Alaakhit Yahuuchafat maʼa Akhaab
1 Wa Yahuuchafat bigi khani marra waahid wa indah charaf. Wa macha anrabat be waasitat al-akhiide maʼa Akhaab malik mamlakat Israaʼiil. 2 Wa baʼad siniin, Yahuuchafat macha le Akhaab fi l-Saamira. Wa Akhaab dabah leyah hu wa naasah al-maʼaayah khanam wa bagar be katara. Wa harrachah achaan yamchu yahjumu hillit Raamuut al-fi Gilʼaad. 3 Wa Akhaab malik mamlakat Israaʼiil gaal le Yahuuchafat malik mamlakat Yahuuza : «Hal inta kula tamchi maʼaayi le nahjumu hillit Raamuut al-fi Gilʼaad walla ?» Wa Yahuuchafat radda leyah wa gaal : «Aywa, ana wa inta kullina sawa wa chaʼabi misil chaʼabak. Kullina namchu nidaawusu sawa.»
Al-anbiya atnabbaʼo be l-nasur
4 Wa laakin Yahuuchafat gaal battaan le malik mamlakat Israaʼiil : «Hassaʼ da, min fadlak amchi asʼal Allah gabul.» 5 Wa malik mamlakat Israaʼiil lamma anbiya hineeyah wa adadhum 400 raajil wa gaal leehum : «Hal namchu nahjumu hillit Raamuut al-fi Gilʼaad walla ma namchu ?» Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Amchi ! Al-Rabb yisallimha leek fi iidak, ya l-malik !»
6 Wa laakin Yahuuchafat gaal : «Hal ma fi hini nabi Allah al-nagdaro nasʼalo beyah Allah walla ?» 7 Wa malik mamlakat Israaʼiil gaal le Yahuuchafat : «Fiyah naadum waahid al-yagdar yasʼal leena Allah. Wa laakin ana nakrahah achaan hu ma yitnabbaʼ beyi be l-kheer laakin daayman yitnabbaʼ beyi be l-fasaala. Wa l-naadum da, hu Miika wileed Yimla.» Wa Yahuuchafat gaal : «Khalli al-malik ma yihajji kalaam misil da !» 8 Wa khalaas, al-malik naada waahid min khaddaamiinah wa gaal leyah : «Amchi ajala naadiih le Miika wileed Yimla.»
9 Wa malik mamlakat Israaʼiil wa Yahuuchafat malik mamlakat Yahuuza ayyi waahid laabis khalagah hana l-muluk wa gaʼado fi karaasiihum fi l-madagg jamb khachum baab madiinat al-Saamira. Wa kulla l-anbiya gaaʼidiin yitnabbaʼo giddaamhum. 10 Wa waahid min al-anbiya dool usmah Sidkhiiya wileed Kanʼaana. Hu sawwa leyah guruun hana hadiid wa gaal : «Daahu Allah gaal : ‹Be l-guruun dool tadrub al-Araamiyiin lahaddi tidammirhum.›» 11 Wa kulla l-anbiya yitnabbaʼo be nafs al-kalaam wa gaalo : «Amchi ahjim hillit Raamuut al-fi Gilʼaad wa inta tanjah wa Allah yisallimha leek fi iidak, ya l-malik !»
Al-nabi Miika atnabbaʼ be l-haziime
12 Wa l-mursaal al-macha yinaadiih le Miika gaal leyah : «Daahu kulla l-anbiya kalaamhum waahid wa yihajju be l-kheer le l-malik. Hassaʼ da, khalli kalaamak inta kula yabga sawa maʼa kalaamhum. Inta kula hajji be l-kheer.» 13 Wa laakin Miika gaal leyah : «Nahlif be Allah al-Hayy kadar illa l-kalaam al-gaalah leyi Ilaahi, da bas nuguulah.»
14 Wa wakit wassal bakaan al-malik Akhaab, hu gaal leyah : «Ya Miika, hal namchu nahjumu hillit Raamuut al-fi Gilʼaad walla ma namchu ?» Wa Miika radda leyah wa gaal : «Amchu ! Intu tanjaho wa Allah yisallimhum leeku fi iideeku !» 15 Wa laakin al-malik gaal leyah : «Nihallifak kam marra le tiʼooriini illa l-hagg be usum Allah ?» 16 Wa Miika radda leyah wa gaal : «Ana chift kulla Bani Israaʼiil muchattatiin fi l-jibaal misil khanam bala raaʼi. Wa Allah gaal : ‹Al-naas dool battaan ma induhum siid. Khalli ayyi waahid yigabbil beetah be l-salaama.›»
17 Wa malik mamlakat Israaʼiil gaal le Yahuuchafat : «Ana ma gult leek kadar al-naadum da ma yitnabbaʼ leyi be l-kheer laakin yitnabbaʼ leyi be l-charr bas !» 18 Wa khalaas, Miika gaal leyah : «Hassaʼ da, asmaʼo kalaam Allah ! Ana chift Allah gaaʼid fi archah wa kulla khuwwaat al-sama waagfiin jambah be nussah al-zeenaay wa l-israay. 19 Wa Allah saʼalaahum wa gaal : ‹Yaatu yagdar yukhuchch Akhaab malik mamlakat Israaʼiil le yamchi yahjim hillit Raamuut al-fi Gilʼaad wa yumuut hinaak ?› Wa ayyi waahid yihajji kalaam chig. 20 Wa khalaas fi l-bakaan da, ruuh waahid ja giddaam Allah wa gaal : ‹Ana bas nukhuchchah.› Wa Allah gaal leyah : ‹Be tariiga al-weeni ?› 21 Wa l-ruuh gaal : ‹Ana namchi wa nabga ruuh al-kaddaab fi khuchuum kulla anbiya al-malik.› Wa Allah gaal leyah : ‹Akiid, misil ke tagdar tukhuchchah wa tanjah. Amchi wa sawwi misil inta gultah.›» 22 Wa Miika gaal : «Daahu Allah bas rassal ruuh al-kaddaab fi khuchuum anbiyaak wa hu bas kharrar yirassil leek al-charr da.»
23 Wa tawwaali fi l-bakaan da, Sidkhiiya wileed Kanʼaana garrab le Miika wa chaddagah wa gaal leyah : «Kikkeef Ruuh Allah marag minni wa hajja leek ?» 24 Wa Miika gaal leyah : «Tichiifah yoom tamchi tillabbad min khurfa le khurfa fi beetak.»
25 Wa malik mamlakat Israaʼiil gaal : «Akurbuuh le Miika wa gabbuluuh bakaan Aamuun haakim al-madiina wa Yuwaach wileed al-malik. 26 Wa guulu leehum : ‹Daahu kalaam al-malik hu gaal : “Dissu al-naadum da fi l-sijin wa antuuh khubza wa almi chiyya chiyya bas lahaddi ana nigabbil be l-sihha wa l-salaama.”›» 27 Wa Miika gaal le l-malik : «Kan sahiih ke inta bas gabbalt be sihha wa salaama da, Allah ma hajja kalaamah leyi ana.» Wa gaal battaan : «Asmaʼo, ya kulla l-chaʼab.»
Al-malik Akhaab katalooh fi l-duwaas
28 Wa malik mamlakat Israaʼiil wa Yahuuchafat malik mamlakat Yahuuza macho le yahjumu hillit Raamuut al-fi Gilʼaad. 29 Wa malik mamlakat Israaʼiil gaal le Yahuuchafat : «Ana nikhayyir khulgaani hana l-muluk achaan ma yaʼarfuuni wa namchi al-harib. Wa inta kamaan, agood be khulgaanak hana l-muluk.» Wa khalaas, malik mamlakat Israaʼiil khayyar khulgaanah wa macha al-duwaas.
30 Wa malik balad Araam anta amur le kubaaraat arabaatah hana l-harib wa gaal leehum : «Ma tahjumu al-askar wa la kubaaraathum laakin ahjumu malik mamlakat Israaʼiil.» 31 Wa wakit kubaaraat arabaatah chaafooh le Yahuuchafat, gaalo : «Akiid hu da bas malik mamlakat Israaʼiil !» Wa humman hawwagooh le yihaarubuuh wa laakin Yahuuchafat koorak le l-fazaʼ wa Allah saaʼadah wa baʼʼadaahum minnah. 32 Wa wakit kubaaraat al-arabaat irfo kadar da ma malik mamlakat Israaʼiil, humman gabbalo min waraayah.
33 Wa laakin naadum waahid zarag nuchchaabah bala hadaf wa l-nuchchaab da lihig malik mamlakat Israaʼiil wa darabah ambeen faragaat al-direʼ. Wa tawwaali, malik mamlakat Israaʼiil sarakh le sawwaag arabatah wa gaal : «Gabbil ! Amrugni min bakaan al-harib achaan ana anjaraht.» 34 Wa fi l-yoom da, al-harib bigi chadiid marra waahid wa l-malik gaʼad fi lubb arabatah giddaam al-Araamiyiin lahaddi l-achiiye. Wa maʼa waguuʼ al-harraay da, hu maat.
Profeto Mika lai Akaɓ
(1 ZaG 22:1-28)
1 Ne cok goŋ Yusafat mo kǝ̃ǝ pǝlli, so ge pǝyǝkki, so zyeɓ ɓǝ mǝlaŋ Akaɓ ne ki nyi wel ah kanne. 2 Syii joŋ fahfal ah pǝpãare, Yusafat ur kal ge yaŋ Samaria ka ẽe Akaɓ. Akaɓ ŋgom dǝǝ ne gwii pǝlli, mor ka joŋ fĩi ne yii Yusafat ne tǝkine zan ahe. So faa ɓǝ ne Yusafat ka mo taiko ne ki, ka ga ruu sal ne yaŋ Ramot pǝ sǝr Giliat. 3 Fii ko faa: Mo ga ne me ka ga ruu sal ne yaŋ Ramot no ne? Yusafat zyii zah ah faa: Ame, me tǝgbana mo, za sal ɓe laŋ ara nai ta. Ru ga ne mo. 4 Yusafat so faa: Amma kǝpel ah na fii Dǝɓlii tǝ ɓǝ ah daŋ ɗǝ.
5 So Akaɓ tai profetoen mǝ ah temere nai, fii ra faa: Me ge ruu sal ne yaŋ Ramot o ne? Wala me ge ka ne? Zyiira zah ah faa: Mo gyo, Masǝŋ ga soɓ yaŋ ah ga mor jol ɓo.
6 Amma Yusafat faa: Profeto maki ah kǝka nyee ka na fii Dǝɓlii ne zah ah ya ne? 7 Akaɓ zyii faa: Coŋ dǝɓ ɓo no vaŋno, dǝɓ ah ako ye Mika we Imla. Amma me syiŋ ko ɓo syiŋ, mor ka faa ɓǝ Masǝŋ tǝ ɓe pǝsãh ya, sai a faa ɓǝ maɓe' ah nyi me to. So Yusafat zyii zah ah faa: Goŋ mo faa ɓǝ noo ka. 8 Goŋ Akaɓ so ɗii dǝɓ ma lwaa ɓǝ yeɓ yaŋ goŋ vaŋno, faa nyi ko: Mo ge ɗii Mika we Imla ge ne gwari.
9 Za goŋ matǝ gwa ɓaara mbǝro goŋ ɓǝǝra, so haira tǝ fakal goŋ ɓǝǝ pǝ cok matǝ gboŋ ah mai mo zahfah yaŋ Samaria nǝfah kǝlalle, profetoen daŋ tǝ faara ɓǝ pel ɓǝǝra. 10 Dǝɓ vaŋno kǝsyil profetoen a ɗii ne Sedekias we Kanaana yo zyeɓ ciŋ ne vãmme, so faa nyi Akaɓ: Dǝɓlii faa, mo ga ruu sal ne Sirien ne ciŋ maraiko, ŋhaa mo ga vǝr ra ne tǝɗe'. 11 Profetoen ra daŋ faara ɓǝ tǝki vaŋno, faara: Mo ge ruu sal ne Ramot o, Dǝɓlii ga soɓ mo kaa kacella.
12 Dǝɓ ma lwaa ɓǝ yaŋ goŋ mai goŋ mo pee ge ka ɗii Mika faa nyi ko: Profetoen daŋ faara ɓǝ fan ma ga joŋ pel masãh ah ɓo nyi goŋe, amo laŋ mo ge joŋ nai ta. 13 Amma Mika zyii zah ah faa: Tǝgbana Dǝɓlii mo no sǝŋ, me ga faa ɓǝ mai Masǝŋ ɓe moo ga faa nyi me ka faani.
14 Ne cok mo ge dai wo goŋe, goŋ fii ko faa: Mika, ame ne goŋ Yusafat, ru ge ruu sal ne yaŋ Ramot o ne? Wala ru ge ka ne? Mika zyii zah ah faa: Mo ge ruu o, mo ga nĩi sal ahe, Dǝɓlii ga soɓ mo ga kaa kacella. 15 Amma Akaɓ zyii zah ah faa: Ne cok mo tǝ faa ɓǝ nyi me pǝ tǝɗii Dǝɓlii ɓe, mo faa goŋga. Me faa ɓǝ ah ɓo nyi mo ɓal kǝɗǝne? 16 So Mika zyii faa: Ame kwo za sal Israel daŋ myahra ɓo tǝgǝǝ waa tǝgbana pǝsǝ̃ǝ mai mo ka ne pakǝpii ya, Dǝɓlii faa: Za mai pa ma kal pel ɓǝǝ kǝka, zune daŋ mo pii sooko ge yaŋ ah jam. 17 Akaɓ so faa nyi Yusafat: Me faa nyi mo ka faa ɓǝ masãh ah nyi me ya, sai a faa ɓǝ maɓe' ah to. 18 Mika so syee ge pel ne ɓǝ faa: Zǝzǝ̃ǝko, mo laa ɓǝ faa Dǝɓlii mo faa ɓo. Me kwo Dǝɓlii kaa ɓo tǝ fakal goŋ ah coksǝŋ, angelos uura ɓo kah ahe. 19 Dǝɓlii fifii faa: Azu ye ga kǝǝ Akaɓ ka mo ge ruuko sal ne yaŋ Ramot ka mo ira ko gŋ pǝ wul ne? Zapee mai faara naino, maki ah ra laŋ a faara cam. 20 So tǝ'yak ki pǝ̃ǝ ge, ge uu pel Dǝɓlii faa: Me ga kǝǝ ko. Dǝɓlii so fii ko: Mo ga kǝǝ ko ɗǝne? 21 Tǝ'yak zyii faa: Me ganne, me ga joŋ profetoen Akaɓ daŋ a gwahra berre. Dǝɓlii so faa: Mo gyo, mo ge kǝǝ ko, mo ga kaa kacella laŋ ta. 22 Mika vǝr ɓǝ faa ah faa: Mor ah fan mai joŋ ɓo naiko, mor ah Dǝɓlii joŋ profetoen ɓo rai a gwahra ber nyi mo. Amma Dǝɓlii ne suu ah ɗii ɓeɓ ɓo tǝ ɓo, mo ga zyaŋ ne za sal ahe.
23 So profeto Sedekias ur syee ge wo Mika, i sok nyi so faa: Tǝ'yak Dǝɓlii soɓ me ɗii ka so kal ga faa ɓǝ nyi mo ne? 24 Mika zyii zah ah faa: Mo ga tǝ ɓǝ ah com mai moo ga ɗuu gin ɓǝr yaŋ ki ka ga ɓǝr yaŋ maki ah ka muŋ suu ɓo gŋ ba. 25 So goŋ Akaɓ faa nyi dǝɓlii yeɓ ah vaŋno: Mo gbǝ Mika, we ɓaŋ ko ge nyi govener yaŋ Samaria ma ɗii ne Amon ne ko ne yerima Joas. 26 Ka mo faa nyi ra: Goŋ faa: We ɓoo dǝɓ nyẽe ge pǝ daŋgai, we nyi farel bone nyi ko, tǝkine bii bone ka mo zwǝko, ŋhaa sai ka me pii soo ge jam ɓe. 27 Mika faa: Mo pii soo ge jam ɓe, ka Dǝɓlii ye ka pee me faa ɓǝ ah ɓo ya. So faa: Awe za daŋ, we laa ɓǝ mai me faa ɓo pǝsãhe.
Wul Akaɓ
(1 ZaG 22:29-35)
28 So Akaɓ goŋ Israel ne Yusafat goŋ Yuda urra kal ka ga ruu sal ne yaŋ Ramot pǝ sǝr Giliat. 29 Akaɓ faa nyi Yusafat: Na ge dai zah sal ɓe, me ga fer suu ɓe ne mbǝro maki ahe, amma ma ɓo mo ɓoo mbǝro goŋ ɓo. So goŋ Israel fer mbǝro ahe, kal ge dan salle.
30 Goŋ Siria faa nyi zaluu ma lwaa ɓǝ muŋta sal ah ra: We ruu sal ne za haihai ka, sai we ruu ne goŋ Israel to. 31 Ne cok mo so kwora goŋ Yusafat, ara daŋ lǝŋra goŋ Israel o, so jinra zah sal ɓoo ge tǝl ah ka ruu sal ne ki. Amma Yusafat so dǝǝgorre, so Dǝɓlii Masǝŋ ǝ̃ǝ ko, yee zah sal mor ah ge lalle. 32 Ne cok zaluu sooje ma lwaa ɓǝ muŋta sal mo kwora goŋ Israel ye ka ya, so soɓra foo mor ahe. 33 Pǝ sal ah sooje sǝr Siria ki no woo saŋ 'nǝǝ guu ge, dǝ goŋ Israel ne gin zahzyaŋ mbǝro vãm ahe. So goŋ ɓyaŋ ɓǝ faa: Dǝra me ɓe. So faa nyi pa ma kwak muŋta sal ne ki: Mo pǝ̃ǝ gin kǝsyil sal ne me ge lalle. 34 So sal gbǝ ki pǝ'manne, goŋ Akaɓ uu tǝ muŋta sal ne ɓal pel Sirien nooko, ga lil ah wuu.