Syenra Barnabas ne Saulus pee kalle
1 Kǝsyil eklesia yaŋ Antiokia profetoen ne za cuu fan no gŋ: Barnabas, Simon ma ɗii ne Dǝɓfuu, Lukius ma sǝr Kirene, Manaen mai mo joŋra laŋ cok vaŋno ne govener Herodes, tǝkine Saulus. 2 Comki ne cok mo taira ɓo tǝ yii Dǝɓlii ne juupelle, tǝkine syẽe fanne, Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ faa nyi ra: We syen Barnabas ne Saulus nyi me mor yeɓ mai me ɗii ra ɓo ka joŋ ahe. 3 So syẽera fanne, juura pelle, fahfal ah kanra jol tǝ ɓǝǝra, so soɓra ra kal o.
Barnabas ne Saulus sǝr Kiprus
4 Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ pee Barnabas ne Saulus kalra ge yaŋ Selukia, so yeera dah gŋ ka ga sǝr Kiprus. 5 Ne cok mo ge daira yaŋ Salamis, tǝŋ cuura ɓǝ Masǝŋ gŋ pǝ yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ. Ɓaŋra Yohana Markus ge ne ko ka gbah jol ɓǝǝra.
6 Kyãhra pǝ kyo ah daŋ ŋhaa ge daira yaŋ Pafus, ge lwaara pa kǝndaŋ gŋ, profeto maber ah yo, Yahuduyo ye ko, a ɗii ne Bar-Yesu. 7 Kaa ɓo wo govener pǝ kyo ah ma ɗii ne Sergius Paulus, dǝɓ ah ne tǝtǝlli. Govener ɗii Barnabas ne Saulus ge wol ahe, mor tǝ 'yah ka laa ɓǝ faa Masǝŋ. 8 Amma pa kǝndaŋ Elimas - ɗii ah ma ne zah Grek yo - a cak ra, a kyeɓ ka zyak govener tǝ fahlii iŋni. 9 So Saulus ma ɗii ne Paulus ta, Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ baa ɓo pǝ zahzyil ahe, ɓaŋ nahnǝn ẽe pa kǝndaŋne, 10 so faa: Amo we Satan, amo ye pa syiŋ fan masãhe, vǝrvǝr ne ɓǝɓe' baa ɓo pǝ zahzyil ɓo gǝɓ, cẽecẽe mo kyeɓ ka yee zah Masǝŋ. 11 Zǝzǝ̃ǝko jol Dǝɓlii ga ge tǝ ɓo, mo ga ciŋ rǝ̃ǝ, mo ka ga kwo cok ya zah gwa ɗǝ. Ne pel nai sǝ cok joŋ nǝn ah na sǝ̃ǝ kpǝrãa, so foo nǝn ah tǝŋjǝŋ, kyãh rǝ̃ǝ cok kpakpa kyeɓ dǝɓ ka gban jol ahe. 12 Ne cok govener mo kwo fan mai mo joŋ naiko, nyiŋni, so kaa tǝ ɓǝ cuu Dǝɓlii gǝriŋ.
Paulus ne Barnabas yaŋ Antiokia sǝr Pisidia
13 Paulus ne za ma ne ki yeera dah yaŋ Pafus kalra ge yaŋ Perga sǝr Pamfilia, amma Yohana Markus woŋ ki ne ra gŋ pii soo ge yaŋ Jerusalem. 14 So urra gin yaŋ Perga, gera yaŋ Antiokia sǝr Pisidia. Ne com 'yak Yahuduen, danra ge yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ ɓǝǝ ne ra, taira gŋ. 15 Fahfal mo keera ɗerewol ɓǝ lai Mosus ne ɗerewol profetoen daŋ vǝrri, zaluu yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ peera pee ge wo ɓǝǝ faara: Wee pa ɓuuru, we no ne ɓǝ ka lai za ne ɓe, fahlii ah no. 16 Paulus ur uu sǝŋ so haɓ ra ne jol faa:
Awe za Israel tǝkine za ki ma ɗuu Masǝŋ daŋ, we laa ɓǝ faa ɓe. 17 Masǝŋ za Israel maiko ako ye syen pa man lii ra, so yii ra pǝyǝk ne cok mo kaara ɓo gwǝǝ ɓǝǝ sǝr Egiɓ, so Masǝŋ woo ra ne swah ah pǝ̃ǝ gin gŋ ne ko. 18 Rõm ne ra kǝsyicok tǝgbana syii jemma nai. 19 So vǝr zahban camcam rǝŋ sǝr Kanaan, so wom sǝr ɓǝǝ nyi zan ah ka mo kaara gŋ. 20 Fahfal ah tǝgbana syii temere nai ne jemma dappe so nyi za lakaali nyi ra ŋhaa ge dai zah'nan profeto Samuel. 21 Fahfal ah so 'yahra goŋe, so Masǝŋ nyi Saul we Kis dǝɓ ban Benyaamin nyi ra, kaa goŋ syii jemma nai. 22 So fahfal Masǝŋ mo nǝǝ goŋ tǝ Saul, so ɓaŋ David kan goŋ ne ko. Mor Masǝŋ faa tǝl ahe: Me lwaa David we Isai ɓo, ako ye dǝɓ mai ɓǝ ah mo 'nyah suu ɓe ɓo, a ga joŋ fan mai me 'yah mo joŋko daŋ. 23 Yesu, ako ye morsǝ̃ǝ David, Masǝŋ ɓaŋ ko kan pa ǝ̃ǝ Israel ɓo ne ko tǝgbana mo faako ɓǝ ahe. 24 Kǝpel ka Yesu ɓah gin a ba, Yohana cuu ɓǝ, ɗii za Israel daŋ ka mo toora bii mo soɓra faɓe' ɓǝǝra, mo nyiŋra baptisma. 25 Ne cok ka Yohana tǝ yah vǝr yeɓ ah o, faa nyi zana: We lǝŋ ame ye zune? Ame ye ka Dǝɓ mai we tǝ byak ya. Amma we laa njaŋ, a no tǝ gin fahfal ɓe, ame kii nǝn pǝkoŋ ka nǝǝ sǝɓal ɓal ah ya.
26 Wee pa ɓe ma morsǝ̃ǝ Abraham, tǝkine we za gwǝǝ ma ɗuu Masǝŋ daŋ we tai ɓo nyeeko, Masǝŋ pee ɓǝ ǝ̃ǝ mai ge ɓo nyi na. 27 Za mai mo kaara ɓo yaŋ Jerusalem tǝkine zaluu daŋ tǝra sõone Yesu pa ǝ̃ǝ yo ya, laara mor ɓǝ faa profetoen mai moo keera ne com 'yak ɓǝǝ daŋ laŋ ya ta. Amma joŋra ɓǝ mai profetoen mo faara ɓo ge cok ah ryakryak ne mai mo ŋgoŋra kiita tǝ Yesu. 28 Lwaara ɓǝ ma nen ŋgoŋ kiita wul tǝl ah ne laŋ ya, amma so fiira Pilatus ka mo i ko pǝ wulli. 29 Ne cok mo joŋra fan mai Ɗerewol Masǝŋ mo faa ɓo tǝl ah daŋ vǝr wol ahe, ɗǝrra ko gin tǝ kpuu ge sǝŋ, so ge ciira ko. 30 Amma Masǝŋ ur ko gin pǝ wulli. 31 Cuu suu ah nyi za mai mo syeera gin sǝr Galile ge Jerusalem ne ki zah'nan pǝpãare. Zǝzǝ̃ǝko ara ye za syedowal ah pel zana. 32 Aru ne suu ɓuu laŋ ru ɓaŋ Ɓǝ'nyah nyẽe: Masǝŋ mo faa ɓǝ ah ɓo pa man lii ra daga ɓaa ge ɓo we ne ko, 33 mor Masǝŋ joŋ ɓǝ faa ah ge cok ah mor man wee ɓǝǝ ne cok mo ur Yesu pǝ wulli. Tǝgbana mo ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol Lǝŋ sapetǝr gwa ahe:
Amo ye We ɓe,
Tǝ'nahko me ciŋ Pa ɓo ɓo.
34 Mor Masǝŋ faa ɓǝ ah ɓo zye ga ur ko pǝ wulli, ka ga sõo ya syaŋsyaŋ. So faa:
Me ga ẽe we ne ẽe matǝ goŋga
Mai me faa ɓǝ ah ɓo nyi David.
35 Mor ah so swaa ɓǝ ah pǝ cok maki ahe:
Mo ka ga soɓ Dǝɓ yeɓ ɓo sõo ya.
36 Ne cok David mo joŋ yeɓ mai Masǝŋ mo faa ɓǝ ah ɓo daŋ ne zah'nan mǝ ahe, fahfal ah so wuu, ciira ko ge kah zan ah ra, sõoni. 37 Amma Dǝɓ mai Masǝŋ mo ur ko gin pǝ wulli, sõo ya. 38-39 Wee pa ɓe, pǝram we tǝ ɓǝ ah njaŋ, tǝ cuura ɓǝ rwah faɓe' ɓii ga lal nyi we pǝ tǝɗii Yesu. So we tǝ njaŋ, koo zune mo nyiŋ ko daŋ, faɓe' mai ɓǝ lai Mosus mo ka gak rwah tǝl ah ga lal ya laŋ ka rwah ge lal ɓe. 40 We joŋ yella, mor ka ɓǝ mai profetoen mo faara mo joŋ wo ɓii ka, faara:
41 We ẽere, awe za ma syẽa fanne, we kaa gǝriŋ,
We ga muŋ, mor me tǝ joŋ yeɓ ne zah'nan ɓiiri,
Koo dǝɓ mo cuu mor yeɓ ah nyi we laŋ, we ka nyiŋ ya syaŋsyaŋ.
42 Ne cok Paulus ne Barnabas mo pǝ̃ǝra gin yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ, za so fiira ra ka mo ge cuura ɓǝ tǝ ɓǝ mai nyi ra ne com 'yak matǝ fal faɗa. 43 Fahfal tai mo vǝrri, za pǝlli kǝsyil Yahuduen tǝkine za ma syeera mor ɓǝ iŋ Yahuduen daŋ syeera mor Paulus ne Barnabas. Paulus ne Barnabas faara ɓǝ ne ra, laira ra ka mo gbǝra ɓǝ gboŋgboŋ mai Masǝŋ mo joŋ ɓo pǝsãhe.
44 Ne cok com 'yak mo so ge daini, kǝlii za yaŋ ah daŋ taira ge ka laa ɓǝ Masǝŋ. 45 Yahuduen mo so kwora za naiko, joŋra tǝwon pǝlli, faara ɓǝɓe' tǝ ɓǝ mai Paulus mo faa, tǝǝra ko ta. 46 Paulus ne Barnabas faara ɓǝ nyi ra wat bai galle: A pǝsãh ka ɓǝ Masǝŋ mo cuu wo ɓii kǝpelle. Amma so we syẽa ɓǝ ahe, we kwo suu ɓii ɓo ka na fan lwaa cee ma ga lii ya. Zǝzǝ̃ǝko ru ga soɓ we, ru ga wo za mai mo ye ka Yahuduen a o. 47 Mor Dǝɓlii faa nyi ru:
Me kan mo ɓo na cokfãi mor za sǝrri,
Ka mo ɓaŋ ɓǝ ǝ̃ǝ ge cok maɗǝk ah ne wo sǝr daŋ.
48 Ne cok za mai mo ye ka Yahuduen a mo laara ɓǝ ah naiko, laara pǝ'nyahre, so kalra ne yii ɓǝ faa Dǝɓlii. Za mai mo syenra ra ɓo mor cee ma ga lii nyiŋra ɓǝ ahe.
49 Ɓǝ faa Dǝɓlii myah pǝ sǝr ah daŋ. 50 Amma Yahuduen kǝǝra zah zaluu ma kǝsyil ŋwǝǝ ma ɗuu Masǝŋ tǝkine za ma tǝsal ɓǝ yaŋ ah urra ɓǝ, kyeɓra ka cuu bone nyi Paulus ne Barnabas, nĩira ra gin pǝ sǝr ɓǝǝ kalle. 51 Paulus ne Barnabas kǝ̃ǝra ɓǝm matǝ ɓal ɓǝǝ nyi ra, so kalra ge yaŋ Ikonium. 52 Za syee mor Masǝŋ ma yaŋ Antiokia laara pǝ'nyah pǝlli, Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ baa zahzyil ɓǝǝra.
WAL LA TCHID’A HI PAUL-LA
A man Barnabas azi ki Saul
1 Aduk suma tok suma Antiyos-sâ, suma djok vun Alona ki suma hat suma a nga, nala, Barnabas, Simeon ma a yum ala Ma wurana na, Lusiyus ma Siren-na, Manayen ma wul asem tazi kamulâ Herot-na ki Saul mi. 2 Kid’a azi nga le sunda mi Salad’a a nga d’el tazi bei te tenid’a, ata yi máma, Muzuk ma bei tchod’a ba na mi dazi ala: Agi tinin Barnabas azi ki Saul irazi vazi á ndak vun sun nda an yazi kata. 3 Ata yi máma, a d’el tazi bei te tena, a tchen Alona, a tin abozi kaziya, a arazi a iya.
Barnabas ki Saul a i avo Sipre
4 Muzuk ma bei tchod’a ba na, mi sun Barnabas azi ki Saul. A i kur Selusi, a hle batod’a, a i kur til la Sipre-d’a. 5 Kid’a a mbaza Salamin-nda, a nde tchi wal zlad’a hAlonid’a kur gongîyo suma toka hi Juif-fîna. Jean Marik mi nga ki sed’ezi á ndjunuziya.
6 Azi tit kur til ndata pet gak a mba Pafos. A fe sama kuma ma mbuta kua, ni sama djok vun ma ka zlad’a, ni ma Juif-fâ, simiyêm ala Bar-Jesus. 7 Mi nga zlapa ki ma te yamba Sergiyus Paulus mam mi sama ned’a.
Sergiyus Paulus mi yi Barnabas azi ki Saul, mi min á hum zlad’a hAlonid’a avunaziya. 8 Wani ma kuma ma mbut máma, ad’u simiyêm ki vun Gre’â ala Elimas, mi tchol ad’enga ki sed’eziya, mi hal lovota á d’el ma te yamba bei he gagazid’a. 9 Wani Saul ma a yum ala Paul ma Muzuk ma bei tchod’a ba na mi nga oîd’a kuruma, mi so iram kamu, mi dum ala: 10 Ang ma tcho ma mbut ira, ang Diable goroma, angî ma djangûna hahle suma djivina pet. Ni mindja ba, ang mba ar bei b’lak lovot ta d’ingêra hi Salad’id’a ge? 11 Ang hum djiviya! Ki tchetchemba, Salad’a mba tumungû, ang mba duga, ar ndjö ang mba wafata d’i.
Atogo hina zak, Elimas iram mbi mbut nduvunda, nga mi we yina d’i, nde mi tcha tata á hal sama gum dungûruna aboma. 12 Kid’a ma te yamba mi we vama lenid’a, mi he gagazid’a, mi le atchap yam hata hi Salad’id’a.
Paul azi ki Barnabas a nga avo Antiyos sa Pisidi-d’a
13 Paul ki ndrom suma ki sed’ema a ar Pafos, a djak kur batod’a, a i Perge kur andaga d’a Pamfili-d’a. Jean-Marik mi araziya, mi hulong Jerusalem. 14 Paul azi a tchol kur Perge, a i kal kur Antiyos sa Pisidi-d’a, a kal kur gong nga toka hi Juif-fîd’a kur bur ma sabatna, a kak kä. 15 Bugol la a ndum mbaktum mba gata ki mbaktum mba suma djok vun Alona a b’irita ndumba, suma nglona hi gong nga toka hi Juif-fîd’a a sun ataziya, a dazi ala: B’oziyomina, le agi nga ki zlad’a á giget suma toka ni, agi dagiya.
16 Ata yi máma, Paul mi tchol akulo, mi lazi abomu, mi dazi ala: Agi Israel-lâ ki agi suma lagi mandara Alonina, agi humugiya. 17 Alona hi Israel-lîna, mi man abuyoi ngolo. Kid’a azi nga angoyogeina kur ambas sa Ezipte-d’id’a, mi zuluziya. Bugola, mi pad’azi woi kur ambas sa Ezipte-d’a kad’eng mamba. 18 Mi ve tam ki sed’ezi kur fulâ d’igi bizad’a dok fid’i na. 19 Kid’a mi b’lak andjaf ma kid’iziyana woi kur andaga d’a Kanan-ndid’a, mi hazi andaga ndata djona. 20 A kak kur d’igi bizad’a kikis fid’i yam dok vahl na.
Bugol biza ndata, mi hazi suma ka sariyad’a gak mba kur atchogoid’a hi ma djok vun Alona Samuel-la. 21 Bugola Israel-lâ a tchen Alona ala mi tinizi amulâ, Alona mi tinizi Saul Kis gorom ma ad’u andjafâ hi Benjamin-nina. Mi te kazi bizad’a dok fid’i. 22 Kid’a mi pat Saul woi dad’a, mi tin David amul mazina. Alona mi le glangâsâ kam ala: An fe David Jesse goroma ni sama an hurun vum heîna, ni ma mba mi ndak vun ahlena pet suma an min ni lazina.
23 Nad’u andjafâ hi David-na ba, Alona mi he Jesus ma Suta mi Israel-lâ yam vun mam ma hled’a. 24 Avoka Jesus bei mbad’a tua d’a, Jean mi tchi wala mi Israel-lâ pet ala a mbut huruzi yam tcho mazid’a, mam lazi batemba. 25 Kid’a Jean mi ar go á dap vun sun mambid’a, mi dazi ala: Agi nga djib’eregi kan ala an ni nge ge? An ni mam mbi, wani sama dingâ nga mi mba blogonu, an ndak á but ziyo atuguru mama woi d’i.
26 B’oziyona, agi andjafâ hi Abraham-ma ki suma adigagi suma a nga le mandara Alonina, ni kayam ei ba, a sunï zla d’a sut ndata wana. 27 Suma a nga kaka kur Jerusalem-ma ki mazi suma nglona a we nga Jesus d’i, a we nga zlad’a hi suma djok vun Alona d’a azi nga ndumut teteu kur bur ma sabatnid’a d’uo mi. Wani azi ndak vun sariya d’a a kamzi kamba. 28 Azi fe nga zla d’a ndak á tchid’id’a kam mbuo pî, a tchen Pilat ala mi tchum mbeyo. 29 Kid’a azi lahle suma a b’ir kam kur mbaktumba dad’a, a pad’amï kä ata aguna, a gum kur zula. 30 Wani Alona mi tcholom akulo aduk suma matna. 31 Jesus mi tak tam mbei burâ ablaud’a mi suma a tcholï ki sed’em Galile a i ki sed’em Jerusalem-ma, ni suma a nga le glangâsâ kam mi Israel-lâ ki tchetchembina mi.
32 Ami mbagi ni Zla d’a Djivi d’a Alona mi hle vunam kat mabuyoi ngolod’a. 33 Kid’a Alona mi tchol Jesus akulo aduk suma matnid’a, mi ndagat vunat mi ei grozi ngolona. D’igi a b’ir kur Sawal la Gile d’a mbàd’a na ala:
Angî Gorona,
an vud’ung wa ini.
34 Alona mi de woi kam ala mam mba mi tcholom akulo aduk suma matna, mam aram mi dok hulong ata yima tchimba d’uo d’a, kayam mi dala:
An mba ni b’e vunan kagi ki b’e vun
ma an tinim iram vam ma gagazi
ma an hle vunan kam mi David-na.
35 Kayam ndata, mi de kur mbaktum mba Sawal la Giled’a kua ala:
Ang mba ar mang ma ang tinim iram vama kä
kur zula á tchimba d’i.
36 Bugol la David mi le sunda kur atchogoi mamba kur minda hAlonid’a led’a, mi mid’a. A tozom gen abuyom ngolo, mi tchima. 37 Wani mam ma Alona mi tcholom akulona, mi tchim nga d’i.
38 Kayam ndata, b’oziyona, ar agi wagi zla ndata: Ni kayam Jesus ba, a nga tchagi wala ala agi mbud’ugi hurugi yam tcho magid’a tua ba, Alona mba mi vat hurum mbei kagiya. 39 Ni kayam mam ba, sama lara pî ma he gagazid’a kama, mi nde woi kur tcho d’a lara ge pet ta gata hi Moise-sa ndak á buzugugi woi kur ruo d’a. 40 Agi gologi tagi djivi kayam vama suma djok vun Alona a dum mbeina mi mba kagi d’i. A dala:
41 Agi gologiya! Agi suma gologi zlad’a isâ,
agi mba lagi atchap, agi mba bagi woyo.
Kayam an mba ni le sunda kur atchogoi magid’a,
ni sun nda le sama ding mi dagizid’a pî,
agi mba hagi gagazid’a kat tuo d’a.
42 Kid’a Paul azi ki Barnabas a buzuk kei kur gong nga toka hi Juif-fîd’a, suma toka a tchenezi ala azi hulong tchazi wal zla ndata kua kur bur ma sabat ma nga mi mbana. 43 Kid’a suma toka a b’raud’a, Juif-fâ ablaud’a ki suma mbut Juif-fâ suma a nga le mandara Alonina, a nga tit ad’u Paul azi ki Barnabas. Paul azi a dazi zlad’a, a gigid’ezi ala ar azi kak kur sumad’a hAlonid’a ngingring.
44 Kur bur ma sabat ma bugolâ, ablau suma kur azì ma ngolîna a tok á hum zlad’a hAlonid’a. 45 Wani kid’a Juif-fâ a wablau sumid’a, a le yungôra, a nga tchi tuguyod’a ki zla d’a Paul mi data, a nga lazad’u. 46 Wani Paul azi ki Barnabas a dazi zlad’a woi mbak bei mandarâ ba ala: Nata yat á tchi wal zlad’a hAlonid’a mi agi avogo. Wani agi zud’ut teyo, agi kagi sariyad’a kagi ala agi ndagagi nga ata ari d’a didinda d’i. Ni kayam ndata ba, ami nga mbud’umi irami ata andjaf suma dingâ. 47 Kayam Salad’a mi hami vuna ala:
An tining d’igi b’od’a na yam andjaf suma dingâ,
kayam ang i ki suta mi suma gak avun dabid’a handagad’id’a.
48 Ata yima andjaf suma dingâ a hum zla ndatina, a le furîd’a ngola, a subur zlad’a hAlonid’a. Suma pet suma Alona mi ngazi yam ari d’a didindina, a he gagazid’a mi.
49 Zlad’a hAlonid’a ti b’rau woi yam andaga ndata pet. 50 Wani Juif-fâ a zut arop suma nglo suma a nga kud’or Alonina ki suma nglo suma kur azì ma ngol mámina á zut suma ala a tchol huneîd’a ki Paul azi ki Barnabas, a digizi woi yam andaga mazid’a mi. 51 Wani Paul azi ki Barnabas a po gugum ma hur asezina kaziya, a i Ikoniyum. 52 Suma hat suma Antiyos-sâ a le furîd’a ngola, a oî ki Muzuk ma bei tchod’a ba na mi.