Yuusuf jarrab akhwaanah be kaasah
1 Wa baʼadeen, Yuusuf anta amur le masʼuul hana beetah wa gaal leyah : «Amla chuwaalaat hana l-naas dool be maʼaach katiir al-yagdaro yiwadduuh wa diss gurus hana ayyi waahid fi chuwaalah. 2 Wa laakin khutt fi khachum chuwaal hana l-sakhayyar da, gursah wa kaasi hana l-fudda kula.» Wa l-masʼuul sawwa misil Yuusuf gaalah leyah.
3 Be fajur badri, khalloohum le iyaal Yaakhuub faato be hamiirhum. 4 Wa khalaas, marago min al-hille wa laakin ma macho baʼiid ke bas, Yuusuf gaal le masʼuul hana beetah : «Gumm, alhaghum le l-naas dool ! Wa kan wassaltuhum, guul leehum : ‹Maala al-kheer baddaltuuh be l-charr ? 5 Maala sirigtu al-kaas hana sayyidi al-yachrab wa yichawwif beyah ? Al-cheyy al-sawweetuuh da, fasil !›»
6 Wa khalaas, masʼuul hana l-beet macha, lihighum wa gaal leehum al-kalaam da. 7 Wa humman gaalo leyah : «Kikkeef tathamna misil da, ya l-sayyid al-masʼuul ? Abadan cheyy haraam misil da ma nisawwuuh. 8 Ya l-sayyid al-masʼuul, aniina gabbalna min balad Kanʼaan al-gurus al-ligiinaah fi khachum chuwaalaatna kula. Wa kikkeef nagdaro nasurgu fudda walla dahab hana sayyidak ? 9 Kan waahid min abiidak ligo fi bakaanah al-kaas, khalli yumuut ! Wa aniina al-aakhariin kamaan nabgo abiid le siidak !» 10 Wa l-masʼuul gaal : «Tamaam. Laakin hu al-ligiina al-kaas fi khumaamah da, hu bas yabga abdi wa intu al-aakhariin kamaan tabgo bariyiin.»
11 Wa tawwaali, ayyi waahid dalla chuwaalah tihit wa fatahah. 12 Wa l-masʼuul gamma yifattich chuwaalaathum, bada be chuwaal hana l-bikir wa kammal be chuwaal hana l-sakhayyar. Wa ligi al-kaas fi chuwaal hana Banyaamiin. 13 Fi l-bakaan da, gammo charrato khulgaanhum min al-hizin. Wa ayyi waahid gamma chadda humaarah wa gabbalo fi l-hille.
Yahuuza yidaafiʼ le Banyaamiin
14 Khalaas, Yahuuza maʼa akhwaanah wassalo bakaan Yuusuf. Wa hu kula lissaaʼ gaaʼid fi beetah wa humman wagaʼo saajidiin giddaamah. 15 Wa Yuusuf gaal leehum : «Maala sawweetu al-cheyy da ? Ma taʼarfu kadar naadum misli ana da, yagdar yichawwif walla ?»
16 Yahuuza gaal : «Hu da, nuguulu chunu, ya l-sayyid al-haakim ? Wa be da, kikkeef nuguulu aniina bariyiin ? Al-Rabb bayyan khata abiidak. Khalaas, aniina nabgo leeku abiid maʼa l-ligiitu al-kaas fi bakaanah.» 17 Wa Yuusuf gaal : «La, haraam leyi nisawwi misil ke ! Illa l-naadum al-ligiina fi bakaanah al-kaas bas, yabga abdi. Wa kan leeku intu al-aakhariin kamaan, amchu be l-aafe le abuuku.»
18 Wa tawwaali, Yahuuza ja gariib le Yuusuf wa gaal : «Ya l-sayyid al-haakim. Min fadlak, khalli nihajji leek wa ma tazʼal foogi ana abdak achaan inta misil al-malik. 19 Fi wakit awwal aniina jiina, inta saʼaltina gult leena : ‹Abuuku gaaʼid hayy walla ? Wa induku akhu aakhar walla ?› 20 Wa aniina raddeena leek : ‹Abuuna chaayib wa gaaʼid. Wa indina akhu sakhayyar al-wildaah wakit hu chaayib. Wa hu wiheedah bas faddal leyah min martah al-biriidha bilheen achaan akhuuh al-aakhar da maat. Wa abuuna biriidah ziyaada.› 21 Wa inta gult leena khalli namchu nijiibuuh leek achaan tichiifah be eenak. 22 Wa aniina gulna leek al-wileed ma yagdar yaji yikhalli abuuh. Kan marag khallaah, abuuh yumuut. 23 Wa inta gult leena aniina abiidak, kan akhuuna al-sakhayyar ma ja maʼaana da, inta ma tigaabilna.
24 «Wa aniina gabbalna fi bakaan abdak abuuna wa hajjeena leyah be kulla cheyy al-inta gultah leena. 25 Wa wakit abuuna gaal leena battaan naju nachru maʼaach chiyya, 26 aniina gulna leyah : ‹Ma nagdaro namchu bala akhuuna al-sakhayyar achaan al-haakim gaal leena ma yigaabilna kan ma jibna akhuuna al-sakhayyar.› 27 Wa abdak abuuna gaal leena : ‹Intu taʼarfu adiil kadar marti Raahiil jaabat leyi awlaad itneen bas. 28 Al-waahid waddar. Akuun haywaan waahid akalah achaan battaan ma chiftah. 29 Wa battaan tidooru tichiilu al-aakhar da kula ? Kan cheyy waahid yisawwiih, intu tisabbubu leyi moot be cheebi da, min al-hizin.›
30 «Hassaʼ da, chiif, ya l-sayyid al-haakim. Kikkeef nagdar nigabbil bakaan abuuyi bala l-wileed ? Achaan hu ma yagdar yiʼiich bala l-wileed da. 31 Kan ma chaafah gabbal maʼaana, yugumm yumuut wa aniina bas masʼuuliin min mootah be cheebah min al-hizin. 32 Wa ana abdak bas chilt masʼuuliiyit al-wileed giddaam abuuyi wa gult leyah : ‹Kan ma gabbaltah leek, ana nabga khaati giddaamak fi muddit hayaati.›
33 «Min fadlak ya l-sayyid al-haakim, ana nachhadak khalliini nabga abdak fi baddal al-wileed wa hu yamchi maʼa akhwaanah. 34 Ana ma nagdar nigabbil bakaan abuuyi bala l-wileed da. Ma nagdar nichiif abuuyi fi hiznah.»
Ɓǝ tahsah mai mo muŋ
1 So Yuseɓ faa nyi wakiili ahe: Mo woo farel bar dah za rai nǝn korro ɓǝǝ moo gak ɓaŋ, ka mo so maa lak zune daŋ ge nyi zah dah ahe. 2 Mo maa tahsah ɓe ma vãm solai ge zah dah kahkǝr tǝkine lak lee sor ah daŋ. Dǝɓ ah joŋ tǝgbana Yuseɓ mo faa nyi ko. 3 Zah'nan mo cee o, nyira fahlii nyi za rai ne korro ɓǝǝ daŋ. 4 Ne cok mo pǝ̃ǝra gin tǝgǝǝ yaŋ, ka ara ka pǝɗǝk ya ba, Yuseɓ faa nyi wakiili ahe: Mo ur mo ɗuu ge mor zai, mo lwaa ra ɓe, mo faa nyi ra: We so soo ɓǝ sãh ne ɓǝɓe' mor fẽene? 5 Fan mai dǝɓlii ɓe moo zwan fan gŋ ne mai moo ẽe fan ma ga joŋ pel gŋ ye ka ne ? Fan mai we joŋ ɓo nyeeko we joŋ faɓe' ɓe.
6 Ne cok wakiili mo ge dai mor ɓǝǝra, faa ɓǝ nyẽe nyi ra. 7 So faara nyi ko: Dǝɓlii ɓuu faa ɓǝ mai nai mor fẽene? Masǝŋ mo cak byak ɓo ra ne fahlii ka joŋ fan ma morãiko. 8 Mo ẽe lak mai ru lwaa zah dah korro ɓuu ru woo gin sǝr Kanaan gee mo ne ko. A so joŋ ɗii ka ru kiŋ vãm solai wala vãm kaŋnyeeri yaŋ dǝɓlii ɓo ne? 9 Dǝɓ mai moo ga lwaa tahsah jol ah kǝsyil ɓuuru, a ga wuu. Aru laŋ ru ga ciŋ byak dǝɓlii ɓo. 10 So faa: Pǝsãhe, ɓǝ ah mo yea tǝgbana ɓǝ faa zah ɓiiri, dǝɓ mai dǝɓ moo ga lwaa tahsah jol ah a ga ciŋ byak ɓe, amma tǝcoŋ ɓii we ga yaŋ. 11 Hǝǝra ɗǝr dah korro ɓǝǝ ge sǝŋ gwari. Zune daŋ wǝǝ zah dah ahe. 12 Wakiili kal ne mgbai ahe. Tǝŋ gin tǝ welii ŋhaa ge vǝr tǝ kahkǝrri, ge lwaara tahsah ah pǝ dah Benyaamin. 13 Ɓǝ ah nǝǝ zahzyil ɓǝǝ pǝlli, so ŋgǝ̃ǝra mbǝro ɓǝǝra, zune daŋ ɓaŋ dah ge tǝ korro ahe, pii soora ge tǝgǝǝ yaŋ.
14 Yuda ne wee pah ah danra ge yaŋ Yuseɓ, ka Yuseɓ no yaŋ ba. Keara ge sǝŋ pel ahe. 15 Yuseɓ fii ra: Yeɓ fẽe we joŋ ɓii ko ne? We tǝ sõone dǝɓ ma na me a tan fan mai mo ga joŋ pel a ne? 16 Yuda zyii faa: Ru so faa ɓǝ fẽe nyi dǝɓlii ɓuu ne? Ru ga faa ɗǝne? Ru so ga cuu suu ɓuu na za tǝ njaŋ ne fẽene? Masǝŋ joo faɓe' ɓuu ɓe. Aru daŋ ru ciŋ byak dǝɓlii ɓuu ɓe, aru tǝkine dǝɓ mai mo lwaara tahsah jol ah daŋ. 17 Yuseɓ zyii faa: Masǝŋ mo cak me ne joŋ ah naiko. Dǝɓ mai mo lwaara tahsah jol ah ye ga ciŋ byak ɓe. Amma tǝcoŋ ɓii we pii soo ge wo pa ɓii jam.
Yuda pǝǝ Yuseɓ mor Benyaamin
18 So Yuda tǝɓ ge wo Yuseɓ, faa: Oseni dǝɓlii, mo soɓ me faa ɓǝ nyi mo vaŋno ɗao, mo ɓaŋ kpãh tǝ ɓe ka, mor amo tǝgbana Farao. 19 Dǝɓlii ɓe, mo fii ru mo faa: Pa ɓii no ne? Wala naa pa ɓii maki ah no ne? 20 Ru zyii zah dǝɓlii ɓuu faa: Ru no ne pa ɓuuru, tam ɓe, we maki ah no pǝlaŋne, ako byaŋ tǝ tamme. Naa mah wel ah wǝ ɓe. Ako coŋ ɓo mor mah ah syak ahe. Pa ɓuu laŋ a 'yah ko pǝlli. 21 So mo faa nyi ru: We gee me ne ka me ẽe ne nahnǝn ɓe ɗǝ. 22 Ru zyii zah ɓo ru faa: We nyẽe ka gak soɓ pam ya, amma mo soɓ pam ɓe, pah ah ga wuu. 23 So mo faa nyi ru: Naa pa ɓii malaŋ mo ge ne we ya ɓe, we ka fǝ̃ǝ ge pel ɓe yao. 24 Ne cok ru ge wo pa ɓuuru, ru kee ɓǝ zah ɓo nyi ko. 25 Pa ɓuu so faa: We pii soo ge lee farel mor man biŋ ɗǝ. 26 Amma ru zyii faa: Ru ka gak gan a. Naa pa ɓuu malaŋ moo ga ne ru ɓe, ru ganne. Amma mo geko ne ru ya ɓe, ru ka gak ga pel dǝɓ ah ya. 27 So pa ɓuu faa nyi ru: We tǝ, mawin ɓe bem wee wǝǝ ne me gwa. 28 Maki ah pǝ̃ǝ gin wo ɓe kalle, me faa 'manna fafyãh gbǝ ko ɓe. Mor me so kwo nahnǝn ah taa yao ŋhaa tǝ'nahko. 29 We ɓaŋ mai jol ɓe faɗa ɓe, so ɓǝɓe' mo ge lwaa ko ɓe, ɓǝ ah ga joŋ me wǝ gwari. 30 Zǝzǝ̃ǝko ru pii soo ge wo pa ɓe, so we nyẽe cee ɓǝǝ mo ge ɓo tǝki mo ka ne ru ya ɓe, 31 a ga wuu. Ka aru laŋ ru ga joŋ pa ɓuu wǝ gwari 'manna. 32 Mor ame zyii zah pa ɓe tǝ ɓǝ we nyẽe faa: Me pii soo ge mo ne ya ɓe, ka me yea wo ɓo na pa joŋ ɓǝɓe' zah'nan Masǝŋ daŋ. 33 Amma zǝzǝ̃ǝko pǝram mo soɓ byak ɓo kaa pǝ cok wee ko, ka mǝ ah mo piiko soo ge yaŋ ne wee pah ah o. 34 We nyẽe mo ka ne me ya ɓe, me pii soo ga wo pa ɓe suu ɗǝne? Me 'yah me kwo ɓǝ gaɓ mai mo ga ge tǝ pa ɓe ya.
