Al-safar al-gaasi be l-bahar
1 Fastus kharrar achaan namchu fi balad Itaaliya be l-bahar. Wa naada masʼuul askari waahid usmah Yuuliyus min al-gisim al-sultaani wa amarah achaan yahris Buulus wa l-masaajiin al-aakhariin fi l-safar. 2 Wa rikibna fi safiina hana hillit Adraamiit al-tidoor tamchi le hillaal waahidiin fi khachum al-bahar hana balad Aasiya wa khalaas macheena. Wa Aristaarkus al-Magiduuni min madiinat Tasaluuniiki kula saafar maʼaana.
3 Wa ambaakir, lihigna hillit Seeda wa gaʼadna chiyya. Wa Yuuliyus sawwa zeen le Buulus wa antaah izin achaan yamchi fi l-hille wa yisallim rufgaanah wa yalga minhum al-cheyy al-bidoorah. 4 Wa rikibna battaan wa l-safiina gammat min Seeda. Wa l-riih gaaʼide tusuug min al-kharib wa wajjaho al-safiina fi l-jaanib al-sabhaani hana jaziirat Khubrus achaan al-jaziira tidaarigna min al-riih. 5 Wa wakit chaggeena al-bahar al-gaaʼid jamb Kilikiiya wa Bamfiiliya, wisilna fi hillit Miira al-gaaʼide fi balad Leekiiya. 6 Wa hinaak masʼuul al-askar ligi safiina jaaye min al-Iskandariiya wa tidoor tamchi fi Itaaliya wa rakkabaana foogha.
7 Wa muddit ayyaam, ma gidirna namchu ajala achaan al-derib bigi gaasi le l-safiina. Garrabna le hillit Kiniidus wa laakin al-riih tusuug chadiid min al-kharib wa ma khallatna nanzulu foogha. Wa khalaas wajjaho al-safiina fi l-jaanib al-junuubi hana jaziirat Kiriit achaan al-jaziira tidaarigna min al-riih. Wa macheena jamb hajar usmah Raas Salmuuni. 8 Wa be taʼab, lihigna al-bakaan al-usmah al-Muwaani al-Jamiile al-gaaʼid gariib le hillit Lisaaya. 9 Wa min gammeena lahaddi l-bakaan da, al-safar tawwal bilheen wa bigi al-wakit al-gaasi le l-safar be l-bahar wa yoom siyaam hana l-Yahuud kula faat khalaas. Wa Buulus gamma hajja le naas al-safiina. 10 Wa gaal : «Ya l-akhwaan, ana chift haalitna. Wa fi fikri ana, kan namchu giddaam, akiid al-safar yabga leena gaasi marra waahid. Ma tiwadduru al-safiina wa chuhnitha bas laakin aniina kullina numuutu.»
11 Laakin masʼuul al-askar simiʼ kalaam al-sawwaag wa kalaam siid al-safiina wa ma simiʼ kalaam Buulus. 12 Wa dawwaro yalgo bakaan haadi achaan yagoodu foogah lahaddi l-chite yikammil wa l-bakaan al-safiina gaaʼide foogah ma muwaafig. Wa naas katiiriin gaalo yabga leehum akheer kan yamchu giddaam wa yijaahudu achaan yalhago hillit Fiiniks wa yagoodu foogha. Fiiniks gaaʼide fi jaziirat Kiriit wa indaha khachum bahar adiil ma faatih le l-riih, illa fi garn al-munchaakh le l-kharib wa fi garn al-wati le l-kharib.
13 Wa wakit riih khafiife badat tusuug min al-wati, naas al-safiina gaalo yagdaro yamchu giddaam misil dawwaro. Wa jabado foog witid hana l-safiina wa macho giddaam. Wa ma macho fi ust al-bahar laakin taabaʼo taraf al-jaziira. 14 Laakin baʼad chiyya bas, riih chadiide bilheen gammat ajala wa saagat foogna min al-jaziira min garn al-munchaakh le l-sabaah. 15 Wa l-riih chaalat al-safiina wa ma gidro yigabbuluuha. Wa khalaas khallo al-riih waddat al-safiina giddaam.
16 Al-riih lazzatna gariib le l-jaanib al-wati hana jaziira sakhayre usumha Kuuda al-daaragatna chiyya min al-riih. Wa fi l-bakaan da, be taʼab chadiid gidirna nisabbutu al-markaba. 17 Wa jabadooha wa dassooha fi l-safiina wa baʼad da, gammo lawlawo al-safiina be habil gawi achaan ma tinchagga. Wa humman khaayfiin kadar al-riih tidoor tilizzaha lahaddi tutugg fi l-bakaan al-aali al-gaaʼid gariib le balad Liibiya wa jaahado achaan yikhaffufu jari hana l-safiina. Laakin al-riih gaaʼide tiwaddiiha giddaam ajala.
18 Wa ambaakir, al-riih wa l-challaal gaaʼidiin yihizzu al-safiina chadiid wa khaddaamiin al-safiina gammo yidaffugu al-chuhna fi l-bahar achaan al-safiina tabga khafiife. 19 Wa l-yoom al-taalit, humman zaathum chaalo khumaamhum al-bakhdumu beyah fi l-safiina wa daffagooh fi l-bahar. 20 Wa min muddit ayyaam, ma chifna al-harraay wa la l-nujuum wa l-riih tusuug be chidde lahaddi waddarna achamna fi l-haya.
21 Min mudda tawiile, al-naas al-fi l-safiina ma akalo. Wa yoom waahid, Buulus gamma hajja leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, kan awwal simiʼtu kalaami wa gaʼadtu fi Kiriit, ma fi cheyy yatlaf wa la yiwaddir leeku. 22 Laakin hassaʼ nuguul leeku chiddu heelku ! Naadum waahid minku ma yiwaddir illa l-safiina wiheedha tiwaddir. 23 Fi leele di, Allah al-ana naʼabudah wa ana hanaayah hu bas, hu rassal leyi waahid min malaaʼikatah. Wa l-malak ja wagaf fi jambi 24 wa gaal : ‹Ya Buulus, ma takhaaf. Laabudda tagiif giddaam sultaan al-Roomaaniyiin. Wa Allah antaak al-cheyy al-talabtah minnah. Ma fi naadum min al-naas al-musaafiriin maʼaak yumuut.› 25 Achaan da, ya l-akhwaan, chiddu heelku. Ana muʼmin be Allah wa kalaamah wa kulla cheyy al-gaalah leyi yabga. 26 Laakin al-safiina waajib tutugg fi turaab hana jaziira waahide.»
27 Wa usbuuʼeen min futna min jaziirat Kiriit, al-riih gaaʼide tilizzina giddaam fi ust al-bahar al-Abyad. Wa fi ust al-leel, khaddaamiin al-safiina irfo garrabna le l-turaab. 28 Wa gaawaso al-almi be habil wa ligooh 20 raajil. Wa baʼadeen battaan gaawasooh wa ligooh 15 raajil. 29 Wa l-khaddaamiin khaayfiin achaan fi fikirhum, al-riih tilizz al-safiina fi l-hujaar al-gaaʼidiin fi taraf al-jaziira wa tikassirha marra waahid. Achaan da, nazzalo arbaʼa wutaad wara le ma namchu giddaam ajala. Wa guluubhum muʼallagiin wa gaaʼidiin yarjo al-wata tasbih achaan yichiifu al-bakaan al-gaaʼidiin foogah.
30 Wa l-khaddaamiin dawwaro yinbalsu min al-safiina wa dallo al-markaba fi raas al-almi. Wa gaalo leena humman yidooru yarbutu al-safiina be witid giddaam. 31 Laakin Buulus hajja le l-askar wa le masʼuulhum wa gaal : «Kan al-rujaal dool ma yagoodu maʼaana fi l-safiina, intu ma tanjo.»
32 Wa tawwaali, al-askar gataʼo hubaal hana l-markaba wa khallooha faatat min al-safiina. 33 Wa gariib al-sabaah, Buulus talab minhum kulluhum yaakulu wa gaal : «Min 14 yoom, intu taʼbaaniin wa ma akaltu. 34 Wa hassaʼ natlub minku taakulu wa talgo gudra achaan tanjo. Kulluku tanjo wa suufaay waahide min raas waahid minku kula ma tiwaddir !»
35 Wa baʼad hu gaal al-kalaam da, hu chaal khubza wa chakar Allah giddaam kulla l-naas wa kasaraaha wa gamma akal minha. 36 Wa guluubhum ragado wa kulluhum gammo akalo. 37 Wa adad al-naas al-gaaʼidiin fi l-safiina 276. 38 Wa wakit chibʼo, daffago fi l-bahar al-gameh al-gaaʼid fi lubb al-safiina achaan tabga khafiife.
39 Wa wakit al-wata asbahat, chaafo al-bakaan al-wislo foogah laakin ma irfooh. Wa chaafo khachum al-bahar indah ramla. Wa kharraro yiwajjuhu al-safiina ale l-ramla di achaan yiwaggufuuha. 40 Wa gataʼo hubaal al-wutaad wa l-wutaad daffago fi l-bahar. Wa fartago al-iidaan al-yiwaddu al-safiina fi deribha wa fartago al-chiraaʼ al-giddaami achaan al-riih tilizz al-safiina fi ramla hana khachum al-bahar. 41 Laakin al-safiina antaggat fi bakaan aali, tihit al-almi. Wa nussaha al-giddaami wihil marra waahid fi l-ramla. Wa l-challaal al-chadiid gaaʼid yudugg al-nuss al-warraani wa bada yikassirha.
42 Al-askar dawwaro yaktulu al-masaajiin achaan naadum minhum ma yiʼarrid fi l-almi. 43 Laakin masʼuul al-askar dawwar yinajji Buulus minhum wa dahar al-askar ma yaktulu naadum. Wa anta izin le ayyi naadum al-yagdar yuʼuum achaan yunutt fi l-bahar wa yalhag khachum al-bahar. 44 Wa baʼadeen, anta izin le l-naas al-aakhariin achaan yamsuku khachab walla uud min hatab al-safiina al-gaaʼide tinkasir wa yuʼuumu beyah waraahum. Wa khalaas, ayyi naadum minnina wisil fi l-jaziira be l-aafe.
A sun Paul avo Rom
1 Kid’a azi nga huruzi á sunumi ki batod’a á i yam andaga d’a Itali-d’id’a, a he Paul azi ki suma dangei suma dingâ abo ma ngol ma azigarâ abom kisâ, simiyêm ala Juliyus, ni ma ad’u adesâ hi Romê-na ma a yum ala Adesâ hi Sesar-râ na mi. 2 Ami djagami kur bato d’a Adramit-ta, ni d’a nga d’i i kur azina teteng yam andaga d’a Asi-d’id’a. Aristarik ma Tasalonik ma Maseduwan-na, mi nga ki sed’emi mi. 3 Tcha ndjivinda ami mbami sä Sidon. Juliyus mi le Paul djivid’a, mi aram mi i gen buniyôma ala azi ndjunumu. 4 Ami tcholomi ata yi máma, ami imi avun gongôd’id’a hi til la Sipre-d’a, kayam simetna nga mi lami heî. 5 Kid’a ami djagami alum ma ngol ma go ki Silisi ki Pamfili-na djaka, ami mbami Mira yam andaga d’a Lisi-d’a. 6 Ata yi máma, ma ngol ma azigarâ abom kisâ, mi fe bato d’a Alezandri d’a nga d’i i Itali-d’a, mi tchugumi kurud’u.
7 Ami nga tid’imi lalam burâ ngola. Ni ki ndaka tua ba, ami mbami go ki azì ma Sinide-na. Ata yima simetna d’elemi á imi avo’â, ami tid’imi navun gongôd’id’a hi til la Kret ta go ki Salmone-d’a. 8 Ad’enga heî ki sed’emi á tid’imi avun gongôd’id’a, ami mbami ata yima ding ma a yum ala Hor ra djivid’a na go kazì ma ngol ma Lase-na.
9 Kid’a yina mi kalami ngolid’a, tit ta aduk mbinid’a ti mbut ni vama matna, kayam bur ma d’el tad’a bei te tena kal wa. Kayam ndata, Paul mi gad’azi ala: 10 Agi suma, an wala tit ta aduk mbinid’a ti mbut ni vama matna, nga ni batod’a kahle suma kurutna hol ba, a mba ba woi d’i, wani ki ei teid’a mi. 11 Wani ma ngol ma azigarâ abom kisâ mi hum ma djang batod’a ki sala batod’a kal zla d’a Paul mi data. 12 Kayam yima tchol bato máma mi nga djivid’a á kak kua vun simetna d’i, suma dingâ ablaud’a a ndjak vunazi á id’a, a djib’er ala dam azi mba tcha sä Fenis ata yima tchol bato ma Kret ma vunam abo ma fladegena kabo ma sutna, vunam abo ma fladegena kabo ma norâ mi na á kak kua vun simetna zi ge?
Babar ma kur alum ma ngolîna
13 Ata yima simet ma sutna nga sir lalama, azi djib’er ala azi fe wa vama azi minima. Azi pat kawei ma ve batod’a kä na akulo, a nga tit go ki vun gongôd’i d’a Kret-ta. 14 Wani bugol ndjö, babar ma ngol ma a yum ala Eurakilongâ mi tcholï yam tila abo ma norâ, nga mi sir kamiya. 15 Kid’a babarâ mi ve batod’id’a, ti nga kad’enga á i adigam mbi. Kayam ndata, ami arami babarâ nga mi imiya. 16 Kid’a ami nga kalami gen til la gor ra a yat ala Kloda-d’a, ni ki ndaka ba, ami tanami alum mba gora akulo. 17 Kid’a azi tan alumba akulo yam batod’a tanda, a djin batod’a ki ziyona kayam ti sira ngingring. Azi le mandarâ ala babarâ mba mi izi yam lesâ avun alum ma ngol ma Libi-na. Hina, azi fok barud’a hi batod’id’a kä á ar babarâ mi iziya. 18 Kid’a babarâ nga mi lami ngola heîd’a, tcha ndjivinda azi nde tchuk ahle suma kur batod’ina woi aduk mbina. 19 Kur bur ma hindina, azi pat ahlena hi batod’ina, a tchuguzi woi kaboziya. 20 Kid’a burâ ngola ami wami nga afata d’oze tchitchiud’a d’uo abo babar ma bibik ma nga laminid’a, ami djib’eremi ala ami bami ni woyo.
21 Kid’a azi le burâ ngola bei te tenid’a, Paul mi tchol akulo adigaziya, mi dazi ala: Agi suma, ladjï agi humun avok kid’a agi bei tchologi woi kur Kret-ta ni, ei nga fei ndaka hina d’i, ahlena nga ba woi hina d’uo mi. 22 Ki tchetchemba, an nga ni dagiya, agi vagi tagiya, kayam sa adigagi tu pî mba mi ba woi d’i, ni batod’a hol ba, mba d’i ba woyo. 23 Kayam kama andjege, malaikana hAlo man ma an nga ni lum sundina, mi tchol gevenu, 24 mi dan ala: Paul, ar ang le mandar ri; mbeî ang mba tchol avok ma te yamba Sesar. Alona, kur djivi mam mba kanga, nga mi ngom arid’a hi suma a nga tit ki sed’engâ pet mi. 25 Kayam ndata, agi buniyôna, agi vagi tagiya, an tin hurun yam Alona ala vama mi dandjina mba mi le. 26 Wani ei mba tchugï yam tila tu.
27 Kur andjege d’a dogo yam fid’id’a, ata yima babarâ nga mi tchami tata hur alum ma Mediterane-nina, go kandjege dangâla, suma djang batod’a a djib’er ala ami mba wa go kandaga d’a dinga. 28 Azi nga mbina fiyagam mba kä d’a, a fe ngad’a metred’a dok hindi yam kid’iziya. A hut avok hina nde, a nga kua, a fe ngad’a metred’a dok mbà yam klavandi. 29 Azi le mandarâ ala a mba dap ata ahinad’a. A tchuk kawei ma fid’i ma ve batod’a kä na kä andjau batod’a, a nga djup yima fod’a. 30 Wani suma djang batod’a a nga hal lovota á ringâ, azi ar alum mba gora kä aduk mbina. Azi nga le d’igi a tchu’î kawei ma ve batod’a kä na kä avorozi na. 31 Wani Paul mi de mi azigar ma ngolâ ki azigar mama ala: Le suma wana a nga kur batod’a d’uo ni, agi ndak á sud’ugi d’uo mi. 32 Kayam ndata, azigarâ a ngat ziyo alumba, a arat ti nde kä aduk mbina.
33 Kid’a yina mi ar go á fod’id’a, Paul mi dazi ala: Agi pet tagi tena, ini ni bur ma dogo yam fid’i ma agi nga djubugi vama mba mi mba kagina. Agi tagi nga va d’i. 34 Kayam ndata, an nga ni tchenegiya, djivid’a agi tagiya, kayam agi fagi ad’enga á sud’ugi tagiya, kayam tumusa yam sa adigagi tu pî mba d’i ba woi d’i. 35 Kid’a mi de zla ndata dad’a, mi hlavungôna, mi le mersi mAlona avorozi pet, mi mbrugum kä, mi nde ted’a. 36 Ata yi máma, azi pet a ve huruziya, a te mi. 37 Ami suma kur batod’ina pet ni kikis mbà yam dok kid’iziya yam karagaya. 38 Kid’a azi te hop dad’a, a tchuk awuna woi aduk mbina, kayam batod’a ar afefeta.
Kusa hi batod’id’a
39 Kid’a yina mi fo dad’a, suma djang batod’a a we nga andagad’a d’i, wani azi we hor ra dinga avun lesâ. Azi djib’er ala le ndaga ni, azi i tin batod’a kua. 40 Azi but kawei ma ve batod’a kä na woyo, a aram sä kä aduk mbina. Azi but vama d’op batod’a woyo, a hle barud’a hi batod’id’a akulo aduk simetna, a i yam lesâ. 41 Kid’a azi mbaza ata yima lesâ yam graka halumid’a, bato d’a atchinat rot kä aduk lesâ. Atchinat ndak á giget ti, wani andjau batod’a nde kusa abo abil ma ngolâ.
42 Azigarâ a ndjak vunazi á tchi suma dangeina woyo, kayam sa adigazi mi nus á sut tam mbi. 43 Wani ma ngol ma azigarâ abom kisâ mi min á sut Paul, mi d’elezi yam nga hur mazina. Mi he vuna mi suma we nusina ala a tchuk tazi kä avok aduk mbina, a i ata yima sod’a. 44 Suma a arâ a kak yam agu ma tcheta, suma dingâ yam ahlena hi batod’ina. Hina, suma pet a djak sä woi ki lafiya d’a.
