mafruugiin wa yagsaʼo jurra, dool tagdaro taakuluuhum.
4 «Wa daahu haywaanaat waahidiin induhum dalaafe mafruugiin aw yagsaʼo jurra wa laakin intu ma taakuluuhum. Misil al-jamal, hu yagsaʼ jurra wa laakin ma indah dalaafe mafruugiin. Wa hu da nijis leeku. 5 Wa tees al-hajar, hu yagsaʼ jurra wa laakin ma indah dalaafe mafruugiin. Wa hu da nijis leeku. 6 Wa l-arnab, hi tagsaʼ jurra wa laakin ma indaha dalaafe mafruugiin. Wa hi di nijse leeku. 7 Wa l-khinziir, hu indah dalaafe mafruugiin wa laakin ma yagsaʼ jurra. Wa hu da nijis leeku. 8 Humman dool ma taakulu min lahamhum wa ma tilammusu rimmithum. Wa humman dool nijsiin leeku.
9 «Wa min kulla haywaanaat al-bahar, al-tagdaro taakuluuhum humman kulla l-haywaanaat hana l-bahar wa hana l-wudyaan al-induhum awwaamaat wa gichir. Dool tagdaro taakuluuhum. 10 Wa laakin kulla haywaanaat al-bahar wa kulla l-aaychiin fi l-almi, kan fi l-bahar aw fi l-waadi, al-ma induhum awwaamaat wa la gichir, humman dool nijsiin marra waahid leeku. 11 Humman dool nijsiin marra waahid leeku, ma taakulu lahamhum wa ajʼalo rimmithum nijse marra waahid. 12 Wa ayyi haywaan al-ma indah awwaamaat wa la gichir nijis marra waahid leeku.
13 «Wa min kulla l-tuyuur, daahu al-tajʼaloohum nijsiin marra waahid wa ma taakuluuhum achaan humman nijsiin marra waahid leeku. Wa l-tuyuur dool humman al-sagur wa l-dagal wa sagur al-bahar 14 wa l-hideyye wa kulla nafar hana l-suguura al-kubaar 15 wa l-khurbaat hasab kulla nafarhum 16 wa l-naʼaam wa amguggum wa tuyuur al-bahar wa kulla nafar hana l-suguura al-dugaag 17 wa l-buuma wa l-wizziin wa l-kurki 18 wa l-buuma al-beeda wa amʼakk wa l-dagal 19 wa abunkhanam wa kulla nafar hana l-riheew wa l-hudhud wa abunrigeeʼ. Humman dool, ma taakuluuhum.
20 «Wa kulla l-hacharaat al-induhum janaahe wa yuruukhu be arbaʼa rijle, nijsiin marra waahid leeku. 21 Wa laakin min kulla l-hacharaat al-induhum janaahe wa yuruukhu be arbaʼa rijle, daahu al-tagdaro taakuluuhum. Humman al-induhum sakkaakaat min foog le rijleehum le yunuttu beehum fi l-ard. 22 Wa l-tagdaro taakuluuhum, humman kulla nafar hana l-jaraad misil saar al-leel wa ambukbuk wa amkachool. 23 Wa laakin kulla l-hacharaat al-induhum janaahe wa rijle arbaʼa, humman dool nijsiin marra waahid leeku.
Al-haywaanaat al-yinajjusu
24 «Wa haywaanaat waahidiin yinajjusuuku wa ayyi naadum al-yalmas rimmithum yukuun nijis lahaddi l-achiiye. 25 Wa ayyi naadum al-yichiil rimmithum, waajib yikhassil khulgaanah wa yukuun nijis lahaddi l-achiiye.
26 «Wa kulla l-bahaayim al-induhum dalaafe ma mafruugiin wa yagsaʼo jurra yukuunu leeku muharramiin wa ayyi naadum al-yalmashum yukuun nijis. 27 Wa kulla l-bahaayim al-induhum arbaʼa rijle wa yamchu be butuun rijleehum, nijsiin leeku. Wa ayyi naadum al-yalmas rimmithum yukuun nijis lahaddi l-achiiye. 28 Wa ayyi naadum al-yichiil rimmithum yikhassil khulgaanah wa yukuun nijis lahaddi l-achiiye. Humman nijsiin leeku.
29 «Wa daahu min al-haywaanaat al-yazhafo be katara fi l-ard al-nijsiin misil al-durbaan wa l-faar wa l-dububba hasab nafarhum 30 wa abundigeer al-haddaar wa l-waral wa amrijeelaat wa l-zihliiye wa l-hirbeeye. 31 Wa dool min al-haywaanaat al-yazhafo, humman nijsiin leeku. Wa ayyi naadum al-yalmas rimmithum yukuun nijis lahaddi l-achiiye.
32 «Wa kan waahid min al-haywaanaat dool wagaʼ mayyit fi cheyy, al-cheyy da yukuun nijis hatta kan maaʼuun hana hatab aw khalag aw farwa aw chuwaal, ayyi maaʼuun al-gaaʼidiin yistaʼmalooh fi ayyi khidme. Dissuuh fi almi wa yukuun nijis lahaddi l-achiiye. Wa baʼad da, yukuun taahir.
33 «Wa kan al-haywaan da wagaʼ fi maaʼuun hana tiine, kulla cheyy al-foogah yukuun nijis wa waajib tikassuru al-maaʼuun da. 34 Wa kan yusubbu al-almi da fi ayyi akil, al-akil da yukuun nijis wa kan charaab gaaʼid fi maaʼuun hana chunu kula, yukuun nijis. 35 Wa kan rimme hana waahid min al-haywaanaat dool wagaʼat fi ayyi cheyy, yukuun nijis. Wa l-furun wa l-ladaay dool waajib tikassuruuhum achaan humman nijsiin wa intu ajʼaloohum nijsiin.
36 «Wa laakin kan al-rimme di wagaʼat fi een almi aw khazzaan almi, humman yukuunu taahiriin. Wa ayyi cheyy al-yilammis al-rimme yukuun nijis. 37 Wa laakin kan rimme hana waahid min al-haywaanaat dool wagaʼat fi l-hubuub hana l-teeraab, al-hubuub dool yukuunu taahiriin. 38 Wa laakin kan ballo al-hubuub dool le yaakuluuhum wa rimme hana waahid min al-haywaanaat dool wagaʼat fi l-hubuub, humman yukuunu nijsiin leeku.
39 «Wa kan waahid min al-haywaanaat al-taakuluuhum maat, al-naadum al-yalmas rimmitah yukuun nijis lahaddi l-achiiye. 40 Wa l-yaakul min al-rimme di, waajib yikhassil khulgaanah wa yukuun nijis lahaddi l-achiiye. Wa l-yichiil al-rimme di, waajib yikhassil khulgaanah wa yukuun nijis lahaddi l-achiiye.
41 «Wa kulla l-haywaanaat al-yazhafo be katara fi l-ard, humman nijsiin marra waahid, ma waajib taakuluuhum. 42 Wa kulla l-haywaanaat al-yazhafo be katara fi l-ard kan yazhafo be butuunhum walla yamchu be arbaʼa rijle aw be rijle katiiriin kula, ma taakuluuhum achaan humman dool nijsiin marra waahid. 43 Ma tabgo nijsiin marra waahid be kulla l-haywaanaat al-yazhafo be katara fi l-ard. Wa ma tinajjusu nufuusku beehum wa tabgo nijsiin. 44 Ana Allah Ilaahku wa ana khudduus wa be da, khassusu nufuusku wa tabgo khaassiin. Khalaas, ma tinajjusu nufuusku be kulla l-haywaanaat al-yazhafo be katara fi l-ard. 45 Achaan ana Allah maragtuku min balad Masir le nabga Ilaahku. Wa waajib tabgo khaassiin achaan ana khudduus.»
46 Wa dool bas al-gawaaniin al-bukhussu al-bahaayim wa l-tuyuur wa kulla l-makhluugiin al-hayyiin al-gaaʼidiin fi l-almi aw al-yazhafo be katara fi l-ard. 47 Wa yiwassufu leeku al-faraga been al-nijis wa l-taahir. Wa been al-haywaanaat al-yaakuluuhum wa l-ma yaakuluuhum.
Faɓal mai wee gak re nǝǝ ahe
(CuuƁ 14:3-21)1 Dǝɓlii faa nyi Mosus ne Aron: 2 We faa nyi za Israel sye: Faɓal mai mo wo sǝrri, 3 mai fyãh ɓal ah mo sǝǝ ɓo, so moo guu wom daŋ, we gak re nǝǝ ahe. 4-6 Amma we re njoŋnjoŋ ka, we re tǝkpiiwa tǝkine cõi ka. We kwo ra tǝgbana a ne 'nahm wo Dǝɓlii. A guura wommi, amma fyãh ɓal ɓǝǝ sǝǝ ya. 7 We re bil ka, we kwo tǝgbana a ne 'nahm wo Dǝɓlii. Fyãh ɓal ɓǝǝ sǝǝ ɓo, amma ka guura wom ya. 8 We re nǝǝ fan marai ka, wala we juu wul ɓǝǝ laŋ ka, a pǝɓea wo Dǝɓlii.
9 We re zahban syiŋ mai daŋ mo ne kãm tǝkine tǝzyeere. 10 Amma fan mai daŋ mo pǝ bii, mo ka ne kãm ne tǝzyee ya daŋ, we re ka. 11 We kwo fan ah ra tǝgbana a ne 'nahm wo Dǝɓlii. We re nǝǝ fan marai ka, we juu wul ɓǝǝ laŋ ka ta. 12 Fan mai daŋ mo pǝ bii, mo ka ne kãm ne tǝzyee ya daŋ, we re ka.
13-19 We re juu marai ka: matǝrri, woŋguu, markwakke, tǝkelle, mavakmǝrrĩ, vakke, tǝmgbuuri, majuulii, mandahtǝfoofoo, makãhgoŋe, makǝrãhmo, weeweero, majuurãhsyiŋ, kyaŋsyiirǝŋ, ne kǝcwakdahɗǝ.
20 So fan manyee ah ra mai moo zwǝǝ ne yee daŋ a ne 'nahm wo Dǝɓlii, 21 sai fan mai mo ne ɓal ne zahrõm moo gak zwǝǝra zwǝǝre. 22 We gak re tǝzyeere, madahkahlle, ne tǝvãare. 23 Amma fan manyee ah ra mai mo ne yee, moo so keker daŋ, we kwo fan ah ra tǝgbana a ne 'nahm wo Dǝɓlii.
24-28 Koo zune mo juu wul faɓal marai ɓe, ka dǝɓ ah a ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli, koo zune mo ɓaŋ wul ɓǝǝ ɓe, sai ka mo vãhko mbǝro wo suu ah ra ɗǝ, ka dǝɓ ah a ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli: faɓal mai daŋ mo ne fyãh ɓalle, so fyãh ɓal ah mo sǝǝ ya, so mo ka guu wom ya, ne fan ma ne ɓal tǝ nai ah ra mai moo kerra tǝ sǝrri.
29-30 Ɗaŋwaare, gee, sonne, ne dǝwee daŋ, we kwo na a ne 'nahm wo Dǝɓlii. 31 Koo zune mo juu suu ɓǝǝ wala wul ɓǝǝ ɓe, ka dǝɓ ah a ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli. 32 Wul ɓǝǝ mo kal lee ge tǝtǝl fẽene daŋ, ka fan ah ɓeɓ ɓe. Ɓǝ ah nai ne fan ma zyeɓ ne kpuu, mbǝro, wakke, wala sakke, fan mai dǝfuu moo joŋ yeɓ ne daŋ, sai we maa ge pǝ bii, amma ka fan ah a ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli. 33 Wul ɓǝǝ mo lee ge tǝ fan ma na cii vuuri, fan mai mo ɓǝr ah daŋ, a ga yea ne 'nahm ta, sai we dah cii ah ge lalle. 34 Dǝɓ mo rǝk bii mai mo pǝ cii ah ge pǝ farel mafẽene daŋ, ka farel ah ɓeɓ ɓe. Koo fazwan mafẽene daŋ mo pǝ cii ahe, ka ɓeɓ ɓe ta. 35 Koo fẽene daŋ, wul fan marai mo kal lee ge tǝl ahe, ka fan ah a ga yea ne 'nahmme, mo cii yo, wala mo syea ma joŋ farel o, sai ka we dah ge lalle. 36 Amma biikyaŋ, wala lak bii, ka ga ɓeɓ ya, sai fan manyeeki ah ra, mai mo juu wul ɓǝǝra, a ga yea ne 'nahmme. 37 Pǝzyil fan marai vaŋno wul ah mo lee ge tǝ nah fan mai mo tǝ ga ruura ɓe, ka nah fan ah ga yea pǝsãh na matãa, ka ɓeɓ ya. 38 Amma dǝɓ mo faŋ nah fan ah ɓo ne bii, so wul fan marai vaŋno mo lee ge tǝl ah ɓe, ka nah fan ah ka pǝsãh yao.
39 Faɓal masãh ah mai dǝɓ moo gak re mo wǝ ɓe, dǝɓ mo juu wul ah ɓe, dǝɓ ah ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli. 40 Koo zune mo re nǝǝ fan maki ah vaŋno kǝsyil fan marai ɓe, ka mo vãhko mbǝro ma wo suu ahe, amma dǝɓ ah ga yea ne 'nahm wo Dǝɓlii, ŋhaa a dai lilli. Koo zune mo ɓaŋ wul ah ɓe, sai mo vãhko mbǝro wo suu ah ra, amma dǝɓ ah ga yea ne 'nahm ŋhaa dai lilli.
41 We re nǝǝ fan manyee ah ra mai moo ker tǝ sǝr ker ka, a pǝɓe'. 42 Fan mai moo kerra tǝ sǝrri, wala fan ma ne ɓal tǝ nai, wala fan mai ɓal ɓǝǝ mo pǝpãare daŋ, 43 we ɓeɓ suu ɓii ne ren nǝǝ fan marai koo vaŋno ka. 44 Ame ye Dǝɓlii Masǝŋ ɓiiri, sai we yea daŋdaŋ, mor ame daŋdaŋ. 45 Ame ye Dǝɓlii mai me zaŋ we gin sǝr Egiɓ pǝ̃ǝ ne ko, mor ka me yea Masǝŋ ɓiiri. Sai we yea daŋdaŋ, mor ame daŋdaŋ.
46 Ɓǝ lai mai me nyi ɓo nyi we tǝ ɓǝ faɓalle, juu, ne fan mai mo pǝ bii, wala ne fan ma ker tǝ sǝr daŋ a koiko. 47 We joŋ yella, ka we woŋ tǝgǝǝ fan mai mo ka ne 'nahm ya, ne fan mai mo ne 'nahmme, tǝgǝǝ nǝǝ mai wee gak re, ne mai we ka re ya.
