Bani Israaʼiil ma akheer min al-umam
1 Wa Muusa gaal : Asmaʼo, ya Bani Israaʼiil, al-yoom tagtaʼo bahar al-Urdun le tamchu tichiilu al-balad min al-umam al-kubaar wa chudaad minku. Wa tichiilu mudunhum kubaar wa gawiyiin wa muhawwagiin be daraadir tuwaal lahaddi l-sama. 2 Wa sukkaanhum Bani Anakh al-humman kubaar wa tuwaal wa intu taʼarfuuhum wa simiʼtu al-naas bihajju beehum wa buguulu : «Yaatu yagdar yagiif giddaam Bani Anakh wa yihaaribhum ?» 3 Wa laakin aʼarfu tamaam kadar al-yoom, Allah Ilaahku hu bas maachi giddaamku misil naar al-tahrig wa hu bas yidammirhum wa yiʼayyibhum giddaamku. Wa be da, intu tichiilu khumaamhum wa tidammuruuhum tawwaali misil Allah gaalah leeku.
4 Wa wakit Allah Ilaahku yatrudhum giddaamku, ma tuguulu fi guluubku : «Be sabab adaalitna Allah antaana al-balad di.» La ! Allah yaglaʼ al-balad min al-umam wa yantiiha leeku be sabab al-fasaala al-humman gaaʼidiin yisawwuuha. 5 Wa ma be sabab adaalitku wa la be sabab takhwa guluubku, intu tichiilu al-balad di. Wa laakin be sabab fasaalit al-umam dool, Allah Ilaahak yaglaʼ minhum al-balad wa yantiiha leeku. Wa da, le yiʼakkid al-kalaam al-hu waaʼad beyah juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub. 6 Wa aʼarfu kadar Allah Ilaahku yikhalliiku tichiilu al-balad al-adiile di, ma achaan intu saalihiin. Laakin intu chaʼab raasku gawi.
Al-chaʼab tallafo
7 Wa fakkuru ma tanso wakit khaddabtu Allah Ilaahku fi l-sahara. Wa min maragtu min balad Masir lahaddi jiitu hini, intu aasiyiin Allah.
8 Wa fi Huuriib, intu khaddabtu Allah wa hu khidib aleeku lahaddi dawwar yidammirku. 9 Wa wakit ana talaʼt fi l-jabal le nichiil al-liihaan hana l-hajar al-fooghum al-muʼaahada al-sawwaaha Allah maʼaaku, ana gaʼadt 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. 10 Wa Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar al-hu katab fooghum. Hu katab fooghum kulla l-kalaam al-hu gaalah leeku fi raas al-hajar min ust al-naar. Wa da fi yoom al-ijtimaaʼ.
11 Wa baʼad 40 yoom wa 40 leele, Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar wa humman liihaan al-muʼaahada. 12 Wa Allah gaal leyi : «Gumm wa anzil ajala min hini achaan chaʼabak al-inta maragtuhum min balad Masir tallafo. Wa ajala ke humman kasso baʼiid min al-derib al-ana amartuhum yichiiluuh wa daggo leehum asnaam.» 13 Wa Allah gaal leyi : «Ana chift al-chaʼab da. Wa daahu humman chaʼab raashum gawi. 14 Ma tiddakhkhal ! Ana nidammirhum wa nuguchchuhum min tihit al-sama. Wa minnak inta, namrug umma gawiiye wa katiire min al-chaʼab da.»
15 Wa khalaas, ana gabbalt wa nazalt min al-jabal. Wa kulla l-jabal da mugabbid naar wa l-liihaan al-itneen fi iideeni. 16 Wa ana chiftuku wa daahu aznabtu didd Allah Ilaahku wa sanaʼtu leeku sanam hana ijil. Wa ajala ke kasseetu baʼiid min al-derib al-amaraaku beyah Allah le tichiiluuh. 17 Wa khalaas, ana chilt al-liihaan al-itneen wa zagaltuhum wa kassartuhum giddaamku.
Muusa sajad le Allah
18 Wa ana wagaʼt wa sajad giddaam Allah misil awwal le muddit 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. Wa da be sabab kulla zunuubku wakit sawweetu al-fasaala giddaam Allah le tikhaddubuuh. 19 Achaan ana khuft min al-khadab wa l-zaʼal hana Allah didduku lahaddi hu dawwar yidammirku. Wa laakin Allah battaan khibil suʼaali. 20 Wa Allah khidib khadab chadiid le Haaruun wa dawwar yaktulah. Wa laakin fi l-wakit da, ana chahadt Allah fi chaan Haaruun kula. 21 Wa ana chilt al-sanam hana l-ijil wa hu al-zanib al-intu sawweetuuh. Wa harragtah fi l-naar wa gattaʼtah wa rihiktah lahaddi bigi dagiig wa sabbeet al-dagiig da fi l-waadi al-naazil min al-jabal.
22 Wa intu khaddabtu Allah fi Tabʼiira wa fi Massa wa fi Khibruut Hattaawa. 23 Wa wakit Allah rassalaaku min Khaadich Barniiʼa wa gaal : «Amchu wa chiilu al-balad al-anteetha leeku», intu isiitu amur Allah Ilaahku wa ma aamantu beyah wa ma simiʼtu kalaamah. 24 Wa intu aasiyiin Allah wa da min ana iriftuku.
25 Wa da l-sabab al-khallaani wagaʼt wa sajadt giddaam Allah le muddit 40 yoom wa 40 leele achaan Allah gaal hu yidoor yidammirku. 26 Wa ana saʼalt Allah wa gult : «Ya Allah al-Rabb ! Ma tidammir chaʼabak achaan humman warasatak halaalak al-inta fadeethum be azamatak wa maragtuhum min balad Masir be iid chadiide. 27 Ya Rabb ! Fakkir fi abiidak Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub wa ma tichiif gu al-raas hana l-chaʼab da wa la fasaalithum wa la zunuubhum. 28 Wa be da, naas al-balad al-maragtina minha ma yuguulu : ‹Allah ma indah gudra le yidissuhum fi l-balad al-waaʼadaahum beeha wa yakrahhum. Wa fi chaan da, hu maragaahum le yikhalliihum yumuutu fi l-sahara.› 29 Wa laakin chaʼabak, humman misil warasatak wa inta maragtuhum be gudurtak al-kabiire wa duraaʼak al-gawi.»
Za Israel ŋwoora kyaŋ ne Masǝŋ zahlǝŋ pǝpãare
1 Za Israel we laa, tǝ'nahko we tǝ ga yee el Yordan ka ga ren sǝr mai zan ah mo pǝ'man tǝkine swah daŋ kal we. Yaŋ ɓǝǝ ra a pǝluuri, ɓaale yaŋ ah ra wah ah ge dai masyii bam ɓo. 2 Zan ah ra pǝluuri, ara pǝswahe, ara pǝwah ta. We laa ɓǝ mai za ki mo faara tǝ ɓǝ ɓǝǝ ɓe, koo dǝɓ vaŋno ma gak uu pel ɓǝǝ kǝka. 3 Amma zǝzǝ̃ǝko, we ga kwo ne nahnǝn ɓiiri, Dǝɓlii Masǝŋ ɓii a ga kal pel ɓii tǝgbana wii ma syen cokki. A ga jok ra pel ɓiiri, ka we nĩi ra, we vǝr ra gwari, tǝgbana mai mo faako ɓo.
4 Ne cok Dǝɓlii Masǝŋ ɓii mo nĩi ra nyi we ɓe, ka we foo sõone zaŋ we ge ɓo ka ren sǝr mai mor we ye za tǝ goŋga ka, ɓǝ ah ka nai ya, amma Dǝɓlii tǝ ga nĩi za mai nyi we mor ɓǝɓe' ɓǝǝra. 5 Ka mor awe ye za sãhe, we joŋ fan ma ne fahlii ahe, ko Dǝɓlii soɓ we ɓo ka ren sǝr ɓǝǝ mor ah ya. Amma a ga nĩi ra pel ɓii mor ɓǝɓe' ɓǝǝra, so mor ka baa ɓǝ gbanzah ah mai mo gbǝ ɓo ne pa ɓii lii ra, Abraham, Isak, ne Yakuɓ. 6 We tǝ ɓǝ ah njaŋ, Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ka tǝ ga nyi sǝr masãh mai nyi we mor we ye za tǝ goŋga ya, ɓǝ ah ka nai ya, awe ye za tǝtǝl yakke.
7 We yaŋ ɓǝ mai we joŋ Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ɓaŋ kpãh kǝsyicok ka syaŋsyaŋ. Daga ne zah'nan mai we pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ŋhaa we ge dai ɓo nyeeno, awe ŋwookyaŋ ne ki. 8 Koo kah waa Sinai laŋ we joŋ Dǝɓlii ɓaŋ kpãhe, ɓaŋ kpãh kǝnah ka vǝr we. 9 Ame yee kal ge tǝ waa mor ka nyiŋ wee tǝsal ma'ah matǝ gwa mai Dǝɓlii mo ŋwǝǝ ɓǝ gbanzah mai mo gbǝ ɓo ne we tǝtǝl ahe. Ame nǝn gŋ zah'nan jemma nai ne suŋ daŋ, me re fan ki ya, me zwǝ fan ki ge zah ya ta. 10 So Dǝɓlii nyi wee tǝsal ma'ah matǝ gwa mai mo ŋwǝǝko ɓǝ mai mo faako nyi we daga pǝzyil wii ɓo gŋ ne jol ahe, ne com mai we tai kah waa Sinai. 11 Oho, fahfal zah'nan jemma nai ne suŋ daŋ mo vǝrri, Dǝɓlii nyi wee tǝsal ma'ah matǝ gwa mai mo ŋwǝǝko ɓǝ gbanzah ɓo gŋ nyi me.
12 So Dǝɓlii faa nyi me: Mo ɗǝr tǝ waa ge sǝŋ gwari, mor za ɓo mai mo pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ra kŋ, ɓeɓra ɓe, tǝ joŋra faɓe'. Soɓra ɓǝ mai me faa ɓo nyi ra ka mo joŋra ne pel gwari nai sǝ, so coora masǝŋ ki ɓo ne vãm ka syeera mor ahe.
13 Dǝɓlii so faa nyi me: Me tǝ tǝtǝl yak zai ɓe. 14 Mo cak me ka, mo soɓ me vǝr ra, ka tǝɗii ɓǝǝ mo vǝr gin wo sǝrri. So me ga joŋ mo na pah za mapãare, a ga yeara pǝswah kal ra.
15 Me so jin ɗǝr gin tǝ waa ge sǝŋ, me woo wee tǝsal ma'ah matǝ gwa mai ɓǝ gbanzah mo ŋwǝǝ ɓo gŋ jolle, so mabǝlaowii a pǝ̃ǝ gin tǝwaa ginni. 16 Ame kwo we zǝǝ tǝ ɓǝ mai Dǝɓlii Masǝŋ ɓii mo faa nyi we ne pel gwari nai sǝ, awe joŋ faɓe' wol ah we coo masǝŋ ki cam ne vãm na dǝǝ. 17 So me soɓ wee tǝsal ma'ah myah ge sǝŋ pel ɓiiri, dah ɓǝri ɓǝri. 18 So me ɗǝŋ zahpel ge sǝŋ pel Dǝɓlii zah'nan jemma nai ne suŋ daŋ faɗa, me re fan a, me zwǝ fan ki ya ta. Ame joŋ nai mor we joŋ faɓe' wo Dǝɓlii, we joŋ ko ɓaŋ kpãh ɓo. 19 Ame ɗuu gal kpãh mai Dǝɓlii mo ɓaŋ ɓo tǝ ɓiiri, mor ɓaŋ kpãh ɓo pǝ'man ka vǝr we, amma Dǝɓlii so laa juupel ɓe faɗa. 20 Dǝɓlii so ɓaŋ kpãh tǝ Aron pǝ'man ka in ko pǝ wulli, me so juupel mor Aron ne cok ahe. 21 Ame ɓaŋ fan maɓe' ah mai we joŋni, dǝǝ mai we coo ne vãmme, me ɓoo ge tǝ wii, me so dah me laŋ na summi, me so woo fok ge tǝ bii mai mo tǝ ɗuu tǝ waa ga sǝŋ.
22 So awe joŋ Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ɓaŋ kpãh ne cok mai we Tabeera, Massa, ne Pal Cwaa Fan ta. 23 So ne cok mai mo pee we daga Kades-Barnea ka ga ren sǝr mai mo nyi ɓo nyi we, we ŋwookyaŋ ne ki, we soɓ suu ɓii wol ah wala we laa zah ah ya. 24 Daga ne cok mai me tǝ we, awe ye za ma ŋwookyaŋ ne Dǝɓlii. 25 Me so ɗǝŋ zahpel ge sǝŋ pel Dǝɓlii pǝ zah'nan matǝ jemma nai ne suŋ daŋ, mor Dǝɓlii foo kǝnah ɓo ka vǝr we. 26 Ame juupel wol ah me faa: Dǝɓlii Masǝŋ, oseni mo vǝr za ɓo ra mai mo wǝǝ ra, mo so zaŋ ra pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ko ne yǝk ɓo ne swah ɓo ka. 27 Mo foo ɓǝ za yeɓ ɓo, Abraham, Isak, ne Yakuɓ, mo ɓaŋ syiŋ ɓǝ tǝtǝl yak ne ɓǝɓe' tǝkine faɓe' za mai ka. 28 Mo joŋ nai ya ɓe, za sǝr Egiɓ ga faara, mo gak ka zaŋ za ɓo ga pǝ sǝr mai mo faa zye ga nyi nyi ra ne ya. A ga faara, mo zaŋ ra pǝ̃ǝ ɓo ne kpak ka ik ra pǝ wul kǝsyicokki, mor mo syiŋ ra ɓo. 29 Zai ara ye za mai mo nǝǝ ra ɓo ka mo ciŋra za ɓo, amo zaŋ ra pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ko ne yǝk ɓo, ne swah ɓo.