Al-chaʼab abo al-hagg
1 Wa Allah gaal :
«Ruukhu fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus.
Chiifu wa asʼalo wa fattuchu fi l-nagaʼaat.
Hal talgo naadum waahid yidaafiʼ le l-hagg
wa yifattich al-sahiih walla ?
Kan ligiituuh,
khalaas ana naʼafa al-madiina.
2 Kan humman yahalfu be Allah al-Hayy kula,
haliifithum di kidib saakit bas.»
3 Ya Allah, inta ma gaaʼid tiraakhib al-sahiih walla ?
Inta kammaltuhum
wa laakin humman ma lammaahum.
Inta darabtuhum
wa laakin humman yaabo al-adab.
Humman yigawwu ruuseehum ziyaada min al-hajar
wa yaabo ma yigabbulu leek.
4 Wa ana gult : «Humman masaakiin
wa ma induhum raas.
Wa ma yaʼarfu derib Allah
wa la chariiʼat Ilaahhum.
5 Wa khalaas, ana namchi le l-kubaaraat
wa nihajji maʼaahum
achaan humman yaʼarfu derib Allah
wa chariiʼat Ilaahhum.»
Macheet wa laakin al-kubaaraat kula
misil al-masaakiin
dallo tagalat chariiʼat Allah min ragabathum
wa gataʼo guyuudhum wa bigo hurriin.
6 Wa be sabab da, duud al-khaaba yadrubhum
wa marfaʼiin al-kadaade yakhribhum.
Wa l-nimir yiraakhib fi mudunhum
wa ayyi naadum al-yamrug,
hu yicharritah.
Achaan isyaanhum bigi katiir
wa kufurhum bigi ziyaada.
7 Wa Allah gaal :
«Be l-haala di,
kikkeef nakhfir leeku ?
Iyaalku abooni
wa yahalfu be l-asnaam al-ma Ilaah.
Al-naas al-ana chabbaʼtuhum yisawwu zina
wa yizzaahamo fi beet al-charmuuta.
8 Wa ayyi waahid yilaaʼib marit akhu
misil al-humaar al-badiin al-haayij.
9 Hal ana ma niʼaakhib al-achya dool ?
Hal ma nilkaffa fi l-umma al-misil di ?
Wa da kalaam Allah.10 Amchu le riigaan inabha wa dammuruuh
wa laakin ma tidammuruuh marra waahid.
Kassuru furuuʼah al-darabo
achaan humman ma hineeyi ana Allah.
11 Aywa, Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza
khaanooni khiyaana kabiire.»
Wa da kalaam Allah.
Allah aakhab Bani Israaʼiil
12 Al-naas dool kaddabo Allah wa gaalo :
«Hu ma yagdar yisawwi cheyy.
Wa l-fasaala kula ma taji foogna,
wa la duwaas wa la juuʼ.
13 Wa kalaam al-anbiya kula
misil riih saakit
achaan kalaamhum
ma jaayi min Allah.
Wa l-cheyy al-gaalooh da
yagaʼ leehum fi raashum.»
14 Wa fi chaan humman gaalo al-kalaam da, daahu Allah al-Ilaah al-Gaadir gaal :
«Ya Irmiya, kalaami al-fi khachmak da,
nisawwiih misil naar.
Wa l-chaʼab dool nisawwiihum hatab
wa l-naar taakulhum.
15 Ya Bani Israaʼiil ! Daahu ana nijiib umma min baʼiid
wa hi tugumm didduku.
Wa l-umma di gawiiye
wa gadiime fi l-umam.
Wa intu ma taʼarfu lukhkhithum
wa la tafhamo kalaamhum.
Wa da kalaam Allah.16 Wa kalootithum misil al-khabur al-maftuuh
wa humman kulluhum fahaliin.
17 Wa humman yanhabo buyuutku wa maʼaachku
wa yaktulu awlaadku wa banaatku
wa yadbaho khanamku wa bagarku
wa yidammuru inabku wa tiinku.
Wa wakit humman yaju le l-harib,
yikassuru mudunku al-gawiyiin
al-intu tahsubu humman aaminiin
wa tagoodu fooghum be salaam.»
18 Wa daahu kalaam Allah : «Hatta fi l-wakit da kula, ana ma nikammilku marra waahid. 19 Ya Irmiya, al-naas yasʼalook wa yuguulu : ‹Fi chaan chunu Allah Ilaahna yitaʼʼibna misil da ?› Wa inta guul leehum : ‹Intu abeetu Allah wa abadtu ilaahaat aakhariin fi baladku. Wa be misil da, intu kula tabgo abiid le l-ajaanib fi balad al-ma hintuku.›»
Bani Israaʼiil ma yalgo kheer Allah
20 Wa Allah gaal :
«Ooru zurriiyit Yaakhuub
wa khabburu balad Yahuuza wa guulu :
21 ‹Asmaʼo ya chaʼab, al-fikirku mahduud
wa ma induku raas.
Intu induku uyuun al-ma yichiifu
wa induku udne al-ma yasmaʼo.
22 Wa maala ma takhaafo minni ?
Wa maala ma tarjufu giddaami ?
Ana bas al-khatteet turaab hadd daayim le l-bahar,
hu ma yufuut huduudah.
Kan hu yufuur wa moojah yugumm wa yadrub kula,
hu ma yagdar yufuut al-huduud dool.
Wa da kalaam Allah.23 Wa laakin intu chaʼabi haraamiyiin
wa aasiyiin min galibku daakhal.
Intu abeetuuni
wa gabbaltu wa macheetu.
24 Wa ma gultu fi nufuusku :
“Khalli nakhaafo min Allah Ilaahna
al-yantiina al-khariif fi waktah.
Wa yantiina matar al-richaach wa almi al-khariif
wa yadman leena wakt al-gatiʼ.”
25 Wa khataayaaku intu bas daharo minku al-achya dool
wa zunuubku manaʼo minku al-kheer.
26 Fi lubb chaʼabi, fiyah naas hawaaniin,
yakursu misil al-yukujj le l-teer.
Humman yukujju charakhum
wa yakurbu al-naas.
27 Wa buyuuthum malaaniin be maal al-khachch
misil kurbo malaan jidaad.
Wa be da, bigo kubaaraat
wa khaniyiin.
28 Wa humman sumaan wa mulus
wa afsal minhum ma fiih.
Humman ma yitabbugu al-adaala
wa ma yihtarumu huguug al-atiim.
Wa l-miskiin kula ma yantuuh huguugah
wa be da, yanjaho fi hayaathum.
29 Hal ana ma niʼaakhib al-achya dool ?
Hal ma nilkaffa fi l-umma al-misil di ?
Wa da kalaam Allah.30 Al-haraam al-bigi fi l-balad
yikhawwif wa yabhat katiir.
31 Al-anbiya yitnabbaʼo be kidib
wa rujaal al-diin yifattuchu masaalihhum.
Wa intu chaʼabi radyaaniin be l-haraam da
wa laakin fi l-akhiir, tisawwu chunu ?›»
Azì ma ngol ma bei d’engzengina
1 Ma didina mi dala:
Agi igi ir palum mba Jerusalem-mba teteng,
agi i gologiya, agi halagi ad’ud’a,
agi halagi ata yima suma a tok kuana.
Le agi fagi sa kua tu,
le agi fagi sama mi tit yam gagazid’a
ma nga mi hal d’engzengina ni,
an mba ni vat hurun ndei yam suma Jerusalem-ma.
2 Jeremi mi dala: Le a nga dala:
Ami gunumi tami ki simiyê Ma didin ma bei matna ba na pî,
ni gun ta d’a ir gurzulid’a hawa na.
3 Ma didina, ang halî d’engzenga d’uo zu?
Ang toziya, wani a gol to ndata ni va d’i.
Ang lazi á dabazi woyo,
wani azi hum nga gat ndata d’i.
A le yam mba ad’enga,
a noî á hulongî gevengû.
4 Ata yi máma an dala:
A le ni sunda hi kem mba gureid’a.
A we nga va d’i,
a we nga minda hi Ma didinid’a d’i,
a we nga gata hAlo mazinid’a d’uo mi.
5 Wani an mba ni i gen suma nglona,
ni de zlad’a ki sed’eziya,
kayam azi ni suma a we minda hi Ma didinid’a
ki gata hAlo mazinid’a.
Wani azi tazi pet ni hina mi,
a kus djuk ma kelezina woyo,
a but vun mazi ma djin ma a djinim kAlonina woi mi.
6 Ni kayam ndata ba,
azlo ma aduk agud’ina mba mi vigiziya,
ngû ma hur fulîna mba mi kizagaziya,
sindilâ mba mi kud’uguzi avun azì mazi ma nglona.
Suma pet suma a mba buzugï woina,
mba mi kizagazi woyo,
kayam so vun mazina mi kal ngola,
tcha tata mazid’a ti zul heî mi.
7 Ma didina mi dala: Ndak Jerusalem,
Ni nana ba, an mba ni vat hurun ndei kak ke?
Kayam gro’â a nga aran ndeyo,
a nga gun tazi kalo ma nga nalona d’uo na.
An hobozi ki tena, wani azi le ni mizeuna,
a nga tok tazi avo hi gaulangâ.
8 Azi ni d’igi akulumei andjof suma tchuka akulo
suma d’or suma a nga breî á hal aropma hi ndrozinina na.
9 Ma didina mi de kua ala:
An mba ni ngop yam ahle suma hina na d’uo zu?
An mba ni sä atchugula kandjaf ma hina na d’uo zu?
10 Agi igi kur asine mat ma guguzlud’a,
agi b’lagam mbeyo, wani agi b’lagam mbei pet ti.
Agi tchawagi abo guguzlu mata woyo,
Kayam azi nga ni suma hi an Ma didinina d’i.
11 Ma didina mi de kua ala:
Israel-lâ ki suma Juda-na a mbud’un iran ngola.
Wurak ka yam suma a noî Alona woinid’a
12 Suma Juda-na a tin vunazi yam Ma didina,
a dala: Mi nga d’i.
Ndaka nga d’i mba kei d’uo d’a,
ei mba wei ayî ma dur roze baktarad’a d’uo mi.
13 Mam suma djok vuna a ni d’igi simetna na.
Zla nga kuruzi hina nde d’i.
Ar zla ndata ti mba kazi hina.
14 Ni kayam ndata ba,
Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala:
Kayamba azi de hina d’a,
an nga ni tin zla man nda
d’igi akud’a na d’a avunang ang Jeremi.
Sum ndazina a mba mbut ni d’igi aguna na mi.
Aku ndata mba d’i ngalazi woyo!
15 Ma didina mi de kua ala:
Agi Israel-lâ, gola!
An nga ni mbeï kandjaf ma dingâ
ata yima dedeina á durugiya.
Nandjaf ma ad’engâ,
nandjaf ma mi nga adjeu dedeina,
nandjaf ma agi humum nga vunam mbuo na,
ni ma agi nga wagi ad’u vama mam nga mi duma d’uo na mi.
16 Azì yeû mazid’a vunat nga ngod’a woi
d’igi zul la tos matna na,
azi pet ni grang suma dur ayîna.
17 A mba b’lagagi awu magina ki te magina,
a mba tchagi grogi suma andjofâ ki grogi suma aropma,
a mba tchagi d’uwar magi ma gureina ki ma nglona woyo,
a mba b’lagagi guguzlu magid’a ki tulumei magina woyo,
a mba togi aziyagi ma nglo ma ad’eng ma ngungu
ma agi tinigi hurugi kama kä woi kayî ma durâ mi.
18 Ma didina mi de kua ala: Wani ata yi máma an mba ni dabagi woi pepet ti. 19 Jeremi, le a djobong ala: Ni kayam me ba, Ma didina Alo meina mi mba ki ndak ndata kei hina pet ke ni, ang dazi ala: Ni kayamba agi noyôm mbei agi i lagi sunda malo ma dingâ kur ambas magid’id’a, agi mba lagi magomba mi suma dingâ kur ambas sa nga ni magid’a d’uo d’a hina mi.
Alona nga mi ngop sum mama
20 Ma didina mi dala:
Ang i de zla ndata mi suma hi Jakob-ma,
ang tchat walat mi suma hi Juda-na mi ala:
21 Agi suma lilid’a, agi suma bei wad’ud’a, agi humugiya.
Agi nga ki ira, wani agi nga wagi d’i;
agi nga ki humba, wani agi nga humugi d’uo mi.
22 Ma didina mi de kua ala:
Agi nga lan mandaran nduo zu?
Agi nga zlagagi avoron nduo zu?
An ni ma he alum ma ngolâ lesâ
á haga d’a didindina.
Mam ndak á tchila kat tuo mi.
Abil mama nga mi sulula,
wani mi nga kad’enga á kal lei kat ti,
nga mi le abilâ guguzlubut,
wani nga mi tchila woi kat tuo mi.
23 Wani sum ndazina a ni suma yam mba ad’enga,
ni suma bei hum vuna.
Azi nga hulong tchuk tazi á i yi mazina.
24 A nga de kuruzi hina ala:
Ar ei lei mandara Alo mei ma nga mi sei
alo ma avo’â ki ma danana ata yama
ma nga mi ngomei bur ma mi ngam á dutina d’i.
25 Ni yam tchila magid’a ba,
ahlena a mbut avorogi tchod’a wana;
ni yam tcho magid’a ba,
agi kid’agagi woi ata ahle suma djivi ndazina mi.
26 Kayam suma asa’atna a nga aduk sum mana.
Azi ni d’igi suma a nga tchiget
á gun dauna kä a vik aluweinina na,
a nga gun abeid’a kä, a nga vik suma mi.
27 Gola! Aziyazi mi oî ki mbut ira
d’igi gong nga ngom aluweina ti oî kaluweina na.
Kayam ndata, a mbut ad’enga,
a mbut suma ndjondjoîna mi.
28 Azi nga d’orâ, tazi nga d’i ngal wiwilik,
a nga le tcho d’a kal kazid’a,
a nga d’el vama tchona d’i,
a nga ka sariyad’a hi suma hokuyod’id’a d’i,
a nga i avogovogo,
a nga ka sariyad’a hi suma houd’id’a ata yat tuo mi.
29 Ma didina mi dala:
An mba ni ngop yam ahle ndazina d’uo zu?
An mba ni hlatchugula kandjaf ma hina na d’uo zu?
30 Vama atchapma ki vama ndjendjed’a
suma a mba kur ambas ndatina ba wana:
31 Suma djok vuna a nga djok vun ma ka zlad’a,
suma ngat buzuna a nga te yamba kad’eng mazid’a,
sum mana a min ala ahle ndazina a le hina mi.
Wani dabid’a hahle ndazinid’a agi mba lagi ni nana ge?
