Al-khilaaf fi taʼliim al-tahuura
1 Fiyah naas waahidiin min daar al-Yahuudiiya jo fi hillit Antaakiya wa gammo yiʼallumu al-akhwaan. Wa humman gaalo : «Kan ma tahharooku hasab churuut Tawraat Muusa, abadan ma tanjo.» 2 Wa Buulus wa Barnaaba khaalafoohum be chidde. Wa achaan da, chaalo niiye le yirassulu Buulus wa Barnaaba wa akhwaan waahidiin yamchu fi Madiinat al-Khudus wa yichchaawaro fi l-kalaam da maʼa l-rusul wa maʼa l-kubaaraat. 3 Wa khalaas, jamaaʼat al-muʼminiin rassaloohum wa humman macho. Wa chaalo al-derib al-chagga Lubnaan wa daar al-Saamira. Wa fi ayyi bakaan al-dallo foogah, ooro al-muʼminiin kikkeef al-naas al-ma Yahuud aamano wa taabo le Allah. Wa kulla l-akhwaan firho be l-khabar da.
4 Wa wakit wislo fi Madiinat al-Khudus, kulla jamaaʼat al-muʼminiin wa l-rusul wa l-kubaaraat laagoohum adiil. Wa l-akhwaan ooroohum be kulla cheyy al-Allah sawwaah beehum. 5 Wa laakin muʼminiin waahidiin al-gaaʼidiin yitaabuʼu tariigat al-Fariiziiya gammo fi l-malamma wa gaalo : «Al-muʼminiin al-ma Yahuud dool, waajib yitahhuruuhum wa yaamuruuhum yitabbugu churuut Tawraat Muusa.»
Al-munaakhacha fi Madiinat al-Khudus
6 Wa l-rusul wa l-kubaaraat lammo wiheedhum achaan yichchaawaro fi l-kalaam da. 7 Wa wakit al-munaakhacha bigat tawiile, Butrus gamma kallam leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, intu taʼarfu min mudda tawiile Allah azalaani min usutku wa rassalaani le l-naas al-ma Yahuud achaan humman yasmaʼo al-bichaara min khachmi wa yiʼaamunu beeha. 8 Wa Allah al-yaʼarif galib ayyi naadum, nazzal fooghum al-Ruuh al-Khudduus misil awwal nazzalah foogna. Wa be da, hu wassaf hu khibilaahum. 9 Allah sawwa leehum humman wa leena aniina nafs al-cheyy. Wa be sabab iimaanhum, hu tahhar guluubhum. 10 Wa be da, maala hassaʼ tikhaalufu Allah ? Maalku tidooru tukhuttu fi l-talaamiiz dool tagala misil daami faayit gudrat juduudna wa gudritna aniina kula ? 11 La, da ma yanfaʼ ! Aniina niʼaamunu kadar nanjo be niʼmat Rabbina Isa misilhum humman.»
12 Wa khalaas, kulla l-naas al-laammiin sakato wa bado yasmaʼo kalaam Barnaaba wa Buulus. Wa humman ooroohum be l-alaamaat wa l-ajaayib al-Allah sawwaahum be waasitathum fi ust al-naas al-ma Yahuud. 13 Wa wakit kammalo kalaamhum, Yaakhuub gaal : «Ya l-akhwaan, asmaʼo kalaami. 14 Simʼaan ooraaku be kikkeef Allah awwal wassaf kheerah le l-naas al-ma Yahuud wa bada yaʼazil minhum achaan yabgo leyah chaʼabah. 15 Wa l-kalaam da yiwaafig maʼa kalaam Allah al-maktuub fi kitaab al-anbiya al-buguul :
16 <Baʼad da, nigabbil
wa nabni battaan beet Dawuud al-mukassar.
Wa niʼaddil daraadirah al-muhaddamiin
wa nabniih min jadiid.
17 Wa kulla l-naas yifattuchuuni,
aywa, kulla l-umam al-naadeethum be usmi
le yabgo hineeyi.
Wa be da, al-umam al-naadeethum
yabgo chaʼabi.
Wa da kalaam Allah
wa hu yihaggig kalaamah
18 al-maʼruuf min zamaan.>
19 «Wa achaan da, fi raayi ana, ma waajib nisawwu cheyy gaasi le l-naas al-ma Yahuud al-yutuubu le Allah. 20 Laakin khalli naktubu leehum jawaab wa nuguulu leehum waajib yikhallu minhum kulla cheyy nijis be sabab ibaadat al-asnaam wa ma waajib yazno wa ma yaakulu laham al-fatiis wa ma yaakulu damm. 21 Achaan min zamaan, fi naas gaaʼidiin yiballukhu kalaam Muusa fi kulla hille wa yagru al-Tawraat fi buyuut al-sala kulla yoom al-sabt.»
Al-jawaab le l-muʼminiin al-ma Yahuud
22 Wa khalaas al-rusul wa l-kubaaraat wa jamaaʼat al-muʼminiin kulluhum astafago wa azalo rujaal itneen min al-akhwaan achaan yirassuluuhum fi Antaakiya maʼa Buulus wa Barnaaba. Wa azalo Yahuuza al-binaaduuh Baar Saaba wa azalo maʼaayah Siila. Humman rujaal al-kulla l-akhwaan bikarrumuuhum. 23 Wa ammanoohum al-jawaab. Wa l-jawaab buguul :
Maktuub min akhwaanku al-rusul wa l-kubaaraat leeku intu al-akhwaan al-ma Yahuud al-gaaʼidiin fi hillit Antaakiya wa fi Suuriya wa Kilikiiya. Al-salaam aleekum.24 Simiʼna naas waahidiin macho leeku minnina bala izinna wa sawwo muchkila ambeenaatku wa barjalooku be kalaamhum. 25 Wa achaan da, aniina lammeena kullina sawa wa astafagna wa azalna rujaal itneen wa rassalnaahum leeku maʼa akhwaanna al-nihibbuuhum Buulus wa Barnaaba. 26 Al-rujaal dool dasso nufuushum fi l-khutuura fi chaan Rabbina Isa al-Masiih. 27 Wa rassalna leeku Yahuuza wa Siila achaan yihajju leeku wa yuguulu nafs al-kalaam al-katabnaah leeku.28 Wa l-Ruuh al-Khudduus wa aniina zaatna fakkarna ma waajib nukhuttu foogku tagala ziyaada min al-churuut al-waajbiin dool. 29 Ma taakulu laham al-gaddamooh dahiiye le l-asnaam wa ma taakulu damm wa la laham al-fatiis wa ma tazno. Kan tikhallu minku al-achya dool, da sawweetu cheyy adiil.Wa maʼaaku al-salaam.30 Wa khalaas, rassalo al-rujaal dool wa humman macho wislo fi Antaakiya. Wa naado kulla l-muʼminiin achaan yilimmu. Wa gaddamo leehum al-jawaab. 31 Wa l-muʼminiin garooh wa firho farha chadiide achaan al-kalaam da chajjaʼaahum.
32 Yahuuza wa Siila anbiya wa kallamo le l-akhwaan kalaam katiir achaan yichajjuʼuuhum wa yigawwuuhum fi iimaanhum. 33 Wa humman gaʼado maʼaahum mudda tawiile. Wa baʼad da, al-akhwaan fi Antaakiya khalloohum yigabbulu be l-salaam le l-naas al-rassaloohum. 34 Wa laakin Siila dawwar yagood fi Antaakiya wa Yahuuza gabbal wiheedah. 35 Wa Buulus wa Barnaaba kula gaʼado fi Antaakiya. Humman gaaʼidiin yiballukhu al-bichaara maʼa naas katiiriin aakhariin wa humman gaaʼidiin yiʼallumu le l-naas kalaam al-Rabb.
Buulus wa Barnaaba anfarago
36 Wa baʼadeen, Buulus kallam le Barnaaba wa gaal : «Khalli nigabbulu fi l-hillaal al-ballakhna fooghum bichaarat al-Rabb. Khalli nisallumu al-akhwaan wa nichiifu haalhum.» 37 Wa Barnaaba dawwar Yuuhanna al-binaaduuh Markhus kula yamchi maʼaahum. 38 Laakin Buulus ma dawwar Markhus yamchi maʼaahum achaan fi l-makhatar al-awwal hu khallaahum fi Bamfiiliya wa ma khadam maʼaahum. 39 Wa alkhaalafo ambeenaathum be kalaam chadiid lahaddi alfaarago ma khadamo sawa. Wa Barnaaba gamma maʼa Markhus. Wa hu rikib fi safiina wa macha fi Khubrus. 40 Wa Buulus azal Siila achaan yamchi maʼaayah. Wa l-akhwaan ammanooh le rahmat al-Rabb Isa wa khalaas Buulus macha. 41 Wa Buulus raakh fi buldaan Suuriya wa Kilikiiya wa gawwa iimaan hana jamaaʼaat al-muʼminiin.
Tai yaŋ Jerusalem
1 Za ki urra gin sǝr Yudea ge yaŋ Antiokia, tǝŋ cuura fan nyi za ma iŋ ah faara: We daakan tǝgbana ɓǝ lai Mosus mo faa ɓo ya ɓe, we ka ǝ̃ǝ ya. 2 Paulus ne Barnabas liira ɓǝ ahe, so syera syel ne ra tǝ ɓǝ ah pǝlli. So eklesia zyeɓra ɓǝ ka pee Paulus ne Barnabas ne za ki kǝsyil ɓǝǝ ka ga Jerusalem mor ka faa ɓǝ ah ne zapee tǝkine zaluu eklesia mo gŋ.
3 Ne cok eklesia mo nyira fahlii nyi ra kalra, pǝ̃ǝra sǝr Fǝnikia ne Samaria, a keera ɓǝ mai za mai mo ye ka Yahuduen a mo nyiŋra ɓǝ Masǝŋ ɓo ga ne ko, ɓǝ ah 'nyah suu wee pam ne lii ɓǝǝ daŋ pǝlli. 4 Ne cok mo ge daira Jerusalem, eklesia ne zapee tǝkine zaluu daŋ nyiŋra ra, so keera ɓǝ yeɓ mai Masǝŋ mo joŋ ne ra daŋ nyi ra. 5 Amma za ki kǝsyil za ma syeera mor ɓǝ Farisien mai mo nyiŋra ɓǝ Yesu ɓo urra faa: Sai za mai ye ka Yahuduen a mo nyiŋra ɓo daŋ mo daara kanne, ka na so faa nyi ra mo syeera mor ɓǝ lai Mosus daŋ.
6 Zapee ne zaluu eklesia taira ka ẽe ɓǝ ahe. 7 Fahfal mo faara ɓǝ tǝ ɓǝ ah liilii, Petar so ur sǝŋ faa: Wee pa ɓe, we tǝ ɓe, Masǝŋ nǝǝ me ɓo kǝsyil ɓii daga ɓaaɓe mor ka me cuu Ɓǝ'nyah ah nyi za mai mo ye ka Yahuduen a, ka mo laara ka mo nyiŋra. 8 Masǝŋ mai mo tǝ zahzyil za ɓo daŋ ako ye cuu zye nyiŋ ra ɓe ne mai mo pee Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ge tǝ ɓǝǝ tǝgbana mo pee ge tǝ man ta. 9 Masǝŋ joŋ na ɓo ka cam ne ra ya, rwah faɓe' ɓǝǝ ge lalle, mor nyiŋra ɓǝ ah ɓe. 10 So zǝzǝ̃ǝko, we 'yah lii Masǝŋ ne kan faswaa mayǝk ah mai pa man lii ra ne suu syak man daŋ na ka gak ɓaŋ laŋ ya ga tǝ za ma iŋ ah mor fẽene? 11 Amma ana nyiŋ ɓo, na ǝ̃ǝ ɓo mor gboŋgboŋ Dǝɓlii Yesu Kristu tǝgbana ra ta.
12 Za mai mo pǝ cok tai daŋ yeara zah tǝɗum tǝɗum, laara ɓǝ faa Barnabas ne Paulus mo tǝ keera ɓǝ yeɓ matǝ gǝriŋ ah ne dǝǝbǝǝri mai Masǝŋ mo joŋ ne ra kǝsyil za mai mo ye ka Yahuduen a daŋ. 13 Ne cok mo ira zah ɓǝ faa ɓǝǝra, Yakub nyiŋ ɓǝ faa: Wee pa ɓe, we laa ɓǝ faa ɓe. 14 Simon kee ɓǝ yeɓ mai Masǝŋ mo joŋ kǝsyil za mai mo ye ka Yahuduen a daga tǝtǝŋ ah mor ka syen za kǝsyil ɓǝǝ ka mo ciŋra zan ahe. 15 Ɓǝ faa profetoen laŋ a nai ta, mor ɗerewol faa:
16 Dǝɓlii faa: Fahfal ah me ga ge,
Me ga vuu yaŋ David mai mo lee ge ɓo sǝŋ,
Me ga ur gboŋ ah ra,
Me ga zyeɓ uu pǝsãhe,
17 Mor ka tǝcoŋ za ki daŋ mo kyeɓra Dǝɓlii,
Za gwǝǝ mai me ɗii ra ɓo daŋ ka mo ciŋra za ɓe.
18 Dǝɓlii mai mo tǝ ɓǝ fan ah ra ɓo daga ɓaaɓe,
So faa laŋ ɓǝ ah ta.
19 So Yakuɓ faa: Mor ah me foo, na kyeɓ ɓǝ magaɓ ah rǝk ge tǝ za mai mo ye ka Yahuduen a mo nyiŋra ɓǝ Masǝŋ ɓo ka. 20 Amma na ŋwǝǝ leetǝr wo ɓǝǝ na faa nyi ra mo rera nǝǝ ma ne 'nahm ah ma joŋ syiŋ wo masǝŋ ki ra ka, mo byakra suu ɓǝǝ wo ɓǝ joŋ ɓǝǝre, mo rera nǝǝ mai fan mo kokõo ɓo ka, mo rera syim ka. 21 Mor daga ne cok zah'nan ma kǝpel ɓaaɓe, za ma cuura ɓǝ lai Mosus no yaŋ vaŋno vaŋno daŋ, a keera ɓǝ ah pǝ yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ ne com 'yak daŋ. Masǝŋ ki cam
Peera leetǝr ge wo eklesia mai mo ye ka yahuduen a
22 So zapee ne zaluu eklesia, ne eklesia daŋ, zyeɓra ɓǝ ka syen za ki kǝsyil ɓǝǝ ka pee ra ga yaŋ Antiokia ne Paulus ne Barnabas. Nǝǝra Yudas ma ɗii ne Barsabas tǝkine Silas, ara ye za ma ne tǝɗii kǝsyil wee pamme. 23 Ŋwǝǝra leetǝr peera ne jol ɓǝǝ naiko:
Aru ye wee pa ɓii zapee ne zaluu eklesia, ru haozah wo wee pa ɓuu mai ara ye mo ka morsǝ̃ǝ Yahuduen a mo kaara ɓo yaŋ Antiokia, ne sǝr Siria, ne sǝr Kilikia daŋ. 24 Ru laa za ki urra ɓo wo ɓuu ge ɓo wo ɓiiri, so tǝ kiŋra tǝtǝl nyi we ne ɓǝ faa ɓǝǝ a joŋra we swaa ɓǝ, aru ye ka pee ra ge ɓo ne ɓǝ ah ya. 25 Mor ah ru daŋ ru gbǝ zah vaŋno ka syen za ka pee ra ga wo ɓiiri, ka mo gera ne za 'yah ɓuu Barnabas ne Paulus. 26 Ara ye za mai mo nyira cee suu ɓǝǝ ɓo mor yeɓ Dǝɓlii Yesu Kristu. 27 Ru pee Yudas ne Silas ka mo ge faara ɓǝ mai ru ŋwǝǝ ɓo nyi we ne suu ɓǝǝ ta. 28 Mor Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ tǝkine ru, ru gbǝ zah vaŋno ka ru rǝk faswaa mayǝk ah tǝ ɓii ka, sai ɓǝ mai to: 29 We re nǝǝ ma joŋ syiŋ wo masǝŋ ki ra ka, we re syim ka, we re nǝǝ fan mai fan mo kokõo ɓo ka, we byak suu ɓii wo ɓǝ ɓǝǝre. We tǝ byak suu ɓii wo fan marai ɓe, ka we tǝ joŋ pǝsãhe. We kaa jam o la. Yaŋ Antiokia sǝr Siria
30 Peera zapee kalra o, ge daira yaŋ Antiokia. Taira za eklesia daŋ so nyira leetǝr nyi ra. 31 Ne cok mo keera leetǝr ahe, za daŋ laara pǝ'nyahre, mor ɓǝ ah ge swaa zahzyil nyi ra. 32 Yudas ne Silas mai mo gera ɓo gŋ ne suu ɓǝǝ ara ye profetoen, so faara ɓǝ nyi wee pam liilii, laira ra ne ɓǝ camcam, swaara zahzyil nyi ra. 33 Fahfal mo nǝnra gŋ nje, wee pam so nyira fahlii nyi ra ne ɓǝ 'nyahre, ka mo pii soora ge wo za mai mo peera ra ge. [34 Amma Silas so laa pǝ'nyah ka kaa mǝ ah gŋ.]
35 Paulus ne Barnabas kaara yaŋ Antiokia, tǝkine za manyeeki ah ra pǝlli, a cuura fan tǝkine faa ɓǝ Dǝɓlii nyi zana.
Paulus woŋra ki ne Barnabas
36 Fahfal ah nje, Paulus faa nyi Barnabas: Na pii soo ka na kyãh foo wee pa man yaŋ mai daŋ na cuu ɓǝ Dǝɓlii gŋ ɗah ara ɗǝne? 37 Barnabas 'yah ka ɓaŋ Yohana ma ɗii ne Markus ka mo geko ne ra. 38 Amma Paulus foo ka pǝsãh ka ɓaŋ ko ga ne ya, mor zol soɓ ra sǝr Pamfilia taa ɗǝ, vǝr yeɓ ne ra ya. 39 So bal ge tǝgǝǝ ɓǝǝ ne ɓǝ ah ŋhaa woŋra ki. Barnabas ɓaŋ Markus yee dah ne ki ka ga sǝr Kiprus. 40 Paulus nǝǝ Silas ur ne ki, so wee pam soɓ ra jol Dǝɓlii, so kalra o. 41 Pǝ̃ǝra ge sǝr Siria ne Kilikia, swaa eklesia camcam ge ne ko.
