Etien ɔr gin néra lə Ala lé
1 Ŋgɔ-njekinjanéməs dəjee pana: See néje neelé togə́bè ya wa. 2 Etien tel ilá keneŋ pana: Ŋgakɔmje-je gə bɔmje-je, ooje ta ləm maji. Ala gə́ njero̰duba lé teḛ kəm bɔ síjeḛ Abrakam’g təsərə, loo gə́ yeḛ si Mesɔpotami kédé ɓa yeḛ aw si Sara̰ ɓəi, yeḛ ulá pana: 3 Uba naŋg ḭ mee ɓee-kojii’g gə mbuna njénojije’g ləi ya̰ dee ɔd aw mee ɓee’d gə́ m’a gə tɔjii lé . 4 Yen ŋga yeḛ uba naŋg ḭ, ya̰ ɓee lə Kaldeje, aw ra ɓee Sara̰. Tɔɓəi loo gə́ bɔbeeje wəi mba̰ ndá Ala aree ḭ keneŋ aw teḛ ɓee gə́ seḭ sije keneŋ ɓasinè lé tɔ . 5 Yeḛ aree loo mee ɓee’g neelé gə́ nékea̰ el ləm, loo gə́ kəm kila gɔlee keneŋ nja kara aree el ləm tɔ. Nɛ yeḛ un ndia aree pana: N’a karee loo gə́ neelé gə́ nékea̰ gə ka̰ ŋgakeaje gə́ d’a gə korè gée nɛ yeḛ oji ŋgon el ɓəi . 6 Ala lé pa togə́bè pana: Ŋgakeaje lé d’a si dɔɓee’g lə dəwje gə́ raŋg. Njéɓeeje neelé d’a ra dee ɓər ləm, d’a kula kəm dee ndòo ləb dee tɔl-sɔ ləm tɔ. 7 Nɛ ginkoji dəwje gə́ d’a gə ra dee ɓər lé Ala pana: Neḛ nja n’a gaŋgta dɔ dee’g. Gée gə́ gogo d’a kunda loo teḛ raga ndá d’a kwa neḛ meḛ dee’g lée gə́ neelé ya . 8 Tɔɓəi Ala ar Abrakam ta manrɔ gə́ wɔji dɔ kinja tamɔd ŋganje gə́ diŋgam. Bèe ɓa loo gə́ Abrakam oji Isaak ndá ndəa aḭ jinaijoo ɓa yeḛ inja tamɔdee ləm, Isaak oji Jakob ɓa inja tamɔdee ləma, Jakob oji ŋganee dɔg-gir-dee-joo gə́ to gə́ gin ka síjeḛ lé ɓa inja tamɔd dee ləm tɔ .
9 Deḛ gin ka síje lé kəm dee əḭ dɔ Jisəb’g ar dee d’wá ndogee gə mba kar dee d’aw səa Ejiptə , 10 Nɛ Ala nai səa ɔree ne dan némeekonje’g ləa lai. Yeḛ ar kəmee àr ləm, ar néreaje lai taa kəm Parao̰, mbai gə́ Ejiptə’g ləm tɔ ndá Parao̰ lé undá gə́ njeguburuɓee gə́ Ejiptə’g ləm, gə njekaa dɔ kəi’g ləa ləm tɔ . 11 Ɓoo-boo oso mee ɓee gə́ Ejiptə gə loo rima-rima ləm, gə mee ɓee gə́ Kana̰ ləm tɔ. Néɓəŋgərəti lé to yaa̰ ndá bɔ síjeḛ d’iŋga nésɔ gə mba làm ne rɔ dee el . 12 Jakob lé oo sor kó gə́ to Ejiptə ndá yeḛ ula bɔ síjeḛ-je keneŋ gɔl kára. 13 Yeḛ gə́ njekɔm’g gɔl joo gə́ yeḛ ula dee ndá kəm ŋgako̰ Jisəb inja dəa’g ar dee gəree ne, ar Parao̰ kara gər ne njénojije lə Jisəb ləm tɔ . 14 Yen ŋga Jisəb ula kula dɔ bɔbeeje gə́ Jakob lé aree ree gə njénojije ləa lai gə́ d’as dəwje rɔ-siri-gir-dee-mi . 15 Jakob ḭ aw Ejiptə ɓa wəi keneŋ, bɔ síjeḛ-je kara d’wəi keneŋ ya tɔ . 16 Deḛ d’odo yoo dee d’aw ne Sikem ndá dubu dee dɔɓar gə́ Abrakam ndogo gə ŋgan Hemɔr gə́ to bɔ Sikemje gə lar .
17 Ndukun gə́ Ala un ar Abrakam kédé lé ndɔ karee aw ne lée’g béréré nai dəb ndá koso-dəwje neelé d’oji na̰ d’ɔs ne goo na̰ gə́ kédé-kédé mee ɓee gə́ Ejiptə 18 saar mbai gə́ raŋg gə́ gər Jisəb el lé ḭ o̰ ne ɓee . 19 Mbai neelé ra gosɔyèr gə ginkoji sí ləm, ra ne bɔ síjeḛ majel ləm tɔ saar ar dee d’ɔm ŋgan deeje ta yoo’g gə mba kar dɔ kal dee nai el . 20 Mee ndəaje’g neelé d’oji Moyis, yeḛ gə́ to gə́ njetaa kəm Ala rəgm lé. Deḛ d’odee naḭ munda ya mee kəi’g lə bɔbeeje , 21 tɔɓəi loo gə́ d’ubá d’yá̰ ndá ŋgolə Parao̰ gə́ dené lé wá gə́ rəa’g aw odee asəna gə ŋgonee bèe . 22 Deḛ ndoo Moyis gosɔkəmkàr lə njé gə́ Ejiptə lai, aree moŋg dɔ ta’g ləm, gə dɔ néra’g ləm tɔ.
23 Loo gə́ ləbee aḭ rɔ-sɔ ɓa yeḛ wɔji-kwɔji kaw koo ŋgakea̰je gə́ to Israɛlje lé. 24 Yeḛ oo dəw gə́ Ejiptə gə́ ra kədərə gə dəw gə́ Israɛl ndá yeḛ ɔd aw taa dəa tɔl ne dəw gə́ Ejiptə, dal ne ba̰ lə maree gə́ rəa majel lé. 25 Yeḛ ə̰ji ta mée’g pana: Ŋgako̰ neḛ d’a gər gao to gə́ Ala a gə kɔm dee tar gə ji neḛ, nɛ deḛ gər bèe el. 26 Bèlè lookàree yeḛ teḛ dɔ dəwje joo gə́ d’aar kunda na̰. Yeḛ naa dee gə ta gə́ kul, ula dee pana: Dəwje, seḭ toje ŋgako̰ na̰je, see ban ɓa seḭ aar raje na̰ majel togə́bè wa. 27 Nɛ yeḛ gə́ aar ra maree majel lé un ta ɔs ne Moyis rəw pana: See na̰ ɓa undai gə́ mbai gə́ njegaŋ-rəwta lə sí wa. 28 See i ndigi tɔlm to gə́ i tɔl ne dəw gə́ Ejiptə tagə́nè bèe wa. 29 Loo gə́ Moyis oo ta neelé ndá yeḛ sa rəa aḭ aw mee ɓee gə́ Madian’g aw si keneŋ. Lée neelé yeḛ oji ŋganje gə́ diŋgam keneŋ joo .
30 Ləb rɔ-sɔ gogo ndá kura gə́ dara teḛ kəmee’g dɔdilaloo’g mbɔr mbal gə́ ria lə Sinai dan ndo̰ pər gə́ taa ŋgon kag’d lé. 31 Loo gə́ Moyis un kəmee ɓèd oo né neelé ndá karee wá paḭ. Yeḛ rəm wɔr gə́ mbɔr ŋgon kag’d lé gə mba tən koo ndá yeḛ oo ndu Mbaidɔmbaije gə́ ulá ta pana: 32 Neḛ n’to Ala lə bɔbeeje-je, Ala lə Abrakam gə Isaak, gə Jakob. Moyis unda bala tigi-tigi, oo loo kaa loo gə́ keneŋ el. 33 Mbaidɔmbaije ulá pana: Tɔr Négɔl gɔli’g mbata loo gə́ i aar keneŋ neelé to dɔ naŋg gə́ to gə kəmee. 34 Neḛ n’oo kəmtondoo lə koso-dəwje lə neḛ gə́ d’isi Ejiptə ləm, n’oo ndu no̰je lə dee ləm tɔ ndá neḛ n’ree gə mba kɔm dee tar. Ɓasinè aw n’a gə kulai Ejiptə’g ya .
35 Moyis neelé gə́ deḛ d’ɔsee rəw pana: See na̰ ɓa undá gə́ mbai gə́ njegaŋ-rəwta’g lə dee wa lé yeḛ nja Ala lé ulá gə́ mbai ləm, gə njekɔm dee tar ləm tɔ ar kura ləa gə́ dara gə́ teḛ kəmee’g dan ŋgon kag’d lé aw la səa tɔ . 36 Yeḛ nja ɓa ar dee d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ loo gə́ yeḛ ra nédumkooje gə némɔrije mee ɓee gə́ Ejiptə ləm, dan baa-boo-kad gə́ ria lə Baa-Kas ləma, gə dɔdilaloo’g ləm tɔ saar as ləb rɔ-sɔ . 37 To Moyis neelé nja ɓa ula Israɛlje pana: Ala a kar njetegginta gə́ as səm-ma bèe ya ḭ mbuna ŋgako̰ síje’g mbata lə sí . 38 To Moyis neelé nja ɓa gə́ nai sə dee loo-mbo̰-dɔ-na̰’g lə deḛ gə́ dɔdilaloo’g ləm, yeḛ aw iŋga kura lə Ala gə́ dara aree wɔji səa ta dɔ mbal gə́ ria lə Sinai ləma, yeḛ nai gə bɔ síjeḛ-je ləm tɔ ɓa yeḛ iŋga ne ta godndu gə́ to kəmba ŋgəd-ŋgəd gə mba kar sí lé .
39 Bɔ síje-je ndigi kila ŋgonkoji dəa’g el ləm, deḛ d’ɔsee rəw ləma, d’ar meḛ dee tel to par gə́ Ejiptə’g ləm tɔ 40 ar dee d’ula Aaro̰ pana: Maji karee ra magə-poleje gə́ d’a njaa no̰ neḛje’g, mbata Moyis nee gə́ ar neḛ n’undaje loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé neḛ n’gərje né gə́ teḛ dəa’g el . 41 Mee ndəa’g neelé deḛ léḛ né ndaji ne ŋgon maŋg ndá d’inja néməs d’ar magə lé ləm, d’al rɔ dee wɔji dɔ né gə́ deḛ ra gə ji dee lé ya ləm tɔ . 42 Yen ŋga mee Ala tel sə dee gel aree sula dee ne sɔgɔ dan népole gə́ wɔji dɔ boo-néje gə́ dara, to gə́ deḛ ndaŋg ne taree mee maktub’g lə njéteggintaje’g pana:
Seḭ ŋgaka Israɛlje gə́ kojikəi lé
Loo gə́ seḭ awje dɔdilaloo’g as ləb sí rɔ-sɔ lé
See seḭ injaje nékulje gə́ nékinjanéməsje amje wa.
43 Seḭ odoje kəi-kubuje pole né lə Molok ləm,
Seḭ odoje néndaji kérèmé gə́ ka̰ magə Rempan ləm tɔ.
Yee ɓa gə́ ndil néje gə́ seḭ ndajije gə́ magə-poleje lə sí ya.
Togə́bè ndá n’a kodo sí kɔm sí gir ɓee gə́ Babilɔn .
44 Bɔ síje-je lé loo gə́ deḛ d’aw dɔdilaloo’g ndá kəi-surum gə́ ka̰ kɔr ginta lé to dan dee’g. To yeḛ gə́ Ala lé un ndia ar Moyis ra gə goo lé gə́ yeḛ oo lé . 45 Kəi-kubu neelé bɔ síjeḛ-je d’iŋga d’aw ne saar loo gə́ Juje ɔr no̰ dee ar dee d’aw ne mee ɓeeje’g lə ginkoji dəwje gə raŋg gə́ Ala tuba dee no̰ dee’g ndá kəi-kubu neelé to keneŋ saar teḛ ne mee ndəa’g lə Dabid tɔ . 46 Dabid lé taa kəm Ala rəgm ndá yeḛ dəjee gə mba kunda kəi mbata Ala lə Jakob lé. 47 Nɛ Salomo̰ ɓa ra kəiee neelé aree tɔ.
48 Nɛ Njesisémdara’g lé si mee kəi gə́ dəwje d’unda gə ji dee lé el to gə́ njetegginta pa ne pana:
49 Mbaidɔmbaije pa togə́bè pana:
Dara to kalimbai ləm ləm,
Dɔ naŋg nee to nétura-gɔl-kɔm ləm ləm tɔ.
See kəi gə́ ban ɓa seḭ a kasjekəm raje kamje wa.
See loo gə́ ra ɓa a kamje m’wa rɔm keneŋ wa.
50 See ji neḛ nja ɓa ra néje neelé lai el wa .
51 Seḭ dəwje gə́ njégwɔbkelkwɔije ləm, gə njémeetɔ kujita elje ləma, gə mbim-oo-ta-elje ləm tɔ lé ta-ta seḭ ɔsje Ndilmeenda rəw. Seḭ toje asəna gə bɔ síje lé bèe tɔ . 52 See njéteggintaje gə́ ra ɓa bɔ síje lé lal kula kəm dee ndòo wa. Deḛ tɔl deḛ gə́ d’ila mber ta ree lə Njemeekarabasur kédé lé yeḛ gə́ seḭ nja wáje uláje ji dee’g ɓasinè ləm, seḭ nja toje gə́ njétɔleeje ləm tɔ. 53 Seḭ lé seḭ iŋgaje godndu gə́ deḛ taa ji kuraje gə́ dara, nɛ seḭ aaje dəa el!
Kwəi lə Etien lé
54 Loo gə́ d’oo ta nee ndá oŋg ḭ meḛ dee’g jugugu, ar dee d’usɔ ŋgaŋ dee dɔ Etien’g pəgərə-pəgərə. 55 Nɛ Ndilmeenda taa mee Etien pəl-pəl aree aa dara gərərə oo rɔnduba lə Ala ləm, gə oo Jeju gə́ aar tar dɔ jikɔl Ala’g ləm tɔ. 56 Yeḛ pana: Aa ooje, m’oo kəm dara teḛ, am m’oo Ŋgon-dəw gə́ aar tar dɔ jikɔl Ala’g lé.
57 Yen ŋga deḛ lulee u-u-u, d’udu mbi dee gə ŋgaw ji dee, d’aḭ yi-i-i ɓugu na̰ dəa’g wɔlɔg. 58 Deḛ d’wá ndɔree d’ilá ŋgaŋ loo gir ɓee gə́ raga ndá deḛ tilá gə kɔri-ər. Njékoogoo tɔleeje lé tɔr kubuje lə dee d’ɔm naŋg gɔl basa kára gə́ ria lə Sool lé. 59 Loo gə́ d’ar tilá gə kɔri-ər lé ndá Etien ra tamaji pana: Mbaidɔmbaije, Jeju taa ndiləm gə́ rɔi’g.
60 Tɔɓəi yeḛ ɔs kəjee naŋg pata gə ndia gə́ boi wəl pana: Mbaidɔmbaije, maji kari ila ta kaiya neelé dɔ dee’g el.
Loo gə́ yeḛ pata togə́bè mba̰ ndá yeḛ təd sərəg ya.