Khiyaanat Yahuuza le l-Masiih
1 Wa iid al-Khubza bala Tawwaara al-maʼruuf be iid al-Fisha garrab. 2 Wa kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama khaayfiin min zaʼal al-naas wa achaan da, gammo yifattuchu tariiga al-yaktulu beeha Isa be achiir.
3 Wa fi l-bakaan da, al-Cheetaan dakhal fi galib Yahuuza al-usmah al-Iskhariyooti. Wa hu min al-talaamiiz al-atnaachar. 4 Wa Yahuuza gamma wa macha hajja maʼa kubaaraat rujaal al-diin wa kubaaraat al-askar hurraas beet Allah. Wa chaawaraahum be kikkeef yagdar yisallim leehum Isa. 5 Wa humman firho wa gaalo yantuuh gurus. 6 Wa khalaas, Yahuuza khassad wa min al-wakit da, hu gaaʼid yifattich fursa achaan yisallim leehum Isa wakit hu ma gaaʼid fi ust al-naas.
Al-acha
7 Wa iid al-Khubza bala Tawwaara ja. Wa da l-yoom al-yadbaho foogah al-hamal fi chaan acha hana iid al-Fisha. 8 Wa Isa rassal Butrus wa Yuuhanna wa amaraahum wa gaal : «Amchu hassulu leena acha iid al-Fisha.» 9 Wa saʼalooh wa gaalo : «Wa nihassuluuh ween ?» 10 Wa radda leehum wa gaal : «Wakit tadkhulu fi l-madiina, talgo raajil waahid chaayil jarr hana almi. Taabuʼuuh fi l-beet al-yadkhul foogah 11 wa hajju le siid al-beet da wa guulu leyah : ‹Sayyidna al-muʼallim yuguul leek : “Ween beet al-diifaan al-naakul foogah acha iid al-Fisha maʼa talaamiizi ?”› 12 Wa hu yiwassifku khurfa wasiiʼe wa jaahize foog fi l-gasir. Wa fi l-bakaan da bas, hassulu leena al-acha.» 13 Wa macho wa ligo kulla cheyy misil hu gaalah leehum. Wa hassalo acha iid al-Fisha.
14 Wakt al-acha tamma wa Isa gaʼad le l-akil maʼa l-rusul al-atnaachar. 15 Wa gaal leehum : «Ana atmanneet naakul maʼaaku acha iid al-Fisha da gubbaal ma natʼab. 16 Wa nuguul leeku ma naakulah battaan lahaddi kulla cheyy al-bukhuss iid al-Fisha yitimm fi mamlakat Allah.»
17 Wa chaal kaas hana asiir al-inab wa chakar Allah. Wa gaal leehum : «Chiiluuh. Khalli kula waahid yachrab minnah. 18 Wa nuguul leeku min al-yoom ana ma nachrab battaan asiir al-inab lahaddi mamlakat Allah taji.» 19 Wa chaal khubza waahide wa chakar Allah. Wa kasarha wa antaaha leehum wa gaal : «Da jismi al-nantiih fi chaanku. Sawwu misil da le tizzakkarooni beyah.»
20 Wa baʼad al-acha, hu sawwa nafs al-cheyy be l-kaas. Hu chaalah wa gaal : «Al-kaas da yiwassif al-muʼaahada al-jadiide al-nisawwiiha maʼaaku be dammi al-yidaffig fi chaanku. 21 Wa nuguul leeku al-naadum al-yukhuunni gaaʼid yaakul maʼaayi ! 22 Achaan Ibn al-Insaan yumuut misil Allah khaddarah. Laakin al-azaab yarja al-naadum al-yukhuunni.» 23 Wa bado yissaaʼalo ambeenaathum fi yaatu al-minhum yabga al-khaayin.
24 Wa talaamiizah gammo yilkhaalato ambeenaathum fi yaatu al-yabga al-akbar minhum. 25 Wa Isa gaal leehum : «Ayyi malik al-umam yamluk be chidde fi naasah wa l-indah gudra foog al-naas kula yahkim fooghum misil hu siid al-kheer. 26 Laakin ma yabga misil da ambeenaatku. Khalli al-kabiir minku yabga misil al-sakhayyar wa l-yuguudku misil al-yakhdim leeku. 27 Masalan, kan naadum waahid gaaʼid yaakul wa naadum aakhar yijiib leyah al-akil, yaatu minhum al-kabiir ? Akiid, yuguulu al-gaaʼid yaakul hu al-kabiir. Wa laakin ana zaati gaaʼid fi usutku misil al-khaddaam al-yakhdim.
28 «Wa intu gaʼadtu maʼaayi saabtiin fi kulla suʼuubaati. 29 Wa misil abuuyi Allah antaani mamlaka, ana kula nantiiku mamlaka. 30 Wa taakulu wa tacharbo fi nafs al-dabalaay maʼaayi fi mamlakati wa tagoodu fi karaasi wa tahkumu gabaayil Bani Israaʼiil al-atnaachar.»
Al-Masiih gaal Butrus yankurah
31 Wa Isa gaal : «Ya Simʼaan, ya Simʼaan. Asmaʼ. Ibliis saʼal izin achaan yijarrib iimaanku wa yikharbilku misil khalla. 32 Laakin ana saʼalt leek Allah achaan iimaanak ma yangus. Wa wakit inta bigiit battaan gawi fi l-iimaan, sabbit akhwaanak.» 33 Wa Butrus gaal : «Ya sayyidna, ana jaahiz namchi maʼaak fi l-sijin wa numuut kula.» 34 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Ya Butrus nuguul leek, fi l-leele di gubbaal al-diik ma yiʼooʼi, inta tankurni talaata marraat wa tuguul ma taʼarifni.»
35 Wa Isa gaal leehum : «Chunu gassar leeku wakit rassaltuku fi ust al-naas bala juzlaan wa la mukhla wa la naʼaal ?» Wa raddo leyah wa gaalo : «Cheyy ma gassar leena.» 36 Wa gaal leehum : «Laakin hassaʼ nuguul leeku khalli al-naadum al-indah juzlaan walla mukhla yakurbah. Wa khalli ayyi naadum al-ma indah seef yibiiʼ khulgaanah achaan yachri seef. 37 Achaan nuguul leeku al-kalaam al-yukhussini fi l-Kitaab waajib yitimm. Maktuub : <Hasabooh maʼa l-aasiyiin.> Wa akiid al-kalaam al-ankatab fi chaani gaaʼid yitimm.» 38 Wa achaan da, gaalo : «Sayyidna, chiif. Indina suyuuf itneen.» Wa hu radda leehum wa gaal : «Khalaas, kafaaku.»
Duʼa al-Masiih fi jabal al-Zaytuun
39 Wa Isa marag min al-beet wa macha misil fi aadtah fi jabal al-Zaytuun. Wa talaamiizah macho waraayah. 40 Wa wakit lihig al-bakaan da, hu gaal leehum : «Asʼalo Allah achaan al-taʼab ma yijarrib iimaanku wa yitallifah.»
41 Wa khallaahum wa macha minhum chiyya misil zargit hajar. Wa sajad wa bada yasʼal Allah 42 wa gaal : «Ya abuuyi, kan di niiytak, baʼʼid minni kaas al-taʼab da. Laakin khalli yabga misil inta tidoorah wa ma misil ana nidoorah.»
43 Wa waahid min malaaʼikat Allah baan leyah wa sabbat galbah. 44 Wa Isa gaaʼid fi taʼab chadiid wa saʼal Allah be chidde ziyaada. Wa wakharah yinaggit fi l-turaab misil damm. 45 Wa gamma min al-duʼa wa macha le talaamiizah. Wa ligiihum naaymiin. Wa naamo achaan al-hizin kassalaahum. 46 Wa gaal leehum : «Maalku naaymiin ? Gummu foog. Asʼalo Allah achaan al-taʼab ma yijarrib iimaanku wa yitallifah.»
Al-Masiih karabooh
47 Wa Isa lissaaʼ ma kammal al-kalaam da wa naas jo wa l-naadum al-usmah Yahuuza gaaʼid yuguudhum. Wa hu min al-talaamiiz al-atnaachar. Wa garrab le Isa achaan yisallimah be hubb. 48 Wa Isa gaal leyah : «Yahuuza, tidoor tukhuun Ibn al-Insaan be hubb walla ?»
49 Wa wakit talaamiiz Isa irfo al-cheyy al-yidoor yabga, humman saʼalo Isa wa gaalo : «Sayyidna, nidaawusuuhum be suyuufna walla ?» 50 Wa waahid minhum gamma darab abid hana kabiir rujaal al-diin be l-seef wa gataʼ adaanah al-zeene. 51 Laakin Isa gaal : «Khalaas ! Agiifu !» Wa limis adaanah wa chafaah.
52 Wa Isa hajja le kubaaraat rujaal al-diin wa l-chuyuukh wa kubaaraat al-askar hurraas beet Allah al-jo yakurbuuh. Wa gaal leehum : «Da kikkeef ? Jiitu takurbuuni be seef wa asa da. Ana mujrim walla ? 53 Kulla yoom ana gaaʼid ambeenaatku fi fadaayit beet Allah wa ma karabtuuni. Laakin al-leel bas wakitku intu achaan intu gaaʼidiin titaabuʼu muluk al-dalaam.»
Butrus nakar al-Masiih
54 Wa khalaas, karabo Isa wa saagooh wa waddooh fi beet kabiir rujaal al-diin. Wa Butrus macha waraahum min baʼiid. 55 Wa l-jamaaʼa al-karabo Isa oogado naar fi lubb al-hooch wa gaʼado tihit. Wa Butrus gaʼad maʼaahum. 56 Wa khaddaama waahide chaafatah fi deyy al-naar wa irfatah. Wa gaalat : «Al-naadum da, hu kula maʼa Isa.» 57 Wa Butrus nakar wa gaal : «Mara zeene, ana ma naʼarfah.»
58 Wa baʼad chiyya naadum aakhar chaafah wa gaal : «Inta kula minhum.» Wa Butrus gaal : «Ya raajil, la. Da ma sahiih.»
59 Wa baʼad saaʼa waahide, naadum aakhar hajja wa gaal : «Akiid al-naadum da hu maʼa Isa, achaan hu kula min daar al-Jaliil.» 60 Wa Butrus gaal : «Ya raajil, ma naʼarfah marra waahid. Kalaamak da chunu ?»
Wa gubbaal ma yikammil kalaamah, al-diik ooʼa. 61 Wa l-Rabb Isa anlafat wa chaaf Butrus. Wa Butrus fakkar fi kalaam al-Rabb Isa al-awwal gaalah leyah : «Al-leele di gubbaal al-diik ma yiʼooʼi, tankurni talaata marraat.» 62 Wa Butrus marag min al-hooch wa baka baki chadiid.
63 Wa l-rujaal al-gaaʼidiin yaharsu Isa gaaʼidiin yichchammato leyah wa yudugguuh. 64 Wa rabato uyuunah wa gaalo : «Ooriina yaatu al-darabak !» 65 Wa hajjo leyah kalaam katiir be kalaam murr wa ayyarooh.
Al-Masiih giddaam al-majlas
66 Wa wakit al-wata asbahat, kulla chuyuukh al-chaʼab lammo maʼa kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama. Wa humman saago Isa wa waddooh giddaam al-majlas. 67 Wa gaalo leyah : «Kan inta al-Masiih, ooriina !» Wa hu radda leehum wa gaal : «Kan nuguulah leeku kula, abadan ma tiʼaamunu beyi. 68 Wa kan nasʼalku suʼaal, abadan ma turuddu leyi. 69 Laakin nuguul leeku min al-yoom Ibn al-Insaan yagood fi kursi jamb Allah al-Gaadir fi nussah al-zeenaay.»
70 Wa kulluhum gaalo : «Wa be l-kalaam da tuguul inta Ibn Allah walla ?» Wa Isa radda leehum wa gaal : «Aywa, misil intu gultuuh.» 71 Wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Simiʼna al-kalaam da min khachmah hu zaatah ! Ma nidooru chahaada aakhara.»
Suma nglona a ndjak vunazi tu yam Jesus
(Gol Mat 26.1-5Mar 14.1-2Jn 11.45-53)1 Vun til ma lum kavungô ma bei angufa ma a yum ala Pa’â na mi ar go. 2 Nglo suma ngat buzuna azi ki suma hat gata a nga hal lovota á tchi Jesus, wani a nga le mandara suma.
Judas mi min zlad’a á he Jesus abo suma nglona
(Gol Mat 26.14-16Mar 14.10-11)3 Ata yi máma, Seitan mi kal kur Judas ma a yum ala Iskariyot-na, ni ma aduk suma dogo yam mbà máma. 4 Mi i min zlad’a ki nglo suma ngat buzuna azi ki suma nglona hi suma ndjol gong nga kud’ora hAlonid’ina, ni nana ba, mi hazi Jesus abozi ge? 5 Azi le furîd’a, a hlum vunazi á hum beged’a. 6 Judas mi mina, nga mi hal lovota á hazi Jesus abozi bei ablau suma a wumu.
Jesus mi sun mam suma hata á min te ma Pa’â
(Gol Mat 26.17-25Mar 14.12-21Jn 13.21-30)7 Ata yima bur ma vun til ma lum kavungô ma bei angufina nda’â, ni yima azi ngat tumiyôna Pa’â kuana, 8 Jesus mi sun Pierre azi ki Jean, mi dazi ala: Agi i minî te ma Pa’â.
9 Azi djobom ala: Ang min ala ami minimizi ni lara ge?
10 Mi hulong dazi ala: Agi gologiya! Ata yima agi kalagi avona, agi mba ngavagi sana kageleng nga mbina kamu. Agi igi ad’um kur azì ma mam kal kuana. 11 Agi dagi mi samazina ala: Ma hat suma mi dala: Gong nga akoi d’a an mba ni te Pa’â kua ki man suma hatid’a ni lara ge? 12 Mam mba mi simad’agi gong nga ngol la yam ndrata akulo d’a a min ahlena pet nga kuad’a. Agi minigi ahlena kua. 13 Azi iya, a fahlena d’igi mam dazi na, a min ahle suma te Pa’â kua.
Mbruka havungônid’a
(Gol Mat 26.26-30Mar 14.22-261 Kor 11.23-25)14 Kid’a yina ndaka, Jesus mi kak avun tena ki mam suma a sunuzina. 15 Mi dazi ala: Hurun hat heî á te Pa’â ki sed’egi avok ndak manda. 16 Kayam ndata, an nga ni dagiya, an dok te ki sed’egi d’uo d’a, gak an mba ndagam vunam sä kur leud’a hAlonid’a.
17 Mi hle kopma, mi le mersi mAlona kamu, mi dazi ala: Agi vagi kop ma wana, b’rawagizi aduk tagiya. 18 Kayam an nga ni dagiya, avok hî, an dok tche süm guguzlud’a ki sed’egi d’uo d’a gak Alona mba mi mba á te leu mamba.
19 Mi hlavungôna, mi le mersi mAlona kamu, mi mbrugum kä, mi haziziya, mi dazi ala: Ma wana ni hliwin [ma an hum mbei kagina. Ar agi lagi hina á djib’eregi kanu.
20 Bugol tena mi hle kopma hina mi, mi dazi ala: Ma wana ni vun ma djin ma awilina hAlona ma mi djinim ki buzuwan ma mba mi djang ngei kagina.] 21 Wani gologiya, sama mi han abo sumina mi nga ki sed’en avun tena. 22 Kayam an Gor Sana mba ni mit d’igi Alona mi ngandji kan na, wani ni zla d’a hohoud’a yam sama mi han abo sumina. 23 A nde djop tazi ala ni nge adigazi ba, mba mi lahle ndazina ge?
Ma ngolâ ni nge ge?
24 Gagad’a tchol aduk suma hata ala ni nge ba, ma ngolâ adigazi ge? 25 Jesus mi dazi ala: Amuleina handjaf sumina a nga te kaziya, suma a nga ki vun ma hed’ina a nga yazi ala Suma a le suma djivid’ina. 26 Wani agi lagi na d’i, wani ma ngol ma adigagina, ar mi mbut ni d’igi gogor magina na; ma avogogina, ar mi mbut ni d’igi ma lagi sundina na. 27 Ni nge ba, ni ma ngolâ ge? Ni ma nga kaka kä avun tenina, d’oze ni ma nga mi he tenina zu? Wani an nga adigagi ni d’igi ma le sunda na.
28 Wani agi suma vagi tagi ki an kur kuk mandina, 29 an hagi leud’a ni d’igi Abun mi handji na mi, 30 kayam agi tagi agi tchagi ki sed’en kur leu manda. Agi mba kagagi yam zlumiyô suma amula á ka sariyad’a yam andjafâ hi Israel ma dogo yam mbàna.
Jesus mi de woi yam tin vuna hi Pierre-râ
(Gol Mat 26.31-35Mar 14.27-31Jn 13.36-38)31 Jesus mi de kua ala: Simon, Simon, gola! Seitan nga mi tchen kagi á yigigi d’igi suma a yik awuna na, 32 wani an tchen wa Alona kangû, kayam he gagazi manga kid’ak ki. Wani ata yima ang hulong kur lovot mangina, ar ang sira b’oziyongâ.
33 Simon mi hulong dum ala: Salana, an min tan á i dangeina d’oze á matna ki sed’engû.
34 Jesus mi dum ala: Pierre, an nga ni dangû, ahle’â mba mi hel ini d’uo tua d’a, ang mba tin vunang kan yang hindi ala ang wan nga d’i.
Gurzud’a ki bid’imba ki mbigeu d’a fiyakid’a
35 Jesus mi dazi kua ala: Kid’a an sunugi bei bid’im mba beged’a bei bid’imba ngola bei atuguruna asegid’a, na ni agi kid’agagi va zu?
A dum ala: Hawa!
36 Mi dazi ala: Wani ki tchetchemba, sama nga ki bid’im mba beged’a, mi yod’u, mi yo d’a ngola mi. Sama nga ki mbigeu d’a fiyaka d’uo na, mi gus baru mam mba ngola woyo, mi gus mbigeu d’a fiyaka. 37 Kayam an nga ni dagiya, mbeî ahle suma a b’irizi kur mbaktumba hAlonid’a kan ala: A ndumum zlapa ki suma tchila yam gata na, a ndaga. Ahle suma b’irizi kana a nga ndaga.
38 Mam suma hata a dum ala: Salamina, gol mbigeu d’a fiyaka wan mbàna.
Mi dazi ala: Ndak wa.
Jesus mi tchen Alona yam ahina d’a Olif-fa
(Gol Mat 26.36-46Mar 14.32-42)39 Jesus ndabu mi i yam ahina d’a Olif-fa d’igi mam nga mi le teteu na. Mam suma hata a i ad’um mi. 40 Kid’a mi mbaza kuad’a, mi dazi ala: Agi tchenegi Alona kayam agi tchugugi kur kuka d’i. 41 Mi wal lei ki sed’ezi dubung d’igi sana mi gahinad’a na, mi grif kä, mi tchen Alona. 42 Mi dala: Abunu, le ang mina ni, ang hle kop ma ayî ma wana woi kanu, wani ang le nata min manda d’i, wani ang le nata min manga. [43 Ata yi máma, malaikana mi tcholï akulo, mi mba á hum ad’enga. 44 Kayam mi nga kur a’alîd’a, mi tchen Alona ki so tad’a, zumal la kamba nga d’i tol kä d’igi buzuna na mi.]
45 Kid’a mi tchen Alona dad’a, mi tchol akulo, mi i gen mam suma hata, mi fazi a nga burâ sena kä ki yor tad’a. 46 Mi dazi ala: Ni kayam me ba, agi burugi sena ge? Agi tchologi akulo, agi tchenegi Alona, kayam agi tchugugi kur kuka d’i.
Ved’a hi Jesus-d’a
(Gol Mat 26.47-56Mar 14.43-50Jn 18.3-11)47 Kid’a Jesus nga mi de zla ndata tua d’a, ablau suma a mba atam ki ma a yum ala Judas-sâ, ni ma aduk suma hat suma dogo yam mbànina, nga mi tit avoroziya. Mi hut go gen Jesus á sobom vunamu. 48 Jesus mi dum ala: Judas, ang han an Gor Sana woi abo suma ni ki vun ma sopa zu?
49 Ata yima suma ki Jesus-na a wahle suma a nga lena, a dum ala: Salamina, ami kazi ki mbigeu d’a fiyaka zu? 50 Ma dingâ tu adigazi mi ka hum azongâ hi ma ngol ma ngat buzunina ta ndjufa woyo.
51 Wani Jesus mi hulong dazi ala: Agi aragiya! Ndak da’! Mi dom humamu, mi tchilimziya.
52 Jesus mi de mi nglo suma ngat buzuna azi ki suma nglona hi suma ngom gong nga kud’ora hAlonid’a ki suma nglo suma a mba á vuma ala: Agi mbagi ki mbuguyo suma fuyogeina ki tutuguyona abogi á van d’igi sama kula na ge? 53 Burâ ki burâ an nga ki sed’egi kur gong nga kud’ora hAlonid’a, agi halan nga á ved’a d’i. Wani ki tchetchemba ni yi magina, nad’enga hi nduvundid’a mi.
Pierre mi tin vunam yam Jesus
(Gol Mat 26.57-58Mat 69-75Mar 14.53-54Mar 66-72Jn 18.12-18Jn 25-27)54 Ata yi máma, suma a ve Jesus, a i ki sed’em hur azina hi ma ngol ma ngat buzunina. Pierre nga mi i ad’um sä woi hina dei. 55 Ata yima azi vakud’a kä hur azina d’arâ, a kak kä avunad’u. Pierre mi nga adigazi mi. 56 Gor ra sunda ti wumu, mi nga kaka kä avun akud’a. Ti golom baba, ti dala: Sama wana mi nga ki sed’em mi.
57 Wani Pierre mi tin vunam mi dat ala: Atchad’a, an wum nga d’i.
58 Bugol ndjö, sama dingâ mi wumu, mi dum ala: Ang nga ki sed’ezi mi.
Wani Pierre mi de mi sa máma ala: An nga ki sed’ezi d’i.
59 Bugol lera tu go, ma dingâ mi dala: Gagazi, sama wana mi nga ki sed’ezi mi, kayam mam mi ma Galile-na.
60 Wani Pierre mi dum ala: An we nga vama ang nga duma d’i.
Kid’a mam nga mi de zla ndata tua d’a, ata yi máma na wat, ahle’â mi hela. 61 Salad’a mi pret tam mi gol Pierre. Pierre mi djib’er yam zla d’a Salad’a mi dumzi ala: Avok ahle’â bei hel ini tua d’a, ang mba tin vunang kan yang hindi ala ang wan nga d’uo d’a. 62 Mi ndabua, nga mi hlizlik tchina ngingik.
Ngula hi Jesus ki tod’a
(Gol Mat 26.67-68Mar 14.65)63 Suma a ve Jesus-na a nga lazamu, a nga tom mi. 64 Azi d’ud’um iram mbei ki barud’a, a djobom ala: Ang damiya, sama tongî nge ge? 65 A dum zla d’a dinga ngola, a ngulum mi.
Jesus mi nga avok suma b’ak zlad’a
(Gol Mat 26.59-66Mar 14.55-64Jn 18.19-24)66 Kid’a yina fo dad’a, suma nglona hi Juif-fîna azi ki nglo suma ngat buzuna ki suma hat gata a tok taziya, a i ki Jesus ata yazi ma b’ak zlad’a, a dum ala: 67 Le angî Mesi-yu ni, ang damiya.
Wani mi dazi ala: Le an dagi pî, agi mba hagi gagazid’a kan ndi. 68 Le an djobogi pî, agi mba hulongôn ded’a d’i. 69 Wani ki tchetchemba, an Gor Sana nga ni i á kak ata bik ka ndjufa hAlo ma ad’engîd’a.
70 Azi pet a dum ala: Na ni ang nAlona Goroma zu?
Mi dazi ala: D’igi agi dagi na, an ni mamu.
71 Azi dala: Ei halei ni glangâs ma me d’ei ge? Kayam ei tei humi zla d’a ndavunamba ki humeya.
