Akab ndigi taa ɓee-boo gə́ Ramot gogo
2SgI 18.1-31 D’isi as ləb munda doŋgɔ lal kar rɔ to mbuna Aramje gə Israɛlje’g. 2 Nɛ mee ləb gə́ njekɔm’g munda lé Josapat, mbai gə́ Juda ḭ aw rɔ mbai gə́ Israɛl’g. 3 Mbai gə́ Israɛl dəji kuraje ləa pana: See seḭ ooje to gə́ Ramot gə́ to dɔ naŋg gə́ Galaad lé to ka̰ síjeḛ el wa. Nɛ jeḛ n’raje né kára kara mba kɔree ne ji mbai gə́ Siri’g lé el. 4 Bèe ɓa yeḛ dəji Josapat pana: See i ndigi kaw sə sí kaw rɔ gə njé gə́ Ramot gə́ dɔ naŋg gə́ Galaad lé wa.
Josapat tel ila mbai gə́ Israɛl lé keneŋ pana: J’a kawje ya, ma m’to gə́ i ləm, koso-dəwje ləm tɔ gə́ dəwje ləi ləma, kundaje ləm kara to kundaje ləi ləm tɔ.
Njétegginta gə́ ŋgɔmje pana d’a kun baŋga
2SgI 18.4-115 Tɔɓəi Josapat ula mbai gə́ Israɛl pana: M’ra ndòo rɔi’g, maji kari dəji Njesigənea̰ ta kédé oo ɓa.
6 Mbai gə́ Israɛl mbo̰ njéteggintaje ləa as tɔl-sɔ (400) jén bèe ndá yeḛ dəji dee pana: See m’a kaw rɔ gə njé gə́ Ramot gə́ dɔ naŋg gə́ Galaad lé əsé m’a kaw el wa.
Deḛ d’ilá keneŋ pana: Aw ya ndá Mbaidɔmbaije a kya̰ dee meḛ ji mbai’g ya.
7 Nɛ Josapat pana: See njetegginta gə́ raŋg gə́ j’askəm kaw rəa’g dəjee ta lə Njesigənea̰ lé godo loo gə́ nee’g wa.
8 Mbai gə́ Israɛl ila Josapat’g pana: Dəw kára gə́ kəm kaw rəa’g dəjee ta lə Njesigənea̰ si keneŋ ya, nɛ ma m’ə̰jee bəḭ-bəḭ mbata yeḛ tegginta né gə́ maji kára kara gə́ wɔji dɔm el nɛ ta né gə́ majel ya ɓa yeḛ tegginee dɔm’g dɔm’g. Yeḛ to Mise, ŋgolə Jimla ya.
Ndá Josapat pana: Maji kar mbai pata gə́ togə́bè el!
9 Yen ŋga mbai gə́ Israɛl ɓar njekula ləa kára ulá pana: Ar dee ree gə Mise, ŋgolə Jimla lé kalaŋ.
10 Mbai gə́ Israɛl ləm, gə Josapat, mbai gə́ Juda ləm tɔ lé nana kara si dɔ kalimbai’g ləa-ləa. D’ula kubuje gə́ ka̰ ko̰ɓee rɔ dee’g, d’isi ne loo gə́ tarəwkɔg ɓee gə́ Samari tɔ. Tɔɓəi njétegginta gə́ ŋgɔmje lai lé tegginta no̰ dee’g. 11 Sedesias, ŋgolə Kenaana, léḛ larndul ndaji ne gaji daje ndá yeḛ pa ne pana: Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Gaji daje neelé ɓa i a tɔl ne Aramje saar kar dee godo.
12 Tɔɓəi njétegginta gə́ ŋgɔmje lai tegginta togə́bè pana: Ḭ aw rɔ gə njé gə́ Ramot dɔ naŋg gə́ Galaad! I a kun baŋga dɔ dee’g ya mbata Njesigənea̰ ya̰ dee ji mbai’g mba̰.
Njetegginta Mise pata teḛkɔr el lə dee
2SgI 18.12-2713 Njekaḭkula gə́ aw ɓar Mise lé ulá ta togə́bè pana: Aa oo, njéteggintaje d’ɔm na̰’d dɔ tegginta gə́ maji’d gə́ wɔji dɔ mbai lé, maji kar tapai-i aw na̰’d gə ka̰ dee-deḛ ya tɔ.
14 Mise tel ilá keneŋ pana: Njesigənea̰ to Njesikəmba! M’a pata né gə́ Njesigənea̰ a kulam ya ɓa.
15 Loo gə́ yeḛ ree rɔ mbai’g lé ndá mbai lé dəjee pana: Mise, see j’a kaw rɔje gə njé gə́ Ramot gə́ dɔ naŋg gə́ Galaad əsé j’a kawje el wa.
Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Aw ya! I a kun baŋga dɔ dee’g ya ndá Njesigənea̰ ila dee ji mbai’g mba̰.
16 Mbai lé tel dəjee pana: See m’a kari man rɔi gɔl ka̰da ɓa gə mba kulam ne ta gə́ tɔgərɔ gə ri Njesigənea̰ wa.
17 Mise tel ilá keneŋ pana:
Ma m’oo Israɛlje lai gə́ sanéna̰ dɔ mbalje’g
To gə́ badje gə́ njekul dee godo bèe,
Bèe ɓa Njesigənea̰ pana:
Dəwje neelé ɓée deeje godo.
Maji kar nana kara tel ree mee kəi’g ləa gə meekulɔm ya .
18 Mbai gə́ Israɛl lé ula Josapat pana: See m’ulai ta ləa togə́bè el wa. Yeḛ lé tegginta gə́ maji wɔji ne dɔm el nɛ yeḛ ginta gə́ majel ya ɓa yeḛ teg wɔji ne dɔm-dɔm ya.
19 Togə́bè Mise pana: Maji kari oo ta lə Njesigənea̰ ɓa! M’a m’oo Njesigənea̰ si dɔ kalimbai’g ləa ndá boo-njérɔje gə́ dara lai d’aar mbɔree’g dɔ jikɔlee’g ləm, gə dɔ jigelee’g ləm tɔ . 20 Njesigənea̰ dəji dee pana: See na̰ ɓa a kaw su kəm Akab mba karee aw Ramot dɔ naŋg gə́ Galaad mba karee tuji keneŋ wa. Deḛ tel d’ilá keneŋ gə́ yo gə́ nee ar yeḛ gə́ kára pa gə gosee ləa gə́ ɓəd ləm, yeḛ gə́ raŋg pa gə gosee ləa gə́ raŋg ləm tɔ. 21 Yen ŋga ndil kára ree aar no̰ Njesigənea̰’g ulá pana: Ma ɓa m’a kaw su kəmee ya. Njesigənea̰ dəjee pana: See a su kəmee to gə́ ban wa. 22 Yeḛ ilá keneŋ pana, M’a teḛ raga ndá m’a tel to ndil gə́ njetaŋgɔm ta njéteggintaje’g ləa lai. Njesigənea̰ ulá pana: I a su kəmee ndá i a dumee ya, aw ra togə́bè ya! 23 Nɛ ɓasinè aa oo, Njesigənea̰ ula ndil gə́ njetaŋgɔm lé ta njéteggintaje’g lai gə́ d’aar lée’g neelé. Bèe ɓa Njesigənea̰ pa ne ta né gə́ majel wɔji ne dɔi.
24 Yen ŋga Sedesias, ŋgolə Kenaana rəm pər gə́ rɔ Mise’g unda kwɔjee ndá dəjee pana: See rəw gə́ ra ɓa ndil Njesigənea̰ teḛ ne rɔm’g mba kulai ne ta wa.
25 Mise tel ilá keneŋ pana: Maji, mee ndəa gə́ i a ta̰d gə mee kəi-kəi gə mba kiya rɔi lé ɓa i a koo ɓəi.
26 Mbai gə́ Israɛl lé pana: Waje Mise awje səa rɔ Amo̰, mbai gə́ njekaa dɔ ɓee-boo’g ləm, gə rɔ Joas, ŋgolə mbai’g ləm tɔ. 27 Bèe ɓa Mise ilá keneŋ pana: Ɓó lé i tel ree gə meekulɔm ya ndá Njesigənea̰ pata gə ndum el. Yeḛ ila ta keneŋ tɔɓəi pana: Seḭ koso-dəwje lai, maji kar sí ooje ya!
28 Bèe ɓa Mise ilá keneŋ pana: Ɓó lé i tel ree gə meekulɔm ya ndá Njesigənea̰ pata gə ndum el. Yeḛ ila ta keneŋ tɔɓəi pana: Seḭ koso-dəwje lai, maji kar sí ooje ya!
Mbai Akab lé wəi loo-rɔ’g
2SgI 18.28-3429 Mbai gə́ Israɛl gə Josapat, mbai gə́ Juda d’ḭ d’aw Ramot dɔ naŋg gə́ Galaad. 30 Mbai gə́ Israɛl ula Josapat pana: Ma m’ndigi tel rɔm ɓəd mba kaw ne loo rɔ’g lé, nɛ i ndá ula kubu-mbai ləi ya.
Togə́bè ɓa, mbai gə́ Israɛl lé tel rəa ɓəd ɔd aw loo-rɔ’g ya tɔ. 31 Mbai gə́ Siri un ndia ar ŋgan-mbaije rɔ-munda-gir-dee-joo gə́ to njékaa dɔ pusu-rɔje ləa pana: Seḭ a rɔje gə njérɔje gə́ kari ba əsé ɓée deeje el nɛ seḭ a rɔje gə mbai gə́ Israɛl ya. 32 Loo gə́ ŋgan-mbaije gə́ njékaa dɔ pusu-rɔje d’oo Josapat ndá deḛ pana: Tɔgərɔ ya, yeḛ neelé to mbai gə́ Israɛl. Deḛ d’aw pər gə́ rəa’g mba rɔ səa ndá Josapat ur kii pénéné. 33 Ŋgan-mbaije gə́ njékaa dɔ pusu-rɔje lé d’oo to gə́ yeḛ to mbai gə́ Israɛl lé el ndá d’ya̰ gée d’aree aw tɔ.
34 Nɛ dəw kára ur ɓandaŋg ləa gə́ kur ya ndá wa mbai gə́ Israɛl lé mbuna kəm kubu-rɔ’g ləa. Mbai lé ula njekɔrno̰ pusu-rɔ ləa lé pana: Tel am m’teḛ loo-rɔ’d gə́ raga mbata m’iŋga doo.Njérɔ ɓandaŋgje (22.34)
35 Mee ndəa’g neelé rɔ tel nuŋga kəd-kəd keneŋ. Mbai lé deḛ gədee d’aree si mee pusu-rɔ’g ləa tel kəmee njoroŋ gə́ dɔ Aramje’g ndá kàrkemetag ɓa yeḛ wəi ɓəi. Doo gə́ yeḛ iŋga lé ar məsee aḭ mee pusu-rɔ’g ləa. 36 Loo gə́ kàr andə mba̰ ndá d’ila mber mbuna njérɔje’g lai pana: Maji kar nana kara tel aw mee ɓee-boo’g ləa ləm, nana kara tel aw kəi ləa ləm tɔ.
37 Togə́bè ɓa mbai lé wəi ar dee d’unee d’aw səa Samari, ndá deḛ dubu mbai lé mee ɓee gə́ Samari tɔ. 38 Loo gə́ deḛ togo pusu-rɔ lé kəm duu-mán gə́ Samari ndá bisije to̰ məs Akab keneŋ ləm, kaiya-denéje ndogo manee ləm tɔ gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa kédé lé.
39 Ges sor-néraje lə Akab ləm, gə néje lai gə́ yeḛ ra ləm, gə kəije gə́ yeḛ unda gə ŋgaŋ kər ləma, gə ɓee-booje lai gə́ yeḛ unda ləm tɔ lé see ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Israɛl el wa. 40 Akab wəi ndá ŋgonee gə́ Ahajia ɓa o̰ ɓee toree’g ya.
Josapat, mbai gə́ Juda
2SgI 20.31–21.141 Josapat, ŋgolə Asa un kudu ko̰ɓee gə́ Juda mee ləb gə́ njekɔm’g sɔ gə́ Akab to ne mbai gə́ Israɛl lé. 42 Josapat lé ra ləb rɔ-munda-giree-mi ɓa yeḛ tel to mbai ɓəi ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləbee rɔ-joo-giree-mi. Kea̰je ria lə Ajuba, ŋgolə Sili. 43 Yeḛ un dɔ gɔl bɔbeeje gə́ Asa ya lad-lad ɓó yeḛ ya̰ un rəw né gə́ raŋg el ndá yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g. 44 Nɛ né kára ba lé yeḛ tuji dɔ looje gə́ ndəw lé el: koso-dəwje d’aw d’inja nékinjanéməsje gə roo néje gə́ ə̰də sululu keneŋ ya ɓəi. 45 Josapat gə mbai gə́ Israɛl lé d’isi lɔm gə na̰ tɔ.
46 Ges sor-néraje lə Josapat ləm, gə nésiŋgamoŋje ləa ləma, gə rɔje ləa ləm tɔ lé see ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Juda el wa. 47 Ges kaiya-diŋgamje gə́ njéra nérɔkulje gə́ nai un kudee mee ndəa’g lə bɔbeeje Asa lé yeḛ tɔr dee ndad-ndad mee ɓee’g mee ndəa’g neelé ya. 48 Mbai godo mee ɓee gə́ Edɔm: nɛ njeguburuɓee ɓa ra kula ko̰ɓee keneŋ tɔ. 49 Josapat ra batoje gə́ Tarsis mba kaw ne Opir mba saŋg ne larlɔr keneŋ, nɛ yeḛ aw el mbata batoje lé ndii mán mbɔr ɓee gə́ Esjo̰-Géber ya. 50 Yen ŋga Ahajia, ŋgolə Akab dəji Josapat pana: See i ndigi kar kuraje ləm d’aw gə kuraje ləi na̰’d mee batoje’g wa. Ndá Josapat ndigi səa el. 51 Josapat wəi ndá deḛ dubee dɔɓar’g lə bɔbeeje-je mee ɓee-boo’g lə Dabid. Ndá ŋgonee Joram ɓa o̰ ɓee toree’g tɔ.
Ahajia, mbai gə́ Israɛl
52 Ahajia, ŋgolə Akab si Samari o̰ ne ɓee gə́ Israɛl mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-siri gə́ Josapat to ne mbai gə́ Juda lé. Yeḛ o̰ ɓee dɔ Israɛlje’g as ləbee joo tɔ. 53 Yeḛ ra né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g ləm, yeḛ un dɔ gɔl bɔbeeje gə kea̰je ləma, gə dɔ gɔl Jeroboam ŋgolə Nebat, yeḛ gə́ ar Israɛlje ra kaiya lé ləm tɔ. 54 Yeḛ pole magə-Baal ləm, gə unda barmba nea̰’g ləm tɔ ndá ar mee Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje ḭ ne səa pu dəa’g to gə́ yeḛ ra ne gə bɔbeeje lé bèe tɔ.
© Ngambai Bible © Alliance Biblique du Tchad 1989, 2015.
