Malik Masir anta bakaan le Yaakhuub
1 Wa khalaas, Yuusuf macha khabbar al-malik Firʼoon wa gaal : «Akhwaani wa abuuyi jo khalaas min balad Kanʼaan maʼa bagarhum wa khanamhum wa kulla khumaamhum. Wa hassaʼ gaaʼidiin fi turaab Goochan.»
2 Wa Yuusuf chaal khamsa min akhwaanah wa gaddamaahum le l-malik. 3 Wa l-malik saʼalaahum wa gaal : «Awwal khidmitku chunu ?» Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Ya sayyidna, aniina siyaad al-khanam, misil juduudna.» 4 Wa gaalo battaan : «Al-juuʼ bigi chadiid fi balad Kanʼaan. Ma fi marʼa le khanamna wa aniina jiina hini misil awraata. Achaan da, ya sayyidna, antiina bakaan al-nagoodu foogah fi turaab Goochan.»
5 Wa l-malik gaal le Yuusuf : «Abuuk wa akhwaanak jo lihgook hini. 6 Kulla balad Masir fi iideenak. Khutt abuuk wa akhwaanak fi l-bakaan al-sameh al-fi l-balad di. Khalliihum yaskunu fi turaab Goochan. Wa kan chift ambeenhum naas waahidiin gaadriin, antiihum masʼuuliiye hana bahaaymi.»
7 Wa Yuusuf gaddam abuuh Yaakhuub le l-malik wa Yaakhuub gaal leyah : «Allah yibaarikak.» 8 Wa l-malik saʼal Yaakhuub wa gaal : «Indak kam sana ?» 9 Wa Yaakhuub radda leyah : «Indi 130 sana. Wa ayyaami faato ajala wa icht fi taʼab hana hayaat al-ruhhal. Wa siniini ma lihgo adad siniin juduudi al-humman kula aacho misil ruhhal.» 10 Wa battaan Yaakhuub gaal le Firʼoon : «Allah yibaarikak.» Wa marag.
11 Wa Yuusuf anta le abuuh wa le akhwaanah al-bakaan al-sameh bilheen fi balad Masir, fi nuss hana turaab Raʼamsiis al-binaaduuh Goochan, misil al-malik Firʼoon amarah beyah. 12 Wa Yuusuf anta maʼaach le abuuh wa le akhwaanah wa le kulla aayilat abuuh ale hasab adadhum.
Siyaasit Yuusuf fi wakit al-juuʼ
13 Wa l-juuʼ bigi chadiid bilheen wa ma fi maʼaach fi kulla l-buldaan. Wa naas al-fi balad Masir wa fi balad Kanʼaan taʼbaaniin min al-juuʼ. 14 Wa Yuusuf lamma kulla l-gurus hana naas Masir wa Kanʼaan al-charo beyah gameh. Wa khatta al-gurus da fi gasir al-malik Firʼoon. 15 Wa wakit kulla l-gurus hana balad naas Masir wa balad Kanʼaan kammal, kulla l-Masriyiin jo wa gaalo le Yuusuf : «Antiina maʼaach ! Aniina ma indina gurus ! Walla tidoor numuutu be l-juuʼ giddaamak ?»
16 Wa Yuusuf gaal leehum : «Kan ma induku gurus da, antuuni bahaayimku wa nantiiku maʼaach.» 17 Wa khalaas, humman jaabo bahaayimhum le Yuusuf wa Yuusuf antaahum maʼaach fi badal kheelhum wa bagarhum wa hamiirhum wa khanamhum. Wa fi kulla l-sana di hu gaaʼid yantiihum maʼaach fi badal bahaayimhum.
18 Wa khalaas, al-sana di faatat wa fi l-sana al-taaniye al-Masriyiin gabbalo jo wa gaalo le Yuusuf : «Ya l-sayyid al-haakim, aniina ma nagdaro nilabbudu minnak cheyy, ma indina gurus. Wa bahaayimna kulla bigo hineeyak inta. Wa khalaas, ma indina cheyy illa faddalna aniina wa turaabna bas. 19 Tidoor numuutu be l-juuʼ giddaamak wa nikhallu turaabna walla ? Achriina aniina wa turaabna, be maʼaach. Wa aniina wa kulla turaabna nabgo hana l-malik. Wa antiina teeraab le nahartu achaan ma numuutu wa turaabna ma yabga sahara.»
20 Wa Yuusuf chara kulla turaab Masir le l-malik achaan al-juuʼ bigi chadiid wa ayyi Masri baaʼ zerʼah. Wa be misil da bas, al-balad kullaha bigat hana l-malik Firʼoon. 21 Wa Yuusuf nagalaahum le kulla l-chaʼab fi l-mudun hana Masir. 22 Illa rujaal al-diin bas ma baaʼo turaabhum achaan humman gaaʼidiin yiʼiichu be huguughum al-gaaʼid yantiihum leehum al-malik. Achaan da, Yuusuf ma chara turaabhum.
23 Wa Yuusuf gaal le l-chaʼab : «Hassaʼ da, ana chareetku intu wa turaabku fi hisaab hana l-malik. Daahu nantiiku teeraab le tahartu al-ziraaʼa. 24 Laakin fi wakt al-gatiʼ, antu al-khumus min al-intaaj le l-malik. Wa l-baagi kamaan, hanaaku intu achaan titeerubu ziraaʼitku wa tiʼiichu maʼa iyaalku wa kulla naas beetku.» 25 Wa kulla l-chaʼab gaalo le Yuusuf : «Ya l-sayyid al-haakim, inta najjeetna wa wassaft leena ridaak. Be da, aniina khassadna nabgo abiid le l-malik Firʼoon.»
26 Wa be misil da, Yuusuf marag gaanuun jadiid al-gaaʼid lahaddi al-yoom fi Masir. Wa l-gaanuun buguul fi kulla turaab Masir, khumus al-intaaj le l-malik. Illa turaab hana rujaal al-diin bas ma yabga hana l-malik.
Wasiiyat Yaakhuub le Yuusuf
27 Wa Bani Israaʼiil sakano fi Masir fi turaab Goochan. Wa charo bakaan wa wildo wa bigo katiiriin. 28 Wa Yaakhuub aach 17 sana fi Masir. Wa umrah 147 sana.
29 Wa wakit Yaakhuub irif kadar gariib yumuut khalaas, naada wileedah Yuusuf wa gaal leyah : «Kan inta radyaan be kalaami, wassif leyi kheerak wa amaanak. Ma tadfinni fi Masir. Khutt iidak fi wirki wa ahlif leyi. 30 Kan ana mutt wa lihigt abbahaati, amrug janaazti min Masir wa amchi adfinha fi khubuur juduudi.» Wa Yuusuf radda leyah : «Tamaam, ya abuuyi, nisawwi misil inta gultah leyi.» 31 Wa Yaakhuub gaal leyah : «Ahlif leyi !» Wa khalaas, Yuusuf halaf. Wa fi l-bakaan da, Yaakhuub antaka fi sariirah.
1 Josef mi mba gen Faron, mi dum ala: Abun ki b’oziyona a tcholï Kanan, a mba wa kahok mazina kamuzlei mazina kahle mazina pet, a nga yam andaga d’a Gosen-nda.
2 Mi yo b’oziyoma vahl, mi tagazi mi Faron. 3 Faron mi djobozi ala: Sun magid’a ni suna me ge?
Azi hulong dum ala: Ami azungeî mangâ ni suma pol aho’â d’igi abuyomi ngolo na. 4 Baktarad’a nde yam ambas sa Kanan-nda, hatna nga yam tumiyôna hi ami azungeî mangîna d’i. Kayam ndata, ami mbami á kak yam andaga manga. Ami nga tchenengû, ang hami lovota ami azungeî mangâ kagami yam andaga d’a Gosen-nda.
5 Faron mi de mi Josef ala: Abung ki b’oziyongâ a mba wa geveng da’. 6 Andaga d’a Ezipte-d’a nabong angû; ang kak abung ki b’oziyongâ ata yima djivi ma kalâ, ar azi kak yam andaga d’a Gosen-nda. Le ang fe suma ned’a adigaziya ni, ang tinizi á pol d’uwar mana mi.
7 Josef mi i kabum Jakob avo hi Faron, mi tagamziya. Jakob mi ge Faron depa ki hud’a, mi b’e vunam kamu. 8 Faron mi djobom ala: Bizangî ga?
9 Jakob mi hulong dum ala: Bizan nda tit ta tcha ta’ abo hî tcha ta’ abo hî d’a ni kis yam dok hindi. Bizan ndi kal atogo, ndaka nga kua mi. Ti ndak nga ki bizad’a habuyon ngolo suma a tit d’igi an na na d’i. 10 Jakob mi b’e vunam yam Faron kua, mi aramu.
11 Josef mi kak abum azi ki b’oziyoma ata yima djivi ma kalâ kur andaga d’a Ezipte-d’a yam ambas sa Ramses-sa d’igi Faron mi hum vuna na. Josef mi hazi andaga ndata aboziya, 12 mi he tena mabum azi ki b’oziyoma ki suma avo hatama yam grozi suma gureina pet mi.
Josef mi mbut ahle suma Ezipte-na pet mi Faron
13 Yam andagad’a pet, sa nga mi fe vama te d’i, kayam baktarad’a kal ngola heî. Suma yam andaga d’a Ezipte-d’a ki suma yam andaga d’a Kanan-nda, ad’engêzi dap pei abo baktara ndata. 14 Josef mi tok bege d’a Ezipte-d’a ki bege d’a Kanan nda mam guzut kawunid’a, mi i ki bege ndata avo hi Faron. 15 Ata yima bege d’a Ezipte-d’a ki d’a Kanan-nda dapma, Ezipte-na pet a mba gen Josef, a dum ala: Ang hami tena. Ni kayam me ba, ami bomi woi atang yam zlad’a hi beged’a ge?
16 Josef mi hulong dazi ala: Le bege magid’a nga d’uo ni, agi han d’uwar magina; an hagi tena ndak yam gusa hi d’uwar maginid’a. 17 Azi mba ki d’uwar mazina mi Josef; mi hazi tena yam akulumeina, aho’â, amuzleina ki korona. Kur biza ndata mi hazi tena ndak yam gusa hi d’uwar mazinid’a pet.
18 Tcha damad’a azi hulong gen Josef, a dum ala: Salamina, ami ndak á ngeyeng va d’i, kayam beged’a daba, d’uwar ma kur kangâ maminina arî mangâ. Salamina, hliwimi ar abong ihî ni mam ki siliu mamid’a. 19 Ni kayam me ba, ang arami ami bomi woi atang ki siliu mamid’a ge? Ang guzumi ki siliu mamid’a, ang hami tena. Ami mbud’umi magumeina hi Faron-na, siliu mamid’a ti mbut ni d’a hi Faron-nda mi. Ang hami tena kayam ami bomi woi d’i, ang hami andjafâ kayam siliu mamid’a b’lak ki.
20 Josef mi gus siliu d’a Ezipte-d’a pet mi Faron, kayam ma Ezipte ma lara pî, mi gus asinem mbei abo baktara d’a nde kazi ngolid’a. Hina andaga d’a Ezipte-d’a pet ti mbut ni d’a hi Faron-nda. 21 Josef mi mbut suma yam andaga d’a Ezipte-d’a abo ma lara ge pet magumeina hi Faron-na.
22 Josef mi gus nga d’uo ni siliud’a hi suma ngat buzunid’a hol, kayam Faron mi tin gata ala suma ngat buzuna a fe te mazina natamu.
23 Josef mi de mi Ezipte-na ala: Agi gologiya! An guzugi wa ini mi Faron ki siliu magid’a. Agi vagi andjafâ wana, agi zaragizi kä. 24 Bur ma duta, vama vahlâ, agi pad’agi tu mi Faron. Magina ar fid’i á zara ki te magina ki suma avo hatagina ki grogina.
25 Azi hulong dum ala: Salamina, ang sud’umi wa, ang tagami wa djivi manga; ami vami tami á kagami magumeina hi Faron-na.
26 Josef mi tin gata kur bur máma ala: Vama vahlâ pat tu mi Faron. Gat ndata nga kad’enga gak ini kur ambas sa Ezipte-d’a. Wani ni siliud’a hi suma ngat buzunid’a hol ba, ti nga ni hi Faron-nda d’i.
Jakob mi de vunam mi Josef yam mad’amu
27 Israel-lâ a kak yam andaga d’a Ezipte-d’a kur ambas sa Gosen-nda. Andaga ndata mbut ni mazid’a. A vut grona, a zul ablaud’a.
28 Jakob mi le bizad’a dogo yam kid’iziya kur ambas sa Ezipte-d’a. Bizam pet ni kis yam dok fid’i yam kid’iziya.
29 Kid’a Israel mi ar go á matnid’a, mi yi goroma Josef, mi dum ala: Le ang hurung vanu ni, an nga ni tchenengû, ang kal abong ad’u ab’alan kä , ang le djivid’a ki sed’en ki d’engzenga, ang tozon ka hî Ezipte d’i. 30 Fata an mita, ang hlan ka hî Ezipte, ang i tozon gen asud’a hi simiyênda.
Josef mi hulong dum ala: An mba ni le d’igi ang dan na.
31 Jakob mi de mi Josef ala: Ang gunun tang tua. Josef mi gunum tamu. Israel mi grif kä yam va mam mba d’igal yamba.
