Amnuun wa Taamaar
1 Wa baʼad da, daahu al-cheyy al-kaan. Abchaluum wileed Dawuud indah akhut waahide jamiile usumha Taamaar. Wa Amnuun wileed Dawuud al-aakhar habbaaha le Taamaar. 2 Wa l-chahwa karabat Amnuun lahaddi mirid wa dawwar yargud maʼa akhtah Taamaar al-hi lissaaʼ ma chaafat raajil. Wa hu ma ligi fursa wa da bigi leyah gaasi bilheen. 3 Wa Amnuun indah rafiig waahid usmah Yunadaab wileed Chimʼa akhu Dawuud. Wa Yunadaab da, hu najiid.
4 Wa yoom waahid, Yunadaab saʼalah le Amnuun wa gaal leyah : «Ya wileed al-malik, maalak ayyi ma sabaah inta kaslaan ? Ma tiʼooriini al-sabab walla ?» Wa Amnuun gaal leyah : «Nihibb Taamaar akhut Abchaluum akhuuyi.» 5 Wa Yunadaab gaal leyah : «Argud fi sariir wa sawwi nafsak mardaan. Wa wakit abuuk yaji leek fi beetak le yichiifak, guul leyah : ‹Min fadlak, anti izin le akhti Taamaar taji tantiini akil. Wa l-akil da, khalli tisawwi giddaami nichiifah be eeni. Wa hi zaatha tijiibah leyi wa ana naakulah.›»
6 Wa khalaas, Amnuun ragad wa sawwa nafsah mardaan. Wa wakit al-malik abuuh ja le yichiifah, hu gaal leyah : «Min fadlak, anti izin le akhti Taamaar taji tisawwi leyi itneen kaʼak fi giddaami. Wa hi zaatha tantiini wa ana naakulah.» 7 Wa Dawuud rassal le Taamaar fi beetha wa gaal : «Min fadulki, amchi bakaan akhuuki Amnuun wa sawwi leyah akil.»
8 Wa Taamaar machat beet akhuuha Amnuun wa ligatah raagid. Wa khalaas, hi chaalat dagiig wa ajjanatah wa sawwatah kaʼak fi giddaamah. 9 Wa baʼad da, chaalat al-kaʼak da min al-tahwa wa gaddamatah leyah achaan yaakul. Laakin hu aba ma yaakul wa gaal : «Amurgu kulla l-naas al-gaaʼidiin maʼaayi.» Wa khalaas, kulla l-naas marago. 10 Wa Amnuun gaal le Taamaar : «Waddi al-kaʼak da fi l-khurfa wa antiini naakulah.»
Wa khalaas, Taamaar chaalat al-kaʼak al-sawwatah wa waddatah le akhuuha Amnuun fi l-khurfa. 11 Wa wakit hi gaddamatah leyah le yaakul, hu karabha wa gaal leeha : «Taʼaali arugdi maʼaayi, ya akhti.» 12 Wa Taamaar gaalat leyah : «La, ya akhuuyi, ma titallifni achaan cheyy misil da ma bisawwuuh fi Israaʼiil. Ma tisawwi al-fasaala di ! 13 Fakkir foogi, ana namchi ween be eebi da ? Wa fakkir fi nafsak, inta tabga misil matmuus fi Israaʼiil. Hassaʼ da, nachhadak hajji le abuuna al-malik. Hu ma yaaba, yantiini leek.»
14 Wa laakin Amnuun aba ma yasmaʼ kalaamha. Hu gidir foogha wa ragad maʼaaha wa tallafha. 15 Wa baʼad da, Amnuun gamma kirihha ziyaada min al-hubb al-awwal indah leeha. Wa gaal leeha : «Yalla ! Gummi amchi.» 16 Wa hi gaalat leyah : «Taridiinak leyi da, masiibe kabiire ziyaada min al-cheyy al-inta sawweetah.» Laakin hu aba ma yasmaʼ kalaamha. 17 Wa naada khaddaamah wa gaal leyah : «Hi di, atrudha min hini wa agfil al-baab.» 18 Wa khalaas, khaddaam Amnuun taradaaha wa gafal al-baab.
Wa Taamaar laabse khalag khaali wa da lubaas hana banaat al-muluuk al-lissaaʼhin ma chaafan raajil. 19 Wa charratat khalagha min al-hizin wa sabbat rumaad fi raasha wa khattat iideenha fi raasha wa maache wa tabki. 20 Wa akhuuha Abchaluum gaal leeha : «Hal akhuuki Amnuun tallafki ? Hassaʼ da, ya akhti askuti, da akhuuki. Ma tifakkiri battaan fi l-cheyy da.» Wa Taamaar gaʼadat fi beet akhuuha Abchaluum misil mara baayre.
21 Wa wakit al-malik Dawuud simiʼ be l-cheyy al-kaan da, hu ziʼil zaʼal chadiid. Wa laakin ma sawwa leyah cheyy achaan Amnuun da, hu wileedah al-bikir wa hu yiriidah ziyaada. 22 Wa kan le Abchaluum kamaan, ma gaaʼid yihajji le Amnuun wa la be kheer wa la be charr. Hu kirihah achaan Amnuun tallaf akhtah Taamaar.
Abchaluum katal Amnuun wa arrad
23 Wa baʼad santeen, Abchaluum wa l-naas al-yagtaʼo suuf khanamah gaaʼidiin fi hillit Baʼal Haasuur gariib le hillit Afraayim. Wa hu azam kulla akhwaanah awlaad al-malik. 24 Abchaluum ja bakaan abuuh wa gaal leyah : «Ya l-malik, daahu al-naas al-yagtaʼo suuf al-khanam gaaʼidiin bakaan ana abdak. Min fadlak, khalli al-malik wa kulla masaaʼiilah yahdaro fi l-hafla.» 25 Wa l-malik gaal leyah : «La, ya wileedi, aniina ma namchu kullina achaan da yabga leek tagiil.» Wa laakin Abchaluum asarah le abuuh yamchi. Wa abuuh aba ma yamchi wa baarakah.
26 Wa Abchaluum gaal : «Kan ke da, min fadlak khalli akhuuyi Amnuun yamchi maʼaana.» Wa l-malik gaal leyah : «Maala tidoor hu yamchi maʼaak ?» 27 Wa battaan hu asarah le abuuh. Wa khalaas, al-malik khalla Amnuun wa kulla awlaadah al-aakhariin macho maʼa Abchaluum. Wa khalaas, hu sawwa aazuuma kabiire misil aazuumit al-malik.
28 Wa Abchaluum antaah amur le khaddaamiinah wa gaal : «Fakkuru adiil fi Amnuun. Wakit chiftuuh sikir wa ana gult leeku adurbuuh, gummu aktuluuh. Ma takhaafo achaan ana bas anteetku al-amur da. Chiddu heelku wa abgo fahaliin !»
29 Wa khalaas, al-khaddaamiin katalo Amnuun be amur min Abchaluum. Wa tawwaali, awlaad al-malik al-aakhariin gammo jaro, ayyi waahid rikib fi bakhalah wa arrad. 30 Wa wakit humman lissaaʼhum fi l-derib bas, khabbarooh le Dawuud wa gaalo leyah : «Abchaluum katal kulla awlaad al-malik ! Waahid minhum kula ma faddal.» 31 Wa tawwaali, al-malik gamma charrat khalagah wa wagaʼ fi l-turaab min al-hizin. Wa kulla masaaʼiilah waagfiin jambah, khulgaanhum mucharratiin min al-hizin.
32 Wa Yunadaab wileed Chimʼa akhu Dawuud chaal al-kalaam wa gaal : «Khalli siidi al-malik ma yifakkir kadar katalo kulla awlaadah. Amnuun wiheedah bas maat. Achaan Abchaluum chaal al-niiye di min al-yoom al-Amnuun tallaf akhtah Taamaar. 33 Wa hassaʼ da, khalli siidi al-malik ma yifakkir kadar kulla awlaadah maato. La, Amnuun wiheedah bas maat.»
34 Wa Abchaluum kula arrad. Wa wakit al-haras hana gasir al-malik rafaʼ raasah, chaaf naas katiiriin jaayiin be waraayah ale l-hajar. 35 Wa Yunadaab gaal le l-malik : «Dool awlaad al-malik bas jaayiin. Wa kulla l-cheyy da kaan misil ana abdak gultah leek.»
36 Wa min Yunadaab kammal kalaamah ke bas, awlaad al-malik wassalo. Wa gammo yabku wa l-malik wa kulla masaaʼiilah al-maʼaayah bako baki chadiid.
37 Wakit Abchaluum arrad, hu macha bakaan Talmaay wileed Amihuud malik hillit Gachuur. Wa fi kulla l-wakit da, Dawuud gaaʼid fi hizin hana wileedah Amnuun. 38 Wa Abchaluum al-arrad wa macha hillit Gachuur da, gaʼad talaata sana hinaak. 39 Wa l-malik Dawuud khalla minnah mutaaradat Abchaluum achaan sabbarooh fi moot wileedah Amnuun.
Amnon ne Tamar
1 Fahfal ah so ɓǝ mai ge joŋni. Absolon we David a no ne naa mam pǝwinni, a pǝsãh no cam, a ɗii mǝlaŋ ah ne Tamar. Amnon we David a 'yah ko. 2 Amnon swaa ɓǝ ah ŋhaa swǝ syem mor naa pah ah Tamar, mor woi yo, so a pǝgaɓ wo Amnon ka joŋ ɓǝ ki wol ahe. 3 Amnon no ne palyaŋ ahe, a ɗii ne Yunadaɓ we Syimma naa pah David yo. Yunadaɓ a pǝ yella no cam. 4 Faa nyi ko: We goŋe, mo nyah ga pel zah'nan daŋ nai mor fẽene? Mo 'yah kee mor ɓǝ ah nyi me ya ne? Amnon zyii zah ah faa: Mor me tǝ 'yah Tamar naa mah naa pa ɓe Absolon. 5 So Yunadaɓ faa nyi ko: Mo swǝ ge sǝŋ tǝ faswulli, mo joŋ suu ɓo na syemme, ka ne cok pa ɓo mo ge tǝ ẽe mo ɓe, mo faa nyi ko: Mo soɓ Tamar naa pa ɓe mawin ge nyi farel nyi me, mo joŋko farel ne nahnǝn ɓe mor ka me ẽere, ka me re tǝ jol ahe. 6 So Amnon swǝ ge sǝŋ na syemme.
Goŋ ge tǝ ẽe ko, Amnon faa nyi goŋe: Mo soɓ Tamar naa pa ɓe mawin ge ka mo joŋko paŋgasso ma'nyah nyi me gwa ka me re tǝ jol ahe.
7 David pepee ge wo Tamar yaŋ goŋ faa: Mo ge yaŋ naa pa ɓo Amnon ka mo ge joŋ farel nyi ko. 8 Tamar kal ge yaŋ naa pah ah Amnon, amma ka Amnon no swǝ ɓo. Tamar fõo sum sãa, joŋ farel ne ko nǝn ahe, joŋ paŋgasso ma'nyah ah ne ko. 9 So ɓaŋ ne cii ah daŋ vǝl ge pel ahe, amma zyii ren a. So faa: We nĩi za gin wo ɓe daŋ ge lalle. Za daŋ pǝ̃ǝra wol ah ge lalle. 10 So Amnon faa nyi Tamar: Mo ɓaŋ farel ge yaŋ swul ne ko ka me re tǝ jol ɓo. Tamar ɓaŋ paŋgasso mai mo joŋko kal ge naa pam pǝ yaŋ swul ah ne ko. 11 Ne cok mo nyen farel ge nyi ko ka mo re, Amnon gbǝ ko faa: Mo ge, mo swǝ ne me naa pa ɓe.
12 Amma Tamar zyii faa nyi ko: Ka nai ya naa pa ɓe. Mo ɓeɓ me ka, ka joŋra fan ma morãi kǝsyil za Israel a, mo joŋ fan joŋ tǝgwĩi mai ka. 13 Ka me ge kẽe ne swãa mai ne? Amo laŋ mo ga yea tǝgbana tǝgwĩi kǝsyil za Israel. Mo 'yah ɓe, mo ge faa ɓǝ ne goŋe, ka jiŋ me nyi mo ya. 14 Amma Amnon zyii laa ɓǝ faa ah ya, joŋ ko ne swah ŋhaa swǝ ne ki.
15 Fahfal ah Amnon syiŋ Tamar pǝ'manne, syiŋ mai mo so syiŋko, a pǝ'man kal 'yah ah mai mo 'yah ko kŋ. So Amnon faa nyi ko: Mo ur gin nyee kalle. 16 Tamar faa nyi ko: Ka nai ya naa pa ɓe, faɓe' mai mo tǝ joŋ ne nĩi me zǝzǝ̃ǝ a ga yea pǝɓe' kal faɓe' mai mo joŋ wo ɓe kǝpelle. Amma ne daŋ laŋ Amnon zyii laa ɓǝ faa ah ya. 17 So ɗii tǝbanna mai moo joŋ yeɓ ah faa nyi ko: Mo nĩi mǝlaŋ nyẽe gin wo ɓe ge lal ka mo coo zahfah fahfal ahe. Dǝɓ yeɓ Amnon nĩi ko pǝ̃ǝ ge lal so coo zahfah fahfal ahe.
18 Tamar ɓoo mbǝro masãh ah ɓo, a ne jol pǝwahe, mor wee goŋ maŋwǝǝ yee ɓaa mbǝro ma morãi ma ne. 19 Woo sǝr rǝk ge tǝtǝlli, so ŋgǝ̃ǝ mbǝro ah ma jol wah mo ɓoo ɓo, ɓaŋ jol kan ge kǝsyitǝtǝlli, tǝ syee ganne, a ɗah dahgor ne yeyee. 20 Naa mah ah Absolon faa nyi ko: Naa pa ɓo Amnon no ne mo ya ne? Zǝzǝ̃ǝko naa ma ɓe, mo kaa 'wa o, naa pa ɓo yo, mo gaɓ zahzyil ɓo ne foo ɓǝ mai ka. Tamar kaa yaŋ naa mah ah Absolon syak ahe.
21 Ne cok goŋ David mo ge laa ɓǝ mai daŋ, ɓaŋ kpãh pǝlli. 22 Amma Absolon gbǝr zah faa ɓǝ sãh koo ɓǝɓe' nyi Amnon a. Absolon syiŋ Amnon mor ɓeɓ naa mah ah Tamar ɓo.
Absolon i Amnon pǝ wul so ɗuu kalle
23 Fahfal ah syii gwa mo kal o, Absolon ge ne za ma saŋ syiŋ pǝsǝ̃ǝ Ba'al-Hazor mai mo gwari ne Efraim. Absolon ɗii wee goŋ mawǝǝ daŋ. 24 So Absolon ge wo goŋ faa: Mo ẽe dǝɓ yeɓ ɓo no ne za saŋ syiŋ pǝsǝ̃ǝre. Oseni me 'yah goŋ tǝkine za yeɓ ah mo ge ne me. 25 Goŋ zyii zah Absolon faa: Ka nai ya na ɓe, ru ka ga daŋ ka nyi faswaa nyi mo ya. Absolon pǝǝ ko pǝlli, amma goŋ zyii gan a, so ẽe ko. 26 So Absolon faa: Ko mo ka nai ya ɓe, mo soɓ naa pa ɓe Amnon ge ne ru o. Goŋ so fii ko: A ga ne mo mor fẽene? 27 Amma Absolon pǝǝ ko pǝlli, so soɓ Amnon tǝkine wee goŋ daŋ kalra ne ki.
28 So Absolon faa nyi za yeɓ ahe: We joŋ yella, ka ne cok zahzyil Amnon mo laa pǝ'nyah ne yim ɓe, ka me faa nyi we, we i Amnon ɓe, ka we i ko pǝ wulli. We ɗuu gal ka, me ye ka faa ɓo nyi we ya ne? We swaa zahzyilli, we yea pǝswahe. 29 Za yeɓ Absolon joŋra wo Amnon tǝgbana mai Absolon mo faa nyi ra. So wee goŋ daŋ urra, zune daŋ yee pǝrcõo ahe, ɗuura kalle.
30 Ne cok ka ara tǝ fahlii ba, ɓǝ ah cii ge dai David aa ɓe Absolon ik wee goŋ pǝ wul daŋ ɓe, koo vaŋno laŋ coŋ ya. 31 Goŋ urri, ŋgǝ̃ǝ mbǝro wol ah so swǝ ge tǝ sǝrri. Za yeɓ mai mo uura ɓo kah ah daŋ ŋgǝ̃ǝra mbǝro ɓǝǝ ta. 32 Amma Yunadaɓ we Syimma naa mah David faa: Dǝɓlii ɓe goŋ mo foo sõone ikra wee goŋ mawǝǝ pǝ wul daŋ ɓe ka, mor Amnon ye wǝ ɓo syak ah to. Mor Absolon foo ɓǝ ah ɓo pǝ zahzyil ɓaa daga ne cok mai Amnon mo ɓeɓ naa mah ah Tamar. 33 Zǝzǝ̃ǝko dǝɓlii ɓe goŋ mo foo ɓǝ ah pǝ zahzyil sõone ikra wee goŋ pǝ wul daŋ ɓe ka. Ɓǝ ah ka nai ya, amma Amnon ye wǝ ɓo syak ah to.
34 So Absolon ɗuu kalle. We tǝbanna mai mo uu ɓo tǝ byak cok ɓaŋ nahnǝn kwo za pǝpãa tǝ ginra gin fahfal ah tǝ fahlii kah waa ginni. 35 So Yunadaɓ faa nyi goŋe: Wee goŋ daira ɓe, ɓǝ ah tǝgbana mai dǝɓ yeɓ ɓo mo faa. 36 Ne cok mo vǝr ɓǝ faa ahe, wee goŋ ge daira, so dahra gorre, yera yee, goŋ tǝkine za yeɓ ah daŋ yera yee pǝlli.
37-38 Absolon ɗuu kal ge wo Talmai we Ammihud goŋ Gesur, kaa gŋ syii sai. Amma goŋ yeyee wul nan ah zah'nan daŋ. 39 Fahfal goŋ David mo yeyee wul Amnon vǝr o, so a foo ɓǝ nan ah Absolon pǝlli.