Gawaaniin iid al-Fisha
1 Wa Allah gaal le Muusa wa Haaruun fi Masir : 2 «Min hassaʼ, al-chahar da yabga leeku chahar bidaayit al-sana wa awwal chahar fi chuhuur al-sana. 3 Amchu guulu le kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil kadar fi yoom 10 hana l-chahar da, ayyi naadum yichiil hamal waahid le aayiltah walla le beetah. 4 Wa kan naas al-beet chiyya ma yagdaro yaakulu kulla l-hamal da, khalli yilimmu maʼa jiiraanhum al-gariibiin wa yigassumuuh ale adadhum. Wa ayyi naadum yaʼazil hamal al-yitimm le naasah. 5 Wa waajib taʼazulu hamal aw sakhal wald sana al-ma indah ayyi eeb.
6 «Wa tikhalluuh yagood lahaddi yoom 14 hana l-chahar. Wa kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil yadbaho humlaanhum be makhrib. 7 Wa khalli yichiilu min al-damm da wa yamsahooh fi l-iidaan al-itneen hana l-baab wa uudah al-foogaani hana l-beet al-yaakulu foogah al-hamal. 8 Wa yutuchchu al-laham da wa be l-leel, yaakuluuh be khubza bala tawwaara wa be khadaar murr. 9 Wa ma taakulu al-laham da neyy walla murakkab laakin tuchchuuh kaamil fi naar be raasah wa rijileenah wa butuunah. 10 Wa kadar le fajur da, ma tikhallu minnah cheyy. Wa kan cheyy faddal kamaan, harruguuh.
11 «Wa daahu kikkeef taakulu al-akil da. Aakuluuh sulubku marbuut wa be niʼleeku fi rijleeku wa akurbu isayku fi iideeku wa aakuluuh ajala. Wa da iid al-Fisha le Allah. 12 Wa fi l-leele di, ana nuchugg balad Masir wa naktul ayyi wald bikir hana l-naas wa hana l-bahaayim. Wa be misil da, niʼaakhib ilaahaat balad Masir achaan ana Allah. 13 Wa l-damm da yabga leeku alaama al-tahmiiku fi l-buyuut al-intu saakniin fooghum. Wa kan ana chift al-damm da, nibaari buyuutku wa l-waba hana l-moot ma yalhagku wakit niʼaakhib al-Masriyiin.
14 «Wa l-yoom da, yabga leeku yoom al-tizzakkaro foogah. Wa tiʼayyudu daayman al-iid da le Allah wa da yabga leeku chart daayim min zurriiye le zurriiye.»
Akil al-Khubza bala Tawwaara
15 Wa battaan Allah gaal : «Fi muddit sabʼa yoom, aakulu khubza bala tawwaara. Min al-yoom al-awwal, ma tikhallu fi buyuutku al-tawwaara. Wa min al-yoom al-awwal lahaddi l-yoom al-saabiʼ, kan naadum akal khubza al-indaha tawwaara, waajib yafsuluuh min Bani Israaʼiil. 16 Wa fi l-yoom al-awwal wa l-yoom al-saabiʼ, tilimmu malamma khaassa le taʼabuduuni. Wa fi l-ayyaam dool, ma takhdumu illa tisawwu akil le nufuusku bas. 17 Wa tiʼayyudu iid al-Khubza bala Tawwaara achaan fi l-yoom da bas, ana maragtuku min Masir hasab majmuuʼaatku. Wa l-iid da yabga leeku chart daayim min zurriiye le zurriiye. 18 Wa min yoom 14 hana l-chahar al-awwal lahaddi yoom 21, taakulu khubza bala tawwaara be makhrib. 19 Fi muddit al-sabʼa yoom dool, tawwaara ma tagood fi buyuutku. Wa ayyi naadum al-akal khubza al-indaha tawwaara da, waajib yafsuluuh min mujtamaʼ Bani Israaʼiil, kan ajnabi walla kan min Bani Israaʼiil kula. 20 Ma taakulu abadan khubza al-indaha tawwaara fi l-ayyaam dool. Wa fi ayyi bakaan al-saakniin foogah, taakulu illa khubza bala tawwaara.»
Iid al-Fisha
21 Wa baʼad da, Muusa naada kulla chuyuukh Bani Israaʼiil wa gaal leehum : «Ayyi waahid yichiil hamal le aayiltah wa yadbahah le iid al-Fisha. 22 Wa chiilu rubta hana warchaal zuufa wa dissuuha fi damm al-hamal al-sabbeetuuh fi maaʼuun. Wa amsaho beyah al-iidaan al-itneen hana l-baab wa uudah al-foogaani. Wa naadum waahid kula minku ma yamrug min beetah lahaddi l-fajur. 23 Wakit Allah yuchugg balad Masir le yadrub al-Masriyiin, kan hu yichiif al-damm al-masahtuuh fi l-iidaan al-itneen hana l-baab wa uudah al-foogaani, hu yibaari buyuutku wa yadhar waba al-moot ma yadkhul fi buyuutku wa yadrubku.

24 «Wa l-cheyy da yabga leeku wa le zurriiyitku chart daayim. 25 Wa wakit tadkhulu fi l-balad al-Allah gaal yantiiku da, titabbugu al-gaanuun da. 26 Akuun iyaalku yasʼalooku wa yuguulu : ‹Al-iid da maʼanaatah chunu ?› 27 Intu guulu leehum : ‹Nadbaho dahiiyat iid al-Fisha le Allah achaan Allah baara buyuutna aniina Bani Israaʼiil fi Masir. Wakit hu darab al-Masriyiin, hu baara buyuutna wa najjaana.›»
Wa fi l-bakaan da, kulla chaʼab Bani Israaʼiil dangaro wa sajado. 28 Wa Bani Israaʼiil macho wa sawwo kulla cheyy misil Allah amar beyah Muusa wa Haaruun.
Waba moot awlaad al-bikir
29 Wa khalaas fi ust al-leel, Allah katal kulla awlaad al-bikir al-fi Masir min wald al-bikir hana Firʼoon al-gaaʼid fi kursi al-muluk lahaddi awlaad al-bikir hana l-masaajiin wa awlaad al-bikir hana l-bahaayim. 30 Wa fi l-leele di, al-malik wa kulla khaddaamiinah wa kulla l-Masriyiin gammo min al-noom wa bako baki chadiid achaan beet al-ma indah moot ke ma fiih. 31 Wa l-malik naada Muusa wa Haaruun fi ust al-leel wa gaal leehum : «Yalla gummu ! Amurgu min baladi, intu wa chaʼab Bani Israaʼiil. Amchu aʼabudu Allah misil intu talabtuuh minni. 32 Wa chiilu khanamku wa bagarku misil gultuuh. Amchu wa asʼalo Ilaahku yibaarikni ana kula !»
33 Wa l-Masriyiin yahsubu humman kulluhum yumuutu. Khalaas, gammo yaʼasuru Bani Israaʼiil achaan yamurgu ajala min baladhum.
Al-khuruuj min Masir
34 Wa chaʼab Bani Israaʼiil chaalo ajiin al-khubza al-lissaaʼ ma indah tawwaara wa khattooh fi taasaat wa rabatooh fi khulgaanhum wa khattooh fi kataafeehum. 35 Wa Bani Israaʼiil saʼalo al-Masriyiin achya hana fudda wa dahab wa khulgaan misil Muusa gaalah. 36 Wa Allah sawwa Bani Israaʼiil ligo rida al-Masriyiin. Wa antoohum kulla cheyy al-saʼaloohum wa be misil da, Bani Israaʼiil kasabo maal al-Masriyiin.
37 Wa baʼad da, Bani Israaʼiil gammo min madiinat Raʼamsiis wa macho ale Sukkuut. Wa adadhum 600 000 rujaal maachiin be rijleehum wa da bala adad al-awiinhum wa l-iyaalhum. 38 Wa chaalo bagar wa khanam katiiriin marra waahid. Wa macho maʼaahum naas katiiriin min gabaayil aakhariin. 39 Wa Bani Israaʼiil sallalo khubza bala tawwaara be l-ajiin al-chaalooh min Masir al-lissaaʼ ma indah tawwaara. Wa da achaan al-Masriyiin taradoohum min Masir wa ma ligo wakit achaan yijahhuzu le nufuushum zaad.
40 Wa Bani Israaʼiil aacho muddit 430 sana fi Masir. 41 Wa baʼad 430 sana fi l-yoom al-muhaddad, kulla chaʼab Allah marago min balad Masir hasab majmuuʼaathum. 42 Wa fi l-leele di, Allah raakhab tuul al-leel fi chaan chaʼabah le yamrughum min Masir. Wa fi chaan da, waajib Bani Israaʼiil yisaahuru le Allah fi l-leele di min zurriiye le zurriiye.
Allah zaad gawaaniin hana iid al-Fisha
43 Wa Allah gaal le Muusa wa Haaruun : «Daahu gawaaniin hana iid al-Fisha. Ayyi naadum al-ma min Bani Israaʼiil ma yaakul maʼaaku akil al-iid. 44 Wa l-abid al-chareetuuh ma yaakul maʼaaku illa kan tahhartuuh. 45 Wa ayyi deef walla ajnabi al-yakhdim leeku be gurus ma yaakul maʼaaku. 46 Wa l-hamal da aakuluuh daakhal fi lubb al-beet wa ma tamurgu lahamah barra min al-beet. Wa ma taksuru waahid min udaamah. 47 Wa kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil yiʼayyid al-iid da. 48 Wa kan naadum ajnabi gaaʼid maʼaaku wa yidoor yiʼayyid al-iid le Allah, waajib titahhuruuh. Wa hu yitahhir kulla l-dukuur al-gaaʼidiin fi beetah. Wa misil da, yagdar yiʼayyid al-iid misil waahid min Bani Israaʼiil. Laakin ayyi raajil al-ma mutahhar ma yaakul akil al-iid da. 49 Wa da nafs al-gaanuun le naadum al-min Bani Israaʼiil wa le l-ajnabi al-saakin maʼaaku.»
50 Wa kulla Bani Israaʼiil sawwo kulla cheyy misil Allah amar beyah Muusa wa Haaruun. 51 Wa fi l-yoom da bas, Allah marag Bani Israaʼiil min Masir hasab majmuuʼaathum.
Ɓǝ Paska
1 Dǝɓlii faa nyi Mosus ne Aron sǝr Egiɓ: 2 Fĩi mai ye ga yea fĩi ma kǝpel wo ɓiiri, ako ye ga yea fĩi ma kǝpel pǝ syii. 3 We faa nyi za Israel daŋ: Tǝ zah'nan jemma fĩi mai koo zune daŋ mo ɓaŋ we sǝgwii wala we pǝsãhm vaŋno tǝgbana pãa za yaŋ vaŋno vaŋno daŋ, we gwii vaŋno yaŋ vaŋno ta. 4 We gwii mo kal tǝ yaŋ ah ɓe, ka mo ɓaŋ taiko zah tǝl ah ne pa jǝk kah yaŋ ah matǝ gwari tǝgbana pãa dǝfuu ahe, we kee za nǝn gak ren we gwii ahe. 5 We gwii ah mo yea ne suu pǝɓe' ka, so mo yea pǝworre, syii ah mo yea vaŋno, we nǝǝ gin kǝsyil pǝsǝ̃ǝre, wala sǝgwiiri. 6 We saa gwii ah ŋhaa dai tǝ zah'nan jemma tǝ nai fĩi nyẽeko, ka ne lil ah mo ŋgomra gwii ah ne cok tǝ foofoo ahe. 7 Ka mo saŋra syim ah tah kah zahfah gwa daŋ ne tǝ zahfah sǝŋ pǝ yaŋ mai moo ga rera fan ah gŋ. 8 Ne suŋ moo ta mo cwahra nǝǝ ah tǝ wii mo soŋra ne paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝ ne goo mazwakke. 9 We re ne syik ka, we kǝǝ ka. Amma we cwah tǝ wii, tǝtǝl ahe, ɓal ah ne ɓǝr ah daŋ. 10 We soɓ fan ki ah dai zah'nan ka, fan ki ah mo coŋ dai tǝ'nan ɓe, we syak ne wii. 11 We tǝ ga re ɓe sye, we ɗah zyeɓ suu ɓii mor syelle, we maa sǝɓal ge ɓal ɓiiri, we yea ne kǝndaŋ mor jol ɓiiri, we re ne hǝǝre, fĩi Paska mai we ga yii me Dǝɓlii ɓii ne ko yo . 12 Ame ye Dǝɓlii, me ga kyãh tǝ sǝr Egiɓ, me ga i welii sǝr Egiɓ daŋ, daga dǝfuu koo faɓalle, me ga ŋgoŋ kiita tǝ masǝŋ Egiɓ ra daŋ. 13 Syim ga ciŋ fan ma cuu ɓii pǝ yaŋ makẽne we no gŋ. Me kwo syim ɓe, me ga pǝ̃ǝ tǝ ɓii kalle, ne cok me ga ɓaŋ jol ɓe tǝ sǝr Egiɓ, bone ma ɓeɓ ka ge tǝ ɓii ya. 14 Zah'nan ah ga yea wo ɓii na zah'nan ma jin foo ɓǝ ahe, we ga joŋ fĩi ah mor Dǝɓlii, ŋhaa zahŋhǝǝtǝ̃ǝ ɓii daŋ we ga joŋ fĩi ah na ɓǝ lai ŋhaa ga lii.
Fĩi paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝre
15 Dǝɓlii faa: Tǝgǝǝ zah'nan rǝŋ we re paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝre. Ne zah'nan vaŋno ah fan mbǝ̃ǝ mo yea yaŋ ɓii ka. Mor daga ne zah'nan vaŋno ah ŋhaa dai zah'nan rǝŋ koo zune mo re paŋgasso ma ne fan mbǝ̃ǝ ɓe, dǝɓ ah ka ga yea kǝsyil Israel a. 16 Ne zah'nan vaŋno ah we tai ka yii Masǝŋ ne ko. We joŋ ne zah'nan rǝŋ ah ta, we joŋ yeɓ zah'nan matǝ gwa rai ka, sai we joŋ farel nǝn mai moo kii koo zune daŋ to. 17 We yea ne joŋ fĩi paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝre, mor pǝ zah'nan maino me pǝ̃ǝ ne we gin sǝr Egiɓ. We gbǝ ɓǝ zah'nan marai tǝgbana ɓǝ lai ma ga lii ŋhaa zahŋhǝǝtǝ̃ǝ ɓii daŋ. 18 Pǝ fĩi ma kǝpel ne zah'nan jemma tǝ nai ne lil ahe, we re paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝ ne ŋhaa dai lil ne zah'nan jemma gwa tǝ vaŋno. 19 Tǝgǝǝ zah'nan rǝŋ fan mbǝ̃ǝ mo yea yaŋ ɓii ka, koo zune mo re paŋgasso ma ne fan mbǝ̃ǝ ɓe, koo gwǝǝre, koo dǝɓ ah mo byaŋ kǝsyil ɓiiri ka ga yeako kǝsyil Israel a. 20 We re fan ma ne fan mbǝ̃ǝ ka, pǝ cok kal ɓii daŋ we re fan ma bai fan mbǝ̃ǝre.
21 Mosus ɗii zaluu Israel daŋ, faa nyi ra: We ge woo wee gwii daidai za yaŋ ɓiiri, we ŋgom tǝ ɓǝ Paska. 22 We ɓaŋ jol kpuu hisoɓ ma ne goo maa ge pǝ syim pǝ tahsah ka we tah syim mai mo pǝ tahsah ge tǝ zahfah tǝkine kah ah gwa daŋ. Amma ka koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii mo pǝ̃ǝ zahfah ah ge lal ka, ŋhaa zah'nanne. 23 Mor ne cok Dǝɓlii mo ge tǝ kyãh ka in Egiɓien mo ge kwo syim tǝ zahfah yaŋ ne kah zahfah gwa daŋ ɓe, a ga zoo tǝ yaŋ ah soɓɓe, ka soɓ angelos ma ɓeɓ fan dan yaŋ ɓii ka ik we ya. 24 We gbǝ ɓǝ mai na ɓǝ lai mor ɓii ne wee ɓii ga lii ga lii. 25 We ge dai sǝr mai Dǝɓlii mo ga nyi nyi we tǝgbana ɓǝ faa ah ɓe, ka we yea ne joŋ fĩi ahe. 26 Ka wee ɓii mo fii we ɓǝ mai wo ɓii ɓǝ fẽe ye ne ɓe, 27 ka we zyii zah ɓǝǝ faa: Mai syiŋ Paska mǝ Dǝɓlii yo, mor ako zoo tǝ yaŋ za Israel ne cok mo ikko Egiɓien, amma ǝ̃ǝko yaŋ ɓuuru.
So za Israel keara ge sǝŋ ɗǝmra tǝtǝlli. 28 So urra kalle, ge joŋra na mai Dǝɓlii mo faa nyi Mosus ne Aron.
Masǝŋ ik welii sǝr Egiɓ ne mǝ faɓal daŋ
29 Ne kǝsyisuŋ Dǝɓlii ik welii sǝr Egiɓ daŋ tǝkine welii Farao mai moo ga kaa goŋ pǝ cok ah daŋ ŋhaa ne welii byak ma pǝ daŋgai tǝkine welii faɓal daŋ. 30 Farao ur ne kǝsyisuŋ ne za yeɓ ah tǝkine za sǝr Egiɓ daŋ, yera yee, yee malii yee pǝ sǝr Egiɓ. Mor yaŋ mai wul mo ka gŋ ya kǝka. 31 Ne suŋ moo ta, Farao ɗii Mosus ne Aron faa nyi ra: We gyo, awe ne za Israel daŋ we pǝ̃ǝ gin kǝsyil za ɓe, we ge juupel wo Dǝɓlii tǝgbana mai we faa. 32 We ge ne ŋgaɓ gwii ɓii tǝkine ŋgaɓ dǝǝ ɓii tǝgbana we faa, we fii Masǝŋ ka mo ẽeko me ta.
33 Egiɓien hǝǝ za Israel ka mo pǝ̃ǝra gin sǝr ɓǝǝ gwari, mor faara: Aru ga wuk daŋ. 34 Za Israel woora sum paŋgasso ɓǝǝ ma sãa ne bii mai mo ɓah rǝk fan mbǝ̃ǝ gŋ ya ba, koora fan sãa sum ah ne mbǝro ɓǝǝ rǝkra tǝbǝǝsahe. 35 Za Israel joŋra tǝgbana mai Mosus mo ree nyi ra, syeara fan sãh ma vãm solai, vãm kaŋnyeeri tǝkine mbǝro. 36 Dǝɓlii joŋ pǝsãh wo za Israel, Egiɓien joŋra gboŋgboŋ wo ɓǝǝra, lwaara fan mai mo syeara jol ɓǝǝra. Za Israel woora fan jol Egiɓien naiko.
Za Israel pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ
37 Za Israel urra gin yaŋ Ramse kalra ge Sukot, pãa za ma syee ne ɓal tǝgbana ujenere temere yea, bai kee ŋwǝǝ ne wee nyeere. 38 Ban za camcam zolra kal ne ra ta, ara ne ŋgaɓ fan camcam tǝkine faɓal pǝlli. 39 Joŋra paŋgasso ma bai fan mbǝ̃ǝ ne sum mai mo pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ ne ko, mai mo ɓah rǝkra fan mbǝ̃ǝ gŋ ya ba, mor nĩira ra gin sǝr Egiɓ, lwaara cok ul a, lwaara cok ɓaŋ farel mor fahlii ya ta.
40 Za Israel kyaŋra sǝr Egiɓ syii 430. 41 Ne cok syii 430 mo baa o, com moo ta, za Dǝɓlii daŋ pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ. 42 Suŋ ah ye suŋ mai Dǝɓlii mo pǝ̃ǝ ne zan ah gin sǝr Egiɓ ne ko. Suŋ ah suŋ Dǝɓlii ye ga lii ga lii, ka za Israel mo gbǝra ɓǝ ah pǝsãhe.
Ɓǝ lai camcam tǝ fĩi Paska
43 Dǝɓlii faa nyi Mosus ne Aron: Ɓǝ lai tǝ fĩi Paska a naiko: Ka gwǝǝ mo re fan ah ka. 44 Amma dǝɓ mo lee byak ɓo ne lak mo so daakan nyi ko ɓe, ka mo reko. 45 Amma gwǝǝ ma ɗǝr yaŋ dǝɓɓi, tǝkine za ma joŋra yeɓ mor lakre, mo rera ka. 46 So farel Paska mo re ɓǝr yaŋ tǝ vaŋno, we ɓaŋ nǝǝ ah biŋ pǝ̃ǝ yaŋ ge lal ne ka, we dah woiŋ ah koo vaŋno ka ta. 47 Za Israel daŋ mo joŋra fĩi ahe. 48 Dǝɓ gwǝǝ mai mo ge kaa ɓo kǝsyil ɓiiri, mo ne 'yah joŋ fĩi Paska Dǝɓlii ɓe, sai za wǝǝ ah daŋ mo daara kanne, ka mo joŋko ba, a ga yeako na we sǝrri, amma gãhnyah ka ga re ya. 49 Ɓǝ lai tǝ we sǝr ne dǝɓ gwǝǝ ma ɗǝr yaŋ ɓii a tǝki vaŋno. 50 Za Israel joŋra na mai Dǝɓlii mo faa nyi Mosus ne Aron, joŋra na mooko. 51 Com moo ta, Dǝɓlii pǝ̃ǝ ne za Israel gin sǝr Egiɓ, pǝ̃ǝ ne ra gin gŋ ne pãa ɓǝǝ daŋ.