Buna beet Allah
1 Wa l-malik Suleymaan bada buna beet Allah be 480 sana baʼad marigiin Bani Israaʼiil min balad Masir. Wa da fi l-sana al-raabʼe hana hukmah fi Bani Israaʼiil wa fi l-chahar al-usmah Ziyu wa hu al-chahar al-taani hana l-sana. 2 Wa l-beet al-Suleymaan banaah le Allah da tuulah 60 duraaʼ wa urdah 20 duraaʼ wa tuulah foog kamaan 30 duraaʼ. 3 Wa giddaam beet Allah, fiyah khurfa hana madkhal al-urdaha 20 duraaʼ maʼa urd al-beet sawa wa tuulha 10 duraaʼ giddaam al-beet. 4 Wa l-beet da rakkabo leyah chabaabiik wa saddoohum be hadiid madfuur.
5 Wa bano buyuut barra fi tuul al-durdur hana l-bakaan al-mukhaddas wa l-bakaan al-mukhaddas marra waahid. 6 Wa l-gasir al-tihtaani urdah 5 duraaʼ wa l-ustaani urdah 6 duraaʼ wa l-taalit urdah 7 duraaʼ achaan durdur hana beet Allah ma indah nafs al-tukhun fi kulla tuulah foog. Wa tukhnah ma mutasaawi fi ayyi gasir. Wa be da, al-maraadiis al-yisabbutu al-beet ma yadkhulu fi l-durdur hana beet Allah.
7 Wa l-buna hana beet Allah da sawwooh be hujaar mujahhaziin al-gataʼoohum gubbaal. Wa be da, ma binsamiʼ daribiin hana mitraga wa la faas wa la aala aakhara hana hadiid fi lubb beet Allah wakit gaaʼidiin yabnuuh.
8 Wa l-baab al-yadkhulu beyah al-gasir al-ustaani gaaʼid be nuss al-zeene hana beet Allah. Wa yarkabo fi l-gasir al-ustaani da be ataba wa min hinaak, yarkabo battaan fi l-gasir al-foogaani.
9 Wa baʼad Suleymaan kammal buna beet Allah, khatta leyah maraadiis hana arz wa sadda raasah be khachab. 10 Wa bana al-buyuut barra fi tuul al-durdur hana l-beet al-mukhaddas wa ayyi beet tuulah 5 duraaʼ wa lammaahum maʼa durdur al-beet al-mukhaddas be hatab al-arz.
11 Wa Allah hajja le Suleymaan wa gaal : 12 «Daahu inta gaaʼid tabni leyi al-beet da. Wa kan tamchi hasab gawaaniini wa titaabiʼ churuuti wa tahfad wasiiyaati wa titabbighum, khalaas ana nihaggig al-kalaam al-gultah fi chaanak wa da l-kalaam al-gultah le abuuk Dawuud. 13 Wa ana naskun fi lubb chaʼabi Bani Israaʼiil wa abadan ma nikhalliihum.»
Jammiliin lubb beet Allah
14 Wa baʼad kammal buna beet Allah, Suleymaan 15 sadda kulla daakhal al-beet min tihit lahaddi foog be khachab al-arz. Wa turaabah kula saddaah be khachab al-sarwi. 16 Wa fi lubb al-beet daakhal, bana khurfa khaassa wa da l-bakaan al-mukhaddas marra waahid. Tuulah yisaawi 20 duraaʼ wa saddaah be khachab al-arz min tihit lahaddi foog.
17 Wa l-bakaan al-faddal min al-khurfa al-kabiire hana beet Allah gaaʼid giddaam al-bakaan al-mukhaddas marra waahid wa tuulah yisaawi 40 duraaʼ. 18 Wa khachab al-arz al-saddo beyah al-bakaan al-mukhaddas min daakhal, nagacho foogah suwar hana bukhas wa zuhuur mufattahiin. Wa saddo kulla l-bakaan al-mukhaddas da be khachab al-arz. Wa be da, hajar waahid kula ma binchaaf.
19 Wa daakhal beet Allah, Suleymaan bana al-bakaan al-mukhaddas marra waahid da le yukhuttu foogah sanduug muʼaahadat Allah. 20 Wa l-bakaan al-mukhaddas marra waahid tuulah 20 duraaʼ wa urdah 20 duraaʼ wa tuulah foog kula 20 duraaʼ. Wa Suleymaan masah lubbah be dahab saafi. Wa sawwa mukhbar kula min hatab al-arz wa masahah be dahab. 21 Wa Suleymaan masah lubb al-beet da be dahab saafi wa allag salaasil hana dahab giddaam al-bakaan al-mukhaddas marra waahid al-mamsuuh be dahab. 22 Wa khalaas be da, hu masah be dahab saafi kulla l-beet wa l-mukhbar al-khattaah giddaam al-bakaan al-mukhaddas marra waahid.
23 Wa fi lubb al-bakaan al-mukhaddas marra waahid, sanaʼ tamaasiil hana makhluugiin samaawiyiin itneen be hatab al-zaytuun. Wa ayyi waahid tuulah foog 10 duraaʼ. 24 Wa ayyi makhluug samaawi indah janaahe itneen. Wa tuul al-jinh al-waahid 5 duraaʼ wa l-jinh al-aakhar kula tuulah 5 duraaʼ. Wa min taraf jinhah al-waahid le jinhah al-aakhar, tuulah 10 duraaʼ. 25 Wa tuul al-makhluugiin al-samaawiyiin al-itneen dool sawa sawa yaʼni 10 duraaʼ ayyi waahid. Wa chakilhum kula waahid. 26 Wa ayyi waahid min al-makhluugiin al-samaawiyiin dool tuulah foog 10 duraaʼ. 27 Wa Suleymaan khatta al-makhluugiin al-samaawiyiin dool daakhal fi lubb al-bakaan al-mukhaddas marra waahid. Wa l-makhluugiin al-samaawiyiin dool mumattitiin janaaheehum wa jinh hana l-makhluug al-samaawi al-waahid yilammis al-durdur be hini wa jinh hana l-makhluug al-samaawi al-aakhar yilammis al-durdur be hinaak. Wa misil da, janaaheehum al-aakhariin kamaan laammiin sawa fi ust al-beet, jinh maʼa jinh. 28 Wa l-tamaasiil hana l-makhluugiin al-samaawiyiin al-itneen dool, masahaahum be dahab.
29 Wa fi kulla l-daraadir al-daakhal hana l-khuraf al-itneen hana beet Allah, nagach suwar hana makhluugiin samaawiyiin wa chadar nakhal wa zuhuur mufattahiin. 30 Wa hu masah ard al-khuraf al-itneen dool be dahab. 31 Wa fi madkhal al-bakaan al-mukhaddas marra waahid, sawwa baab abdalfiteen be hatab al-zaytuun. Wa l-hatab al-yirakkubu foogah al-baab da, tuulah yisaawi al-khumus hana l-durdur. 32 Wa l-biibaan al-itneen hana l-baab abdalfiteen dool, sawwaahum be hatab al-zaytuun. Wa nagach fooghum suwar hana makhluugiin samaawiyiin wa chadar nakhal wa zuhuur mufattahiin wa masahaahum be dahab. Al-makhluugiin al-samaawiyiin wa l-nakhal kulluhum ke masahaahum be dahab.
33 Wa sawwa nafs al-cheyy le l-baab hana madkhal beet Allah. Wa l-hatab al-yirakkubu foogah al-baab da sawwaah be hatab al-zaytuun wa tuulah yisaawi al-rubuʼ hana l-durdur. 34 Wa sawwa biibaan itneen be hatab al-sarwi al-induhum rubaat ambeenaathum wa l-waahid yintabig fi l-aakhar. 35 Wa fi l-biibaan dool, nagach suwar hana makhluugiin samaawiyiin wa chadar nakhal wa zuhuur mufattahiin wa masahaahum be dahab.
36 Wa l-fadaay al-dakhlaaniiye, hawwagha be talaata roog hana hajar manguuch. Wa fi raas al-talaata roog hana hajar, khatta roog waahid hana hatab al-arz. 37 Wa asaas beet Allah, khattooh fi l-sana al-raabʼe hana hukum Suleymaan fi l-chahar al-usmah Ziyu. 38 Wa fi sanit 11 hana hukmah fi l-chahar al-usmah Buul yaʼni fi l-chahar al-taamin, buna hana l-beet da kammal marra waahid hasab al-waajib leyah. Wa Suleymaan bana al-beet da fi muddit sabʼa sana.
Salomon mi min gong nga kud’ora hAlonid’a
(Gol 2 Sun hAm 3.1-14)1 Salomon mi tin ad’u min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ni kur biza d’a 480 bugol la Israel-lâ a buzuk kei kur Ezipte-d’a; ni kur biza d’a fid’i d’a Salomon mi kak amula yam Israel-lîd’a. Mi tin ad’u sunda ni kur til ma Zif-fâ, nala, til ma mbàna hi biza ndatina. 2 Gong nga amulâ Salomon mi minit mi Ma didina á kud’uromba, fiyagat ni metred’a dok hindi, bubuwat ni metred’a dogo, fiyagat ta akulod’a ni metred’a dogo yam vahl mi. 3 Gong nga avunata bubuwat ni metred’a dogo d’igi gonga bubuwat na; hurut ma krovona ni metred’a vahl mi. 4 Amulâ mi min fenetred’a hi gong ndatid’a kaguna, a dugut ni ki kawei ma iram ndjâna. 5 Mi min gongîyo suma yam ndrozina akulona hindi, huyok gong nga ngola abo hî abo hî nguyut tei d’uhl. 6 Gong nga kä ad’ud’a bubuwat ni metred’a mbà ki nusa, d’a kat akulod’a bubuwat ni metred’a hindi, d’a akulo kat á hindid’a ni metred’a hindi ki nusa, kayam gulumun ma a minim huyok gong nga ngol la kud’ora hAlonid’ina bubuwam nga nabo tam tu d’i. Ma ad’u kä na mi kal ma akulo kam á mbàd’ina nde, ma mbàna mi kal ma akulo kam á hindina nde mi, kayam aguna mi do ata gulumuna hi gong nga ngolina, wani mi kal kur ri. 7 Ata yima a nga min gong nga kud’or ndatina, a minit ni kahina d’a a minit tcheta woi adjeu panga, ang nga hum tumba hi martonid’a d’oze kad’a handjetnid’a d’oze tumba hi vama kawei ma ding tu d’uo mi.
8 Gong nga ad’u kä d’a vunat ma kala nabo ma ndjufâ hi gong nga ngolina. A min yima djaka á i kur gong nga kat akulod’a nadugu, a le d’a hindid’a ni hina mi. 9 Kid’a abom dap gong ndata mindid’a, a ndja agu sedrena akulo kad’u. 10 Gongîyo suma a minizi huyok gong nga kud’orina d’a lara pî, fiyagat ta akulod’a ni metred’a mbà ki nusa, agu sedre ma katna mi ka’î yam dalalâ hi gong nga ngolina.
11 Ma didina mi de mi Salomon ala: 12 Ang nga min gong nga wanda mi anu. Le ang nga tit kur gat man nda teteng nga an hangzid’a, le ang nga ge yang kä ad’u vun man ma hed’a pet mi ni, an mba ni ndak vun vun ma djin ma an djinim kang ata yima an de zlad’a kabung David-na. 13 An mba ni kak kur gong nga wanda aduk Israel-lâ, an mba ni ar man suma Israel-lâ woi d’i.
D’udjo d’a teteng nga krovo kur gongid’a
(Gol 2 Sun hAm 3.8-14)14 Ata yima azi dap sunda hi gong nga kud’ora hAlonid’id’a d’igi Salomon mi hazi vuna na na, 15 mi ndja agu sedrena huyok gonga krovo ad’u kä dei gak akulo, mi ndja agu siprena kä kurut pet mi. 16 Mi ndja agu sedrena huyok gong nga a minit sä a zut kur gong nga ngolid’a, agu máma fiyagam mba akulod’a ti ni metred’a dogo, mi minit hurut ma krovo ma a yum ala Yima a tinim iram vam ma kal teglesâ na. 17 Gonga nga ngol la sä yam mba zandu’â nga kuad’a, fiyagat ni metred’a dok mbà. 18 Agu ma krovo kur gongina a d’udjomî kahlena teteng, nala, vuta hanguveina ki b’o d’a woi mbumbuyîd’a. A duk agu sedrena yam kä woi pet, kayam sa mi wahinad’a woi d’i. 19 Mi min hur gong nga sä a zut ndata á tin zandu’â hi Ma didinina kua. 20-21 Yi máma fiyagamî metred’a dogo, bubuwamî metred’a dogo, fiyagam mba akulod’a ni metred’a dogo mi. Mi gulud’umî ki lor ra bei zozota ba d’a, mi gulut ki hur gonga pet mi. Vun ma kala hi yi mámina, mi tchuk erdje ma lora kua. Mi min yima ngal dubang ma his ma djivid’ina kagu sedrena, mi gulud’um ki lora mi. 22 Gonga nga kud’ora ki ngolot pet mi gulud’ut ni ki lora, mi gulut yima ngal dubang ma his djivid’a ma nga avun gong nga zandu’â nga kuad’ina ni ki lora mi.
23 Mi min agu olif ma abageina tcherebêna mbà á tcholozi kur gong nga zandu’â mi nga kuad’a; fiyagazi d’a akulod’a ni metred’a vavahl. 24 Ma avo’â gigingâm fiyagamî metred’a mbà ki nusa, dabid’a hi giging ma lara pî ni metred’a vavahl. 25 Ma mbàna ni metred’a vahl mi; min mamba ni dedege d’igi ma avo’â na mi. 26 Ma lara pî fiyagam mba akulod’a ni metred’a vavahl. 27 Salomon mi tchol tcherebêna kur gong nga zandu’â mi nga kuad’a. Gigingâzi nga ganga woyo, kayam giging ma avo’â mi do gonga, giging ma mbàna mi do gonga abo hî mi, giging ma mbà hina, mi ngruf hur gonga d’ad’ar yam yi máma mi. 28 Salomon mi gulut tcherebê suma mbà ndazina ni ki lora.
29 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a mbumbuyîd’a kur gong nga kud’ora hurut ma mbàna. 30 Mi gulut agu ma kä hur gong nga kud’ora hurut ma mbà máma ni ki lora mi.
31 Mi le vun gong nga zandu’â mi nga kuad’a ni ki bap ma a malam abo hî abo hî na kagu olif ma abageina. 32 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a woi mbumbuyîd’a ata bap ma mbà ma avun gongina, mi gulud’umî ki lora. 33 Mi le vun gong nga ngola, ni kagu olif ma abageina na mi. 34 Agu ma mbà ma b’al bapma atama nagu siprena. 35 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a mbumbuyîd’a kua, mi gulud’uzi ni ki lora mi.
36 Mi min atranga avun gong nga ngola kahinad’a a tched’eta djirdid’a hindi, mi gägu sedre ma bebed’e ma aduburo’â kat mi.
37 Salomon mi le bizad’a fid’i kur amula tua ba, mi gäd’u gong nga kud’ora hi Ma didinid’a kur til ma Zif-fâ. 38 Mi dabat minda pepet ni kur biza d’a dogo yam tu d’a mam tamulid’a ni kur til ma Bul-lâ, nala, til ma klavandina; mi le bizad’a kid’iziya atat á minda.
