Al-malik gataʼ al-chariiʼa le l-mara
1 Wa yoom waahid, Alyasaʼ hajja le l-mara al-awwal hayya leeha wileedha wa gaal : «Gummi inti wa aayilitki wa amchi aljaʼe fi l-bakaan al-tagdaro tiʼiichu foogah. Achaan Allah kharrar yijiib al-juuʼ fi l-balad di wa yagood muddit sabʼa sana.» 2 Wa khalaas, al-mara sawwat misil nabi Allah gaalah leeha. Hi gammat maʼa aayilitha wa machat sakanat sabʼa sana fi balad al-Filistiyiin.
3 Wa baʼad sabʼa sana, al-mara gabbalat min balad al-Filistiyiin. Wa machat bakaan al-malik le tatlub minnah fazaʼ fi cheyy al-bukhuss beetha wa zereʼha. 4 Wa l-malik gaaʼid yihajji maʼa Gihaazi khaddaam nabi Allah wa hu gaaʼid yasʼalah wa yuguul leyah : «Ooriini kulla l-ajaayib al-kubaar al-sawwaahum Alyasaʼ.» 5 Wa wakit Gihaazi gaaʼid yihajji le l-malik be kikkeef Alyasaʼ hayya al-wileed al-maat, tawwaali amm al-wileed al-hiyi jaat le tatlub min al-malik fazaʼ fi cheyy al-bukhuss beetha wa zereʼha.
Wa Gihaazi gaal le l-malik : «Ya siidi al-malik ! Di bas al-mara al-Alyasaʼ hayya leeha wileedha.» 6 Wa l-malik wajjah suʼaalaat le l-mara wa hi hajjat leyah be kulla cheyy al-kaan. Wa khalaas, al-malik naada waahid min masaaʼiilah wa gaal leyah : «Amchi gabbil kulla khumaam al-mara di. Wa antiiha kulla intaaj zereʼha min yoom al-hi maragat min al-balad lahaddi l-yoom.»
Alyasaʼ gaal Hazayiil yabga malik
7 Wa yoom waahid, Alyasaʼ macha madiinat Dimachkh wa fi l-wakit da, Banhadaad malik balad Araam mardaan. Wa wakit al-malik simiʼ kadar nabi Allah ja fi l-madiina, 8 gaal le Hazayiil : «Chiil maʼaak hadiiye wa waddiiha le nabi Allah. Wa atlub minnah yasʼal Allah achaan naʼarif kan nalga al-aafe min maradi da walla la.»
9 Wa khalaas, Hazayiil chaal hadiiye min al-khumaam al-ahsan hana Dimachkh wa chaddaah fi 40 jumaal wa macha le Alyasaʼ. Wa wakit wassal bakaanah, wagaf giddaamah wa gaal : «Wileedak Banhadaad malik Araam rassalaani leek wa gaal : ‹Ana nalga al-aafe min maradi da walla la ?›» 10 Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Amchi guul leyah hu yalga al-aafe ! Wa laakin akiid Allah bayyan leyi kadar hu yumuut.»
11 Wa fi l-bakaan da, Alyasaʼ gamma yihammirah le Hazayiil daakhal fi eenah lahaddi al-eeb sawwaah. Wa baʼad da, nabi Allah baka. 12 Wa Hazayiil gaal : «Maala sayyidi gaaʼid yabki ?» Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Achaan ana naʼarif al-fasaala al-baʼadeen inta tisawwiiha le Bani Israaʼiil. Titichch mudunhum al-gawiyiin wa taktul subyaanhum be l-seef wa tidammir iyaalhum al-dugaag wa tuchugg butuun awiinhum al-khalbaanaat.» 13 Wa Hazayiil gaal leyah : «Wa laakin kikkeef ana abdak al-misil al-kalib nagdar nisawwi cheyy misil da ?» Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Allah bayyan leyi kadar inta tabga malik fi balad Araam.»
14 Wa khalaas, Hazayiil khallaah le Alyasaʼ wa gabbal bakaan siidah. Wa siidah saʼalah wa gaal : «Alyasaʼ gaal leek chunu ?» Wa hu radda leyah wa gaal : «Hu gaal leyi akiid inta talga al-aafe.»
15 Wa ambaakir, Hazayiil balla khattaay wa khatta beeha wijh al-malik wa l-malik maat. Wa Hazayiil hakam fi badalah.
Yahuuraam bigi malik fi Yahuuza
16 Wa fi l-sana al-khaamse hana hukum Yuuraam wileed Akhaab malik mamlakat Israaʼiil, Yahuuraam wileed Yahuuchafat bigi malik fi mamlakat Yahuuza. 17 Wa Yahuuraam indah 32 sana wakit bigi malik wa hakam 8 sana fi Madiinat al-Khudus. 18 Wa hu taabaʼ derib muluuk mamlakat Israaʼiil misil aayilat Akhaab sawwatah achaan hu akhad bineeyit Akhaab. Wa hu sawwa al-fasaala giddaam Allah. 19 Wa be da kula, Allah ma dawwar yidammir mamlakat Yahuuza fi chaan abdah Dawuud. Achaan hu waaʼadah wa gaal leyah daayman naadum waahid min zurriiytah yagood fi l-muluk.
20 Wa fi hukum Yahuuraam malik mamlakat Yahuuza, naas balad Adoom atmarrado didd hukmah wa darrajo leehum malik aakhar. 21 Wa Yahuuraam gamma wa macha Saʼiir wa chaal maʼaayah kulla arabaatah hana l-harib le yihaarubu al-Adoomiyiin. Wa be l-leel, al-Adoomiyiin hawwagoohum wa laakin Yahuuraam wa kubaaraat arabaatah hana l-harib gammo haaraboohum. Wa laakin askarah arrado macho buyuuthum. 22 Wa l-tamarrud hana balad Adoom didd hukum Yahuuraam gaaʼid lahaddi l-yoom. Wa fi l-wakit da, hillit Libna kula atmarradat didd hukmah.
23 Wa l-baagi min amal Yahuuraam wa kulla cheyy al-sawwaah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Yahuuza. 24 Wa Yahuuraam maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi khabur juduudah fi madiinat Dawuud. Wa wileedah Akhazya hakam fi badalah.
Akhazya bigi malik fi Yahuuza
25 Wa fi sanit 12 hana hukum Yuuraam wileed Akhaab malik mamlakat Israaʼiil, Akhazya wileed Yahuuraam bigi malik fi mamlakat Yahuuza. 26 Wa Akhazya indah 22 sana wakit bigi malik wa hakam sana waahide fi Madiinat al-Khudus. Wa ammah usumha Atalya min aayilat Umri malik mamlakat Israaʼiil. 27 Wa Akhazya taabaʼ derib aayilat Akhaab wa sawwa al-fasaala giddaam Allah misil aayilat Akhaab sawwatah achaan hu akhad min aayilat Akhaab.
28 Wa Akhazya macha maʼa Yuuraam wileed Akhaab wa haarabooh Hazayiil malik Araam fi hillit Raamuut al-fi Gilʼaad. Wa l-Araamiyiin jarahooh le Yuuraam. 29 Wa l-malik Yuuraam gabbal fi hillit Yazraʼiil le yiʼaalij al-jiraah al-jarahooh al-Araamiyiin wakit gaaʼid yihaarib didd Hazayiil malik Araam. Wa Akhazya wileed Yahuuraam malik mamlakat Yahuuza macha yichiif Yuuraam wileed Akhaab achaan hu taʼbaan.
Mawin Sunemiyo lwaa 'wah ahe
1 Comki Elisa faa nyi mawin mai mo syemko wel ah kŋ: Mo ur ne za yaŋ ɓo daŋ, mo ge pǝ cok mai moo gak ga kaa gŋ, mor Dǝɓlii pee koŋ ɓo ka mo ge wǝ wo sǝr syii rǝŋ.
2 Mawin urri, joŋ tǝgbana mai dǝɓ Masǝŋ mo faa nyi ko, zol kal ne zan ah daŋ, ge kaa sǝr Filistien syii rǝŋ. 3 Ne cok syii rǝŋ ah mo vǝrri, mawin pii soo gin sǝr Filistien ge. So kal ge wo goŋ Israel ka fii ɓǝ yaŋ ah ne 'wah ah zah ahe. 4 Amma ne cok ah ka goŋ tǝ faa ɓǝ ne Gehazi dǝɓ yeɓ Elisa. Fii ko faa: Mo kee ɓǝ yeɓ maluu ah mai Elisa mo joŋ daŋ nyi me ɗǝ. 5 Ne cok Gehazi mo tǝ kee ɓǝ Elisa mo syem wul nyi goŋe, mawin mai Elisa mo syem nan ah pǝ wul kŋ ge dai wo goŋe ka fii ɓǝ 'wah ah zah ahe. Gehazi faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, mawin nyẽe ako ye mawin mai Elisa mo syem wel ah gin pǝ wul kŋ. 6 Goŋ so fii ɓǝ ah zah mawinni, so mawin kee ɓǝ ah nyi ko. Goŋ so pee ko kal ne dǝɓ faadal ah faa ka mo jinra fan ah daŋ nyi ko ne fakpãhpǝǝ 'wah ah mai mo soɓko daga ne cok mai mo yea kal ɓo daŋ.
Hazayel kaa goŋ sǝr Siria
7 Ne cok maki ah Elisa ge yaŋ Damaskus, Benhadat goŋ sǝr Siria joŋ syemme. Faara nyi ko: Dǝɓ Masǝŋ ge ɓo no nyeeko. 8 Goŋ faa nyi dǝɓ ma ɗii ne Hazayel: Mo ɓaŋ fan mor jolle, mo ge zyaŋ ne ki, ka mo fiiko Dǝɓlii Masǝŋ ne zah ah mo faa: Syem ɓe nyẽe laɓ no ne? 9 Hazayel kal ge zyaŋ ne ki, ɓaŋ fan mor jolle, sǝǝ zah fan masãh ah Damaskus camcam nǝn cel njoŋnjoŋ jemma nai. Ge wol ah faa nyi ko: We ɓo Benhadat goŋ Siria pee me ge wo ɓo faa: Syem 'min nyẽe laɓ no ne? 10 Elisa zyii zah ah faa: Mo gyo, mo faa nyi ko a ga laɓɓe, amma ne daŋ laŋ, Dǝɓlii cuu nyi me a ga wuu. 11 Elisa pee nahnǝn wo Hazayel ẽe ko, ŋhaa swãa re Hazayel, so dǝɓ Masǝŋ kal tǝ yeyee. 12 Hazayel fii ko faa: Dǝɓlii ɓe so yeyee mor fẽene? Elisa zyii zah ah faa: Mor me tǝ ɓǝɓe' mai mo tǝ ga joŋ wo za Israel pel ɓe. Mo ga ɓaa wii nyi yaŋ ɓǝǝ maswah ah ra daŋ, mo ga ik wee tǝbanna ɓǝǝ ne kafahe, mo ga ɗuu wee ɓǝǝ pǝ saŋne, mo ga ŋgǝ̃ǝ ɓǝr nyi ŋwǝǝ ɓǝǝ ma ne ɓilli. 13 Hazayel faa: Ame ko ye zune? Goo makol mai gak joŋ ɓǝ malii mai ne? Elisa faa: Dǝɓlii cuu nyi me mo ga kaa goŋ sǝr Siria.
14 So zol gin wo Elisa kal ge wo dǝɓlii ahe, dǝɓlii ah fii ko: Elisa faa nyi mo ɗǝne? Zyii zah ah faa: Faa nyi me mo ga laɓɓe. 15 Tǝ'nan ah Hazayel ɓaŋ gwado maa ge pǝ bii, koo zah ne fahvõo nyi goŋ ne ko, so goŋ lee wul sǝ. Hazayel kaa goŋ pǝ cok ahe.
Yuram kaa goŋ Yuda
(2 KeeƁ 21:1-20)
16 Ne cok Jehoram we Akaɓ mo kaa goŋ Israel syii dappe, Yuram we Yusafat kaa goŋ Yuda ne ko. 17 Ne cok mo kaa goŋ, ka joŋ syii ɓo jemma sai tǝtǝl gwa. Kaa goŋ yaŋ Jerusalem syii nama. 18 Ɓaŋ tǝɓal za goŋ Israel tǝgbana za yaŋ Akaɓ mo joŋra, mor ɓaŋ mǝlaŋ Akaɓ kan ɓo. Joŋ fan maɓe' ah pel Dǝɓlii. 19 Amma Dǝɓlii 'yah ka muŋ Yuda ya, mor ɓǝ dǝɓ yeɓ ah David, tǝgbana mai mo faa nyi ko, a ga soɓ wee ɓǝr ah nǝn wo sǝrri.
20 Pǝ zah'nan goŋ Yuram, Edomien ŋwoora kyaŋ ne goŋ Yuda. Ɓaŋra goŋ ma ɓǝǝ kanne. 21 Yuram ur ne muŋta sal ne pǝr ah ne suŋni ge pǝ̃ǝ Zair, ge ik Edomien mai mo ryaŋra ko ɓo ne zaluu ma lwaa muŋta sal ahe. Amma za ɗuura gin pǝ tal mbǝro ɓǝǝ kalle. 22 Edomien ŋwoora kyaŋ ne goŋ Yuda daga cok ah ŋhaa tǝ'nahko. Ne cok ah laŋ, za yaŋ Libna ŋwoora kyaŋ ta.
23 Tǝcoŋ ɓǝ Yuram ne yeɓ ah daŋ ŋwǝǝ ɓo no pǝ ɗerewol Ɓǝ Za Goŋ Yuda. 24 Yuram wuu, ciira ko kah zan ah ra pǝ yaŋ David. Wel ah Akazia kaa goŋ pǝ cok ahe.
Akazia kaa goŋ Yuda
(2 KeeƁ 22:1-6)
25 Ne cok Jehoram we Akaɓ mo kaa goŋ Israel syii jemma tǝtǝl gwa, Akazia kaa goŋ ne ko. Ako ye we Yuram goŋ sǝr Yuda. 26 Ne cok Akazia mo kaa goŋ, ka joŋ syii ɓo jemma gwa tǝtǝl gwa. Kaa goŋ yaŋ Jerusalem syii vaŋno. A ɗii mah ah ne Atalia mǝlaŋ Omri goŋ Israel. 27 Ɓaŋ tǝɓal fan joŋ za yaŋ Akaɓ, joŋ fan maɓe' ah pel Dǝɓlii tǝgbana za yaŋ Akaɓ mo joŋra, mor ɓaŋ mǝlaŋ ah kan ɓo.
28 Ur kal ge Ramot ma Giliat ne Jehoram we Akaɓ mor ka ruura sal ne Hazayel goŋ sǝr Siria. Sirien kanra syim wo Jehoram. 29 Goŋ Jehoram pii soo ge Jezereel mor kiŋ nwãh ah mai Sirien mo ira ko Ramot ma Giliat ne cok mo tǝ ruu sal ne Hazayel goŋ sǝr Siria. Akazia we Yuram goŋ Yuda kal ge ka ẽe Jehoram we Akaɓ yaŋ Jezereel ne syem ah mo ne gŋ.