Moot Muusa wa darrijiin Yachuuʼ
1 Wa Muusa hajja battaan le kulla Bani Israaʼiil wa gaal : 2 Al-yoom ana indi 120 sana wa be da, ma nagdar nuguudku battaan. Wa Allah kula gaal leyi : «Inta ma tagtaʼ bahar al-Urdun da.» 3 Wa Allah Ilaahku hu yamchi giddaamku wa yidammir al-umam wa intu tichiilu arduhum. Wa Yachuuʼ yamchi giddaamku misil Allah gaalah.
4 Wa Allah yisawwi foog al-umam dool misil sawwaah fi Siihuun wa Oog muluuk al-Amuuriyiin wa baladhum wakit dammaraahum. 5 Wa Allah yisallimhum leeku fi iideeku wa tisawwu fooghum hasab al-wasaaya al-ana amartuku beehum. 6 Wa abgo chudaad wa fahaliin wa la takhaafo wa la tarjufu giddaamhum achaan Allah Ilaahku maachi maʼaaku wa la yaabaaku wa la yikhalliiku.
7 Wa Muusa naadaah le Yachuuʼ giddaam kulla Bani Israaʼiil wa gaal leyah : Abga chadiid wa fahal achaan inta bas al-tadkhul maʼa l-chaʼab da fi l-balad al-fi chaanha Allah halaf le juduudhum wa gaal yantiiha leehum. Wa inta bas al-tantiihum al-balad di warasa. 8 Wa Allah maachi giddaamak wa hu gaaʼid maʼaak wa la yaabaak wa la yikhalliik wa ma takhaaf wa la tinbahit.
Muusa anta al-chariiʼa le l-Laawiyiin
9 Wa Muusa katab al-wasaaya dool wa antaahum le rujaal al-diin iyaal Laawi al-chaayliin sanduug muʼaahadat Allah wa le kulla chuyuukh Bani Israaʼiil. 10 Wa Muusa amaraahum wa gaal : Baʼad sabʼa siniin fi sanit afu al-deen wa fi iid al-Lagaadiib 11 wakit kulla Bani Israaʼiil yaju giddaam Allah Ilaahku fi l-bakaan al-hu yaʼazilah, agru leehum al-wasaaya dool achaan yasmaʼoohum. 12 Wa limm kulla l-chaʼab, al-rujaal wa l-awiin wa l-iyaal wa l-ajaanib al-gaaʼidiin maʼaaku fi hillaalku, achaan yasmaʼo wa yilʼallamo al-khoof min Allah Ilaahku wa yahfado wa yitabbugu kulla kalaam al-wasaaya dool. 13 Wa iyaalhum al-ma yaʼarfuuh kula yasmaʼooh wa yilʼallamo al-khoof min Allah Ilaahku. Wa da fi kulla muddit hayaatku fi l-ard al-tichiiluuha warasa baʼad tagtaʼo bahar al-Urdun.
Bani Israaʼiil baʼad moot Muusa
14 Wa Allah gaal le Muusa : «Daahu ayyaam mootak garrabo. Naadi Yachuuʼ wa agiifu fi lubb kheemat al-ijtimaaʼ wa ana nantiih awaamiri.»
Wa Muusa wa Yachuuʼ macho wagafo fi lubb kheemat al-ijtimaaʼ. 15 Wa Allah baan fi amuud hana sahaab. Wa amuud al-sahaab da wagaf fi baab al-kheema.
16 Wa Allah gaal le Muusa : «Daahu inta tumuut wa talhag abbahaatak. Wa l-chaʼab dool yugummu yaʼabudu ilaahaat al-ajaanib al-gaaʼidiin fi l-balad al-yadkhulu foogha. Wa humman yikhalluuni wa yagtaʼo muʼaahadati al-sawweetha maʼaahum. 17 Wa fi l-yoom da, khadabi yabga chadiid didduhum. Wa ana nikhalliihum wa ma niwajjih aleehum. Wa khalaas, yagaʼo fi l-bala al-katiir wa l-taʼab yalhaghum wa fi l-yoom da, yuguulu : ‹Akiid al-bala da lihigna achaan Ilaahna ma kaan maʼaana !› 18 Wa laakin ana fi l-yoom da kula battaan ma niwajjih aleehum wa da be sabab kulla l-fasaala al-sawwooha wakit taabaʼo ilaahaat aakhariin.
19 «Wa hassaʼ, aktubu al-khine da wa allumuuh le Bani Israaʼiil. Wa ahfadooh leehum achaan al-khine da yachhad leyi didd Bani Israaʼiil. 20 Wa be da, ana niwaddiihum le l-balad al-ana halaft le juduudhum wa gult nantiiha leehum wa di l-balad al-malaane be l-laban wa l-asal. Wa humman yaakulu wa yachbaʼo wa yasmano wa yamchu le ilaahaat aakhariin wa yaʼabuduuhum. Wa humman yahguruuni ana wa yangudu muʼaahadati. 21 Wa wakit yagaʼ fooghum al-bala al-katiir wa l-taʼab, al-khine da zurriiyithum ma yansooh wa hu yabga leyi chahaada fooghum. Wa l-yoom, ana naʼarif tamaam al-cheyy al-humman yidooru yisawwuuh gabul ana ma nidakhkhilhum fi l-balad al-ana halaft le juduudhum wa gult nantiiha leehum.»
22 Wa fi l-yoom da, Muusa katab al-khine da wa allamah le Bani Israaʼiil.
23 Wa Allah amar Yachuuʼ wileed Nuun wa gaal leyah : «Abga chadiid wa fahal achaan inta bas al-tidakhkhil Bani Israaʼiil fi l-balad al-ana halaft wa gult nantiiha leehum wa ana kula nukuun maʼaak.»
24 Wa wakit Muusa kammal min kitaabit kulla kalaam al-wasaaya dool fi l-kitaab, 25 anta amur le l-Laawiyiin al-chaayliin sanduug muʼaahadat Allah wa gaal : 26 Chiilu kitaab al-Tawraat da wa khuttuuh jamb sanduug muʼaahadat Allah Ilaahku wa hu yagood misil chahaada didd Bani Israaʼiil. 27 Achaan ana naʼarif isyaanhum wa gu raashum. Wa wakit ana lissaaʼ hayy fi usuthum, humman iso Allah. Wa chunu yukuun baʼad ana numuut ?
28 Wa hassaʼ da, jiibu giddaami kulla chuyuukh gabaayilku wa muraakhibiinku wa nuguul leehum al-kalaam da wa nijiib al-sama wa l-ard le yachhado foogku. 29 Achaan ana naʼarif baʼad mooti humman yitallufu marra waahid wa yikhallu al-derib al-amartuhum beyah wa fi l-akhiir, al-charr yalhaghum achaan yisawwu al-fasaala giddaam Allah wa yikhaddubuuh be khidmithum.
Al-khine hana Muusa
30 Wa khalaas, Muusa raddad kulla kalimaat al-khine da giddaam kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil.
MOISE MI AR ISRAEL-LÂ, MI MID’A
A man Josue mi vrak balum Moise
1 Moise mi i mi de zla ndata mi Israel-lâ pet.
2 Mi dazi ala: Ini bizan ni kis kam dok mbà, an ndak á i ki sed’egi ni hulong ki sed’egi d’uo mi. Ma didina mi dan ala: Ang mba djak alum ma Jurdê-na d’i. 3 Ma didina Alo magina tamba mba mi djak aluma avorogiya, mba mi dap andjaf suma a nga kaka sä abo aluma woi hina woi avorogiya. Agi mba digizi woyo, agi mba hlagi ambas mazid’a. Ni Josue ba, mba mi tit avorogi d’igi Ma didina mi de na. 4 Ma didina mba mi le kandjaf sum ndazina ni d’igi mi le ki Sihon ki Ok amulei suma Amor-râ kambas mazi d’a mi b’lagat teid’a na mi. 5 Mam mba mi hagizi abogiya; agi mba lagi ki sed’ezi d’igi an hagi vuna pet na. 6 Agi vagi tagi ad’enga, agi sogi tagiya, agi lagi mandar ri, agi zlagagi avorozi d’uo mi, kayam Ma didina Alo magina tamba nga mi tit ki sed’egiya, mba mi aragi vagi d’i, mba mi aragi woi d’uo mi.
7 Moise mi yi Josue avok Israel-lâ pet, mi dum ala: Ang ve tang ad’enga, ang so tangû, kayam ni ang ba, mba kal ki suma ablau suma wana yam ambas sa Ma didina mi hle vunam kat mabuyozi ngolo á hazizid’a, ni ang ba, mba b’rawazizi djona. 8 Ma didina tamba mba mi tit avorongû, mba mi tit ki sed’engû, mba mi arang vang ngi, mba mi arang ngei d’uo mi. Kayam ndata, ang le mandar ri, vunadigang pat fek kuo mi.
A ndum gata mi suma kur dabid’a hi biza d’a kid’iziyad’id’a
9 Moise mi b’ir gat ndata, mi hat mi suma ngat buzuna andjafâ hi Levi suma a nga zi zanduk ma vun ma djinda hi Ma didinina mi nga kuana ki suma nglona hi Israel-lîna pet. 10 Moise mi hazi vuna ala: Kur dabid’a hi biza d’a kid’iziyad’a d’a lara ge ni biza d’a a hulong ahle suma a dengêzina akulo mi simiyêzid’a, ni kur bur ma vun til ma zlub’ud’a, 11 fata Israel-lâ pet a togï avok Ma didina Alo magina ata yima mam mba mi manama. Ang ndum gat ndata avorozi pet, kayam azi humud’u. 12 Ang tok suma pet andjofâ karopma ki kemba kangoyogei suma a mba kak adigagina á humud’u, á hat á le mandara Ma didina Alo magina, á ngom zla d’a pet ta kur gat ndatid’a, á tit kat mi. 13 Grogi suma a wat nga d’uo na a mba humud’u, a mba hat á le mandara Ma didina Alo magina, ata yima lara ge pet ma agi nga ki iragi kur ambas sa agi nga djagagi alum ma Jurdê-na á hlat wanda.
Israel-lâ a mba mbut suma bei d’engzengâ avok Alona
14 Ma didina mi de mi Moise ala: Gola! Bur ma ang mit kuana mi ar go. Ang yi Josue, agi i tchologi kur zlub’u d’a ngaf tad’a. An mba ni hum vun man ma hed’a.
Moise azi ki Josue djak a i tchol kur zlub’u d’a ngaf tad’a. 15 Ma didina mi nde woi kur zlub’u d’a ngaf tad’a aduk d’ugul la nga tchola gongzonga. D’ugul la nga tchola gongzonga mba d’i tchol avun zlub’ud’a. 16 Ma didina mi de mi Moise ala: Gola! Ang nga mid’a. Sum ndazina a mba mbut tazi gaulangâ kalona handjaf suma ding suma kur ambas sa azi nga kal kurut wanda, a mba aran ndeyo, a mba but vun ma djin ma an djinim ki sed’ezina woi mi. 17 Kur bur máma an hurun mba mi zal atazi ngola, an mba ni arazi woyo, an mba ni ngei tan ndei avoroziya. Andjaf suma dingâ a mba tchaziya, ndaka teteng ki hohoud’a a mba mba kaziya. A mba dala: Ni kayamba Ma didina Alo meina mi nga adigei d’uo d’a ba, ndak ndata ti mba kei ni na zu? 18 Kur bur máma an mba ni ngei tan ndei avorozi yam tcho d’a azi mba lat á kud’or alo ma dingîd’a. 19 Ki tchetchemba, agi b’irigi sawal la wanda, agi had’at mi Israel-lâ, agi tinizizi avunaziya. Sawal ndata mba d’i le glangâs mana yam Israel-lâ. 20 Kayam an mba ni kal ki sum ndazina kur ambas sa an hle vunan kat mabuyozi ngolo á hazizid’a, nambas sa ambira ki mbul ayuma a nga sor kä kuad’a. Azi mba te, a mba hoba, a mba d’ora. Bugola, azi mba mbut irazi ata alo ma dingâ á kud’uromu, a mba lan tchod’a, a mba but vun ma djin ma an djinim ki sed’ezina woi mi. 21 Fata ndak ka tetenga ki hohoud’a a mba mba kazid’a, andjavazi mba mi mar yam sawal ndata d’i. Ti arî d’igi glangâs ma kazina na. An we djib’er ra kuruzid’a ini avok bei an kalazi kur ambas sa an hlazi vunan kat á hazizid’a.
22 Kur bur máma Moise mi b’ir sawal ndata, mi had’at mi Israel-lâ mi.
23 Bugola, Ma didina mi he vuna mi Josue Nun goroma, mi dum ala: Ang ve tang ad’enga, ang so tangû! Ni ang ba, mba kal Israel-lâ kur ambas sa an hlazi vunan kat á hazizid’a, an tanda mba ni tit ki sed’engû.
24 Ata yima Moise mi dap zlad’a hi gat ta a b’irit kur mbaktumbid’a dapma, 25 mi he vuna mi suma hi Levi suma a nga zi zanduk ma vun ma djinda hi Ma didinina mi nga kuana, 26 mi dazi ala: Agi vagi mbaktum mba wan nda a b’ir gata hAlonid’a kuad’a, agi gat kä gen zanduk ma vun ma djinda hi Ma didina Alo maginina mi nga kuana; mba d’i ar ged’a ata yi máma d’igi glangâs ma kagina na. 27 Kayam an we agi ni suma so vuna, agi ni suma yam mba ad’enga. Le agi nga sogi vun Ma didina kid’a an nga ki iran adigagi tua d’a ni, bugol mat mana, agi mba lagi tchod’a kal luo zu? 28 Agi togogi suma nglo suma ad’u andjavagina ki suma avok sumina kä avoronu. An mba ni dazi zla ndata, kayam azi humud’u, an mba ni yakulod’a kandagad’a á le glangâsâ kaziya. 29 An we bugol mat mana, agi mba mbud’ugi ndjendjed’a, agi mba d’ezegi woi kur lovot ta an tagagizid’a. Ndaka mba d’i mba kagi kayam sun nda tcho d’a agi mba lat kabogi á b’lagagi hur Ma didina á zalam hurumba.
Sawala hi Moise-sa
30 Bugola, Moise mi hle sawal ndata ki zla tat pet avok ablaud’a hi Israel-la ala:
