Ɓǝ cuu Yesu tǝ waare
1 Ne cok Yesu mo kwo za naiko, yee ge tǝ waa ge kaa gŋ. So za syee mor ah gera wol ah gŋ. 2 Tǝŋ ne cuu ɓǝ nyi ra faa:
Ɓǝ ma'nyah lii ahe
(Lu 6:20-23)3 A pǝ'nyah wo za mai mo tǝra pǝ zahzyil ɓǝǝ rǝ pǝsyak pǝ tǝ'yakke, Goŋ Masǝŋ ma ɓǝǝr o.
4 A pǝ'nyah wo za mai mo tǝ swaara ɓǝ, mor Masǝŋ ga kǝǝ ra ba.
5 A pǝ'nyah wo za mai moo wonra suu, a ga rera sǝr mai Masǝŋ mo faa ɓǝ ah ɓo nyi ra.
6 A pǝ'nyah wo za mai koŋ ka syee tǝgbana Masǝŋ mo 'yah mo i ra ɓo pǝ zahzyil tǝgbana koŋ bii, Masǝŋ ga kǝ̃ǝ ra ne ko.
7 A pǝ'nyah wo za mai moo kwanra syak tǝ za ki, Masǝŋ ga kwo syak tǝ ɓǝǝ ta.
8 A pǝ'nyah wo za mai zahzyil ɓǝǝ mo pǝfãi, a ga kwora Masǝŋ.
9 A pǝ'nyah wo za mai moo 'yahra ka za mo yea wo ki jam, Masǝŋ ga ɗii ra ne wee ahe.
10 A pǝ'nyah wo za mai za moo cuura bone nyi ra mor a joŋra fan mai Masǝŋ mo 'yahe, Goŋ Masǝŋ ma ɓǝǝr o.
11 A pǝ'nyah wo ɓii ne cok za mo tǝ tǝǝra we, ne cuu bone nyi we, tǝkine gwah ber faa ɓǝɓe' camcam tǝ ɓii ne mor we ye za ɓe. 12 We laa pǝ'nyahre, we 'nyah suu, mor reba ɓii no coksǝŋ pǝ'manne. Mor foora mor profetoen mai mo kǝpel ɓii nai ta.
Tǝm tǝkine cokfãi
(Mk 9:50Lu 14:34-35)13 Awe tǝgbana tǝm wo sǝrri. Amma loŋ tǝm mo wuu ɓe, a so jin yea pǝloŋ ɗǝne? Ka gak joŋ fan ki yao, sai a rǝkra ga lalle, za syee tǝl ahe.
14 Awe tǝgbana cokfãi wo sǝrri. Yaŋ mai mo vuu ɓo tǝgee sǝŋ ka gak muŋ ya. 15 Dǝɓ ka kan wii nyi pitǝrla ka so ɓaŋ maa ga mor col a, amma dǝɓ ɓaŋ kan tǝ taabǝl ka sǝǝ cok nyi za yaŋ ah daŋ. 16 Nai ta, we soɓ cokfãi ɓii sǝǝ pel za daŋ, mor ka mo kwora yeɓ sãh mai we tǝ joŋni, ka mo so yiira Pa ɓii mai mo no sǝŋ.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓǝ lai
17 We lǝŋ sõone me ge ɓo ka syel ɓǝ lai Mosus tǝkine ɓǝ cuu profetoen ka. Me ge ɓo ka syel ɓǝ ah ya, amma me ge ɓo mor ka baa ɓǝ ahe. 18 Me tǝ faa goŋga nyi we, ne coksǝŋ ne sǝr moo ga nǝnni, koo ɓǝ ma pǝ ɓǝ lai biŋ laŋ ka coŋ ga lal a, amma a ga joŋ ga cok ah tǝɗe'. 19 Mor maiko, koo zune mo zyak ɓǝ lai mai gin gŋ biŋ, mo so cuu nyi za ki ka mo joŋra nai ta ɓe, a ga yea pǝlaŋ pǝ Goŋ Masǝŋ. Amma koo zune mo syee mor ɓǝ lai ahe, mo so cuu nyi za ki ka mo joŋra nai ta, a ga yea pǝyǝk pǝ Goŋ Masǝŋ. 20 Me faa nyi we njaŋ, goŋga ɓii mo kal mǝ za cuu ɓǝ lai tǝkine Farisien ya ɓe, we ka dan pǝ Goŋ Masǝŋ ya syaŋsyaŋ.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓaŋ kpãhe
21 We laa mo faara nyi za ɓii ma kǝpelle: Mo i wul ka, dǝɓ mo i wul ɓe, mo ŋgoŋra kiita tǝl ahe. 22 Amma ame, me tǝ faa nyi we, dǝɓ mo ɓaŋ kpãh tǝ naa pah ahe, a ga ŋgoŋra kiita tǝl ahe. Dǝɓ mo faa nyi naa pah ah amo lolle, mo gera pel za ma zyeɓ ɓǝ pǝ tai malii ne ki. Dǝɓ mo faa amo ye tǝgwĩi, a ga pǝ cok wii Gehenna. 23 Ne cok mo ge tǝ joŋ syiŋ pel Masǝŋ pǝ cok joŋ syiŋ ne fan joŋ syiŋ ɓo ɓe, fahfal ah mo so foo gŋ naa pa ɓo no ne ɓǝ tǝ ɓo, 24 mo soɓ fan joŋ syiŋ ɓo kan kah cok joŋ syiŋrĩ, mo ge zyeɓ ɓǝ nyẽe ne naa pa ɓo kǝpelle, ka mo pii soo ge joŋ syiŋ ɓo pel Masǝŋ ba.
25 Dǝɓ mo no ne ɓǝ tǝ ɓo mo tǝ ga ce mo cok kiita, we no ne ki tǝ fahlii ba ɓe, mo hǝǝ zyeɓ ɓǝ ah ne ki, mor ka mo ge soɓko mo jol lakaali, ka lakaali mo soɓ mo nyi pa byak zah daŋgai ka ɓoo mo ga daŋgai ka. 26 Me tǝ faa goŋga nyi mo, mo ge gŋ ɓe, mo ka pǝ̃ǝ ya sai mo soo belbel koo haɓ ah mai mo cuura ɓo mo laŋ, ka coŋ ya.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓǝ joŋ ɓǝǝre
27 We laa mo faa: Mo joŋ ɓǝǝ ka. 28 Amma ame, me faa nyi we, dǝɓ mo ẽe madǝwin ne cwaa ko ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ne ki pǝ zahzyil ah vǝr ɓe. 29 Amma nahnǝn jokǝsãh ɓo mo tǝ kǝǝ mo ka lee pǝ faɓe' ɓe, mo nǝǝ ɓoo ge lalle. Pǝram fan suu ɓo vaŋno mo ɓeɓɓe, kal mai suu ɓo ne lii ah daŋ moo ga cok wii Gehenna ɓe. 30 Jokǝsãh ɓo mo tǝ kǝǝ mo ka lee pǝ faɓe' ɓe, mo ŋgoŋ ɓoo ge lalle. Pǝram fan suu ɓo vaŋno mo ɓeɓɓe, kal mai fan suu ɓo ne lii ah daŋ moo ga cok wii Gehenna ɓe.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ syel ŋwǝǝre
(Mt 19:9Mk 10:11-12Lu 16:18)31 Ɓǝ ah faa laŋ ta: Dǝɓ mo syel ki ne mawin ah ɓe, mo ŋwǝǝko ɗerewol syel ki ɓǝǝ nyi ko. 32 Amma ame, me faa nyi we, dǝɓ mo syel mawin ahe, so mawin ah mo ye ka ma joŋ ɓǝǝ ya ɓe, mo ge ɓaŋ wor ki kan ɓe, ka dǝɓ ah ye joŋ mawin ah ciŋ ma joŋ ɓǝǝ ɓo, dǝɓ mo so ɓaŋ mawin mai wor ah mo syel ɓo kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo ta.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ haa zahe
33 We laa mo faa nyi za man ma kǝpelle: Mo syel ɓǝ haa zah ɓo ka, amma mo joŋ fan mai mo haa zah ɓo tǝl ah pel Dǝɓlii ka joŋni. 34 Amma ame, me faa nyi we, we haa zah ka syaŋsyaŋ, we haa zah ne sǝŋ laŋ ka, mor cok ah cok kal Masǝŋ yo. 35 We haa ne sǝr laŋ ka, cok rǝk ɓal Masǝŋ yo, koo we haa ne Jerusalem laŋ ka, mor yaŋ Goŋ malii yo. 36 Mo haa zah ne tǝtǝl ɓo laŋ ka, mor mo ka gak joŋ rĩi vaŋno pǝfãi koo pǝfuu ya. 37 Mo faa ɓǝ vaŋno to sǝ: Oho, koo A'a. Mor ɓǝ faa mo kal tǝ mai ɓe, ka gee wo Satan ge.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ faŋ valle
(Lu 6:29-30)38 We laa mo faa: Nahnǝn vaŋno mo soo nahnǝn vaŋno, syel vaŋno mo soo syel vaŋno. 39 Amma ame, me faa nyi we, we faŋ val tǝ dǝɓ mai mo tǝ joŋ ɓǝɓe' wo ɓii ka. Dǝɓ mo i fǝn jokǝsãh nyi mo ɓe, mo fer ma jokǝlǝɓai kan nyi ta. 40 Dǝɓ mo tǝ kyeɓ ɓǝ ne mo ka ga cen mo ka wǝǝ ɗaŋsikki ɓo ɓe, mo soɓ ko ɓaŋ mbǝro sol ɓo ta. 41 Dǝɓ mo joŋ mo ne doole ka syee ne ki kilomeetǝr vaŋno ɓe, mo syee ne ki gwa. 42 Dǝɓ mo fii fan jol ɓo ɓe, mo nyi nyi ko, dǝɓ mo tǝ 'yah val fan ki jol ɓo ɓe, mo jiŋ nyi ka.
We 'yah za syiŋ ɓiiri
(Lu 6:27-28Lu 32-36)43 We laa mo faa: Mo 'yah bai ɓo ra, amma mo syiŋ za syiŋ ɓo. 44 Amma ame, me faa nyi we, we 'yah za syiŋ ɓiiri, we juupel mor za mai mo tǝ cuura bone nyi we, 45 mor ka we ciŋ wee Pa ɓii mai mo no sǝŋ. Mor a soɓ com coo gin tǝ za maɓe' ne za masãh daŋ, a soɓ bam tan gin nyi za ma joŋ ɓǝ sãh ne za ma joŋ ɓǝɓe' daŋ. 46 We tǝ 'yah za mai moo 'yahra we to ɓe, we ga lwaa reba fẽe ne ne? Za sǝǝ fan ka joŋra nai ta ya ne? 47 We tǝ haozah wo bai ɓii ra to ɓe, ka we joŋ ɓǝ lii ɓo ne? Za bai iŋ ka joŋra nai wah ya ne? 48 We yea bai ɓǝɓe' tǝgbana Pa ɓii mai mo no sǝŋ mo bai ɓǝɓe'.
Jesus mi hat suma yam ahinad’a
1 Kid’a Jesus mi wablau sumid’a, mi djak akulo yam ahinad’a, mi kak kä. Mam suma hata a mba gevemu. 2 Mi nde mi had’azi ala:
Wana ni furî d’a irata
(Gol Luc 6.20-23)3 Suma a ge yazi kä kukud’u’â a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
4 Suma a nga kur hur ma wuranina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi b’lengêzi huruziya.
5 Suma lulumana a le furîd’a,
kayam a mba tandagad’a djona.
6 Suma a nga djib’er á le minda hAlonid’a memetna a le furîd’a,
kayam Alona mba mi hoboziya.
7 Suma a nga we hohowa sumina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi wazi hohowoziya.
8 Suma huruzi yed’etna a le furîd’a,
kayam a mba wAlona.
9 Suma a nga zlap suma darigïd’ina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi yazi ala Groma.
10 Suma a nga djobozi vunazi yam minda hAlonid’ina a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
11 Le suma a nga ngulugi a nga djobogi vunagiya, le a nga de zla d’a tcho d’a teteng nga kad’a kagi kayambala agi ni man suma hata d’a ni, agi lagi furîd’a. 12 Agi lagi hur ma hapma, agi kagagi ki furîd’a ngola, kayam wurak magid’a ngola sä d’i djubugi akulo. Kayam a djop vun suma djok vun Alona suma a mba avorogina ni hina mi.
Hat ta yam ndjuvuna ki b’od’id’a
(Gol Mar 9.50Luc 14.34-35)13 Jesus mi had’azi kua ala: Agi ni d’igi ndjuvuna hi suma yam andagad’ina na. Le ndjuvuna ayâm pat teyo ni, a mba minim ni ki me ge? Mi ndak á le va d’i, wani a komzi ni woyo; suma a mba mired’em kä kaseziya.
14 Agi ni d’igi b’od’a hi suma yam andagad’ina na. Azì ma ngol ma a minim yam ahinad’ina, mi ndak á vit ti. 15 Sa nga mi do lalamba akud’a á kulubut kä ad’u angotna d’i, wani mi tinit nakulo yam agu lalamba á b’o yina mi suma a nga kur gongina pet. 16 Ar b’o magid’a ti b’o woi avok suma, kayam a we sun magi d’a djivi d’a led’a, a subur Abugi ma sä akulona mi.
Hat ta yam gatid’a
17 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi djib’eregi ala an mba ná b’lak gata hi Moise-sa ki hata hi suma djok vun Alonid’a woyo na d’i. An mba ná b’lagazi d’i, wani á ndagazi vunaziya. 18 Gagazi, an nga ni dagiya, akulod’a kandagad’a a mba kal leyo, wani b’ir ra klera d’oze ta ndeb’eka hi gatid’a ti mba d’i kal lei d’i, gak ahle ndazina pet a ndak tua. 19 Kayam ndata, sama lara ge ma tchila yam vun ma he ma ngiyeû ma aduk ma wanina, nga mi hat ki suma dingâ mi ni, a mba mbud’um gogorâ kur leu d’a akulod’a. Wani sama ngom vun ma he máma, mi hat suma dingâ mi ni, a mba mbud’um ma ngolâ kur leu d’a akulod’a. 20 Kayam ndata, an nga ni dagiya, le d’ingêr magid’a kal nga d’a hi suma hat gata ki d’a hi Fariziyênid’a d’uo ni, agi mba kalagi kur leu d’a akulod’a d’i.
Hat ta yam ayî ma led’id’a
21 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang tchi sa d’i. Sama tchi sanina, sariyad’a mba d’i vumu d’a. 22 Wani an nga ni dagiya, sama layîna ki wiyemina, sariyad’a mba d’i vumu. Sama de mi wiyema ala: Ang ma yang nga kang nguo na, a im avok suma bak zlad’a. Wani sama de mi wiyema ala: Angî lilid’a na, mi ndak á kal kur aku d’a Jahanama. 23 Ata yima ang i ki he d’a hawa manga ata yima ngal ahle suma ngat buzunina, le ang djib’er ala zlad’a nga aduk tang ki wiyengâ ni, 24 ang ar sä he d’a hawa manga ata yi máma djang, ang i min aduk tang ki wiyengâ tua, bugola, ang i he he d’a hawa manga mAlona tua.
25 Ang min zlad’a ki mang ma djangûna atogo, ata yima agi nga glovot tua na. Le d’uo ni, mang ma djangûna mba mi hang abo ma ka sariyad’a, ma ka sariyad’a mba mi hang abo ma ngom dangeina, ma ngom dangeina mba mi gang dangeina mi. 26 Gagazi, an nga ni dangû, ang mba nde woi ata yi máma d’i, gak ang mba wurak bal mangâ pet tua.
Hat ta yam mizeunid’a
27 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang le mizeuna d’uo d’a. 28 Wani an nga ni dagiya, sama gol atchad’a hi sama dingîd’a mi le d’od’oka katna, mi le wa mizeuna ki sed’et kurum da’. 29 Le irang nga ndjufa nga d’i ing kur tchod’a ni, ang pad’at gat tei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna mi b’lak keyo, kal la a gang aduk Jahanama ki tang ped’u. 30 Labong ma ndjufâ nga mi ing kur tchod’a ni, ang kam gum mbei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna b’lak keyo, kala a ing aduk Jahanama ki tang ped’u.
Hat ta yam zla d’a dik atchad’id’a
(Gol Mat 19.9Mar 10.11-12Luc 16.18)31 Jesus mi had’azi kua ala: A de mi suma adjeuna ala: Sama dik amambina, mi hat mbaktum mba dika. 32 Wani an nga ni dagiya, sama dik amambina, le nga ni yam mizeuna d’uo ni, ni mam ba, mi tinit á le mizeuna. Sama vatcha d’a digit teid’ina, mi le ni mizeuna mi.
Hat ta yam gun tad’id’a
33 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi a de kua mi suma adjeuna ala: Ang gun tang ir aboina d’i, wani ang ndak vun vama ang gun tang kam avok Ma didinina. 34 Wani an nga ni dagiya, agi gunugi tagi ki va tu d’i. Agi gunugi tagi kakulod’a d’i, kayam ndat ni zlam mba amula hAlonid’a, 35 d’oze kandagad’a d’i, kayam ndat ni vama mi tin asem kama, d’oze ki Jerusalem mbi, kayam ndat nazì ma ngolâ hamul ma ngolîna. 36 Ang gun tang ki yang ngi, kayam ang ndak á mbut tumus sa kangâ tu hapa d’oze wurad’a d’i. 37 Ar zla magid’a ti ka’î Â ni ni Â, d’oze Hawa ni ni Hawa mi. Sama le de kal yam zla ndata ni, ti tcholï nata Ma lemba.
Hat ta yam zla d’a sä atchugulid’a
(Gol Luc 6.29-30)38 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a data ala: Le sana mi tcho ir sana ni, a tchom mamba mi; le sana mi kus si sana ni, kuzum mama mi d’a. 39 Wani an nga ni dagiya, agi sagi atchugulugi ki sama nga mi lagi tchod’ina d’i, wani kala, le sana mi mbereng agozlong ma ndjufâ ni, ang mbud’um ma gulana mi. 40 Le sana mi min ing ata yima ka sariyad’a á yo gumandje manga ni, ang aram baru mang nga ngola mi. 41 Le sana nga mi lang kad’enga á i ki sed’em kilometred’a tu ni, ang djagamzi sä mbà. 42 Le sana mi tcheneng va ni, ang humu. Ang mbut azigang mi sama hal nde va abongâ d’i.
Agi lagi od’a yam magi suma djangûna
(Gol Luc 6.27-28Luc 32-36)43 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat ala: Ang le yam ndrangâ, ang noî mang ma djangûna d’a. 44 Wani an nga ni dagiya, agi lagi od’a yam magi suma djangûna, agi b’agi vuna yam suma a nga gagi vunina, agi lagi djivid’a mi suma a nga noyôgina, agi tchenegi Alona yam suma a nga lagi tchod’ina, yam suma a nga djobogi vunagina mi. 45 Hina wani, agi mba mbud’ugi nAbugi ma sä akulona groma, kayam nga mi deî afata yam suma tchona, yam suma djivina mi, nga mi se alona yam suma djivina, yam suma tchona mi. 46 Le agi lagi ni yam suma a le kagina holu ni, agi mba fagi ni wuraga me abo Alona ge? Suma ve lombod’a a nga le hina mi d’uo zu? 47 Le agi gagi ni b’oziyogina depa holu ni, agi kalagi suma hiuna ni ki me ge? Andjaf suma bei wAlona pî a nga le hina mi d’uo zu? 48 Kayam ndata, ar agi lagi ahlena memet d’igi Abugi ma sä akulona nga mi lahlena memet na mi.
