Allah amar Irmiya yachri ard
1 Wa Allah hajja le Irmiya fi l-sana al-aachir hana hukum Sidkhiiya malik Yahuuza wa di sanit 18 hana hukum Nabuukhadnasar. 2 Wa fi l-wakit da, askar malik Baabil haasaro Madiinat al-Khudus wa l-nabi Irmiya gaaʼid makruub fi fadaayit al-hurraas fi gasir malik Yahuuza. 3 Wa Sidkhiiya malik Yahuuza al-karab Irmiya gaal leyah : «Maala titnabbaʼ wa tuguul misil ke : ‹Daahu Allah gaal : “Ana nisallim al-madiina di le malik Baabil wa hu yichiilha. 4 Wa Sidkhiiya malik Yahuuza kula ma yanja min deech al-Baabiliyiin wa hu zaatah akiid nisallimah le malik Baabil. Wa yigaabilah wijih be wijih wa yihajji maʼaayah khachum be khachum. 5 Wa malik Baabil yiwaddiih le Sidkhiiya fi Baabil wa hu yagood hinaak lahaddi ana nifakkir foogah. Wa da kalaam Allah. Wa kan tugummu tihaarubu malik Baabil kula, abadan ma tagdaro tinnasru.”›»
6 Wa Irmiya gaal : «Allah hajja leyi wa gaal : 7 ‹Hanamiil wileed immak Challuum yaji wa yuguul leek ke : “Achri ardi al-gaaʼide fi Anatuut achaan inta indak hagg al-warasa.”›»
8 Wa misil Allah gaalah leyi, Hanamiil wileed immi ja leyi fi fadaayit al-hurraas wa gaal : «Min fadlak, achri ardi al-gaaʼide fi Anatuut fi ard gabiilat Banyaamiin achaan inta bas wariis wa indak hagg al-milkiiye fi l-ard di. Achriiha le nafsak.» Wa khalaas fi bakaan da, ana fihimt kadar da l-kalaam al-Allah hajjaah leyi min awwal. 9 Wa khalaas, ana chareet al-ard min Hanamiil wileed immi wa di l-ard al-gaaʼide fi Anatuut. Wa ana wazant leyah fudda al-tisaawi 7 hajar fudda. 10 Wa katabt maktuub al-mubaayaʼa wa khatteet foogah khitmi wa da giddaam al-chuhuud al-ana naadeethum. Wa wazant al-fudda fi l-miizaan. 11 Wa ana chilt nuskha waahide makhtuuma hana maktuub al-mubaayaʼa wa nuskha aakhara ma makhtuuma. Wa tineenithum kula maktuub fooghum al-taman wa l-churuut. 12 Wa anteet al-nusakh dool le Baruuk wileed Nariiya wileed Mahsiiya wa da giddaam Hanamiil wileed immi wa giddaam al-chuhuud al-mado fi maktuub al-mubaayaʼa wa giddaam kulla naas Yahuuza al-gaaʼidiin fi fadaayit al-hurraas.
13 Wa giddaamhum, ana amart Baruuk wa gult : 14 «Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : ‹Chiil al-nusakh al-tineen dool al-humman makaatiib al-mubaayaʼa al-makhtuum wa l-ma makhtuum. Wa khuttuhum fi jarr achaan yagoodu le wakit tawiil.› 15 Achaan Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal battaan : ‹Fi l-balad di battaan yachru buyuut wa ard wa jineenaat inab.›»
Salaat Irmiya
16 Wa baʼad ammant makaatiib al-mubaayaʼa le Baruuk wileed Nariiya, ana Irmiya salleet le Allah wa gult : 17 «Ya Allah Rabbi ! Inta bas al-khalagt al-samaawaat wa l-ard be gudurtak al-kabiire wa be duraaʼak al-gawi. Cheyy gaasi leek inta ke ma fiih. 18 Wa inta bas al-tiwassif kheerak le aalaaf al-zurriiyaat. Wa laakin tagdar tiʼaakhib al-iyaal be zunuub abbahaathum, inta al-Ilaah al-Kabiir wa l-Chadiid wa usmak Allah al-Gaadir. 19 Inta al-mustachaar al-aziim wa gaadir fi l-amal. Wa inta tiraakhib ayyi insaan wa tikaafi ayyi waahid hasab derbah wa hasab natiijat amalah. 20 Wa fi balad Masir, inta sawweet alaamaat wa ajaayib. Wa be da lahaddi l-yoom, usmak bigi aziim fi Israaʼiil wa fi kulla l-aalam misil gaaʼidiin nichiifu al-yoom. 21 Wa inta maragt chaʼabak Bani Israaʼiil min balad Masir be alaamaat wa ajaayib wa be iidak al-chadiide wa be duraaʼak al-gawi wa be ruʼub chadiid. 22 Wa anteethum al-balad al-inta halaft le juduudhum wa gult tantiiha wa hi al-balad al-malaane be l-laban wa l-asal. 23 Wa humman dakhalo foogha wa chaalooha wa laakin ma simʼo kalaamak wa la taabaʼo churuutak al-fi l-Tawraat. Wa humman abo kulla l-wasaaya al-inta amart beehum. Wa fi chaan da, inta jibt leehum al-fasaala di. 24 Wa hassaʼ, askar Baabil sawwo radmiiye al-yihaasuru beeha al-madiina wa yichiiluuha. Humman yihaarubuuha achaan al-harib wa l-juuʼ wa l-waba al-inta kharrartuhum jo foogha khalaas. Wa inta gaaʼid tichiif al-cheyy da. 25 Ya Allah Rabbi, inta bas al-gult leyi : ‹Achri al-ard wa awzin al-fudda wa naadi al-chuhuud.› Wa hassaʼ, chiif ! Al-madiina di, askar al-Baabil gaaʼidiin yichiiluuha !»
Allah radda be l-khadab wa l-kheer
26 Wa khalaas, Allah hajja le Irmiya wa gaal : 27 «Ana Allah Ilaah kulla makhluug hayy ! Hal fi cheyy gaasi leyi walla ?» 28 Wa fi chaan da, daahu Allah gaal : «Akiid nisallim al-madiina di le l-Baabiliyiin wa le Nabuukhadnasar malik Baabil wa hu yichiilha. 29 Wa l-Baabiliyiin al-yihaasuru al-madiina di yadkhulu foogha wa yutuchchuuha. Wa yutuchchu al-buyuut al-fi raashum harrago bakhuur le ilaah Baʼal wa gaddamo hadaaya charaab le ilaahaat aakhariin wa da khaddabooni ana. 30 Aywa ! Min zamaan, Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza yisawwu illa l-fasaala giddaami. Wa Bani Israaʼiil illa yikhaddubuuni be amalhum. Wa da kalaam Allah. 31 Wa l-madiina di gaaʼide tikhaddibni wa tizaʼʼilni min assasooha lahaddi l-yoom. Wa be da, nuguchchaha min giddaami. 32 Wa Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza khaddabooni be sabab al-amal al-fasil al-gaaʼidiin yisawwuuh, humman wa muluukhum wa kubaaraathum wa rujaal diinhum wa anbiyaahum wa kulla naas balad Yahuuza wa sukkaan Madiinat al-Khudus. 33 Humman daayman yajuuni be duhuurhum ma be wujuuhhum. Hatta kan ana gaaʼid niʼallimhum daayman kula, humman ma yasmaʼooni wa la yakhbalo al-adab. 34 Humman jaabo asnaamhum al-muharramiin fi beeti al-foogah usmi achaan yinajjusuuh. 35 Wa fi waadi Bani Hinnuum bano madbah le Baʼal le yiharrugu foogah awlaadhum wa banaathum le ilaahhum Muulak. Wa da ana ma amartuhum beyah wa la fakkart foogah yoom waahid. Wa be l-muharramaat dool, lazzo Bani Yahuuza fi l-zanib.»
36 «Wa intu gultu al-madiina di tagaʼ fi iid malik Baabil be sabab al-harib wa l-juuʼ wa l-waba. Wa laakin daahu ana Allah Ilaah Bani Israaʼiil gult : 37 ‹Akiid ana nilimmuhum min kulla l-buldaan al-ana chattattuhum fooghum fi wakit zaʼali wa khadabi al-chadiid. Wa nigabbilhum fi arduhum wa nisabbithum foogha wa yagoodu be amaan. 38 Wa humman yabgo chaʼabi wa ana nabga Ilaahhum. 39 Wa ana niwahhid galibhum wa deribhum achaan yakhaafo minni daayman. Wa be da, yagoodu fi raaha, humman wa iyaalhum min baʼadhum. 40 Wa ana nisawwi maʼaahum muʼaahada daayme. Ma nikhalliihum wa nisawwi leehum al-kheer. Wa namla guluubhum be khoof minni achaan ma yikhallu derbi. 41 Wa ana nafrah wakit nisawwi leehum al-kheer. Wa akiid ana zaati nisabbithum fi l-balad di be kulla galbi wa be kulla fikri.›»
42 Wa daahu Allah gaal : «Ana jibt fi l-chaʼab da al-fasaala al-kabiire di wa misil da, akiid ana nijiib kulla l-kheer al-gult nisawwiih leehum. 43 Intu gultu al-balad di takhrab min al-naas wa l-bahaayim achaan ana nisallimha le l-Baabiliyiin. Wa laakin be da kula, yachru foogha ard battaan. 44 Aywa, yachru ard wa yawzunu fudda wa yaktubu maktuub hana mubaayaʼa wa yukhuttu foogah khitim wa yinaadu al-chuhuud. Wa da yabga fi ard gabiilat Banyaamiin wa hawaale Madiinat al-Khudus wa fi hillaal balad Yahuuza wa fi l-jibaal wa fi sahalat Chafiila wa fi saharat Nagab, achaan ana nigabbil sukkaanhum min al-khurba.» Wa da kalaam Allah.
Jeremi mi gus asinena tu
1 Ma didina mi de zlad’a mi Jeremi kur biza d’a dogo d’a Sedekiyas amul ma Juda-na nga mi tamulid’a, ni kur biza d’a dogo yam klavandi d’a Nebukanezar nga mi tamulid’a mi. 2 Ata yi máma azigar suma Babilon-na a mba ngui Jerusalem, ma djok vun Alona Jeremi mi nga kur gong nga dangeina kur azì ma amula hamul ma Juda-na. 3 Ata yima Sedekiyas amul ma Juda-na mi gum dangeinina, mi dum ala: Ni kayam me ba, ang djok vuna ala: Ma didina mi dala: Gola! An nga ni hazì ma ngol ma wana abo amul ma Babilon-na, mba mi hlumu. 4 Sedekiyas amul ma Juda-na mba mi sut tei abo suma Babilon-na d’uo, a mba hum abo amul ma Babilon-na, mba mi wumu, mba mi dum zlad’a woi avunam mbambak. 5 Amul ma Babilon-na mba mi i ki Sedekiyas Babilon, mba mi kak sä kua gak bur ma an mba ni duma. Le agi durugi ayîna ki suma Babilon-na pî, agi mba kuzuzi d’uo ge?
6 Jeremi mi dala: Ma didina mi dan zlad’a ala: 7 Gola! Hanamel abung ma dingâ Salum goroma nga mi djï geveng á dang ala: Ang gus asine man ma sä Anatot-na, kayam ang nga ki lovota á mbud’um á hlumu.
8 Kayam ndata, Hanamel abun ma dingâ goroma mi mba geven kur atrang nga dangeina d’igi Ma didina mi de na. Mi dan ala: An nga ni tchenengû, ang gus asine man ma sä Anatot ma sä yam andagad’a hi suma Benjamin-nid’ina, kayam ang nga ki lovota á mbud’um á hlumu. Ang guzumu.
Ata yi máma an wala ni zlad’a hi Ma didinid’a.
9 An gus asinena abo Hanamel abun ma dingâ goroma mam ma sä Anatot-na, an guzum ki bege d’a hapa dogo yam kid’iziya. 10 An ni b’ir mbaktum mba gusa kä, an tum tampongâ kad’u, an yi suma glangâsâ, an nga bege d’a hapa ki kilona mi. 11 Bugola, an hle mbaktum mba ami lami ki gusa d’a an tumut tampongîd’a d’igi gata de na, zlapa ki d’a ding nga vunat bei dukid’a. 12 An he mbaktum ndata mi Baruk Neriya gorom ma Mäseya gorom ngolonina avok Hanamel abun ma dingâ goroma, avok suma glangâs suma a tin abozi kur mbaktum mba gusina, avok Juif suma a nga kur atrang nga dangeinina mi. 13 An he vuna avorozi mi Baruk ala: 14 Ma didin ma lahlena petna, Alona hi Israel-lîna, mi dala: Ang ve mbaktum mba a le ki gusa d’a an tumut tampongîd’a ki d’a vunat bei dukid’a djak, ang tchuguzi kä kur dei ma lubuna kayambala a ngomozi tatâ d’a. 15 Kayam Ma didin ma ad’engêm kal petna, Alona hi Israel-lîna, mi dala: Burâ nga mi mba, a mba gus azina, asinena ki guguzlud’a kua kur ambas sa wanda.
Tchenda hi Jeremi-d’a
16 Bugol la an he mbaktum mba gusa mi Baruk Neriya goroma ta d’a, an tchen Ma didina ala: 17 Salad’a Ma didina, ang ma lakulod’a kandagad’a ki sib’ik mang nga kal teglesa ki bigang nga zid’a kang akulo zid’a, vama mi hlang abod’ina nga d’i. 18 Ang nga tak suma manga woi gak kur atchogoi d’a dubid’a, ang nga hulong wurak grod’a yam tchilad’a habuyozid’a. Angî Alo ma ngolâ, angî ma sib’ika. Simiyêng ala Ma didin ma ad’engêng kal petna. 19 Angî ma ngolâ kur d’alâ, ma ad’engâ kur sunda mi. Ang irang nga tinda yam tita hi sumid’a á wurak nge nge pî yam tit mamba, yam sun mam mba mi lata mi.
20 Ang nde kahle suma yoyouna kahle suma atchapma woi yam andaga d’a Ezipte-d’a gak ini. Aduk Israel-lâ, aduk suma dingâ mi, ang he simiyêng ngola gak ini. 21 Ang buzugï mang suma Israel-lâ woi kur ambas sa Ezipte-d’a kahle suma yoyouna kahle suma atchapma ki sib’ik mang nga kal teglesa ki bigang nga zid’a kang akulo zid’a, ang lahle suma mbut suma mandarâ mi. 22 Ang haziya wa ambas sa ang gun tang kat mabuyozi ngolo á hazizid’a. Nambas sa ambira ki mbul ayuma a nga sor kä kuad’a mi. 23 Azi mba, a hlad’u, wani a humung nga vunang ngi, a tit nga yam gat manga d’i, a le nga ahle suma ang hazi vuna kazi á led’ina d’uo mi. Ni kayam ndata ba, ang mba ki ndak ka wanda kazi wana.
24 Gola! A nga mbu andagad’a ad’u azì ma ngol ma wana á hlumu. A mba hazì ma ngol máma abo suma Babilon suma a nga durum ayînina. A nga hal á hlum kayî ma durâ ki baktarad’a ki tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna mi. Zla d’a ang data ti ndak wa, ang nga golot ki irang mi.
25 Wani Salad’a Ma didina, ang dan ala: Ang gus asinena ki bege d’a hapa, ang yo suma glangâsâ... Gola! A nga hazì ma ngol ma wana abo suma Babilon-na!
Ma didina mi hulong humba mi Jeremi
26 Ma didina mi de mi Jeremi ala: 27 An ni Ma didina Alo ma yam suma petna. Vama hlan abod’ina mi nga zu? 28 Kayam ndata, an Ma didina ni dala: Gola! An nga ni hazì ma ngol ma wana abo suma Babilon-na, abo Nebukanezar amul ma Babilon-na. Mam mba mi hlumu. 29 Suma Babilon suma a nga durum ayînina, a mba kal kuru, a mba dom akud’a, a ngalam mbei kazuwei suma yam gongîyona akulo suma a nga ngal dubang ma his djivid’ina mi Bäl kua a nga he he d’a hawa d’a süm guguzlud’a kua malo ma dingâ á zalan ki huruna woi mi.
30 Ma didina mi dala: Israel-lâ ki suma Juda-na a tin ad’ud’a á le tchod’a avoron ni ki gugurei tazi dei, a zalan hurun ki sun nda a lat kabozid’a mi. 31 Kayam azì ma ngol wana nga mi djiwin ayî mana ki hur man ma zala akulo, tinï ad’ud’a ni kid’a a minimba dei gak ini. Kayam ndata, an nga ni hlum mbei avoronu! 32 An le hina kayam tcho d’a Israel-lâ ki suma Juda-na a lat á zalan ki hurunda. Sum ndazina kamulei mazina ki mazi suma nglona ki mazi suma ngat buzuna ki mazi suma djok vuna ki suma a nga kaka Juda-na ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma a le na mi. 33 Wani a ar zla d’a a mbut irazi iranda ta, a han ni huyogoziya. A nga had’azi ki yorogo dei wan pî, a nga hum hat ndata d’i. 34 A nga tin filei mazi ma ndjendjed’a kur gong nga a kud’uron kuad’a á mbud’ut ndjendjed’a. 35 A nga min yima nding ma kud’ora mi Bäl kur hor ra Ben-Hinom-mba á he grozi suma andjofâ ki grozi suma aropma vama ngat buzu ma ngala mi Molok mi. Ni vama an hazi vuna kam mboze mi tchol nga ata djib’er manda d’uo na. A nga le sun nda ndjendje d’a hina d’a á zut suma Juda-na á le tchod’a.
36 Ki tchetchemba, an Ma didina Alona hi Israel-lîna nga ni de zlad’a yam azì ma ngol ma agi nga dagi kam ala: A mba hum abo amul ma Babilon-na, a mba kus kam kayî ma durâ ki baktarad’a ki tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna na ala: 37 Gola! An mba ni togozï kur ambas sa lara ge pet ta an digizi woi kur kayî mana ki hur man ma zal ma gugulu’îd’a, an mba ni hulong mbazi ka hî kur yima wana, an mba ni kagazi kur bei va mi lazi ba. 38 Azi mba mbut sum mana, an mba ni arî Alo mazina mi. 39 An mba ni hazi hur ma tuna á tit kur lovot ta tud’a á lan mandaran burâ ki burâ tala azi kak ki djivid’a, grozi suma blogozina a kak ki djivid’a mi d’a. 40 An mba ni djin vun Ma djin ma didina ki sed’eziya, an mba ni wal lei ki sed’ezi d’i. An mba ni lazi djivid’a, an mba ni kal mandar mana kuruziya, kayambala azi wal lei ki sed’en nduo d’angû d’a. 41 Tan mba d’i lan djivid’a á lazi djivid’a, an mba ni kagazi kur ambas sa wanda ki hurun tu ki muzugan tu mi.
42 Ma didina mi de kua ala: D’igi an mba ki ndak ka ngola yam sum ndazina hina, an mba ni mba ki djivi d’a an dat kazid’a hina dedege mi. 43 A mba gus asinena kur ambas sa agi nga dagi kat ala: Ni ful la suma d’oze d’uwarâ mi nga kua d’uo, a nga hat abo suma Babilon-na mi d’a. 44 A mba gus asinena ki beged’a, a mba b’ir mbaktum mba gusa, a mba tumut ki tampongâ, a mba yi suma glangâsâ yam ambasa hi suma hi Benjamin-nid’a kazì ma ngui Jerusalem-ma, kur azì ma nglo ma Juda-na, kur azì ma nglo ma yam ahinad’ina, kur azì ma nglo ma yam andaga d’a abo tat tud’a, kur azì ma nglo ma abo ma sutnina mi. Kayam an mba ni hulongî ki mazi suma a yozi magombina avo. An Ma didina ni de na.