Sanakerip mi kal kur leu d’a Juda-d’a
(Gol 2 Amul 18.13Is 36.1)1 Bugol sun nda irat ta Ezekiyas mi lata, Sanakerip amul ma Asiri-na, mi kal kur leu d’a Juda-d’a, mi ngui azì ma nglo ma ad’eng ma ngunguna, kur djib’er mamba ala mi hlumu. 2 Kid’a Ezekiyas mi we d’ala Sanakerip mi mba wa á dur ayîna ki suma Jerusalem-ma d’a, 3 mi ndjak vunam ki mam suma nglona ki grang mama á tos mbiyo ma lau ma teteng ma nga woi abagei huyok azinina woyo. 4 Suma ablaud’a a tok tazi á tos mbiyo ma lau ma tetengâ ki ir mbiyo ma nga mi djangî kä avona woyo, a dala: Ni kayam me ba, amulei suma Asiri-na a mba fe mbina ngola ge?
5 Ezekiyas mi ve tam ad’enga, mi min gulumuna iram mba b’lak keid’a akulo, mi min gong nga fiyak ka ndjola akulo, mi min gulumun ma ad’eng ma dingâ woi abua, mi hulong mi min Milo d’a kur Azì ma ngolâ hi David-nid’a ad’enga ngungu, mi zle ahle suma dur ayîna ablaud’a ki mboriyona mi. 6 Mi tin azigar suma nglo suma avok azigarîna yam suma, mi togozi gevem avun azì ma ngolâ, nga mi hazi ad’enga ala: 7 Agi sogi tagiya, agi vagi tagi ad’enga, agi lagi mandar ri, ar tagi tchuk lus avok amul ma Asiri-na kablau suma mimiyâk suma a nga ki sed’ema d’i. Kayam suma a nga ki sed’eina a kal suma a nga ki sed’ema! 8 Suma a nga ki sed’ema a ni suma hawa, wani ma nga ki sed’eina ni Ma didina Alo meina. Ni mam ba, mba mi ndjuni kur ayî ma durâ.
Ablau suma pet a he gagazid’a yam zla d’a Ezekiyas amul ma Juda-na mi data mi.
Sanakerip mi ge sunda ata suma Jerusalem-ma
(Gol 2 Amul 18.17-37Is 36.2-22)9 Bugol ahle ndazina, Sanakerip amul ma Asiri-na mi ngui azì ma Lakis-sâ ki azigar mama pet, mi sunï suma ata Ezekiyas amul ma Juda-na ki suma Juda suma a nga kaka avo Jerusalem-ma, mi dazi ala:
10 An Sanakerip amul ma Asiri-na, an nga ni dagiya: Agi tinigi hurugi ni yam me ba, agi nga kaka avo Jerusalem kur hohoud’a na ge? 11 Ezekiyas nga mi lobogi vunagi á tchid’a woi ki meid’a ki vun ma sod’a ni mam mbuo zu? Mi nga mi dala: Ma didina Alo meina mba mi prud’i woi abo amul ma Asiri-na. 12 Ni Ezekiyas ba, mi to yima nding ma tetengâ ki yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didinina ma tetengâ kä woi mi d’uo zu? Ni mam ba, mi de mi suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma ala: Agi i kud’urogi Ma didina ni yam yima ngal ahle suma ngat buzu ma tuna, agi ngalagi dubang ma his djivid’ina ni yam yima ngal dubang ma his djivid’a ma tuna mi d’uo zu? 13 Agi wagi nga vama ami kabuyon ngolo ami lum kandjaf suma yam ambas sa dingina d’uo zu? Alona handjaf suma yam andagad’a ma ndak á prut andaga mazid’a woi abona mi nga zu? 14 Nalo ma lara ma aduk alona handjaf suma abuyon ngolo a dabazi woina, mi ndak á prut sum mama woi abon ba, Alo magina mba mi prud’ugi woi abon nge? 15 Ar Ezekiyas mi lobogi vunagi ki zla d’a ded’a hina d’a d’i. Agi tinigi hurugi kam mbi! Kayam alona handjaf ma ding ngoze ma kur leu d’a ding ma ndak á prut sum mama woi abon an kabuyon ngolona mi nga d’i. Hina mi, Alo magina mi ndak á prud’ugi woi abon nduo mi!
16 Azungeîna hi Sanakerip-ma a de zla d’a tchod’a yam Ma didina Alona kazong mama Ezekiyas mi.
Sanakerip mi ngul Ma didina
(Gol 2 Amul 19.14-19Is 37.14-20)17 Sanakerip mi b’ir mbaktumba, mi ngul Ma didina Alona hi Israel-lîna, mi dala: Alona handjaf suma dingâ mi ndak nga á prut sum mama woi abon ndi. Hina mi, Alona hi Ezekiyas-sâ, mi ndak nga á prut sum mama woi abon nduo mi!
18 Azungeî mama a er ad’uzi akulo ki vun Hebre-na á mbut suma Jerusalem suma a nga akulo yam gulumunina mandarâ á pad’azi vunadigazi tala azi fe lovota á hlazì ma ngolâ atogo d’a. 19 A nga de zlad’a yam Alo ma Jerusalem-ma d’igi a nga de zlad’a yam alo ma tetengâ hi suma yam andagad’a ma sana mi lum kaboma na.
Ringâ hi Asiri-nina ki matna hi Sanakerip-ma
(Gol 2 Amul 19.152 35-37Is 37.15Is 36-38)20 Amulâ Ezekiyas ki ma djok vun Alona Isai Amot goroma, a nde tchen Alona ki delezi akulo ala mi ndjunuziya. 21 Ata yi máma Ma didina mi sunï malaikana tu, mi dap suma gangrangâ ki suma nglona ki suma avok suma woi tchid’a kur kangâ hamul ma Asiri-nina. Ata yi máma amul ma Asiri-na mi hulong yam ambas mamba ki zulona, mi kal kur gong nga kud’ora halo mamid’a. Ata yi máma grom suma vuta a tchum ki mbigeu d’a fiyaka.
22 Ni hina ba, Ma didina mi sut Ezekiyas ki suma a nga kaka Jerusalem-ma woi abo Sanakerip amul ma Asiri-na, abo mazi suma djangû suma dingâ pet mi. Mi hazi halasa aduk tazi ki suma a nguyuzina. 23 Suma ablaud’a a mba ki he d’a hawad’a mi Ma didina ki he d’a hawad’a ngola mi Ezekiyas amul ma Juda-na mi. Tin ad’ud’a kur bur máma dei, andjaf suma a nguyuma pet a nga hum ngola.
Amul la te d’a dabid’a hi Ezekiyas-sa
(Gol 2 Amul 20.1-21Is 38.1-8Is 39.1-8)24 Kur atchogoi ndata Ezekiyas mi ve tugud’eid’a á matna. Mi tchen Ma didina. Ma didina mi hulongôm zla d’a ded’a, mi tagam vama simata. 25 Wani Ezekiyas mi hulong nga djivid’a yam djivi d’a Alona mi lumzid’a d’i, wani mi hle yam akulo. Kayam ndata, Ma didina hurum zal kam ki suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma mi. 26 Ata yi máma Ezekiyas mi hulong yam kä ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma, tala ata yima Ezekiyas mi nga ki irama, ar Ma didina hurum mi zal kazi d’uo d’a.
27 Ezekiyas mi mbut sama ndjondjoîna, suma a nga suburum ngola mi. Mi min yima tchuk kawei ma hapma, yima tchuk lora, yima tchuk ahina d’a guzut kal teglesa teteng, yima vo mbul ma his ma afufuîna, yima tchuk mboriyona ki yima tchuk andjaf ahle suma djivi suma kal teglesâ teteng mi. 28 Mi min yima tchuk awuna ki yima vo süm guguzlud’a ki mbulâ, mi min gongîyona yam andjaf d’uwar mama teteng, mi ge kangâna yam tumiyô mama mi. 29 Mi min azì ma nglona teteng, mi min kangâna yam d’uwar ma nglona, yam d’uwar ma gureina mi, kayam Alona mi hum ahlena ngola kal kamu.
30 Ezekiyas mi tozï ir mbiyo ma Gihon ma akulo ata yima ndingîna, mi ngomï iram djangâ kä ad’u andagad’a abo ma fladegena hAzì ma ngolâ hi David-na. Ezekiyas sun mamba ti labom djivid’a pet. 31 Kayam ndata, ata yima suma te yam suma Babilon-na a sunï suma gevem á wad’ud’a yam ahle suma yoyou suma a le kur ambas mambina, Alona mi aram mbei á kugum á we zla d’a kurumba.
32 Sunda hi Ezekiyas sa ara ki sun mam mba djivi d’a mi lat yam Alonid’a, a b’irit nga kä kur mbaktum mba a yat ala Vama ndum mbei mi ma djok vun Alona Isai Amot goromina d’a ki kur Mbaktumba hamulei suma Juda-na kamulei suma Israel-lîd’a. 33 Ezekiyas mi mit mi i kä azulei ad’u abuyom ngolo, a tozom ata yima akulo nding ma kal tegles ma a tos David andjavam kuana. Suma Juda-na ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma pet a suburum kur mat mama ngola. Goroma Manase mi vrak tamula blangâmu.
Asirien ge ruura sal ne yaŋ Jerusalem
(2 ZaG 18:13-372 19:14-192 35-37)1 Fahfal fan mai Ezekias mo joŋ mor Dǝɓlii ne goŋga, Saŋkeriɓ goŋ sǝr Asiria ge dan sǝr Yuda ne ko, ge ryaŋ yaŋ maluu maswah ah camcam mo gŋ, faa nyi za sal ah mo cera fahlii wo ɓaale ah ra. 2 Ne cok Ezekias mo kwo Saŋkeriɓ tǝ yah ka ruu sal ne yaŋ Jerusalem ta, 3-4 ɗii zaluu ah ne zaluu sal ah faa ɓǝ ne ra. Faara, ka goŋ Asiria mo ge ɓe, mo lwaara bii ka, mor ah coora fahlii biikyaŋ ma ɗuu fah kǝlal daŋ. Zaluu ah ra taira za pǝlli, njǝkra cok mai bii mo ɓaa ɓo gŋ, ka bii mo ɗuu ge wo ɓǝǝ ka. 5 Goŋ pee zahzyil mbaŋ ka byak yaŋ Jerusalem pǝsãhe, zyeɓ ɓaale yaŋ ahe, vuu yaŋ mawah ah ra tǝl ahe, so vuu ɓaale maki ah nǝfah kǝlal ah ta. So zyeɓ yaŋ maswah mai mo yea vuura ɓo tǝ sǝr mai mo njǝkra el mo yea gŋ fah dahgbil ma kǝmorcomzah'nan yaŋ Jerusalem matãa, so faa nyi za mo coora zǝǝ tǝkine bal pǝlli. 6 Goŋ woo zaluu sooje rǝk tǝtǝl za sal camcam, so taira daŋ ge pǝ cok matǝ gbai ah zah ɓaale yaŋ Jerusalem, faa nyi ra: 7 We pee zahzyil mbaŋ, we yea na za wǝǝre, we ɗuu gal goŋ Asiria ne za sal ah ra ka, mor ana ne Dǝɓ ma ne swah kah man kal mǝ ah mo ne ɓe. 8 Mǝ ah a ne swah dǝfuu, amma ma man na no ne Dǝɓlii Masǝŋ man ka gbah jol mana, ako ye ga ruu sal ah nyi na. Ɓǝ faa goŋ mo faa naiko, swaa zahzyil nyi za pǝlli.
9 Ne cok ah ka Saŋkeriɓ goŋ Asiria ne za sal ah ara no yaŋ Lakis ba, so pepee ge nyi Ezekias ne za sǝr Yuda mai mo yaŋ Jerusalem ne ki faa: 10 Ame Saŋkeriɓ goŋ Asiria, me tǝ fii we zana, we soɓ suu ɓii ɓo wo zu sye ko ɓǝ ah kǝǝ we kaa ɓo yaŋ Jerusalem ko ne? 11 Ezekias faa nyi we Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ga ǝ̃ǝ we gin mor jol ɓuuru, amma Ezekias tǝ kǝǝ we ka koŋ farel ne koŋ bii mo ik we pǝ wulli. 12 Ako ye dah cok juupel wo Dǝɓlii ma tǝgee sǝŋ ah ra, tǝkine cok joŋ syiŋrĩ, so faa nyi za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem ka mo tǝǝra ɓǝrdi tǝ cok joŋ syiŋ matǝ vaŋno to. 13 Wala we tǝ ɓǝ fan mai pa ɓe lii ra ne me ru joŋ wo za sǝr manyeeki ah ra ya ne? Masǝŋ za sǝr marai ǝ̃ǝra za ɓǝǝ gin jol goŋ Asiria ɓe ne? 14 Kǝsyil masǝŋ za sǝr rai daŋ ǝ̃ǝra sǝr ɓǝǝ gin jol ɓuu ɓe ne? Mor fẽe we foo Masǝŋ ɓii gak ǝ̃ǝ we gin mor jol ɓuu ne? 15 We soɓ Ezekias gwah ber kǝǝ we ne nai ka, we nyiŋ ɓǝ faa ah ka. Masǝŋ za sǝr maki ah mai mo gak ǝ̃ǝ zan ah gin jol goŋ Asiria taa ɗǝ kǝka, ko a joŋ ɗii ka Masǝŋ ma ɓii mo gak ǝ̃ǝ we ne?
16 So zaluu Asirien faara ɓǝ syẽa Dǝɓlii Masǝŋ ne ko tǝkine Ezekias dǝɓ yeɓ Dǝɓlii. 17 Goŋ Asiria laŋ ŋwǝǝ leetǝr faa ɓǝɓe' ne tǝ Masǝŋ Israel, faa: Masǝŋ za sǝr manyeeki ah ǝ̃ǝra za ɓǝǝ gin mor jol ɓe ya, masǝŋ Ezekias laŋ ka gak ǝ̃ǝ zan ah gin mor jol ɓe ya ta. 18 Zan ah so ɓyaŋra ɓǝ ah ge sǝŋ ne zah Yahuduen ka ɓǝ ah mo re gal za yaŋ Jerusalem mai mo yeera ɓo tǝ ɓaale sǝŋ zahzyil mo nǝǝ ra, ka rǝ re yaŋ ah pǝgaɓ ka. 19 Faara ɓǝ tǝ Masǝŋ yaŋ Jerusalem tǝgbana mo faara ɓǝ tǝ masǝŋ za sǝr ki mai dǝfuu ye mo zyeɓra ne jol ta.
20 So goŋ Ezekias ne profeto Esaia we Amoz juura pel wo Masǝŋ, yera yee fii ko ka mo gbahko jol ɓǝǝra. 21 Dǝɓlii pee angelos ah ge ik sooje Asirien maswah ah tǝkine zaluu sal ah ra daŋ. So swãa re goŋ pii soo kal ge sǝr Asiria. Comki ge ɓo ɓǝr yaŋ masǝŋ ahe, wee ah manyeeki ah ge ceera ko gŋ ne kafahe pǝ wulli.
22 Dǝɓlii wǝǝ goŋ Ezekias ne za yaŋ Jerusalem jol Saŋkeriɓ goŋ Asiria tǝkine jol za syiŋ ɓǝǝ manyeeki ah daŋ naiko. Nyi jam nyi ra cok daŋ. 23 Za pǝlli a ginra yaŋ Jerusalem, a ginra nyi Dǝɓlii ne fan nyini, a ginra nyi Ezekias ne fan nyi pǝlli ta. Fahfal ah za sǝr camcam a yiira Ezekias pǝlli.
Syem joŋ Ezekias
(2 ZaG 20:1-32 12-19)24 Ne cok ah syem joŋ Ezekias, ŋhaa ge gwari ne wulli. Juupelle, Dǝɓlii zyii juupel ah ne joŋ dǝǝbǝǝri nyi ka mo laɓko. 25 Amma Ezekias yii suu ahe, zyii joŋ osoko nyi Dǝɓlii mor ɓǝ sãh mai Dǝɓlii mo joŋ wol ah ya. Za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem daŋ laara bone mor ɓǝ ahe. 26 So Ezekias ne za yaŋ Jerusalem so wonra suu ɓǝǝra, mor ah Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ yao, sai fahfal wul Ezekias.
Kǝ̃ǝ Ezekias ne yǝk ahe
27 Ezekias kǝ̃ǝ pǝlli, za daŋ a yiira ko. Vuu yaŋ camcam mor ka rǝk vãm kaŋnyeeri, vãm solai, tǝsal masãh ahe, fan gbãhe, ne bal salle, tǝkine fan masãh ah camcam daŋ gŋ. 28 So vuu yaŋ rǝk sorre, ne ma bii lee kpuu vin, ne ma rǝk nǝmmi, vuu jol dǝǝ tǝkine jol pǝsǝ̃ǝ daŋ. 29 Masǝŋ nyi gwii ne dǝǝ tǝkine joŋ manyeeki ah nyi ko pǝlli, mor ah vuu yaŋ maluu cok camcam. 30 Ezekias ako ye njǝk fahlii bii Gihon ma tǝkǝsǝŋ ahe, so cii fahlii bii ma mor sǝrri, ŋhaa fahlii bii ah ge pǝ̃ǝ ɓǝr ɓaale yaŋ Jerusalem nǝfah kǝmorcomlilli. Ezekias a ne pejii pǝzyil yeɓ ah daŋ mo joŋko. 31 Amma ne cok zapee goŋ Babilon mo gera wol ah ka fii ɓǝ dǝǝbǝǝri mai Masǝŋ mo joŋ wol ahe, Masǝŋ soɓ Ezekias ɓaŋ fahlii ma syak ahe, mor ka lii kpak ahe.
In zah kaa goŋ Ezekias
32 Fan mai daŋ goŋ Ezekias mo joŋni, ne ɗul ah mo ɗuu Dǝɓlii daŋ, ɓǝ ah ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol ɓǝ fakwan profeto Esaia we Amoz, ne pǝ ɗerewol Ɓǝ Za Goŋ Yuda ne Israel. 33 Ezekias wuu, ciira ko pǝ cok ma tǝgee sǝŋ ah pǝ cok pal za goŋe, za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem daŋ yiira wul ah pǝyǝk no cam. Wel ah Manasse kaa goŋ pǝ cok ahe.
