Al-malik amar yaʼabudu al-sanam
1 Wa baʼad da, al-malik Nabuukhadnasar sawwa sanam hana dahab tuulah 60 duraaʼ wa urdah 6 duraaʼ. Wa khattaah fi l-sahale al-usumha Duura fi wulaayat Baabil. 2 Wa l-malik azam kulla l-muwakkaliin wa l-muhaafiziin wa ruʼasa al-wulaayaat wa l-mustachaariin wa l-muwakkaliin be hafidiin al-maal wa l-gudiya wa naas al-chariiʼa wa kulla l-masaaʼiil hana l-manaatig achaan yaju yahdaro fi l-aazuuma hana l-malik al-tukhuss al-sanam. 3 Wa khalaas, kulla l-muwakkaliin wa l-muhaafiziin wa ruʼasa al-wulaayaat wa l-mustachaariin wa l-muwakkaliin be hafidiin al-maal wa l-gudiya wa naas al-chariiʼa wa kulla l-masaaʼiil hana l-manaatig jo fi l-aazuuma di wa wagafo giddaam al-sanam al-khattaah al-malik Nabuukhadnasar.
4 Wa l-munazzim hana l-aazuuma naada be hiss aali wa gaal : «Ya l-naas al-laammiin min al-chuʼuub wa l-umam wa l-lukhkhaat, daahu al-amur buguul ke : 5 ‹Min simiʼtu hiss al-buug wa l-suffaara wa l-jigindiiye wa amsibeybe wa l-gitaar wa kulla nafar hana aalaat al-musiikha, waajib tidanguru wa tasjudu giddaam al-sanam hana l-dahab al-khattaah al-malik Nabuukhadnasar. 6 Wa ayyi naadum al-aba ma yidangir wa yasjud le l-sanam da, tawwaali yichiiluuh wa yarmuuh fi naar amlahiib al-chadiide.›»
7 Wa fi chaan da, kulla l-naas min al-chuʼuub wa l-umam wa l-lukhkhaat wakit simʼo hiss al-buug wa l-suffaara wa l-jigindiiye wa amsibeybe wa l-gitaar wa kulla nafar hana aalaat al-musiikha, khalaas dangaro wa sajado le l-sanam hana l-dahab al-khattaah al-malik Nabuukhadnasar.
Rufgaan Danyaal abo ma yasjudu
8 Wa fi nafs al-wakit da bas, naas waahidiin min al-Baabiliyiin jo wa gaddamo chakwa didd al-Yahuud. 9 Wa humman gaalo le l-malik Nabuukhadnasar : «Allah yansurak ! 10 Ya l-malik, inta anteet amur le ayyi naadum al-simiʼ hiss al-buug wa l-suffaara wa l-jigindiiye wa amsibeybe wa l-gitaar wa kulla nafar hana aalaat al-musiikha, waajib yidangir wa yasjud le l-sanam hana l-dahab. 11 Wa kan naadum aba ma yidangir wa yasjud le l-sanam, yichiiluuh wa yarmuuh fi naar amlahiib al-chadiide. 12 Ya l-malik, daahu fiyah naas waahidiin min al-Yahuud al-inta anteethum al-idaara hana wulaayat Baabil wa humman Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu. Wa l-rujaal dool ma karramo amrak wa ma abado ilaahaatak wa ma sajado le sanamak hana l-dahab al-inta khatteetah.»
13 Wa fi l-bakaan da, al-malik Nabuukhadnasar ziʼil zaʼal chadiid wa amar yijiibu leyah Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu. Wa khalaas, jaaboohum giddaam al-malik. 14 Wa l-malik saʼalaahum wa gaal : «Sahiih ke intu Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu ma gaaʼidiin taʼabudu ilaahaati wa ma tasjudu le l-sanam hana l-dahab al-ana khatteetah walla ? 15 Wa hassaʼ da kan intu jaahiziin, min simiʼtu hiss al-buug wa l-suffaara wa l-jigindiiye wa amsibeybe wa l-gitaar wa kulla nafar hana aalaat al-musiikha, tawwaali danguru wa asjudu le l-sanam hana l-dahab al-ana al-malik Nabuukhadnasar khatteetah. Wa kan abeetu ma taʼabuduuh kamaan, tawwaali yichiiluuku wa yarmuuku fi l-naar amlahiib al-chadiide di. Wa nichiif al-ilaah al-yagdar yamrugku min iidi ana !»
16 Wa Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu raddo wa gaalo le l-malik : «Aniina ma nagdaro nihajju leek cheyy fi l-kalaam da. 17 Wa laakin, ya l-malik, Ilaahna al-aniina gaaʼidiin naʼabuduuh yagdar yinajjiina min al-naar amlahiib al-chadiide wa min iidak inta kula. 18 Wa kan ma najjaana kula, aʼarif ya l-malik, aniina ma naʼabudu ilaahaatak wa la nasjudu le sanamak hana l-dahab al-inta khatteetah.»
19 Wa wakit al-malik Nabuukhadnasar simiʼ al-kalaam da, ziʼil zaʼal chadiid wa wijhah alkhayyar. Wa gamma didd Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu wa amar yihammu al-naar di sabʼa marraat ziyaada min awwal. 20 Wa battaan amar waahidiin min askarah al-chudaad yirabbutu Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu wa yarmuuhum fi l-naar amlahiib al-chadiide. 21 Wa tawwaali, rabbatoohum le l-rujaal dool wa ramoohum fi l-naar amlahiib al-chadiide be jalaaliibhum wa saraawiilhum wa tawaagiihum wa kulla lubaashum. 22 Wa min chiddit amur al-malik, al-naar hammooha ziyaada lahaddi akalat al-askar al-ramoohum le Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu. 23 Wa kan le l-naas al-talaata al-humman Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu, ramoohum murabbatiin fi ust al-naar amlahiib al-chadiide.
Allah najja al-rufgaan min al-naar
24 Wa tawwaali, al-malik Nabuukhadnasar anbahat wa saʼal masaaʼiilah wa gaal : «Ma rameena talaata naas murabbatiin fi ust al-naar walla ?» Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Aywa, ya l-malik.» 25 Wa l-malik radda leehum wa gaal : «Daahu ana gaaʼid nichiif arbaʼa naas mufartagiin wa raaykhiin fi ust al-naar wa cheyy waahid kula ma sawwaahum. Wa l-raabiʼ da bichaabih ibn al-ilaahaat !»
26 Wa l-malik garrab le khachum al-naar amlahiib al-chadiide wa naada wa gaal : «Ya Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu, ya abiid Allah al-Aali ! Amurgu min al-naar wa taʼaalu !» Wa khalaas, Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu marago min ust al-naar wa jo. 27 Wa kulla l-muwakkaliin wa l-muhaafiziin wa ruʼasa al-wulaayaat wa l-masaaʼiil hana l-malik jo hawwagoohum wa chaafo kadar al-naar ma akalat jisimhum wa suufaay waahide min ruuseehum kula ma hirgat. Wa khulgaanhum kula ma khayyaro wa riihit al-naar kula fooghum ma tinchamma.
28 Wa Nabuukhadnasar gaal : «Baarak Allah Ilaah Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu al-rassal malakah achaan yinajji abiidah al-humman atwakkalo aleyah. Wa khaalafo amri ana al-malik wa khassado be l-moot kula akheer leehum min yaʼabudu wa yasjudu le ilaah aakhar al-ma Ilaahhum. 29 Asmaʼo, ya l-naas ! Min baʼad al-yoom, ayyi naadum min ayyi chaʼab aw umma aw lukhkha kan gaal kalaam didd Ilaah Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu, nigattiʼah lahamaay lahamaay wa nidammir beetah wa yabga misil dungus achaan ma fi Ilaah aakhar al-yagdar yinajji be tariiga misil di.»
30 Wa baʼad da, al-malik anta khiima le Chadraak wa Michaak wa Abdalnagu fi wulaayat Baabil.
Nebukanezar faa mo juura pel wo foto dǝfuu
1 Goŋ Nebukanezar coo foto dǝfuu ne vãm kaŋnyeeri, giŋ ah i jol jemma yea, 'ah ah i jol yea, ɓaŋ syii pǝ cok tǝforoŋ ma ɗii ne Dura, sǝr Babilon. 2 So goŋ pepee ɗii zaluu pel ah daŋ ka mo gera: za goŋe, govener ra, wakiili, zaluu faadal, za byak lakre, za lakaali maluuri, tǝkine zaluu manyeeki ah mo pǝ sǝr ah daŋ, ka mo ge joŋra fĩi, tǝkine ẽe foto dǝfuu mai goŋ Nebukanezar mo coo syii ɓo. 3 Zaluu rai daŋ taira ge ka joŋ fĩi, ge uura pel foto dǝfuu ahe. 4 Pa lai ɓǝ ɓyaŋ ɓǝ ge sǝŋ pǝ'man faa: Awe za sǝr daŋ, zahban camcam, za ma faara zah camcam daŋ, 5 ne cok we laa cii kokõorĩi, jakle, tǝnjuŋ zahrãani, tǝnjuŋni, yuŋni, lagaita, tǝkine zahban fakyẽm camcam daŋ ɓe, ka we kea ge sǝŋ ka juupel wo foto dǝfuu mai goŋ Nebukanezar mo coo ne vãm kaŋnyeeri syii ɓo. 6 Koo zune mo kea ge sǝŋ ka juupel wol ah ya ɓe, a ga ɓoora dǝɓ ah ga pǝ lak ma ne wii. 7 Ne cok za sǝr daŋ, zahban camcam, za ma faara zah camcam daŋ, mo laara cii fan woŋ ne fan ul nai sǝ, keara ge sǝŋ juupel wo foto dǝfuu ma ne vãm kaŋnyeeri mai goŋ Nebukanezar mo coo syii ɓo.
Cera tǝŋgee palyaŋ Daniel matǝ sai
8 Ne cok ah Babilonien manyeeki ah cera tǝŋgee Yahuduen. 9 Ge faara nyi goŋ Nebukanezar: Masǝŋ mo soɓ tǝ goŋe! 10 Goŋe, mo faa ka koo zune mo laa cii fakyẽm ɓe, ka mo keako ge sǝŋ ka juupel wo foto dǝfuu ma ne vãm kaŋnyeeri. 11 Koo zune mo kea ge sǝŋ ka juupel wol ah ya ɓe, a ga ɓoora dǝɓ ah ga pǝ lak ma ne wii. 12 Yahuduen mai mo soɓ ɓǝ sǝr Babilon ɓo jol ɓǝǝra, Sadrak, Mesek ne Abednego, zyii ka syeera mor ɓǝ mai mo faa ya goŋe, zyii juura pel wo masǝŋ ɓo, wala kea ge seŋ pel foto dǝfuu mai mo coo syii ɓo ya.
13 Zahzyil sye goŋ ɓaŋ kpãh pǝlli, faa ka mo gera pel ah ne za matǝ sai ko. So gera pel ah ne ra. 14 Nebukanezar faa nyi ra: Sadrak, Mesek ne Abednego, we zyii ka juupel wo masǝŋ ɓe, ne kea ga sǝŋ pel foto dǝfuu ma ne vãm kaŋnyeeri mai me coo syii ɓo ya 'manna ne? 15 Zǝzǝ̃ǝko, we zyeɓ suu ɓiiri, ne cok we laa cii kokõorĩi, jakle, tǝnjuŋ zahrãani, tǝnjuŋni, yuŋni, lagaita, tǝkine fakyẽm camcam daŋ ɓe, ka we kea ge sǝŋ ka juupel wo foto dǝfuu ahe. Amma we zyii ya ɓe, me ga rǝk we ga pǝ lak ma ne wii zǝzǝ̃ǝko. We lǝŋ masǝŋ maki ah a gak ǝ̃ǝ we jol ɓe no ne?
16 Sadrak, Mesek ne Abednego zyiira faa: Goŋe, ru 'yah zyii ɓǝ ki zah ɓo tǝ ɓǝ mai ya. 17 Masǝŋ mai ru tǝ syee mor ahe, mo 'yah ka ǝ̃ǝ ru gin pǝ lak ma ne wii, ne mor jol ɓo ɓe, a gakke. 18 Amma koo mo ka ǝ̃ǝko ru ya laŋ goŋe, mo tǝ ɓǝ ah njaŋ, ru ka juupel wo masǝŋ ɓo ya, ru ka kea ga sǝŋ pel foto dǝfuu ma ne vãm kaŋnyeeri mai mo coo syii ɓo ya.
Ŋgoŋra kiita wul tǝ za matǝ sai ko
19 So Nebukanezar ɓaŋ kpãh pǝlli, woo zahpel ne ko tǝ Sadrak, Mesek ne Abednego. So faa nyi zan ah ka mo haŋra lak ma ne wii pǝcwak zahlǝŋ rǝŋ kal mai mo yea tǝ joŋra kǝpelle. 20 So faa nyi za maswah ah kǝsyil sooje ah ra, ka mo bamra za matǝ sai ko, ka mo woora ra ɓaa ge pǝ lak ma ne wii. 21 So bamra ra - ɓaara mbǝro kilbǝǝri ɓo wo suu, ne mbǝro manyeeki ahe, maara njok ɓo ta - woora ra ɓaa ge pǝ lak ma ne wii. 22 Mor ɓǝ goŋ mo faa ne swahe, haŋra lak wii ah pǝcwak pǝlli, tǝrĩi wii ah ik sooje ma woo ra ɓaa ga pǝ lak ma ne wii. 23 So Sadrak, Mesek ne Abednego leara ne bam ɓǝǝ mo bamra ra ɓo ge tǝ wii ahe.
24 Goŋ Nebukanezar so kaa gǝriŋ, so ur gwari, fii zaluu pel ah faa: Na bam za sai rǝk ge pǝ lak ma ne wii ya ne? Zyiira zah ah faa: A naiko goŋe. 25 So faa: Joŋ ɗii me kwan za nai bai bam tǝ kyãhra pǝzyil ah ne? So wii juu ra laŋ ya, patǝ nai ɓǝǝ laŋ a kwan na masǝŋ.
Wǝǝra za matǝ sai myahe, so yiira ra
26 Nebukanezar ur kal ge zah lak ma ne wii, ɗii Sadrak, Mesek ne Abednego faa: Za syee mor Masǝŋ mayǝkki, we pǝ̃ǝ ge lalle. So pǝ̃ǝra ne pel gwari sǝ. 27 So za goŋe, govener ra, ne wakiili tǝkine zaluu pel goŋ manyeeki ah ra taira ka ẽe za matǝ sai mai wii mo gak joŋ fan ki wo ɓǝǝ ya, koo rĩi tǝtǝl ɓǝǝ laŋ wii sye ya, mbǝro wo suu ɓǝǝ laŋ sye wii ya, suu ɓǝǝ laŋ fuŋ suŋwii ya ta ko.
28 Goŋ faa: Osoko wo Masǝŋ Sadrak, Mesek ne Abednego, pee angelos ge ǝ̃ǝ za mai moo joŋra mor ahe, mo soɓra suu ɓǝǝ ɓo wol ahe. Zyii laara zah ɓe ya, soɓra suu ɓǝǝ pǝ bone, mor ka mo syeera mor masǝŋ ki cam ka, sai Masǝŋ ɓǝǝ to. 29 Zǝzǝ̃ǝko, me kan ɓǝ lai ɓo. Za sǝr daŋ, zahban camcam, za ma faara zah camcam daŋ, koo zune mo kal faa ɓǝɓe' tǝ Masǝŋ Sadrak, Mesek, ne Abednego ɓe, me ga ŋgom suu ah ɓǝri ɓǝri, yaŋ ah ga ciŋ gboŋni. Mor masǝŋ ma gak ǝ̃ǝ za na mai kǝka.
30 Fahfal ah goŋ woo Sadrak, Mesek ne Abednego rǝk pǝ cok kal mayǝk ah pǝ sǝr Babilon.
