A tin zandu’â hi Ma didinina kur gong nga kud’ora
(Gol 2 Sun hAm 5.2—6.2)1 Ata yi máma Salomon mi yi nglo suma Israel-lâ kamuleina handjaf sumina ki nglo suma avok Israel-lîna á togï gevem avo Jerusalem á hleï zanduk ma vun ma djinda hi Ma didinina mi nga kuana ei kur Azì ma ngolâ hi David ma a yum ala Siyon-na.
2 Israel-lâ pet a tok gen amulâ Salomon á le vun tilâ hi til ma Etanim-ma, nala, til ma kid’iziyana.
3 Kid’a nglo suma avok Israel-lîna pet a mbad’a, suma ngat buzuna a hleï zandu’â hi Ma didinina. 4 Zandu’â hi Ma didinina, zlub’ud’a kahle suma kurut suma a le ki sunda suma a tinizi irazi vazina pet, ni suma hi Levi-na ki suma ngat buzuna ba, a yozï ni aziya. 5 Ata yi máma amulâ Salomon ki Israel-lâ pet a tok a ngui zandu’â kä, a ngat aho’â kamuzleina buzuna mAlona ablawazi kal ngola á ndumba memeta.
6 Bugola, suma ngat buzuna a i ki zanduk ma vun ma djinda hi Ma didinina mi nga kuana ata yima a tinim iram vam ma kal teglesâ krovo kur gonga kä ad’u giging tcherebêna. 7 Kayam tcherebêna gigingâzi nga ganga woi yam yima a minim yam zandu’îna, a duk yam zandu’â kä kagu ma a zim ki na. 8 Agu ma a zim ki na mi fiyaka ndak á sama nga tchola kur gong nga ngol la avok gong nga zandu’â nga kuad’ina, mi ndak á wum vunam ma dabid’a, wani sama nga tchola abuna, mi ndak á wum vunam ma dabid’a d’i. Agu ma a zim ki máma mi nga ata yi máma gak ini. 9 Wani vama ding mi nga kur zanduk máma d’i; nahina d’a bebed’e d’a tchet ta mbà d’a Moise mi tchugut kur ad’u ahina d’a Horep-pa ata yima Ma didina mi djin vunam ki Israel-lâ bugol la mi buzuguzï woi kur Ezipte-d’ina hol.
10 Ata yima suma ngat buzuna a buzuk kei ata yima a tinim iram vamina, d’ugula ti oî hur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. 11 Suma ngat buzuna a fe nga lovota á tchol kua á le sun mazid’a abo d’ugula d’i, kayam subura hi Ma didinid’a ti oî gong mamba. 12 Ata yi máma Salomon mi dala: Ma didina, ang min kak ata yima nduvunda, 13 wani an mining gong nga ngol la kud’ora; ni yima ang mba kak kur gak didina!
Zla d’a de d’a yam gong nga kud’orid’a
(Gol 2 Sun hAm 6.3-11)14 Israel-lâ pet suma a nga toka ata yi mámina a tchol akulo. Amulâ Salomon mi mbut iram irazi mi b’e vunam kaziya. 15 Bugola, mi dala: An le mersi mi Ma didina Alona hi Israel-lîna, mi ndak wa ini vun zla d’a mi dat mabun David-ta kad’eng mamba ala: 16 Dedei d’a an buzugï Israel-lâ sum mana woi yam ambas sa Ezipte-d’a, an man nga azì ma ngol tu aduk andjafâ hi Israel-lîna á min gong nga simiyên mba mi yi kuad’a d’i. Wani an manang ang David á tamula yam man suma Israel-lâ.
17 Abun David mi nga hurum á min gonga mi Ma didina Alona hi Israel-lîna irat vad’u. 18 Wani Ma didina mi de mabun David ala: Ang nga hurung á minin gonga gagazi. 19 Wani ni ang ba, mba min gong ndata d’i. Ni gorong ma kurungâ ba, mba mi minin gong ndata.
20 Ma didina mi tchol yam zla d’a mam data. An vrak balum abun David, an kak yam zlam mba amula aduk Israel-lâ d’igi Ma didina mi de na, an min wa gonga mi Ma didina Alona hi Israel-lîna. 21 An min wa yina yam zanduk ma vun ma djinda hi Ma didinina mi nga kuana. Ni vun ma djin ma Ma didina mi djinim kabuyoi ngolo ata yima mi buzuguzï woi kur Ezipte-na.
Tchenda hi Salomon-nda
(Gol 2 Sun hAm 6.12-40)22 Salomon mi tchol akulo avok yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didinina avok ablaud’a hi Israel-lîd’a pet, mi yo abom akulo á tchen Alona, 23 mi dala:
Ma didina Alona hi Israel-lîna, alo ma hle tam d’igi ang na ma sä kur akulod’a d’oze ma ka hî yam andagad’ina nga d’i. Ang nga ngom vun mang ma djinda, ang mba le o d’a bei dabid’a kazungeî mang suma a nga tit avorong ki hur ma tunina. 24 Ang ngom zla mang nga ang dat mazong mangâ abun David-ta ki vama ang dum ki vunangâ, ang ndagam wa vunam ini kad’eng manga.
25 Ki tchetchemba, Ma didina Alona hi Israel-lîna, ang ngom zla d’a ang dat mabun David-ta ala: Le andjavang nga mi ngom tam ped’et yam tit mamba, le nga mi tit avoron na ni, adigazi a mba ba bei fe sama kak yam zlam mba amula aduk Israel-lâ teteuna d’uo d’a.
26 Wani ki tchetchemba, Alona hi Israel-lîna, ar ang ndak vun vun ma hle ma ang hlum mazong mangâ abun David-na!
27 Gagazi, na ni ang Alona ndak á kak yam andagad’a ka hî zu? Akulod’a ki ngolot pet pî, ti ndak nga kang nguo d’ou d’a d’igi gong nga an minit ngiyeû wanda ba mba d’i ndagang zu? 28 Wani Ma didina Alo mana, ang mbud’ï irang kanu, ang hum tchen man nda an azong mangâ nga ni tchenenga, ang hum yi d’a an nga ni yang inid’a mi. 29 Ang mal irang ngei ang gol gong ndata ki djivid’a andjege ki faleya. Ni yima ang de kam ala: Ni yima an mba ni kak kuana na. Ang hum tchen nda an azong mangâ nga ni tcheneng ata yi mámid’a. 30 Ang hum yi d’a an azong mangâ nga ni yanga; yi d’a mang suma Israel-lâ a nga yang ini ata yi mámid’a, ang humumi mi. Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang humumiya, ang vat hurung ngei kami mi.
31 Le sana mi tchuk zlad’a yam ndrama ala mi le tchod’a, le a tinim gunda yam tcho ndata, le mi mbeï á gun tam ata yi mang ma ngal ahle suma ngat buzuna kur gong nga wanda ni, 32 ang Ma didin ma sä akulona, ang huma, ang ka sariyad’a yam sama tchona yam tcho mam mba mi lata, ang ar sama d’ingêrâ mi wala mam mi sama bei zlad’a kam ba na mi.
33 Le Israel-lâ a tchila yam zla manga, mazi suma djangûna a kus kazi ba, le azi mba tcheneng ala ang vat hurung ngei kaziya, a gilengû, le a tcheneng tchen nda hud’a kur gong nga wanda mi ni, 34 ang Ma didin ma sä akulona, ang humuziya, ang vat hurung ngei yam tcho mazid’a, ang hulongôzi andaga d’a ang hat mabuyozi ngolod’a mi.
35 Fata Israel-lâ a tchila wa yam zla manga, le ang nga salona kazi d’uo, le azi mbut irazi yam yima wana, a tchenengû, a gilengû, a ge yazi kä ad’ungû, a ar tcho mazid’a woi yam ngop pa ang ngobozid’a ni, 36 ang Ma didin ma sä akulona, ang huma, ang vat hurung ngei yam tcho mazid’a, kayam azi nazungeî mangâ, ni sum mangâ mi. Kal pet, ang had’azi ni lovot ta tit ta djivid’a. Bugola, ang salona yam andaga mang nga ang hazizi djonid’a mi.
37 Fata baktarad’a ti nde yam andaga ndatid’a, d’oze tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna ti nde, d’oze ahlena a nga so abo huwaka akulo kaseziya, d’oze teb’rezena ki djera a mba adesâ adesâ, d’oze suma djangûna a nga djop vun Israel-lâ, a nga lazazi gak kur aziyazi ma ad’eng ma ngunguna, d’oze le b’lak ka lara ti mba, d’oze tugud’ei d’a lara pî, 38 le sama lara d’oze Israel-lâ pet, nge nge pî, mi we tugud’ei d’a tcho d’a mba kamba ba, mi yo abom akulo, mi tcheneng tchen nda hud’a kur gong nga wanda ni, 39 ang Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang huma, ang vat hurung ngei kaziya, ang le ki nge nge pî yam sun mam mba mi lata, kayam ang wum hurumu, kayam ang tu ni ma we hur suma petna mi. 40 Hina wani, azi mba lang mandarang kur burâ pet ata yima lara ge ma azi nga kaka ki irazi yam ambas sa ang hat mabuyomi ngolod’ina.
41 Wani le angei ma nga nandjaf mang suma Israel-lâ d’uo na, mi tcholï yam ambas sa deid’a yam simiyêngû, 42 kayam mi wala simiyêng ni Ma kal teglesâ, abongî ma ad’engâ, bigang nga zid’a akulo kang zi mi, le mi tcheneng kur gong nga wanda ni, 43 ang Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang huma, ang hangei máma vama mi tcheneng kama. Hina wani, suma yam andagad’ina pet azi mba wangû, a mba hat á lang mandarang d’igi mang suma Israel-lâ a nga lang mandarang na mi. Ar azi wala azi tchenengî kur gong nga an minit wanda.
44 Fata Israel-lâ a buzuk á i dur ayîna ki mazi suma djangûna yam vun ma he ma ang hazizinid’a, le azi mbut irazi yam azì ma ngol ma ang manam an mining gonga kuana á tcheneng ang Ma didina ni, 45 ang humuzï akulo, ang hum tchen mazi d’a hud’a, ang le ki sed’ezi ata lovot ta d’ingêra mi.
46 Fata Israel-lâ a le wa tchod’a avorong kayambala sama bei le tchod’a mi nga d’uo d’a ni, le ang hurung zal kaziya, ang hazi abo mazi suma djangûna a yozi magomba kur andaga mazi d’a deid’a, d’oze kur andaga mazi d’a god’a, 47 le azi djib’er wa kuruzi yam andaga d’a a izi magomba kuad’a, le a tcheneng wa ala: Ami tchilami yam zla manga, ami lami tchod’a, ami lami ni sun nda ata yat tuo d’a, 48 le azi hulongî geveng ki hur ma tuna ki muzugazi tu kur andaga d’a a izi magomba kura ala ang vat hurung ngei kaziya, le azi mbut irazi yam andaga d’a ang hat mabuyozi ngolo kazì ma ngol ma ang manam ma an mining gonga kuana á tchenengû ni, 49 ang ma sä kaka akulo ata yima ang nga kaka kuana, ang hum tchen mazi d’a hud’a, ang le ki sed’ezi ata lovot ta d’ingêra, 50 ang vat hurung ngei kazi yam tcho d’a azi langzid’a ki tchila mazid’a, ang ar mazi suma djangûna a wazi hohowoziya. 51 Kayam azi ni sum mangâ, azi ni mangâ adjeu dei kid’a ang buzuguzï woi kur ambas sa Ezipte-d’id’a; nambas sa ang yozï woi kur d’igi ang yozi naduk aku d’a bibiliud’a na d’a.
52 Salad’a Ma didina, ang mal irang ngeyo, ang hum tchen manda ki tchenda hi sum mangîd’a a nga tcheneng ini ata yima lara ge ma ami nga tchenengâ. 53 Ni ang ba, manami aduk suma á mbud’umi sum mangâ d’igi ang de woi mazong mangâ Moise na ata yima ang buzugï abuyomi ngolo woi kur ambas sa Ezipte-d’ina!
Salomon mi tchen Alona ala mi b’e vunam yam suma
54 Kid’a Salomon nga mi tchen Ma didina ki hud’id’a, mi ni grifa kä avok yima ngal ahle suma ngat buzuna, abomî yod’a akulo hur alona. Kid’a vunam dap tchendid’a, mi hulong tchol akulo. 55 Mi tchol akulo, mi b’e vunam yam Israel suma a nga tokina pet ki delem akulo ala:
56 An le mersi mi Ma didina Alona ma he yima tuk tad’a mi mam suma Israel-lâ d’igi mam djin vunam avok dei na na. Kayam ndata, mi nda’î vun vun ma djin ma djivi ma mam djinim kazong mama Moise-sâ pet. 57 Ki tchetchemba, an nga ni tchen Ma didina Alo meina mi kak ki sed’ei d’igi mi kak kabuyoi ngolo na, mi arei woi d’uo mi na, mi noyoî woi d’uo mi. 58 Ar mi mal lei djib’er meid’a woi á tit kur min mamba, ar mi gei yei kä ad’u vun ma he mama ki gat mam mba teteng nga mi hat mabuyoi ngolod’a. 59 Ar Ma didina Alo meina mi djib’er yam tchen nda an tchenemba andjege ki faleya, ar mi le ki an azong mama ki agi sum mama ata lovot ta d’ingêra burâ ki burâ mi. 60 Hina wani, suma yam andagad’ina pet a mba wala Ma didina tu nAlona; ma ding ma d’igi mam na na nga d’i. 61 Ar agi kagagi suma d’engzengâ avok Ma didina Alo meina, ar agi gagi yagi kä ad’u gat mamba ki vun mam ma hed’a d’igi agi nga lagi ini na.
A hahle suma ngat buzuna mi Ma didina
(Gol 2 Sun hAm 7.4-10)62 Amulâ Salomon ki Israel-lâ pet suma a nga ki sed’ema a hahle suma ngat buzuna mi Ma didina. 63 Amulâ mi ngat amuzleina buzuna ni 22.000 kaho’â 120.000 á le darigïd’a ki Ma didina á tin gong nga kud’ora hi Ma didinid’a irat vat mi. 64 Kur bur máma amulâ Salomon mi tin atrang nga avun gonga hi Ma didinina ped’eta irat vad’u, mi he he d’a hawa d’a ngala, mi he he d’a hawa d’a afuta ki he d’a hawa d’a mbulâ á le darigïd’a ki Ma didina ata yi máma, kayam yima ngal ahle suma ngat buzu ma kawei ma hleu ma avok Ma didinina, mi ndak nga yam ahle ndazina pet ti. 65 Ata yi máma amulâ Salomon mi le vun tilâ hi Zlub’ud’ina zlapa ki Israel suma ablau suma mimiyâk suma a nga tokina. Azi ni suma a tcholï abo ma Hamat-na ki suma a tcholï avun toliyon nda Ezipte-d’ina mi. A le vun til máma avok Ma didina burâ kid’iziya. Bugola, a le vun tilâ kua gak burâ kid’iziya d’ei. 66 Kur bur ma klavandina, amulâ mi tchuk suma avo hataziya. Azi mba, a gum depa, a i avo hatazi ki furîd’a. Tazi lazi djivid’a yam djivi d’a Ma didina mi lat kazong mama David ki mam suma Israel-lîd’a mi.
© Azumeina Bible © Alliance Biblique du Tchad, 1999.