Huuchaay battal wasaaya Akhituufal
1 Wa baʼad da, Akhituufal gaal le Abchaluum : «Min fadlak, khalliini naʼazil 12 000 raajil wa namchi wara Dawuud fi l-leele di bas. 2 Ana nikhaffilah wakit hu ayyaan wa ma indah gudra. Wa ana nibarjilah wa kulla l-chaʼab al-maʼaayah yiʼarrudu. Wa khalaas, ana naktulah hu wiheedah. 3 Wa be misil da, nilimm kulla chaʼabah leek misil awwal al-chaʼab lammo wara l-naadum al-inta gaaʼid tifattichah. Wa be da, kulla l-chaʼab yukuunu fi l-salaama.» 4 Wa Abchaluum wa kulla chuyuukh Bani Israaʼiil muwaafgiin fi l-kalaam da.
5 Wa Abchaluum gaal : «Naaduuh le Huuchaay al-min hillit Arki achaan hu kula yantiina fikrah.» 6 Wa Huuchaay ja le Abchaluum. Wa Abchaluum hajja leyah be l-kalaam al-Akhituufal gaalah leyah. Wa saʼalah wa gaal : «Hal nitabbugu kalaamah walla ? Kan la kamaan, antiina fikrak.»
7 Wa Huuchaay gaal le Abchaluum : «Fi l-marra di, wasiiyat Akhituufal ma adiile.» 8 Wa Huuchaay gaal battaan : «Inta taʼarif abuuk wa rujaalah, humman furraas wa khatiiriin misil mart al-duud al-waddarat iyaalha fi l-khala. Wa abuuk raajil muhaarib, ma yunuum maʼa l-chaʼab. 9 Wa akiid, hassaʼ hu gaaʼid mullabbid fi karkuur aw bakaan aakhar. Wa kan al-harib bada wa katalo minnina, naas aakhariin yasmaʼooh wa yuguulu : ‹Al-naas al-gaaʼidiin maʼa Abchaluum anhazamo.› 10 Wa be da, naadum fahal al-galbah misil galib al-duud kula yabga kaslaan. Achaan kulla Bani Israaʼiil yaʼarfu kadar abuuk faaris wa indah maʼaayah rujaal fahaliin. 11 Wa di hi wasiiyti ana. Limm kulla Bani Israaʼiil maʼaak min Daan fi l-munchaakh lahaddi Biir Sabʼa fi l-wati. Wa humman yilimmu katiiriin misil ramla hana khachum al-bahar. Wa be da, inta zaatak tamchi maʼaahum fi l-harib. 12 Wa aniina nalhagooh le Dawuud fi ayyi bakaan al-hu mullabbid foogah. Wa nanzulu foogah misil al-matar al-yanzil fi l-ard. Wa be da, naadum waahid kula minhum ma yifaddil wa la hu wa la rujaalah al-maʼaayah. 13 Wa kan hu arrad wa dakhal fi hille waahide, kulla Bani Israaʼiil yichiilu hubaal yarbutu daraadirha wa yukurruuha wa yarmuuha fi l-waadi lahaddi ma yifaddil minha cheyy.»
14 Wa khalaas, Abchaluum wa kulla Bani Israaʼiil gaalo : «Wasiiyat Huuchaay al-min hillit Arki akheer min wasiiyat Akhituufal.» Wa be da, Allah fachchal al-wasiiye al-adiile hint Akhituufal achaan Allah yidoor yinazzil masiibe fi raas Abchaluum.
Dawuud gataʼ bahar al-Urdun
15 Wa khalaas, Huuchaay macha le Saduukh wa Abiyaatar rujaal al-diin wa gaal leehum : «Akhituufal anta wasiiye le Abchaluum wa le chuyuukh Bani Israaʼiil. Wa ana kula anteet wasiiyti misil di misil di. 16 Wa hassaʼ da, rassulu ajala le Dawuud khabburuuh wa guulu leyah khalli ma yargud fi waadi al-Urdun. Waajib yagtaʼ al-bahar achaan ma yaktuluuh, hu wa kulla naasah al-maʼaayah.»
17 Wa fi l-wakit da, Akhimaaʼas wa Yuunataan gaʼado fi hillit Een Ruugil. Wa waajib khaddaama waahide tamchi tikhabbirhum wa humman kamaan yamchu yikallumuuh le Dawuud achaan humman ma yagdaro yadkhulu fi Uruchaliim le yichiifuuhum. 18 Wa laakin sabi waahid chaafaahum wa macha khabbar Abchaluum. Wa Akhimaaʼas wa Yuunataan macho ajala ajala wa wassalo bakaan raajil waahid fi hillit Bahuriim. Wa fi l-hooch da, fiyah biir wa humman dakhalo allabbado foogha. 19 Wa sitt al-beet chaalat birich wa saddat khachum al-biir wa sabbat foog al-birich da khalla achaan ma yichiifu cheyy.
20 Wa khaddaamiin Abchaluum macho bakaan al-mara di wa saʼalooha wa gaalo : «Ween Akhimaaʼas wa Yuunataan ?» Wa l-mara gaalat leehum : «Humman gataʼo al-rijil.» Wa khalaas, khaddaamiin Abchaluum fattachoohum ke wa ma ligoohum. Wa baʼad da, gabbalo fi Uruchaliim.
21 Wa baʼad humman faato, Akhimaaʼas wa Yuunataan marago min al-biir wa macho khabbarooh le Dawuud be wasiiyat Akhituufal. Wa humman gaalo leyah : «Ajala agtaʼo al-bahar.» 22 Wa tawwaali, Dawuud wa kulla l-naas al-maʼaayah gammo wa gataʼo bahar al-Urdun. Wa be fajur badri, kulluhum gataʼo al-bahar wa naadum waahid kula minhum ma faddal.
23 Wa wakit Akhituufal irif kadar Abchaluum ma tabbag wasiiytah, gamma chadda humaarah wa gabbal hillitah wa macha beetah. Wa wassa aayiltah wa chanag nafsah wa maat. Wa dafanooh fi khabur abuuh.
Dawuud wassal hillit Mahanaayim
24 Wa Dawuud wassal hillit Mahanaayim wakit Abchaluum gaaʼid yagtaʼ bahar al-Urdun maʼa kulla askar Bani Israaʼiil. 25 Wa Abchaluum khatta Amaasa khaayid al-deech fi badal Yuwaab. Wa Amaasa da, abuuh Yatar al-min Bani Israaʼiil wa ammah Abigaayil bineeyit Nahaach akhutha le Saruuya amm Yuwaab. 26 Wa Abchaluum wa askar Bani Israaʼiil khatto muʼaskarhum fi balad Gilʼaad.
27 Wa wakit Dawuud wassal Mahanaayim, laagooh Chuubi wileed Nahaach al-min madiinat Rabba aasimat balad Bani Ammuun wa Makiir wileed Amiyiil al-min hillit Luudabaar wa Barzillaay al-min hillit Rugliim fi turaab Gilʼaad. 28 Wa l-naas dool jaabo le Dawuud wa naasah furaach wa mawaaʼiin wa buraam hana tiine wa akil misil gameh ahmar wa gameh abyad wa dagiig wa fariiki wa lubya wa adas 29 wa asal wa zibde hana khanam wa jibna min laban al-bagar. Wa humman jaabo kulla l-achya dool le Dawuud achaan al-naas al-maʼaayah yaakulu. Wa gaalo : «Al-naas dool yukuunu maytiin min al-aya wa l-juuʼ wa l-atach hana l-sahara.»
Husai mi pleî d’alâ hi Ahitofel-lâ woyo
1 Ahitofel mi de mi Apsalom ala: Ang aran an man suma 12.000, an tchol i ata David andjege hî. 2 An mba ni mbaza ni nde kam ata yima mam nga kur kaud’a ad’engêm nga d’uo na, an mba ni lad’am hobot. Suma ki sed’ema pet a mba wet ringâ; an mba ni tchamulâ vam tu. 3 Hina wani, an mba ni hulongôngî sum mama pet. Le an tchi wa ma ang halam á tchid’ina da ni, an mba ni hulongôngî sum mama pet. Hina wani, suma pet a mba kak ki halasa.
4 Zla ndata le Apsalom ki suma nglo suma Israel-lâ pet tazi djivid’a. 5 Ata yi máma Apsalom mi dala: Agi yagï Husai ma Ara’â kua; ei humï vama mam duma mi.
6 Husai mi mba gen Apsalom. Apsalom mi dum ala: Wana ni zla d’a Ahitofel mi data: Ami lat toze ami lat tuo zu? Ang tang de manga.
7 Husai mi hulong de mi Apsalom ala: D’al ma Ahitofel mi dum ini wana nga djivi d’i. 8 Ang wabung ki sum mama; azi ni suma gangrangâ. Azi nayîna d’igi ambur urs sa a yot grotna abageid’a na. Abungî sama dur ayîna; mba mi bur kä ki suma tu d’i. 9 Gola! Mi leza ngei kur zul kla, ata yima ding kla. Ata yima le sum mangâ a mbaza wa, a nde wa aboziya ni, zla ndata ma d’i fei atogo zak ala a tchi wa suma ablaud’a aduk azigar mangâ! 10 Ata yi máma sama ayîna d’igi azlona na na pî mba mi mbut mandarâ, kayam Israel-lâ pet a wala abungî grangâ, suma ki sed’ema ni suma gangrangâ mi.
11 D’al ma an dangzina ba wana: Ang tok Israel-lâ geveng pet, tinï ad’ud’a Dan dei gak mba Berseba. Ablawazi to’î d’igi les ma avun alum ma ngolîna na. Ang tanga i dur ayîna ki sed’eziya. 12 Ei mba mbeiza kam ata yima ei fum kuana, ei mba ndeï kam kä d’igi mbad’ïd’a ti tol kä yam andagad’a na. Mam mboze suma ki sed’ema, sa tu pî mba mi sut ti. 13 Le mi kal kur azì ma ngol ma ding tu ni, Israel-lâ pet a mba mba ki ziyona ata azì máma, ei mba tan azì máma gak komza kä woi kur toliyonda, gak abo gonga mba d’i ar akulo d’i.
14 Apsalom azi ki Israel-lâ pet a dala: D’alâ hi Husai ma Ara’â mi djivid’a kal ma hi Ahitofel-lâ. Na ni d’igi ni Ma didina ba, mi b’lak d’al ma djivina hi Ahitofel-lâ woi á mba ki ndaka yam Apsalom.
David mi djak alum ma Jurdê-na
15 Husai mi de mi suma ngat buzuna Sadok azi ki Abiyatar ala: Ahitofel mi de d’alâ mi Apsalom ki suma nglo suma Israel-lâ hina hina, wani an dazi d’al mana hina hina mi. 16 Ki tchetchemba, agi sunugi ata David atogo zak, agi dum ala ar mi bur kur fula ata yima suma a djak mbina kua máma andjege hî d’i, wani mi hut tei dei tala a tchum ki sum mama pet tuo d’a.
17 Jonatan azi ki Ahimas a nga ni kaka En-Rogel. Gor weid’a mba d’i dazi zlad’a ala ni azi ba, a i de zla ndata mamulâ David. Wani azi ndak á tak tazi woi kur azì ma ngolâ d’i, abo mandarâ. 18 Gor azongâ tu mi waziya, mi de zla ndata mi Apsalom. Wani azi djak a tchol atogo zak, a mbaza Bahurim avo hi sana tu; golonga nga hur aziyamu, a tchuk tazi kä kuru. 19 Atchad’azina ti hle haragad’a, ti gat avun golong ndata, ti war awu ma ti djogom mbeina kuru, kayam sa mi wala va nga kua d’uo d’a. 20 Azungeîna hi Apsalom-ma a kal avo kur azì matna, a djobot ala: Ahimas azi ki Jonatan a nga ni lara ge?
Atcha ndata ti hulong dazi ala: A djak wa mbina. A halaziya, a fazi nga d’i, a hulong avo Jerusalem.
21 Kid’a azungeîna hi Apsalom-ma a hulong da d’a, Ahimas azi ki Jonatan a djagï woi kur golonga, a i gen amulâ David, a dum ala: Agi tchologi atogo zak, agi djagagi mbina, kayam Ahitofel mi de d’al ma tchona hina hina kagiya.
22 David azi ki sum mama pet a tchol a djak alum ma Jurdê-na. Tcha yorogod’a, sama ar sä abo aluma abo hî bei djak keina nga d’i.
23 Ata yima Ahitofel mi we d’ala a ve nga d’al mama d’uo d’a, mi nga yam koro mama, mi i avo hatamu, mi de vunam mi sum mama, mi tchuk ziyona kelem mi tchi tamu. A tozom kur zula habumba.
David mi mba avo Mahanayim
24 David mi mba avo Mahanayim. Ata yi máma Apsalom mi djak alum ma Jurdê-na ki azigar suma Israel suma a nga ki sed’ema pet. 25 Apsalom mi tin Amasa ngola hi azigarîd’a balum Jowap. Amasa ni Jitra ma Israel-lâ goroma; ni ma ve Abigal Nahas goromba, ni d’a Seruya Jowap asum wiyetid’a.
26 Apsalom azi ki Israel-lâ a vanguvora yam ambas sa Galät-ta.
27 Kid’a David mi mba avo Mahanayim-mba, Sobi Nahas ma Raba d’a Amon-nda goroma, Makir Amiyel ma Lodebar-râ goroma ki Barzilai ma Galät ta Rogelim-mba, 28 a mba kazangâ, tazana ki duguyo suma lubuna, gemena, awu orsâ kafuta, awu ma haûd’a, alitna ki klara, 29 mbul ayuma, ambir tumiyôna ki te ma a lum ki mbul ambirina. A mbazi mi David ki sum mama ala a të, kayam a dala: Sum ndazina a fe ndaka abo meid’a, a seî abo vun ma sod’a abagei hur fulâ.
