Jonatan aw rɔ gə Pilistije loo-si dee’g
1 Ndɔ kára bèe Jonatan, ŋgolə Sawul ula basa gə́ njekodo nérɔje ləa pana: Gə́ ree ar sí j’aw saar n’teḛje loo-si Pilistije gə́ to kel loo gə́ nu.
Nɛ yeḛ ula bɔbeeje taree el. 2 Sawul si ŋgaŋ ɓee gə́ Gibea gel kag gə́ to tana gə dḭ gə́ aar Migro̰ ndá njérɔje gə́ d’aw səa na̰’d lé d’as tɔl-misa̰ (600) jén bèe. 3 Akija, ŋgolə Akitub, ŋgoko̰ I-Kabod gə́ to ŋgolə Pines gə́ to ŋgolə Eli, njekinjanéməs lə Njesigənea̰ loo gə́ Silo’g lé ula kubu épod rəa’g. Njérɔje lé gər to gə́ Jonatan teḛ aw el.
4 Mbuna looje gə́ kəm dəs keneŋ gə́ Jonatan saŋg mba teḛ ne kaw loo-si Pilistije’g lé to yee gə́ mbal gə́ ɔr suna gə́ ria lə Boses to debee gə́ kára’g ləm, mbal gə́ ɔr suna gə́ ɓaree Sene to debee gə́ raŋg’d ləm tɔ. 5 Yeḛ gə́ kára to gə́ kel dɔgel par gə́ Mikmas ləm, yee gə́ kára to par gə́ dɔkɔl, no̰ Gibea’g njoroŋ ləm tɔ. 6 Jonatan ula basa gə́ odo nérɔje ləa lé pana: Gə́ ree ar sí j’aw saar n’teḛje loo-si njé gə́ lal kinja tamɔd dee’g. Banelə Njesigənea̰ a ra né mbata lə sí mbata Njesigənea̰ lé ɓó lé njé gə́ ləa jebəre ba əsé deḛ bula kara né gə́ njekɔgee loo kaji dəwje lé godo.
7 Yeḛ gə́ njekodo nérɔje ləa lé ilá keneŋ pana: Ra néje lai gə́ məəi ndigi, ndolè goo takə̰ji ləi-i ya, ndá aa oo, ma ɓa yḛ̀ m’isi pèrèrè mba ndolè gooi-i ya.
8 Jonatan ilá keneŋ pana: Maji ya. Ar sí j’awje rɔ dəwje’g neelé j’aw j’ar dee d’oo sí. 9 Ɓó lé d’ula sí pana: J’aarje nu saar n’a reeje rɔ sí’g ɓəi wa ndá jeḛ j’a k’aarje loo-kaar sí’g ya to ɓó j’a tugaje loo kaw rɔ dee’g el. 10 Nɛ ɓó lé d’ula sí pana: N’reeje rɔ neḛje’g wa tɔ ndá j’a tugaje loo kaw ya to mbata Njesigənea̰ ya̰ dee ji sí’g. Yee ɓa a to nétɔji kar sí ya.
11 Deḛ d’ḭ joo bɔr d’aw loo-si Pilistije’g ndá Pilistije pana: Aa ooje, Ǝbrəje gə́ d’unda loo mee bwaje gə́ d’iya rɔ dee keneŋ lé teḛ d’aar’n. 12 Njérɔje gə́ d’isi loo-si dee’g lé d’ula Jonatan gə yeḛ gə́ njekodo nérɔje ləa lé togə́bè pana: Tugaje loo reeje rɔ sí’g ndá j’a kar sí ooje né.
Jonatan ula yeḛ gə́ njekodo nérɔje ləa lé pana: Tuga loo ree goom’g mbata Njesigənea̰ ɔm dee ji Israɛlje’g ya.
13 Yen ŋga Jonatan ag gə jia gə gɔlee aw tar ləm, yeḛ gə́ njekodo nérɔje ləa kara aw gée’g ləm tɔ. Pilistije toso no̰ Jonatan’g ndá yeḛ gə́ njekodo nérɔje ləa lé tɔl dee gée’g gée’g tɔ. 14 Dum gə́ deḛ dum dɔ dee gə́ dɔtar lé Jonatan gə njekodo nérɔje ləa tɔl dee as dəwje rɔ-joo dɔ naŋg’d gə́ tad as ges loo-ndɔ kára jén bèe. 15 Ɓəl-boo taa loo-si dee pəl-pəl ləm, mee looje’g lai ləma, mbuna koso-dəwje’g ləm tɔ. Deḛ gə́ d’isi loo-si dee’g gə deḛ gə́ to njékaw waije lé kara ɓəl unda dee badə gaŋg dee keneŋ tɔ. Dɔ naŋg yə ɓugu-ɓugu, yee ɓa to gə́ ɓəl-boo lə Ala ya.
16 Njéŋgəmlooje lə Sawul gə́ d’isi Gibea lə Bḛjamije lé d’aa loo ndá d’oo to gə́ koso-dəwje d’ḭ sanéna̰ d’aw yo gə́ nee. 17 Yen ŋga Sawul ula njérɔje gə́ d’aw səa lé pana: M’ra ndòo rɔ sí’g mba kar sí turaje na̰ ooje, see na̰ ɓa ḭ mbuna sí’g aw raŋg wa.
Deḛ tura dee ndá aa oo Jonatan gə njekodo nérɔje ləa godo. 18 Yen ŋga Sawul ula Aija pana: Ar dee ree gə sa̰duk-manrɔ lə Ala gə́ nee.
Mbata mee ndəa gən lé sa̰duk-manrɔ lə Ala to rɔ Israɛlje’g ya ɓəi.
19 Loo gə́ Sawul aar wɔji ta gə njekinjanéməs bèe-bèe ndá ndu dəwje ɓar birim-birim loo-si Pilistije’d gə́ kédé-kédé ndá Sawul ula njekinjanéməs lé pana: Rəm gə jii gə́ rɔi’g.
20 Tɔɓəi Sawul gə njérɔje lai gə́ d’aw səa lé mbo̰ dɔ na̰ d’ɔr rɔ d’aw saar teḛ loo-rɔ’g ndá aa ooje, Pilistije nja tel tɔs na̰ gə kiambas, ar kaw gə́ d’aw dɔ na̰’d pum-pum lé al dɔ loo sula. 21 Ǝbrəje gə́ kédé d’oso gel Pilistije’g d’aw sə dee na̰’d loo-si dee’g ləm, d’isi mbuna dee’g looje gə́ ɓəd-ɓəd ləm tɔ lé nja tel d’ɔm na̰’d gə Israɛlje gə́ d’aw gə Sawul gə Jonatan lé.
22 Israɛlje lai gə́ d’iya rɔ dee dɔ mbal gə́ Eprayim lé loo gə́ d’oo to gə́ Pilistije d’aḭ ndá deḛ kara d’orè goo dee ndəŋ rɔ dee tɔ. 23 Mee ndəa’g neelé Njesigənea̰ aji Israɛlje ndá ar rɔ aw kəmee gə́ kédé saar dəs Bet-Aben.
Njérɔje gə́ Israɛl d’aji Jonatan
24 Mee ndəa’g neelé loo moŋg Israɛlje kaŋ. Sawul ar dəwje manrɔ dee pana: Dəw gə́ sɔ né kédé ɓa kàrkemetag teḛ ɓəi əsé ra bèe ɓad ɓa ma m’dal ba̰ gə njéba̰je ləm ɓəi ndá maji kar ndɔl wa dəa ya. Togə́bè ɓa dəw kára kara sɔ né el ya tɔ. 25 Njérɔje lai teḛ mee kag-kɔr’d gə́ to loo gə́ ubu tə̰ji taa loo keneŋ pəl-pəl. 26 Loo gə́ njérɔje lé teḛ mee kag-kɔr’g lé ndá d’oo ubu tə̰ji gə́ ndəi ula lururu-lururu ya nɛ dəw kára kara ula jia keneŋ ula təa’g el mbata njérɔje lé d’ila koji dɔ ndu manrɔ’g lé tɔ. 27 Nɛ Jonatan lé oo ta manrɔ gə́ bɔbeeje ar njérɔje manrɔ dee lé el ndá yeḛ ula ta kag gə́ to jia’g lé ɔs ne mba̰ tə̰ji un ne ulá təa’g. Togə́bè ɓa kəmee inja ne yərərə ya. 28 Yen ŋga dəw kára gə́ mbuna njérɔje’g un ta ulá pana: Bɔbije ar njérɔje manrɔ dee pana: Dəw gə́ rara ɓa gə́ sɔ né ɓogənè ndá maji kar ndɔl wa dəa ya! Gelee nee ɓa dəwje dao ne yaa̰ ya.
29 Jonatan pana: Bɔm ula kəm dəwje ndòo ɓa nee, mbata, aa ooje, loo gə́ ma m’naa ubu tə̰ji neelé tam’g ndá kəm inja yərərə ya. 30 Tɔgərɔ, ɓó lé njérɔje d’usɔ nébanrɔ gə́ d’iŋga ɓee lə njéba̰je lə dee ɓogənè ndá see tuji gə́ jeḛ n’tujije Pilistije neelé a kal dɔ loo el wa.
31 Deḛ rɔ gə Pilistije mee ndəa’g neelé un kudee Mikmas saar teḛ Ajalo̰. Njérɔje dao yaa̰ 32 ndá deḛ d’ḭ d’ur dɔ nébanrɔje’g. Deḛ twa badje gə bɔ maŋgje gə ŋgan maŋgje ndá d’ɔm dee naŋg tḭja gwɔs dee ndá d’usɔ dee loo gə́ məs dee ɔm keneŋ lé. 33 D’aw d’ula Sawul taree pana: Aa oo, njérɔje lé ra kaiya d’ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw, ndá d’usɔ ne né dɔ məs’g ya.
Sawul pana: Seḭ alje ta ta godndu’g. Maji kar sí nduburuje biri mbal kalaŋ ya gə́ rɔm’g nee . 34 Tɔɓəi yeḛ tel ila ta dɔ maree’g pana: Awje mbuna dəwje’g ula deeje pajena: Nana kara a ree gə bɔ maŋg ləa əsé badə ləa gə́ rɔm’g nee gə mba kinja gwɔsee loo gə́ nee’g. Gée gə́ gogo seḭ a sɔje gə mba kar sí raje ne kaiya kɔsje ne ta lə Njesigənea̰ rəw to gə́ seḭ sɔje ne da dɔ məsee’g to gə́ kédé lé el.
Mee tilee’g neelé nana kara mbuna njérɔje’g wa bɔ maŋg ləa jia’g-jia’g ree ne mba kinja gwɔsee dɔ biri mbal’g lé. 35 Sawul unda loo-nékinjaməs ar Njesigənea̰. Yee ɓa to loo-nékinjaməs gə́ dɔtar gə́ yeḛ unda wɔji ne dɔ Njesigənea̰ ya.
36 Sawul pana: Ar sí n’kɔrje Pilistije mee tilee’g neelé j’unda deeje banrɔ saar j’ar loo àr yərərə dɔ sí’g ɓó j’a kya̰je dəw lə dee kára kara kəmba el.
Deḛ d’ulá pana: Néje gə́ i oo gə́ nékəmra ndá maji kari ra ya.
Yen ŋga njekinjanéməs pana: Ar sí n’rəmje pər gə́ rɔ Ala’g lé n’dəjee ta kédé ɓa.
37 Togə́bè Sawul dəji Njesigənea̰ pana: See m’a kas k’aw tuba Pilistije wa. See i a kya̰ dee ji Israɛlje’g ya wa.
Nɛ mee kàree’g neelé Njesigənea̰ tel ilá ta’g el. 38 Sawul pana: Reeje gə́ nee, seḭ lai gə́ toje mbai dɔ ɓée njérɔje neelé ndá saŋgje loo mba koo see kaiya ɗi ɓa ɓogənè raje wa. 39 Mbata Njesigənea̰ gə́ to njetaa dɔ Israɛlje kɔm dee tar lé si kəmba ya! Lé to gə́ Jonatan, ŋgonəm lé ya ɓa to njegin kaiya neelé kara a kwəi ya.
Nɛ mbuna njérɔje’g lai lé dəw kára kara ilá ta’g el. 40 Yeḛ ula Israɛlje lai pana: Aarje dəb loo gə́ kára’g ndá ma jeḛ gə ŋgonəm Jonatan j’a kaar kelee gə́ raŋg’d tɔ. Ndá njérɔje d’ula Sawul pana: Né gə́ i oo gə́ nékəmra ndá maji kari ra ya.
41 Sawul ula Njesigənea̰ ta pana: Ala lə Israɛlje! Gə́ ula sí ta gə́ tɔgərɔ ya ar sí j’ooje.
Taree lé oso dɔ Jonatan’g gə Sawul’g ɓa, nɛ ta wa dɔ njérɔje lé el . 42 Sawul pana: Raje né to gə́ téḛ bèe dɔ sí’g wɔjije ne dɔm-ma gə dɔ ŋgonəm Jonatan ya.
Ndá Jonatan ɓa taree oso dəa’g. 43 Sawul ula Jonatan pana: Ulam né gə́ i ra lé təsərə ya.
Jonatan tel ulá təsərə ya to pana: Ma m’ula kag gə́ to jim’g m’un ne mba̰ tə̰ji m’ula tam’g m’o̰ ya. Yḛ̀ m’aar nee, m’a kwəi ya.
44 Yen ŋga Sawul pana: Jonatan, ɓó lé wəi el ndá maji kar Ala ra səm nédɔkudu ya.
45 Njérɔje d’ula Sawul pana: Ta ɗi bèe wa! Jonatan gə́ taa Israɛlje ɔm dee tar nee ya a kwəi bèe wa! Bèe el! Njesigənea̰ si kəmba ya! Yiŋga dəa kára kara a kɔr koso naŋg el mbata mee ndəa’g neelé Ala ɓa la səa aree ra né neelé ya.
Togə́bè ɓa njérɔje d’aji ne Jonatan d’aree wəi ne el. 46 Yee ɓa Sawul ya̰ ne goo Pilistije ndá Pilistije tel d’aw ne mee ɓeeje’g lə dee tɔ.
Dum dɔ loo lə Sawul lé
47 Loo gə́ Sawul ar ko̰ gə́ yeḛ o̰ ɓee dɔ Israɛlje’g lé to njaŋg ndá yeḛ rɔ gə njéba̰je ləa gə́ yo gə́ nee. Yeḛ rɔ gə Moabje ləm, gə Amo̰je ləm, gə Edɔmje ləm, gə mbaije gə́ Soba ləma, gə Pilistije ləm tɔ. Looje lai gə́ turu rəa keneŋ lé yeḛ un baŋga-baŋga ya. 48 Yeḛ riba dɔ siŋgamoŋ ləa dum ne dɔ Amalekje ndá yeḛ taa Israɛlje ji deḛ gə́ d’unda dee banrɔ lé ya.
49 Ri ŋgalə Sawul gə́ diŋgam ɓa nee: Jonatan, gə Jisbi, gə Malki-sua. Ri ŋganeeje gə́ dené gə́ joo lé ɓa nee: yeḛ gə́ tɔg ria lə Merab ləm, yeḛ gə́ ndɔḭ ria lə Mikal ləm tɔ. 50 Dené lə Sawul lé ria lə Ajur, gə́ to ŋgolə Ahimas. Ri ɓée njérɔje ləa lə Abner, gə́ to ŋgolə Ner, gə́ to na̰ Sawulje lé tɔ. 51 Kis gə́ to bɔ Sawulje, gə Ner gə́ to bɔ Abnerje lé deḛ to ŋgalə Abiel ya.
52 Ləbje lai gə́ Sawul si ne kəmba lé rɔ gə́ nuŋga kəd-kəd to mbuna dee-deḛ gə Pilistije’g ya. Loo gə́ kəm Sawul oso dɔ dəw gə́ siŋgá to kɔgərɔ-kɔgərɔ’g ləm gə to bao-rɔ ləm tɔ ndá léegəneeya yeḛ ɔree aree nai loo-kula’g ləa tɔ.
© Ngambai Bible © Alliance Biblique du Tchad 1989, 2015.
