Al-nindili hana l-akhwaat al-itneen
1 Wa wakit Raahiil chaafat kadar hi ma wildat le Yaakhuub, gammat nandalat fi akhutha wa gaalat le Yaakhuub : «Antiini iyaal ! Kan ma ke da, ana numuut !» 2 Wa Yaakhuub gamma ziʼil foogha wa gaal leeha : «Ana wa la Allah, nadharki al-waaluuda.» 3 Wa Raahiil gaalat leyah : «Di hi khaddaamti Bilha. Adkhul beeha wa hi talda wa ana nirabbiihum. Wa beeha hi bas, ana kula nalga iyaal.»
4 Wa hi dafaʼat le Yaakhuub khaddaamitha Bilha wa hu dakhal beeha wa hi bigat martah. 5 Wa bigat khalbaane wa jaabat wileed le Yaakhuub. 6 Wa Raahiil gaalat : «Al-Rabb hakam leyi ! Khibil suʼaali wa antaani wileed.» Achaan da, hi sammatah Daan (maʼanaatah hu hakam leyi). 7 Wa Bilha khaddaamit Raahiil jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 8 Wa Raahiil gaalat : «Ana haarabt akhti wa annasart.» Wa sammatah Naftaali (maʼanaatah al-harib).
9 Wa wakit Leeya chaafat kadar hi wagafat min al-waaluuda, hi kula chaalat khaddaamitha Zilfa wa dafaʼatha le Yaakhuub achaan tabga leyah mara. 10 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat wileed le Yaakhuub. 11 Wa Leeya gaalat : «Al-saʼaada jaatni !» Wa l-wileed sammatah Gaad (maʼanaatah al-saʼaada). 12 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 13 Wa Leeya gaalat : «Aywa ! Ana farhaane ! Wa l-banaat yinaadanni al-Farhaane.» Wa hi sammatah Achiir (maʼanaatah al-farah).
14 Wa fi wakt al-gatiʼ hana l-gameh, Raʼuubiin macha fi l-zereʼ wa ligi chadarat al-waaluuda wa jaabaaha le ammah Leeya. Wa Raahiil gaalat le Leeya : «Min fadulki, antiini min chadarat al-waaluuda al-wileedki jaabaaha leeki di.» 15 Wa laakin Leeya raddat leeha wa gaalat : «Inti chilti raajli, da kula ma tammaaki ? Wa battaan tidoori tichiili chadarat al-waaluuda al-wileedi jaabaaha leyi !» Khalaas Raahiil gaalat leeha : «Yo, sameh ! Kan ke da, khalli al-yoom Yaakhuub yamchi yargud fi bakaanki, fi badal chadarat al-waaluuda hana wileedki.»
16 Wa be achiiye, wakit Yaakhuub jaayi min al-zereʼ, Leeya maragat laagatah wa gaalat leyah : «Al-yoom taji fi bakaani achaan ana ajjartak be chadarat al-waaluuda hana wileedi.» Wa l-leele di, hu macha ragad fi bakaanha. 17 Wa l-Rabb simiʼ kalaam Leeya. Wa hi bigat khalbaane wa wildat wileedha al-khaamis le Yaakhuub. 18 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani ajur, ana al-anteet khaddaamti le raajli.» Wa hi sammatah Yassaakar (maʼanaatah ajur).
19 Wa Leeya bigat battaan khalbaane wa wildat wileedha al-saadis le Yaakhuub. 20 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani hadiiye samha ! Wa fi l-marra di raajli yaskun maʼaayi achaan ana jibt leyah sitte awlaad.» Wa hi sammatah Zabuluun (maʼanaatah yaskun). 21 Wa fi l-akhiir, jaabat bineeye wa sammatha Diina.
22 Wa baʼad da, al-Rabb fakkar le Raahiil wa khibil suʼaalha wa razakhaaha be l-waaluuda. 23 Wa hi bigat khalbaane wa jaabat wileed wa gaalat : «Al-Rabb sallaani min al-ihaana.» 24 Wa hi sammatah Yuusuf (maʼanaatah yiziid). Wa gaalat : «Allah yiziidni wileed aakhar.»
Yaakhuub bigi khanni
25 Wa baʼad Raahiil wildat Yuusuf, Yaakhuub gaal le Laabaan : «Khalliini nigabbil baladi. 26 Hassaʼ da, antiini awiini wa iyaali al-fi chaanhum ana khadamt leek. Nichiilhum wa namchi. Wa inta zaatak taʼarif adiil kulla l-khidme al-ana sawweetha leek.» 27 Wa Laabaan gaal leyah : «Ya wileedi, kan inta radyaan leyi, ana chawwaft wa irift kadar Allah baarakaani be sababak inta. 28 Ooriini maahiiytak wa nikaffiik.»
29 Wa Yaakhuub gaal leyah : «Inta zaatak taʼarif kikkeef ana khadamt leek wa chift kikkeef maalak bigi beyi ana. 30 Achaan al-maal al-chiyya al-awwal indak gubbaali, hassaʼ zaad wa bigi katiir. Wa Allah baarakak min ana jiit fi beetak. Wa hassaʼ da, nakhdim le nafsi mata ?»
31 Wa Laabaan gaal : «Waajib nantiik chunu ?» Wa Yaakhuub radda leyah wa gaal : «Ma tantiini cheyy. Laakin kan tikhassid be l-kalaam al-nuguulah leek da, ana nasrah leek battaan be khanamak wa nahfadhum. 32 Al-yoom namchi fi lubb maalak wa niʼazzil kulla l-khanam al-rugut wa l-duroʼ wa kulla l-dawaayin al-zurug min khanamak. Wa niʼazzil min inzeek kulla l-rugut wa l-duroʼ. Wa dool bas yabgo maahiiyti. 33 Wa ambaakir, kan inta macheet chift khanami wa ligiit fooghum loon aakhar, da illa ana saragtah. Wa be da, taʼarif kan ana saalih walla la.» 34 Wa Laabaan gaal : «Sameh. Ana khassadt be kalaamak da.»
35 Wa laakin fi nafs al-yoom, Laabaan gamma azzal al-tuyuus al-rugut wa l-induhum siihaan wa l-inze al-duroʼ wa l-rugut wa kulla l-khanam al-induhum bayaad wa l-dawaayin al-zurug. Wa antaahum le iyaalah. 36 Wa Laabaan baʼʼad min Yaakhuub be talaata yoom hana ruwaakha. Wa Yaakhuub gaaʼid yasrah be l-khanam al-faddalo.
37 Wa Yaakhuub chaal mataarig khudur min talaata chadar chig chig wa le l-mataarig dool, nagga girifhum wa sawwa fooghum siihaan. Wa bakaan waahid yikhalliihum be girifhum achaan yabgo rugut. 38 Wa wakit al-anaati yihiilan wa l-dukuur yihiiju wa yaju yacharbo almi, hu yukhutt al-mataarig al-rugut fi l-hiitaan, bakaan al-khanam yaju yacharbo foogah. 39 Wa khalaas, al-khanam yiʼachchuru jamb al-mataarig al-rugut wa yijiibu iyaal rugut wa duroʼ wa induhum siihaan. 40 Wa kan le l-dawaayin, Yaakhuub yukhuttuhum taraf wa yiwajjihhum ale l-kubchaan al-rugut wa ale kulla l-kubchaan al-zurug hana Laabaan. Wa be misil da, Yaakhuub sawwa leyah maal wa ma khallaahum khalbato maʼa khanam Laabaan.
41 Wa ayyi wakit al-khanam al-kubaar kan haalo, Yaakhuub yukhutt al-mataarig giddaamhum fi l-hiitaan achaan yiʼachchuru giddaam al-mataarig. 42 Laakin kan le l-khanam al-daʼiifiin, hu ma yukhutt giddaamhum abadan al-mataarig. Be misil da, al-khanam al-daʼiifiin bigo hana Laabaan wa l-chudaad hana Yaakhuub. 43 Wa be misil da, Yaakhuub ligi maal ziyaada. Indah bahaayim katiiriin wa khaddaamiin wa khaddaamaat wa indah jumaal wa hamiir.
1 Rakel kwo ɓe, ka tǝ bem wee ne Yakuɓ ya. So tǝŋ joŋ tǝwon ne naa mah ahe. Faa nyi Yakuɓ: Mo nyi wee nyi me. Mo ka nai ya ɓe, me ga wuu. 2 Yakuɓ ɓaŋ kpãh ne Rakel faa: Ame Masǝŋ ko me cak mo ne byaŋ ne? 3 So Rakel faa nyi Yakuɓ: Mabyak ɓe Bila nyeeno. Mo kan ka mo byaŋ we nyi me ne ko. 4 Rakel ɓaŋ mabyak ah Bila nyi Yakuɓ kanne. 5 Bila gbǝ ɓilli, byaŋ we wor nyi Yakuɓ. 6 Rakel faa: Masǝŋ joŋ pǝsãh wo ɓe ɓe, laa ɓǝ faa ɓe, nyi we nyi me. Mor ah ɗii ne Dan. 7 So Bila mabyak Rakel gbǝ ɓil faɗa, byaŋ we patǝ gwa ah ne Yakuɓ. 8 Rakel faa: Me ruu sal ne naa ma ɓe ne swah Masǝŋ, me nĩi sal ah ɓe ta. Ɗii wel ah ne Naftali.
9 Lea kwo zye ka tǝ byaŋ yao. So ɓaŋ mabyak ah Zilpa nyi Yakuɓ. 10 Zilpa mabyak Lea byaŋ we wor ne Yakuɓ. 11 Lea faa: Osoko. So ɗii ne Gad. 12 Zilpa mabyak Lea byaŋ we patǝ gwa ah ne Yakuɓ. 13 So Lea faa: Me laa pǝ'nyah ɓe, mor mai ŋwǝǝ maki ah ga faara me lwaa ɓǝ 'nyah ɓe. Ɗii wel ah ne Asǝr.
14 Comki Ruben ge lal ne cok gwahlle, ge lwaa lee kpuu ma ɗii ne mandragor pǝ 'wahe, woo ge mah ah Lea ne ko. Rakel faa nyi Lea: Mo nyi lee mandragor we ɓo me sa. 15 Lea faa nyi ko: Mai mo nyiŋ wor ɓo jol ɓe kii ya, mo so tǝ kyeɓ ka woo lee mandragor we ɓe ta ne? Rakel zyii faa: Pǝsãhe. A ga swǝ ne mo ne suŋ ko zahwaa lee mandragor we ɓo.
16 Yakuɓ pii soo gin 'wah ne lilli, Lea pǝ̃ǝ ge zyaŋ tǝl ah faa nyi ko: Mo ge swǝ ne me tǝ'nahko, mor me ɗǝǝ mo ɓo ne mandragor we ɓe. Yakuɓ swǝ ne ki ne suŋ ahe.
17 Masǝŋ laa pǝǝ Lea, gbǝ ɓilli, byaŋ we patǝ dappe ah ne Yakuɓ. 18 Lea faa: Masǝŋ soo me ɓe, mor me nyi mabyak ɓe nyi wor ɓe. Ɗii wel ah ne Isakar. 19 Lea so gbǝ ɓil kpǝ, byaŋ we patǝ yea ah ne Yakuɓ. 20 Lea faa: Masǝŋ nyi fan ɗǝǝ masãh ah me ɓe. Zǝzǝ̃ǝ wor ɓe ga yii me, mor me bem wee nyi ko yea. Ɗii ko ne Zebulon. 21 Fahfal ah so byaŋ mǝlaŋ winni, ɗii ne Dina.
22 So Masǝŋ foo ɓǝ Rakel, laa pǝǝ ahe, nyi byaŋ nyi ko. 23 Gbǝ ɓilli, byaŋ we wor faa: Masǝŋ tahn swãa nǝn ɓe ɓe. 24 Ɗii ko ne Yuseɓ, faa: Masǝŋ mo nyi we ki me faɗa.
Vǝrvǝr Laban ne Yakuɓ pǝ gbanzah ɓǝǝra
25 Ne cok Rakel mo byaŋ Yuseɓ, Yakuɓ faa nyi Laban: Mo soɓ me ge sǝr ɓe pǝ cok ɓe o. 26 Mo soɓ ŋwǝǝ ɓe mai me joŋ yeɓ mor ɓǝǝ ne wee ɓe ka me kal ne ra, mor mo tǝ yeɓ ɓe mai me joŋ nyi mo ɓe. 27 Laban faa nyi ko: Mo zyii no ɓe, mo kaa ne me, mor me kwo ne yiila, Masǝŋ ẽe me ɓo mor ɓo. 28 Mo cuu soo ɓo nyi me, me ga soo mo. 29 Yakuɓ faa nyi ko: Mo tǝ yeɓ ɓe me joŋ nyi mo tǝkine ŋgaɓ fan ɓo mo joŋ mor jol ɓe nyi mo ɓe. 30 Fan mai mo yea ne ko kǝpel ka me ge ya ba, ka pǝlli ya, ɗah so ɓoo ɓe, a pǝlli o. Masǝŋ ẽe mo mor ɓe. Ma ɓe me ga joŋ yeɓ mor yaŋ ɓe nekẽne? 31 Laban fii: Mo faa ɓǝ ah o, me ga nyi fẽe mo ne? Yakuɓ zyii faa: Mo nyi fan ki me ka. Amma mo joŋ fan mai me ga faa ɓǝ ah nyi mo ɓe, ka me ga pii pǝsǝ̃ǝ ɓo. 32 Tǝ'nan me ga kyãh kǝsyil ŋgaɓ fan ɓo daŋ. Me ga woŋ kǝsyil pǝsǝ̃ǝ maŋwǝǝ ah ne mafuu ah wala kǝsyil sǝgwii maŋwǝǝ ah ne mafuu ah ka marai fan soo ɓe ye ga yea. 33 Ne cok mo ga ge ka ẽe fan soo ɓe ɓe, njaŋ ɓe ye ga joŋ syedowal tǝ ɓe ba. Sǝgwii mai mo ŋgahɓ suu wala ŋwǝǝ suu ŋwǝǝ ya, ne pǝsǝ̃ǝ mai mo ka pǝfuu ya daŋ, mo ge lwaa ra kǝsyil ma ɓe ɓe, ka me kiŋ ɓo na nyinni. 34 So Laban faa: Pǝsãhe, mo yea tǝgbana ɓǝ faa zah ɓo.
35 Daga com ah sǝ, Laban syen tǝparswak ma ɗea suu tǝkine maŋgahɓ ah daŋ. Joŋ nai ne sǝgwii mai mo ŋwǝǝ suu ɓo ŋwǝǝ ne maŋgahɓ ah daŋ ne mai mo kan cokfãi ɓo wo suu tǝkine mai mo pǝfuu kǝsyil pǝsǝ̃ǝ daŋ. So nĩira nyi wee ahe. 36 Ne cok ah Laban soɓ Yakuɓ, kal ge cok ki, syee tǝ fahlii zah'nan sai. So Yakuɓ pii tǝcoŋ ŋgaɓ fan Laban.
37 Comki Yakuɓ cee jol kpuu pǝ̃ǝ camcam sai, sǝpǝǝwenǝǝ, cenne, tǝkine ɓaŋne, gbwãkke, ŋwǝǝ suu ah ŋwǝǝre. 38 Rǝk jol kpuu ah mo ŋwǝǝ ɓo ge pel gwii pǝ dah mai ŋgaɓ fan moo gin zwahra bii gŋ. Ne cok moo zwahra bii, a so yeera ki gŋ. 39 Ne cok gwii moo yeera ki pel jol kpuu ah ra mo rǝk ɓo, a bemra ma ɗea suu ɗea ne ma ŋwǝǝ suu ah tǝkine maŋgahɓɓe.
40 Yakuɓ woo wee pǝsǝ̃ǝ ahe, jin zahpel ɓǝǝ ge wo pǝsǝ̃ǝ ma ɗea suu ɗea ne mai mo pǝfuu kǝsyil pǝsǝ̃ǝ Laban. Yakuɓ ne ŋgaɓ fanne, soɓ suuki ne mǝ Laban a. 41 Ne cok gwii maswah ah mo tǝ yeera ki daŋ, Yakuɓ woo jol kpuu rǝk ga pel ɓǝǝ pǝ dahe, mor ka mo yeera ki kah ahe. 42 Amma gwii matǝ jok ah ra ye ɓe, ka rǝk gŋ ya. Matǝ jok ah mǝ Laban ye yeani, maswah ah ra mǝ Yakuɓ yo. 43 Ne fahlii mai Yakuɓ kǝ̃ǝ ge pel pǝlli, a ne faɓal pǝlli, a ne mǝǝ byak ne wǝǝ byak tǝkine njoŋnjoŋ ne korro daŋ pǝlli.
