Irmiya kallam 23 sana bala natiija
1 Wa fi l-sana al-raabʼe hana hukum Yahuuyakhim wileed Yuuchiiya malik Yahuuza, Allah hajja le Irmiya kalaam bukhuss kulla chaʼab Yahuuza. Wa da fi awwal sana hana hukum Nabuukhadnasar malik Baabil. 2 Wa l-kalaam da, al-nabi Irmiya hajja beyah le kulla naas Yahuuza wa kulla sukkaan Madiinat al-Khudus. Wa hu gaal : 3 «Min sanit 13 hana hukum Yuuchiiya wileed Aamuun malik Yahuuza lahaddi l-yoom da, wa da fi muddit 23 sana, Allah gaaʼid yihajji leyi. Wa ana daayman gaaʼid nihajji leeku wa laakin intu abeetu ma tasmaʼooni ! 4 Wa daayman Allah rassal leeku kulla abiidah al-anbiya wa intu abeetu ma khatteetu adaanku le tasmaʼoohum. 5 Wa be waasitat al-anbiya dool Allah gaal : ‹Gabbulu ayyi waahid min derbah al-hawaan wa min amalah al-fasil. Wa be da, taskunu fi l-ard al-anteetha leeku intu wa le juduudku daayman wa ila l-abad. 6 Angarʼu ! Ma tajru wara ilaahaat aakhariin wa taʼabuduuhum wa tasjudu giddaamhum. Wa ma tikhaddubuuni be l-asnaam al-sawweetuuhum be iideeku. Wa khalaas be da, ana kula ma nisawwi leeku cheyy fasil. 7 Wa laakin intu ma simiʼtuuni. Be l-aks, khaddabtuuni be khidmit iideeku wa jibtu foogku al-fasaala.›» Wa da kalaam Allah.
8 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir gaal : «Achaan intu ma simiʼtu kalaami, 9 akiid ana ninaadi leeku kulla gabaayil al-munchaakh wa abdi Nabuukhadnasar malik Baabil. Wa nijiibhum didd al-balad di wa didd sukkaanha wa didd kulla l-umam al-mujaawiriinha wa yidammuruuhum. Wa nijiib fooghum al-kharaab wa l-bahiite wa yabgo koom hana turaab ila l-abad. Wa da kalaam Allah. 10 Wa ana niwaggif kulla l-zakhraat wa l-ragraag wa khine al-aruus wa hiss al-murhaaka wa deyy al-faanuus. 11 Wa l-balad di kullaha nisawwiiha koom hana turaab wa ard kharaab. Wa kulla l-umam dool yabgo abiid le malik Baabil le muddit 70 sana.
12 «Wa laakin baʼad al-sabʼiin sana dool yikammulu, ana niʼaakhib malik Baabil wa ummatah fi chaan khataahum. Wa nugumm didd balad al-Baabiliyiin wa nisawwiiha balad kharaab ila l-abad. Wa da kalaam Allah. 13 Wa nitabbig fi l-balad di kulla l-kalaam al-gultah diddaha wa l-kalaam da maktuub fi l-kitaab da. Wa da l-kalaam al-ana Allah kallamt beyah al-nabi Irmiya didd kulla l-umam dool. 14 Wa l-Baabiliyiin kula doorhum yaji ! Yabgo abiid le umam katiiriin wa muluuk gaadriin. Wa ana nikaffiihum natiijat fiʼilhum wa khidmit iideehum.»
Kaas khadab Allah
15 Daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal leyi : «Chiil kaas al-khamar hana khadabi al-ana nantiih leek wa azgiih le kulla l-umam al-ana nirassilak leehum. 16 Khalli yacharbo wa yaskaro wa yittartaʼo lahaddi yiwadduru agulhum wa da be sabab al-harib al-nijiibah fi usuthum.»
17 Khalaas, ana chilt kaas al-khamar al-antaah leyi Allah wa charrabtah le kulla l-umam al-hu rassalaani leehum. 18 Wa ana badeet be naas Madiinat al-Khudus wa naas hillaal balad Yahuuza wa muluukhum wa kubaaraathum achaan Allah sawwa mudunhum koom hana turaab wa bakaan kharaab wa bahiite wa malʼuun wa gaaʼid misil da lahaddi l-yoom.
19 Wa baʼad da, ja door hana l-chaʼab al-aakhariin wa humman
Firʼoon malik Masir wa khaddaamiinah wa kubaaraatah wa kulla chaʼabah20 wa kulla l-gabaayil al-aakhariin al-fi Masirwa kulla muluuk al-Uuswa kulla muluuk balad al-Filistiyiin wa mudunhum Achgaluun wa Khazza wa Akhruun wa l-faddal min Achduud21 wa naas Adoom wa Muwaab wa Bani Ammuun22 wa kulla muluuk Suur wa Seedawa muluuk al-mudun al-gaaʼidiin khaadi fi khachum al-bahar23 wa naas Dadaan wa Tiima wa Buuzwa kulla l-yizayyunu chaʼarhum24 wa kulla muluuk al-Arab wa l-gabaayil al-yaskunu fi l-sahara25 wa kulla muluuk Zimri wa Ilaam wa l-Maadiyiin26 wa muluuk al-munchaakh al-gariibiin aw baʼiidiin.Wa be da, kulla mamaalik al-dunya al-muchattatiin fi l-ard yacharbo min kaas al-khadab da al-waahid baʼad al-aakhar. Wa fi aakhirhum, yachrab malik Baabil.
27 «Ya Irmiya, inta guul leehum : ‹Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : “Acharbo wa askaro wa gaddufu. Agaʼo ma tugummu ! Wa da be sabab al-harib al-nijiibah fi usutku.”› 28 Wa kan abo ma yichiilu al-kaas da min iidak wa yacharbooh, inta guul leehum : ‹Daahu Allah al-Gaadir gaal : “Acharbooh, akiid tacharbooh. 29 Achaan daahu ana nijiib al-fasaala awwalan ke fi madiinti al-foogha usmi. Hal intu tahsubu najʼalku bariyiin walla ? La ! Abadan ma najʼalku bariyiin wakit gaaʼid nijiib al-harib fi kulla sukkaan al-ard.”›» Wa da kalaam Allah al-Gaadir.
Allah aakhab kubaaraat chaʼabah
30 «Wa inta, ya Irmiya ! Atnabbaʼ be l-kalaam da wa guul leehum :
‹Min hinaak foog, Allah yahrij
ziyaada min al-duud al-gaaʼid yikirr.
Wa min maskanah al-mukhaddas,
hissah yinsamiʼ
wa hu yahrij didd baladah.
Wa hissah didd kulla sukkaan al-ard bigi aali
min ragraag al-naas al-yifajjukhu al-inab.
31 Wa hissah da, yinsamiʼ
lahaddi fi aakhir al-ard
achaan Allah yijiib al-umam
fi l-chariiʼa.
Yichaariʼ kulla l-naas
wa yisallim al-aasiyiin le l-harib.›»
Wa da kalaam Allah.
32 Wa daahu Allah al-Gaadir gaal :
«Akiid fi fasaala taji min umma le umma
wa fi riih chadiide tugumm min aakhir al-ard.»
33 Wa l-yaktulhum Allah fi l-yoom daak, janaazaathum yidaffugu fi l-ard min tarafha le tarafha. Wa naadum waahid kula minhum wa la yarfaʼooh wa la yadfunuuh wa la yahzano leyah. Wa janaazaathum yichchattato fi l-ard misil al-baʼar.
34 Asrakho,
ya ruʼyaan khanami !
Kooruku wa almarmakho fi l-turaab,
ya kubaaraat chaʼabi !
Achaan yoom mootku garrab.
Yaktuluuku wa yichattutu janaazaatku
wa tagaʼo wa tilkassaro misil al-suuni.
35 Ma fi bakaan al-yillabbado foogah ruʼyaan khanami
wa ma fi maljaʼ le kubaaraat chaʼabi.
36 Asmaʼo siraakh ruʼyaan khanami
wa korooraak kubaaraat chaʼabi
achaan Allah dammar balad marʼaahum.
37 Wa min khadab Allah al-muhrig,
al-marʼa al-saalim khirib.
38 Wa Allah aba bakaanah
misil al-duud al-aba nugurtah.
Achaan al-balad khirbat
be sabab al-harib al-mudammir
wa be sabab khadab Allah al-muhrig.
Jeremi mi tchi wala bizad’a dok mbà yam hindi
1 Ma didina mi de zlad’a mi Jeremi yam suma Juda-na pet. Ni kur biza d’a fid’i d’a Jojakim Josiyas goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, ni kur biza d’a avok ka Nebukanezar amul ma Babilon-na nga mi tamulid’a mi. 2 Ata yi máma Jeremi mi de zla ndata mi suma Juda-na ki suma a nga kaka Jerusalem-ma pet ala: 3 Tinï ad’ud’a kur biza d’a dogo yam hindi d’a Josiyas Amon goroma amul ma Juda-na nga mi tamulid’a dei gak ini, nda’î bizad’a dok mbà yam hindi, an ar nga bei ni dagi zla d’a Ma didina mi handji abonda d’i. Wani agi min humut ti. 4 Ma didina nga mi sunugï azungeî mam suma djok vuna kur bur ma lara ge pet, wani agi humugi nga d’i, agi tinigi nga humagi á humba d’uo mi. 5 Azi nga dagi ala: Agi hulongôgïya, nge nge pî mi ar tit mam mba tchod’a ki sun mam mba asa’at ta mi lata woyo. Hina wani, agi mba kagagi kur andaga d’a Ma didina mi hat mabuyogi ngolo zlapa ki agi adjeu dei gak didinda. 6 Ma didina mi dala: Le agi zlabagi nga kalo ma dingâ á lum sunda á kud’urom mbuo, le agi zalan nga hurun ki filei ma agi tched’em kabogina d’uo mi ni, an mba ni lagi vama tcho hina nde d’i. 7 Wani agi humun nga d’i, agi zalan hurun ki filei ma agi minim kabogina á mbagi ki ndaka kagiya.
8 Kayam ndata, Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Kayamba agi humun nga zla manda d’uo d’a, gola! 9 An nga ni tchuk sunda, ni halï suma abo ma norâ ki Nebukanezar azong mana, amul ma Babilon-na. An mba ni mba ki sed’ezi á dur ambas sa wanda ki suma a nga kaka kurutna kandjaf suma a nguyutna pet á b’lagazi woi kakazeî, á mbud’uzi vama atchapma, vama sanda ki vama b’lak ma gak didina. 10 An mba ni tchi sawal la aîd’a, sawal la furîd’a, sawala hi gor azong ma tel atchad’a awilina, sawala hi gor wei d’a a telet awilid’a, tchina hahina d’a lutna ki b’od’a hi lalamba woi pet adigaziya. 11 Ambas ndata ki zla tat pet mba d’i mbut ni djona, suma a mba le atchap kad’u, andjaf sum ndazina a mba le sunda mamul ma Babilon-na gak bizad’a dok kid’iziya.
12 Ma didina mi de kua ala: Wani fata biza d’a dok kid’iziyad’a ndaka, an mba ni mba ni ngop amul ma Babilon-na ki sum mama yam tcho mazid’a, an mba ni b’lak ambas mazi d’a Babilon-nda woyo, an mba ni mbud’ut djona gak didin. 13 An mba ni mba ki ndak ka pet ta an dat zlata yam ambas ndata, kahle suma pet suma a b’irizi kur mbaktum mba wanda suma Jeremi mi djok vuna kazi yam andjaf sum ndazinina. 14 Kayam andjaf ma ablauna kamulei suma gangrangâ a mba le suma Babilon ndazina magomba. An mba ni wuragazi yam sun mazid’a, yam sun nda azi lat kabozid’a mi.
Kop ma süm ma ayî ma ka sariyad’a
15 Ma didina Alona hi Israel-lîna mi dan ala: Ang ve kop ma süm guguzlud’a ma ayî mana nga oîd’a kurâ, ang hum mandjaf ma lara ma an nga ni sunung atazina á tched’a. 16 Ar azi tchumu. A hle titigir, a mbut lilid’a abo tchi d’a suma an mba ni sunuzi atazina a mba tchazid’a!
17 An ve kop ma süma abo Ma didina, an hum mandjaf ma lara ma Ma didina mi sunun atama á tched’a. 18 An tin ad’ud’a á hed’a navo Jerusalem, kur azì ma nglo ma Juda-na, mamulei mazina ki mazi suma nglona á mbut vama b’laka, vama atchapma, vama sanda ki vama ge vuna d’igi a nga le ini na.
19 Bugola, an he kop ma süma mi Faron amul ma Ezipte-na, mazungeî mama, mi mam suma nglona ki mam suma hawana pet mi.
20 An hum mangoyogei suma a nga kaka avo Ezipte-na, mamulei suma yam ambas sa Us-sa pet kamulei suma yam ambas sa Filistê-d’a pet, mi suma Askalon-na, mi suma Gaza-na, mi suma Ekron-na ki suma a ar kaka Asdot-na pet mi.
21 An hum mi suma Edom-ma, mi suma Mowap-ma ki suma Amon-na mi.
22 An hum mamulei suma Tir-râ pet, mamulei suma Sidon-na pet kamulei suma a nga kaka yam tila sä abo alum ma ngolâ abo hî na mi.
23 An hum mi suma Dedan-na, mi suma Tema-na, mi suma Bus-sâ ki suma pet suma a nga wel tumus sa dudumazid’a woi abo tutuna mi.
24 An hum mamulei suma Arabi-na pet kamulei suma teteng suma a nga kaka abagei hur fulîna pet mi.
25 An hum mamulei suma Zimri-na, mamulei suma Elam-ma kamulei suma Mede-na pet mi.
26 An he kop ma süm máma mamulei suma abo ma norâ pet suma gogona ki suma dedeina. Azi pet a mba tche süm ma ayî ma nga kur kop mámina yam taziya, yam tazi kur leu d’a yam andagad’a ka hî d’a. Ma mba mi tchum bugol kisâ namul ma Sesa’â.
27 Ang i dazi ala: Ma didin ma ad’engêm kal petna, Alona hi Israel-lîna, mi dala: Agi tchagiya, agi gurud’ugiya, agi vinigiya, agi pugugi kä bei ndak á tchologi akulo abo tchi d’a suma an mba ni sunuzï atagina a mba tchagid’a. 28 Le azi min ve kop ma süm ma ayî máma abong á tched’a d’uo ni, ang dazi ala: Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Agi mba tchumu! 29 Kayam Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala: Gola! An nga ni mba ki ndaka yam azì ma ngol ma a nga tchenen kuana avogo. Agi djib’eregi ala agi mba prud’ugi woi bei ngopä zu? Agi mba prud’ugi woi bei ngopa d’i, kayam an nga ni yi suma durâ yam suma yam andagad’ina pet.
30 Wani ang djogozi vuna yam ahle ndazina pet, ang dazi ala:
Ma didina nga mi toï breîd’a akulo;
suma a nga humum delem ata yam ma kak ma yed’etna,
mi nga breî ata yam ma kaka,
nga mi de zlad’a ki delem akulo
d’igi suma a nga miret guguzlud’ina na
á ngop suma a nga kaka yam andagad’ina pet.
31 Delem mba nga d’i ngir kä d’a,
ti i gak ti ndeza woi avun dabid’a handagad’id’a,
kayam Ma didina nga mi le sariyad’a kandjaf suma,
nga mi ka sariyad’a yam andjaf suma pet,
mi tchi suma asa’atna ki mbigeu d’a fiyaka.
Ma didina mi de na.
32 Ma didin ma ad’engêm kal petna mi de kua ala:
Ndaka nga d’i mba yam andjafâ tutu pet,
babar ma ngolâ mi tcholï avun dabid’a handagad’id’a.
33 Kur bur máma suma Ma didina mba mi tchazina, mad’azi mba mi sam kä didi gak i avun dabid’a handagad’id’a abo hî abo hî. A mba fe sa á tchizi d’i, a mba fe sa á yozi d’i, a mba fe sa á tozozi d’uo mi, wani a mba mbut ni d’igi siligitna na kä yam andagad’a.
34 Agi suma pola, agi tchagi wulula,
agi suma avok tumiyônina,
agi bululugi kä aduk butna.
Kayam bur ma a ngad’agi kuana,
d’oze bur ma a ndjoyôgi woi kuana mi mba wa,
kayam an mba ni togi woyo,
agi mba galalagi woi d’igi dei ma guzum kal teglesâ na.
35 Suma pola a mba fe lovota á ring ngi,
suma avok tumiyônina a mba fe yima ngei tazina d’uo mi.
36 Agi humugi tchina hi suma polina
ki wulula hi suma avok tumiyônina,
kayam Ma didina mi b’lagazi ful mazi ma te hatna woi da’.
37 Kangâna mi b’leng djed’et
abo ayî ma bibiliuna hi Ma didinina.
38 Ma didina mi ar yam ma kaka woi
d’igi azlona mi ar domi mama woi na,
ambasa ti mbut djona,
ti b’lak kei abo ayî ma durâ,
abo ayî mam ma bibiliuna.
