1 Jawaab minni ana Buulus abid Isa al-Masiih. Allah naadaani achaan nabga rasuul wa azalaani achaan niballikh bichaartah 2 al-waaʼad beeha min zamaan be waasitat al-anbiya al-kalaamhum maktuub fi l-kutub al-mukhaddasa. 3 Wa l-bichaara di tihajji be Ibnah al-bigi insaan min zurriiyit al-malik Dawuud 4 wa Allah jaʼalah Ibnah be gudrat al-Ruuh al-Khudduus, wakit hu baʼasah min ust al-maytiin. Wa Ibnah da, hu Isa al-Masiih Rabbina. 5 Wa beyah hu wa fi chaan usmah, Allah antaani niʼma wa sawwaani rasuul achaan ninaadi kulla l-umam le yiʼaamunu beyah wa yitaabuʼu kalaamah.
6 Wa intu kula, Allah naadaaku achaan tabgo maʼaahum chaʼab hana Isa al-Masiih. 7 Wa naktib leeku intu kulluku al-gaaʼidiin fi madiinat Rooma, intu al-Allah yihibbuku wa naadaaku le tabgo saalihiin. Aleekum al-salaam wa l-rahma min Allah abuuna wa Rabbina Isa al-Masiih.
Chukur wa duʼa hana Buulus
8 Awwal cheyy, nachkur Allah be usum Isa al-Masiih fi chaanku kulluku achaan iimaanku bigi maʼruuf fi kulla l-dunya. 9 Wa Allah al-naʼabudah be kulla ruuhi fi ballikhiin bichaarat Ibnah, hu chaahid leyi kadar ana gaaʼid nifakkir foogku daayman wa nadʼi leeku 10 fi kulla salaawaati. Wa gaaʼid nasʼal Allah kan di muraadtah, hu yaftah leyi al-derib achaan namchi leeku. 11 Nidoor bilheen nuzuurku wa nantiiku baraka be gudrat al-Ruuh al-Khudduus achaan nichajjiʼku. 12 Wa ziyaada min da, nidoor naji fi usutku achaan be iimaanku wa iimaani, kullina nalgo chajaaʼa.
Gudrat Allah fi bichaarat al-Masiih
13 Ya akhwaani, nidoor intu taʼarfu kadar ana haawalt iddat marraat najiiku. Nidoor kadar khidimti tantiiku natiija misil antat natiija le l-naas al-aakhariin al-fi diyaar hana l-ma Yahuud. Laakin ma gidirt najiiku lahaddi l-yoom. 14 Waajib namchi le kulla l-naas, al-musakhkhafiin wa l-ma musakhkhafiin wa l-garo wa l-ma garo. Wa da gaaʼid foogi misil deen. 15 Wa achaan da, indi niiye achaan nibachchirku intu al-fi Rooma kula be bichaarat al-Masiih.
16 Achaan wakit ana nibachchir bichaarat al-Masiih, da ma indah leyi eeb. Wa bichaarat al-Masiih, hi gudrat Allah al-beeha yinajji kulla l-naas al-yiʼaamunu beyah, awwal ke al-Yahuud wa battaan al-ma Yahuud. 17 Achaan be bichaarat al-Masiih, Allah wassaf kikkeef hu yisawwi al-naas saalihiin wa l-derib da be l-iimaan min al-bidaaya lahaddi l-nihaaya. Achaan da, al-Kitaab buguul : <Be iimaanah, al-saalih yahya.>
Khadab Allah fi zunuub al-naas
18 Allah bayyan khadabah al-yinazzilah min al-sama fi kulla zanib wa fasaalit Bani Adam. Humman gaaʼidiin yikhaalufu al-hagg be amalhum al-fasil. 19 Al-cheyy al-yagdaro yaʼarfuuh fi Allah waadih leehum achaan Allah sawwaah waadih leehum. 20 Min Allah khalag al-dunya, al-naas yagdaro yaʼarfu sifaat Allah al-ma yinchaafo misil gudurtah al-daayme wa tabiiʼtah al-ilaahiiye. Kan yifakkuru adiil fi l-achya al-Allah khalagaahum, sifaatah yabgo waadhiin leehum. Wa be da, ma yagdaro yidaafuʼu le nufuushum giddaam Allah battaan.
21 Humman irfo Allah gaaʼid wa laakin ma majjadooh wa ma chakarooh misil waajib leyah. Be l-aks, fikirhum waddar marra waahid wa khallo al-dalaam dakhal fi guluubhum al-ma induhum fihim. 22 Hasabo nufuushum hakiimiin wa laakin be l-sahiih, bigo mataamiis. 23 Abo ma yaʼabudu Allah al-majiid al-ma yumuut abadan. Wa gammo yaʼabudu fi badalah, asnaam fi suurat al-insaan al-akiid yumuut walla suurat teer walla suurat haywaanaat walla suurat zawaahif.
24 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaat guluubhum wa khallaahum yisawwu fiʼil cheen be ajsaamhum wa yitallufu charafhum ambeenaathum. 25 Humman abo hagg Allah wa khiblo fi badalah al-kidib. Humman gammo yaʼabudu al-makhluug wa yakhdumu leyah fi badal Allah al-khaalig, al-waajib leyah kulla l-chukur ila l-abad. Aamiin.
26 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaathum al-yijiibu fi ruuseehum al-eeb. Wa awiinhum kula khallan minhin al-rujaal wa dawwaran awiin. 27 Wa l-rujaal kula khallo minhum al-awiin wa chahwithum le l-rujaal bigat chadiide bilheen. Wa l-rujaal gammo billaawato ambeenaathum wa l-azaab al-waajib leehum be sabab fasaadhum, lihigaahum khalaas.
28 Al-naas abo ma yaʼarfu Allah wa achaan da, Allah sallamaahum le uguulhum al-faasdiin wa gammo yisawwu al-cheyy al-ma waajib yisawwuuh. 29 Wa guluubhum anmalo be kulla l-zunuub wa l-fasaala wa l-tamaʼ wa l-niiye al-faasde. Humman malaaniin be l-husud wa l-katil wa l-mukhaasama wa l-khachch wa l-charr. Humman gawwaaliin 30 wa gattaaʼiin wa udwaan Allah. Humman chammaatiin wa mustakbiriin wa fachchaariin wa yifattuchu ayyi tariiga le yisawwu al-charr wa aaykhiin waaldeenhum. 31 Humman ma induhum fihim wa la induhum amaan wa la induhum mahanna wa la induhum rahma. 32 Humman irfo kharaar Allah al-buguul al-moot waajib le ayyi naadum al-yisawwi al-amal al-misil da. Wa laakin ma khallo minhum al-zunuub dool wa humman radyaaniin be l-naas al-yisawwuuhum kula.
Haozah woli
1 Ame Paulus dǝɓ yeɓ Yesu Kristu mai Masǝŋ mo ɗii ɓo ka yea na papee, nǝǝ ko ɓo ka cuu Bǝ'nyah ahe.
2 Mor Masǝŋ faa Ɓǝ'nyah mai ɓo ne zah profetoen pǝ Ɗerewol ah daga ɓaaɓe. 3 Ɓǝ'nyah ah sye kpak ye ɓǝ Wel ah Dǝɓlii man Yesu Kristu. Na faa ɓǝ tǝ kpak dǝfuu ah mo ne ye ɓe, ako byaŋ morsǝ̃ǝ goŋ David. 4 Amma na faa ɓǝ tǝ kpak Masǝŋ ah mo ne ye ɓe, ɓǝ ah cuu ge lal taŋraŋ ako ye We Masǝŋ ne cok mo ur gin kǝsyil za ma wulli. 5 Masǝŋ nyi fahlii nyi me mor Yesu Kristu ka me ciŋ papee mor ka yii tǝɗii ahe, ka me ɗii zahban daŋ ka mo nyiŋra ko tǝkine syee mor ahe. 6 Awe laŋ we no kǝsyil za mai Masǝŋ mo ɗii ra ɓo ka ciŋ za Yesu Kristu ta.
7 Me ŋwǝǝ leetǝr wo ɓii za eklesia mai we yaŋ Rom daŋ, awe ye za mai Masǝŋ mo tǝ 'yah we, ɗii we ka we ciŋ zan ahe. Masǝŋ Pa man ne Dǝɓlii Yesu Kristu mo joŋ gboŋgboŋ wo ɓii tǝkine nyi jam nyi we.
Paulus ne 'yah ka ga ẽe eklesia yaŋ Rom
8 Kǝpel ah me joŋ osoko nyi Masǝŋ ɓe pǝ tǝɗii Yesu Kristu mor ɓii daŋ, mor kacii ɓǝ iŋ ɓii zoo ɓo wo sǝr ne lii ah daŋ. 9 Mor Masǝŋ mai me tǝ joŋ yeɓ ah ne zahzyil ɓe daŋ ka cuu Ɓǝ'nyah mai mo faa ɓǝ ɓo tǝ Wel ahe, tǝ ɓe, me tǝ faa goŋga, so tǝ ɓe ta, me tǝ foo ɓǝ ɓii cẽecẽe. 10 Ne cok juupel ɓe daŋ, me pǝǝ Masǝŋ ka mo 'yahko no ɓe, mo nyi fahlii nyi me ka ga wo ɓii zǝzǝ̃ǝko. 11 Mor me ne koŋ ga ẽe we pǝlli, mor ka me ɓaŋ fan ɗǝǝ Tǝ'yak gee we ne ka joŋ we yea pǝswahe. 12 So faɗa, me 'yah ka me yea kǝsyil ɓii mor ka na gbah jol ki, ka me lwaa swah ne iŋ ɓiiri, ka we laŋ we lwaa swah ne iŋ ɓe ta.
13 Me 'yah we tǝ, wee pa ɓe, me kyeɓ fahlii ka ga wo ɓii ɓo ɓal pǝpãa ɓe, amma ŋhaa zǝzǝ̃ǝko Masǝŋ nyi fahlii ah nyi me ya ba. Me tǝ 'yah ka yeɓ ɓe mo ge lee syẽm kǝsyil ɓii tǝgbana mo tǝ lee syẽm kǝsyil za sǝr manyeeki ah ta. 14 Mor val ka ga wo za daŋ a no tǝ ɓe, Masǝŋ pee me ɓo ka ga wo za mai mo gbǝr nahnǝn ɓo ne za mai mo gbǝrra nǝn a, wo za mai mo feera ɗerewol ɓo ne za mai mo feera ya. 15 Mor ah me ne 'yah ka ga cuu Ɓǝ'nyah Masǝŋ wo ɓii za mai we yaŋ Rom ta.
Swah Ɓǝ'nyah Masǝŋ
16 Swãa ka re me ne cuu Ɓǝ'nyah Masǝŋ ya, mor ako ye swah Masǝŋ ka ǝ̃ǝ za mai mo nyiŋra ɓǝ ah daŋ, ka ǝ̃ǝ Yahuduen kǝpelle, amma ka ǝ̃ǝ za ki ta. 17 Mor Ɓǝ'nyah a cuu Masǝŋ joŋ za ka mo yeara pel ah njaŋ ne iŋ to, daga tǝtǝŋ ah ŋhaa vǝr ahe, tǝgbana Ɗerewol mo faa: Dǝɓ matǝ njaŋ pel Masǝŋ ako ye dǝɓ mai mo ne iŋni, a ga yea ne cee matǝ goŋga mor ahe.
Masǝŋ a ŋgoŋ kiita tǝ za faɓe'
18 Kpãh Masǝŋ gee sǝŋ ge tǝ za faɓe' ne ɓǝɓe' mai moo joŋra ne yeɓ ɓe' ɓǝǝ moo cakra goŋga ne ko. 19 Masǝŋ a ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ mor tǝra Masǝŋ ɓe, ɓǝ ah a wo ɓǝǝ caŋryaŋ, mor Masǝŋ ne suu ah cuu ɓǝ ah ɓo nyi ra wat. 20 Daga ne cok Masǝŋ mo joŋ sǝrri, kpak ah mai dǝɓ mo ka gak kwan a, tǝgba faa: swah ah ma ga lii tǝkine kpak Masǝŋ ah daŋ, so cuu ge ɓo lal caŋryaŋ ne fan mai mo joŋko ɓo. Dǝfuu gak tǝra ko gin gŋ, ka gak foora foo ya. 21 Tǝra Masǝŋ ɓe, amma ka tǝ zyii yiira ko tǝgbana Masǝŋ ya, ka joŋra osoko nyi ko ya ta. Ɓǝ foo ɓǝǝ so ciŋ tǝgwĩi ɓo, zahzyil ɓǝǝ ma bai tan fan dan ge pǝ cokfuu kpǝrim. 22 Faara rǝ tǝ fan ɓo, amma so ciŋra tǝgwĩi ɓo. 23 Ka juura pel yii Masǝŋ mai mo ka wun a ya, amma a so juura pel yii foto ma jur dǝfuu mai moo wunni, ne juu, faɓal tǝ nai, tǝkine fan ma ker tǝ sǝrri.
24 Mor ah Masǝŋ soɓ ra pǝ yeɓ ma ne 'nahm ah tǝgbana zahzyil ɓǝǝ moo cwaani, ka mo woora suu ɓǝǝ joŋ fan ma ren swãa ah ne kǝsyil ki. 25 Ɓaŋra goŋga Masǝŋ kun ber ne ko, a juura pel wo fan mai Masǝŋ mo joŋ tǝkine syee mor ahe, so soɓra Pa joŋ fan ah mai mo nǝn yii ga lii ɓoo! Amen.
26 Mor ah Masǝŋ so soɓ ra ɓo pǝ fan cwaa ɓǝǝ ma bai swãare, ŋwǝǝ soɓra suu ɓǝǝ tǝ joŋ yeɓ mai mo ka nǝn joŋ ya. 27 Nai ta, za wǝǝ soɓra fahlii ma kaa ne ŋwǝǝre, so kal tǝ cwaara ki pǝcwak na wii, a joŋra ɓǝǝ kǝsyil ki, a lwaara kiita tǝgbana ɓǝɓe' ɓǝǝ mo tǝ joŋra.
28 Za 'yahra tan Masǝŋ ya, so Masǝŋ soɓ ra ɓo pǝ fatan ɓǝǝ mai mo ka ne fahlii ya, mor ka mo joŋra fan mai mo ka nǝn joŋ ya. 29 Ɓǝɓe' camcam baa ɓo zahzyil ɓǝǝ gǝɓ: ɓǝɓe', cwaa fanne, ɓǝr ɓe'. Tǝwon baa ɓo zahzyil ɓǝǝ gǝɓ, tǝkine in wulli, balle, vǝrvǝrri, syelle, pa ga tǝnjokko, 30 a faara ɓǝɓe' tǝ za ki, syiŋra Masǝŋ ɓo, lah suu, yii suu, a syẽara suu, geera fahlii mafuu ah ɓo ka joŋ faɓe', ka laara zah za ɓǝǝr a. 31 Fatan zahzyil ɓǝǝ ɓeɓ ɓe, ka gbanra ɓǝ faa zah ɓǝǝr a, zahzyil ɓǝǝ pǝyakke, ka kwanra syak tǝ za ki ya. 32 Tǝra ɓǝ lai Masǝŋ ɓo belbelle, tǝra ɓe, za ma joŋra fan ma morãiko, a ga lwaara kiita wulli. Amma ne daŋ laŋ a joŋra yeɓ ah ga pelle, so ka tǝ joŋra ga pel to laŋ ya, amma a so cuura nyi za ki ka mo joŋra na ra ta.