Bani Israaʼiil ma akheer min al-umam
1 Wa Muusa gaal : Asmaʼo, ya Bani Israaʼiil, al-yoom tagtaʼo bahar al-Urdun le tamchu tichiilu al-balad min al-umam al-kubaar wa chudaad minku. Wa tichiilu mudunhum kubaar wa gawiyiin wa muhawwagiin be daraadir tuwaal lahaddi l-sama. 2 Wa sukkaanhum Bani Anakh al-humman kubaar wa tuwaal wa intu taʼarfuuhum wa simiʼtu al-naas bihajju beehum wa buguulu : «Yaatu yagdar yagiif giddaam Bani Anakh wa yihaaribhum ?» 3 Wa laakin aʼarfu tamaam kadar al-yoom, Allah Ilaahku hu bas maachi giddaamku misil naar al-tahrig wa hu bas yidammirhum wa yiʼayyibhum giddaamku. Wa be da, intu tichiilu khumaamhum wa tidammuruuhum tawwaali misil Allah gaalah leeku.
4 Wa wakit Allah Ilaahku yatrudhum giddaamku, ma tuguulu fi guluubku : «Be sabab adaalitna Allah antaana al-balad di.» La ! Allah yaglaʼ al-balad min al-umam wa yantiiha leeku be sabab al-fasaala al-humman gaaʼidiin yisawwuuha. 5 Wa ma be sabab adaalitku wa la be sabab takhwa guluubku, intu tichiilu al-balad di. Wa laakin be sabab fasaalit al-umam dool, Allah Ilaahak yaglaʼ minhum al-balad wa yantiiha leeku. Wa da, le yiʼakkid al-kalaam al-hu waaʼad beyah juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub. 6 Wa aʼarfu kadar Allah Ilaahku yikhalliiku tichiilu al-balad al-adiile di, ma achaan intu saalihiin. Laakin intu chaʼab raasku gawi.
Al-chaʼab tallafo
7 Wa fakkuru ma tanso wakit khaddabtu Allah Ilaahku fi l-sahara. Wa min maragtu min balad Masir lahaddi jiitu hini, intu aasiyiin Allah.
8 Wa fi Huuriib, intu khaddabtu Allah wa hu khidib aleeku lahaddi dawwar yidammirku. 9 Wa wakit ana talaʼt fi l-jabal le nichiil al-liihaan hana l-hajar al-fooghum al-muʼaahada al-sawwaaha Allah maʼaaku, ana gaʼadt 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. 10 Wa Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar al-hu katab fooghum. Hu katab fooghum kulla l-kalaam al-hu gaalah leeku fi raas al-hajar min ust al-naar. Wa da fi yoom al-ijtimaaʼ.
11 Wa baʼad 40 yoom wa 40 leele, Allah antaani al-liihaan al-itneen hana l-hajar wa humman liihaan al-muʼaahada. 12 Wa Allah gaal leyi : «Gumm wa anzil ajala min hini achaan chaʼabak al-inta maragtuhum min balad Masir tallafo. Wa ajala ke humman kasso baʼiid min al-derib al-ana amartuhum yichiiluuh wa daggo leehum asnaam.» 13 Wa Allah gaal leyi : «Ana chift al-chaʼab da. Wa daahu humman chaʼab raashum gawi. 14 Ma tiddakhkhal ! Ana nidammirhum wa nuguchchuhum min tihit al-sama. Wa minnak inta, namrug umma gawiiye wa katiire min al-chaʼab da.»
15 Wa khalaas, ana gabbalt wa nazalt min al-jabal. Wa kulla l-jabal da mugabbid naar wa l-liihaan al-itneen fi iideeni. 16 Wa ana chiftuku wa daahu aznabtu didd Allah Ilaahku wa sanaʼtu leeku sanam hana ijil. Wa ajala ke kasseetu baʼiid min al-derib al-amaraaku beyah Allah le tichiiluuh. 17 Wa khalaas, ana chilt al-liihaan al-itneen wa zagaltuhum wa kassartuhum giddaamku.
Muusa sajad le Allah
18 Wa ana wagaʼt wa sajad giddaam Allah misil awwal le muddit 40 yoom wa 40 leele wa la akalt wa la chiribt. Wa da be sabab kulla zunuubku wakit sawweetu al-fasaala giddaam Allah le tikhaddubuuh. 19 Achaan ana khuft min al-khadab wa l-zaʼal hana Allah didduku lahaddi hu dawwar yidammirku. Wa laakin Allah battaan khibil suʼaali. 20 Wa Allah khidib khadab chadiid le Haaruun wa dawwar yaktulah. Wa laakin fi l-wakit da, ana chahadt Allah fi chaan Haaruun kula. 21 Wa ana chilt al-sanam hana l-ijil wa hu al-zanib al-intu sawweetuuh. Wa harragtah fi l-naar wa gattaʼtah wa rihiktah lahaddi bigi dagiig wa sabbeet al-dagiig da fi l-waadi al-naazil min al-jabal.
22 Wa intu khaddabtu Allah fi Tabʼiira wa fi Massa wa fi Khibruut Hattaawa. 23 Wa wakit Allah rassalaaku min Khaadich Barniiʼa wa gaal : «Amchu wa chiilu al-balad al-anteetha leeku», intu isiitu amur Allah Ilaahku wa ma aamantu beyah wa ma simiʼtu kalaamah. 24 Wa intu aasiyiin Allah wa da min ana iriftuku.
25 Wa da l-sabab al-khallaani wagaʼt wa sajadt giddaam Allah le muddit 40 yoom wa 40 leele achaan Allah gaal hu yidoor yidammirku. 26 Wa ana saʼalt Allah wa gult : «Ya Allah al-Rabb ! Ma tidammir chaʼabak achaan humman warasatak halaalak al-inta fadeethum be azamatak wa maragtuhum min balad Masir be iid chadiide. 27 Ya Rabb ! Fakkir fi abiidak Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub wa ma tichiif gu al-raas hana l-chaʼab da wa la fasaalithum wa la zunuubhum. 28 Wa be da, naas al-balad al-maragtina minha ma yuguulu : ‹Allah ma indah gudra le yidissuhum fi l-balad al-waaʼadaahum beeha wa yakrahhum. Wa fi chaan da, hu maragaahum le yikhalliihum yumuutu fi l-sahara.› 29 Wa laakin chaʼabak, humman misil warasatak wa inta maragtuhum be gudurtak al-kabiire wa duraaʼak al-gawi.»
Israel-lâ a kal nga suma dingâ d’i
1 Moise mi de kua ala: Agi Israel-lâ, agi humugiya! Ini agi nga djagagi alum ma Jurdê-na á hlagi andjaf ma kalagi kablaud’a ki sib’ikina, kazì ma nglo ma a minim ad’enga ngungu gak mi i akulona. 2 Azi ni Anak grom suma fuyogei suma agi wagizina. Ni suma agi humugi a nga de kazi ala: Ni nge ba, mba mi tchol avok Anak groma ge na. 3 Agi wagi ini ala ni Ma didina Alo magina ba, mba mi tit avorogi d’igi aku d’a ngal yinid’a na; ni mam ba, mba mi b’lagazi woyo; ni mam ba, mba mi hulongôzi yazi kä avorogiya. Agi mba hlagiziya, agi mba dabazi woi atogo zak d’igi mi de na mi. 4 Fata Ma didina Alo magina mi digiziya woi avorogi da ni, ar agi dagi kurugi ala: Ni yam d’ingêr mamid’a ba, Ma didina mi kalami kur ambas ndata wa na d’i! Ni kayam asa’ata handjaf sum ndazinid’a ba, Ma didina mba mi digizi woi avorogi ni na. 5 Nga ni kayam d’ingêr magid’a ki hur magi ma tuna ba, agi mba hlagi ambas mazid’a d’i, wani ni kayam asa’ata handjaf sum ndazinid’a ba, Ma didina Alo magina mba mi digizi woi avorogi ni na, ná ndak vun vun ma hle ma mi hlum mabuyogi ngolo, Abraham, Isak ki Jakob-ma. 6 Ar agi wagi woi ala ni yam d’ingêr magid’a ba, Ma didina Alo magina mba mi hagi ambas sa djivi ndata á tagizi djona ni na d’i, kayam agi nandjaf ma yam mba ad’enga!
Gor amuhl ma lora: Tchilad’a hi Israel-lîd’a
7 Moise mi de kua ala: Agi djib’eregiya, agi maragi yam zal la agi zalagi hur Ma didina Alo magina abagei hur fulâ adjeud’a d’i. Tinï ad’ud’a kur bur ma agi buzugugï woi Ezipte-na dei gak mba magid’a ini ata yima wanid’a, agi ni suma so vun Ma didina.
8 Käd’u ahina d’a Horep-pa agi zalagi hur Ma didina. Ma didina hurum zal kagi gak mi min dabagi woyo. 9 Kid’a an djak akulo yam ahinad’a á veï ahina d’a bebed’e d’a tchet ta Ma didina mi djin vunam ki sed’egi kura, an le burâ akulo yam ahinad’a dok fid’i falei kandjege bei ni te tena, bei ni tche mbina ba mi. 10 Ma didina mi han ahina d’a bebed’e d’a tchet ta mam tamba Alona mi b’ir zlad’a pet ta mi dagizi yam ahinad’a aduk akud’a kur bur ma agi togogina ki tchitchid’amba.
11 Kur dabid’a hi burâ akulo dok fid’i falei kandjeged’a, Ma didina mi han ahina d’a bebed’e d’a tchet ta mbà d’a vun ma djinda mi nga kuad’a. 12 Ata yi máma Ma didina mi dan ala: Ang tchuk aseng kä atogo, kayam suma ang buzuguzï woi avo Ezipte-na a b’lak wa taziya. Ki tchetchemba, a d’es wa woi yam lovot ta an tagazizid’a, a yor wa angus vana á kud’uromu. 13 Ma didina mi dan kua ala: An we sum ndazina ni suma yam mba ad’enga! 14 Aran an i ni dabazi woyo, ni tchazi simiyêzi woi yam andagad’a, an mba ni lang andjaf ma kalazi ki sib’ika, ma kalazi kablaud’ina mi. 15 An hulong ni tchugï asen kä yam ahina d’a vakud’id’a kahina d’a bebed’e d’a tchet ta mbà d’a vun ma djinda mi nga kuad’a abonu. 16 An gol wani, agi lagi wa tchod’a avok Ma didina Alo magina, agi yorogiya wa gor amuhlâ, agi d’ezegi woi atogo hina zak kur lovot ta Ma didina mi tagagizid’a. 17 An yo ahina d’a bebed’e d’a tchet ta mbà d’a nga abon ma mbànid’a, an tchugut kä woyo, an tot kä woi iragiya.
Gor amuhl ma lora: Moise mi tchen Ma didina yam Israel-lâ
18 Moise mi de kua ala: Bugol ahle ndazina, an grif kä avok Ma didina, an le burâ dok fid’i falei kandjege d’igi an ladjeu na bei ni te tena, bei ni tche mbina ba, kayam tcho d’a pet ta agi lata, kahle suma tcho suma agi lazi avok Ma didina á zalam huruma. 19 Kayam an le mandarâ yam hur ma zal ma guguluk ma Ma didina zalam kagi gak mi min dabagi woi na. Wani Ma didina mi hum tchen manda kua. 20 Ma didina hurum zal ngola yam Aron kur bur máma gak mi min á tchum mbeyo, wani an tchen yam Aron kur bur máma mi. 21 An hle gor amuhl ma lor mala ni sun nda tcho d’a agi lat kabogid’a na, an ngalam mbei kakud’a, an lud’um mbei gak ni mbud’um butna, ni tchugum mbei aduk mbiyo ma nga mi djangî kä yam ahinad’ina.
22 Adjeu d’a ei mbei Tabera, Masa ki Kibrot-Hatava-d’a, agi zalagi hur Ma didina. 23 Kid’a ei nga kur Kades-Barneya-d’a, Ma didina mi suni mi dagi ala: Agi i hlagi ambas sa an nga ni hagizid’a. Ata yi máma, agi gagi nga yagi kä ad’u vun ma hed’a hi Ma didina Alo maginina d’i. Agi hagi nga gagazid’a kam mbi, agi gagi nga yagi kä ad’u zla mamba d’uo mi. 24 Dedeid’a an wagi d’a, agi ni suma bei hum vun Ma didina ba na.
25 Ata yima an hum Ma didina mi dala mam min mi dabagi woyo na, an grif kä avoromu, an le burâ dok fid’i falei kandjege. 26 An tchen Ma didina ala: Salad’a Ma didina, ang b’lak mang suma ang tazi djona suma ang tchuguzi akulo kad’eng manga suma ang buzuguzï woi avo Ezipte kabong ma sib’ikina woi d’i. 27 Ar ang djib’er yam azungeî mangâ Abraham, Isak ki Jakob! Ar ang djib’er yam zlad’a hi sum ndazinid’a kasa’at mazid’a ki tcho mazid’a d’i. 28 Ar suma kur ambas sa ang buzugumï kura a dala: Ma didina ad’engêm ndak nga á kalazi kur ambas sa mam hlazi vunam kata d’uo d’i. Ar a dala: Ni kayamba hurum vazi nga d’uo d’a ba, mi buzuguzï woi á tchazi woi abagei hur fulâ wana d’uo mi. 29 Hina pet pî, azi ni mang suma ang tazi djonina, ni suma ang buzuguzï woi avo Ezipte ki sib’ik mang nga kal teglesa ki bigang nga nga zid’a kang akulo zid’ina.
