Ayyaam al-iid hana Bani Israaʼiil
1 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 2 Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Al-aʼyaad hineeyi ana Allah, humman al-aʼyaad al-tilimmu fooghum fi malammaat khaassiin. Wa dool al-malammaat al-muhaddadiin le l-ibaada.
Yoom al-sabt hu yoom al-jumma
3 «Fi sitte yoom sawwu khidmitku wa l-yoom al-saabiʼ, da al-sabt wa hu yoom hana jumma wa limmu foogah malamma khaassa wa ma tisawwu ayyi khidme. Wa l-sabt da, hu yoom le Allah fi ayyi bakaan al-taskunu foogah.
4 «Wa daahu ayyaam aʼyaadi ana Allah wa l-malammaat al-khaassiin al-tilimmu fooghum fi wakit muhaddad.
Iid al-Fisha wa l-Khubza bala Tawwaara
5 «Wa fi yoom 14 hana l-chahar al-awwal fi l-makhrib, yukuun iid al-Fisha le Allah. 6 Wa fi yoom 15 hana nafs al-chahar, yukuun iid al-Khubza bala Tawwaara le Allah. Wa fi muddit sabʼa yoom, taakulu khubza bala tawwaara. 7 Wa fi l-yoom al-awwal, tilimmu malamma khaassa wa ma tisawwu ayyi khidme gaasiye. 8 Wa fi ayyi yoom min al-ayyaam al-sabʼa tigaddumu dahiiye muharraga le Allah. Wa fi l-yoom al-saabiʼ, tilimmu malamma khaassa wa ma tisawwu ayyi khidme gaasiye.»
Iid al-Gatiʼ
9 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 10 Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Wakit tadkhulu fi l-balad al-nantiiha leeku wa tagtaʼo khallitha, jiibu le raajil al-diin ganaadiil hana awwal gatiʼku. 11 Wa raajil al-diin yarfaʼ al-ganaadiil giddaam Allah achaan hu yarda beeku. Wa hu yigaddimhum fi l-yoom al-baʼad yoom al-sabt. 12 Wa fi nafs al-yoom al-tarfaʼo foogah al-ganaadiil giddaam Allah, gaddumu kharuuf wald sana al-ma indah ayyi eeb dahiiye muharraga le Allah. 13 Wa gaddumu maʼaayah hadiiye koorteen hana dagiig mukhalbat be dihin wa di hadiiye muharraga al-riihitha Allah yarda beeha. Wa gaddumu maʼaayah liitir hana khamar hadiiyat charaab. 14 Wa ma taakulu khubza wa la ganaadiil fariiki wa la gameh jadiid gabul al-yoom al-muhaddad al-tigaddumu foogah al-hadaaya le Ilaahku. Wa da yabga leeku chart daayim min zurriiye le zurriiye fi ayyi bakaan al-taskunu foogah.
Iid al-Asaabiiʼ
15 «Wa ahsubu sabʼa usbuuʼ min baʼad yoom al-sabt wa da min yoom jibtu al-ganaadiil hana l-hadiiye al-marfuuʼa wa tammumu al-sabʼa asaabiiʼ. 16 Wa lahaddi l-yoom al-baʼad al-sabt al-saabiʼ, ahsubu 50 yoom. Wa fi l-yoom da, gaddumu le Allah hadiiye hana dagiig min awwal gatiʼku. 17 Wa min ayyi bakaan al-taskunu foogah, jiibu hadiiye marfuuʼa hana itneen khubza, ayyi waahide yisawwuuha be koorteen hana dagiig be tawwaara. Wa di tukuun awwal khubza le Allah. 18 Wa ziyaada fi l-khubza di, gaddumu dahiiye muharraga le Allah sabʼa kharuuf awlaad sana al-ma induhum ayyi eeb wa toor waahid wa kubchaan itneen maʼa hadiiyat al-dagiig wa hadiiyat al-charaab wa di hadiiye muharraga al-Allah yarda be riihitha. 19 Wa gaddumu tees dahiiye le kaffaarat al-zanib wa itneen kharuuf awlaad sana le dahiiyat al-salaama.
20 «Wa raajil al-diin yarfaʼ al-khurfaan al-itneen maʼa l-khubza hana awwal intaaj wa yigaddimhum hadiiye marfuuʼa le Allah. Wa humman dool yukuunu khaassiin le Allah wa yabgo hagg le raajil al-diin. 21 Wa fi l-yoom da bas, tilimmu malamma khaassa wa ma tisawwu ayyi khidme gaasiye. Wa da yabga chart daayim le zurriiyitku fi ayyi bakaan al-taskunu foogah.
22 «Wa wakit tagtaʼo ziraaʼitku ma tagtaʼo al-zereʼ lahaddi tarafah wa ma tilaggit al-ganaadiil al-yidaffugu wakt al-gatiʼ khalliihum le l-masaakiin wa l-ajaanib. Wa ana bas Allah Ilaahku.»
Iid yoom al-Farah
23 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 24 Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Al-yoom al-awwal hana l-chahar al-saabiʼ da yukuun leeku yoom hana jumma wa da yoom al-tilimmu leyi foogah malamma khaassa wa tadurbu burunji wa tizzakkarooni. 25 Wa ma tisawwu ayyi khidme gaasiye wa gaddumu le Allah dahiiye muharraga.»
Yoom Kaffaarat al-Zanib
26 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 27 Wa l-yoom al-aachir hana l-chahar al-saabiʼ da yabga leeku yoom al-Kaffaara wa malamma khaassa. Wa fi l-yoom da, suumu wa gaddumu le Allah dahiiye muharraga. 28 Wa fi l-yoom da, ma tisawwu ayyi khidme achaan da yoom al-Kaffaara. Wa fi l-yoom da, yisawwu leeku kaffaara giddaam Allah Ilaahku. 29 Wa ayyi naadum al-ma yusuum fi l-yoom da, waajib yafsuluuh min chaʼabah. 30 Wa ayyi naadum al-yisawwi khidme fi l-yoom da, ana nidammirah min chaʼabah. 31 Ma tisawwu ayyi khidme. Wa da yabga leeku chart daayim min zurriiye le zurriiye fi ayyi bakaan al-taskunu foogah. 32 Wa da yukuun leeku yoom al-sabt wa da yoom hana jumma al-tusuumu foogah min yoom tisʼa fi l-chahar be makhrib lahaddi ambaakir makhrib wa ayyudu al-sabt min makhrib le makhrib.
Iid al-Lagaadiib
33 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 34 Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Yoom 15 hana l-chahar al-saabiʼ, da yoom hana iid al-Lagaadiib le Allah al-yagood le muddit sabʼa yoom. 35 Wa fi l-yoom al-awwal, tilimmu malamma khaassa wa ma tisawwu ayyi khidme gaasiye. 36 Wa fi l-ayyaam al-sabʼa dool, kulli yoom tigaddumu dahiiye muharraga. Wa fi l-yoom al-taamin kamaan, tilimmu malamma khaassa wa tigaddumu le Allah dahaaya muharragiin. Wa fi kumaalit iidku, ma tisawwu ayyi khidme gaasiye.
37 «Wa dool al-aʼyaad al-waajib tiʼayyuduuhum le Allah wa l-malammaat al-khaassa al-tilimmu fooghum le tigaddumu dahiiye muharraga wa hadiiye muharraga wa hadiiye hana dagiig wa dahaaya aakhariin wa hadiiyat charaab hasab al-muwaafig le ayyi yoom. 38 Wa da ziyaada fi dahaaya al-sabt hana Allah wa l-hadaaya wa kulla l-nazir wa kulla cheyy al-tigaddumuuh be niiyitku wa tantuuh le Allah.
39 «Wa laakin fi yoom 15 hana l-chahar al-saabiʼ baʼad tagtaʼo khallit ziraaʼitku ayyudu le Allah le muddit sabʼa yoom. Wa l-yoom al-awwal yukuun yoom hana jumma kaamil wa l-yoom al-taamin kula yukuun yoom hana jumma kaamil. 40 Wa fi l-yoom al-awwal, chiilu iyaal al-chadar al-sameh wa furuuʼ al-nakhal wa furuuʼ al-chadar al-akhdar wa gana al-wudyaan wa afraho giddaam Allah Ilaahku le muddit sabʼa yoom. 41 Wa kulli sana, ayyudu al-iid da le Allah le muddit sabʼa yoom. Wa da yabga leeku chart daayim min zurriiye le zurriiye wa ayyudu al-iid da fi l-chahar al-saabiʼ. 42 Wa le muddit sabʼa yoom, askunu tihit al-lagaadiib wa kulla muwaatiniin Bani Israaʼiil waajib yaskunu tihit al-lagaadiib. 43 Wa achaan taʼarfu min zurriiye le zurriiye kadar ana sakkant Bani Israaʼiil tihit al-lagaadiib wa da baʼad maragtuhum min balad Masir. Wa ana bas Allah Ilaahku.»
44 Wa khalaas be misil da bas, Muusa kallam le Bani Israaʼiil be aʼyaad Allah.
1 Ma didina mi de mi Moise kua ala: 2 Ang i de mi Israel-lâ ala:
Fata agi mba tchagi wala yam vun til manid’a, agi mba togogi ni tok ka a tinit irat vata á kud’uronu.
3 Agi mba lagi sunda burâ karagaya, wani bur ma kid’iziyana ni bur ma sabat ma tuk tad’a. Agi togogi tok ka a tinit irat vata. Ata yima lara ma agi mba kagagi kuana, agi lagi sunda kur bur máma d’i, kayam ni bur ma sabatna hi an Ma didinina.
(b) Pa’â kavungô ma bei angufina
4 Ma didina mi de kua ala: Wana ni vun til ma tetengâ hi an Ma didinina ki tok ka a tinit irat vat ta agi mba tchazi walazi woi kur bur ma an ngamina:
5 Kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma avo’îna ki fladeged’a ni vun til ma Pa’â á kud’uron an Ma didina.
6 Kur bur ma dogo yam vahlâ hi til mámina ni vun til ma a lum kavungô ma bei angufa á kud’uron an Ma didinina. Agi tagi avungô ma a lum bei angufina gak burâ kid’iziya. 7 Kur bur ma avo’â agi mba togogi tok ka a tinit irat vata á kud’uronu. Ar agi lagi sun nda kaud’a kur bur máma d’i. 8 Agi hagi ahle suma ngat buzu suma ngala mi an Ma didina gak burâ kid’iziya. Kur bur ma kid’iziya máma agi togogi tok ka a tinit irat vata á kud’uronu. Agi lagi sun nda kaud’a kur ri.
(c) Vun til ma yam awu ma ne avo’îna
9 Ma didina mi de mi Moise kua ala: 10 Ang i de mi Israel-lâ ala:
Fata agi kalagi kur ambas sa an nga ni hagizid’a, ata yima agi mba dud’ugi awunina, agi kagi yam awu magi ma ne avo’â mi ma ngat buzuna. 11 Ma ngat buzu máma mi gas yam awu máma akulo avogon an Ma didina, kayam an vum abogiya. Mi gazam akulo ni bugol bur ma sabatna. 12 Kur bur ma agi hagi yam awuna á gazam akulona, agi hagi gor timi ma bizam tu ma bei dakina he d’a hawa d’a ngala mi an Ma didina 13 zlapa ki he d’a hawa d’a afut ta adiged’i d’a a tib’eget ki mbulîd’a ir kilona karagaya he d’a hawa d’a ngal la his sa afufuî d’a avogon an Ma didinid’a zlapa ki süm guguzlud’a lidirâ tu ki nusa mi. 14 Agi tagi avungôna d’oze yam awu ma haûd’a d’oze awu ma awilina d’i, gak bur ma agi mban ki he d’a hawa d’a ngala mi an Alo maginina tua. Gat ndata ti arî gat ta didinda yam andjavagi ata yima agi mba kagagi kuana.
(d) Vun til ma dut awuna
15 Ma didina mi de mi Moise kua ala: Ndjivin bugol bur ma sabat ma agi mba mbagi ki yam awuna á gazam akulona, agi ndumugi dimasa ndundum kid’iziya, 16 nala, burâ dok vahl. Bugol dimas sa kid’iziyad’a, agi hagi he d’a hawa d’a dinga. 17 Agi tchologï avo hatagi kavungô ma a lum kafut ta adiged’id’ina ir kilona hindi ma a yum kangufina abogi mbà mbà á gazam akulo. Wana nahle suma avo’â hi an Ma didinina. 18 Agi tinigi yam avungô máma tumiyô suma bizazi tutu suma bei dakina kid’iziya kamuhl ma azongâ tu ki gamlâna mbà mi. Agi hazi he d’a hawa d’a ngala mi an Ma didina, zlapa ki he d’a hawa d’a süm guguzlu d’a he d’a hawa d’a ngal la his sa afufuî d’a avogon an Ma didinid’a. 19 Agi hagi mbekmberena vama ngat buzu ma zlup yam tchod’a ki tumiyô suma bizazi tutuna mbà vama ngat buzu ma zlap darigïd’a mi. 20 Ma ngat buzuna mi gazazi akulo zlapa kavungôna hawu ma ne avo’â ki tumiyô suma mbàna, mi tinizi irazi vazi mi an Ma didina; a arî mama. 21 Kur bur máma agi tchagi wala yam tok ka a tinit irat vata. Agi lagi sun nda kaud’a kur bur máma d’i. Wana ni gat ta didinda yam andjavagi ata yima lara ge pet ma agi mba kagagi kuana.
22 Fata agi mba dud’ugi awu maginid’a, agi aragi apei asine magina kä bei duta nde nde, agi varagi awu ma yak kä blogogina d’i. Agi aragizi mi suma houd’a kangoyogeina, kayam an ni Ma didina Alo magina.
(e) Bur ma ge hum ma furîd’a
23 Ma didina mi de mi Moise kua ala: 24 Ang i de mi Israel-lâ ala:
Kur bur ma avo’â hi til ma kid’iziyanina, ni bur ma agi mba lagi vun tilâ kuana, ni bur ma agi mba gagi humba kadif fa bud’a kuana mi. Ni tok ka a tinit irat vat á kud’uronda. 25 Agi lagi sun nda kaud’a kur ri, agi hagi ahle suma ngat buzu suma ngala mi an Ma didina kua.
(f) Bur ma ngol ma a zlup yam tchod’a kuana
26 Ma didina mi de mi Moise kua ala: 27 Kur bur ma dogona hi til ma kid’iziya mámina, ni bur ma a zlup yam tchod’a kuana. Agi togogi tok ka a tinit irat vata á kud’uronu, agi mbud’ugi tagi hohoud’a, agi hagi ahle suma ngat buzu suma ngala mi an Ma didina. 28 Agi lagi sunda kur bur máma d’i, kayam ni bur ma a zlup yam tchod’a kuana, ni bur ma mbeî a zlup yam tcho magid’a avogon an Ma didina Alo maginina. 29 Sama lara ma mbut nga tam hohoud’a kur bur máma d’uo na, a mba pad’am mbei aduk sum mama. 30 Sama lara ma mi le sun nda lara kur bur mámina, an mba ni bam mbei aduk sum mama.
31 Agi lagi sun kur bur máma tu d’i. Wana ni gat ta didin nda yam andjavagi kur atchogoi d’a lara ge pet ata yima agi mba kagagi kuana. 32 Bur máma mba mi mbut ni bur ma sabat ma agi mba tugugi tagi kuana. Agi mbud’ugi tagi hohoud’a, agi lagi vun til ma sabat magina kur fladeged’a hi bur ma zlengîna hi til mámina gak fladeged’a avinda.
(g) Vun til ma yam zlub’u d’a tetengina
33 Ma didina mi de mi Moise kua ala: 34 Ang i de mi Israel-lâ ala:
Kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma kid’iziya máma, agi lagi vun til ma zlub’ud’a á suburun an Ma didina gak burâ kid’iziya. 35 Kur bur ma avo’â agi mba togogi tok ka a tinit irat vata, agi lagi sun nda kaud’a kur bur máma d’i. 36 Agi hagi ahle suma ngat buzu suma ngala mi an Ma didina gak burâ kid’iziya. Kur bur ma klavandina, agi togogi tok ka a tinit irat vata, agi hagi ahle suma ngat buzu suma ngala mi an Ma didina. Bur máma mba mi mbut ni bur ma agi togogi tok ka ngol la a tinit irat vat zenenda; agi lagi sun nda kaud’a kur bur máma d’i.
37 Wana ni vun til mana ki tok ka a tinit irat vata. Agi tchagi wala a han he d’a hawa d’a ngala, d’a afuta, d’a ngat buzuna, d’a hi süm guguzlud’id’a, nala, he d’a hawa d’a lara ge pet kur bur ma an ngama, 38 zlapa ki bur man ma sabat ma lara ge pet, he d’a hawa magid’a ki vun magi ma hled’a, zlapa ki he d’a hawa d’a lara ge d’a agi handji kur min magid’id’a.
39 Kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma kid’iziyanina, fata agi dud’ugi ahle suma agi zumuzi yam ambasina, agi lagi vun tilâ á kud’uron an Ma didina gak burâ kid’iziya. Bur ma avo’â mba mi mbut ni bur ma tuk tad’a, bur ma klavandi ma bugol vun tilîna ni bur ma sabat ma tuk tad’a mi. 40 Kur bur ma avok máma agi yogi vud’agu ma djivina kabo amulongeîna kabo agu ma d’ufa kabo da’ara mi. Agi lagi furîd’a avogon an Ma didina gak burâ kid’iziya. 41 Agi lagi vun til máma avogon an Ma didina kur biza d’a lara ge pet burâ kid’iziya kid’iziya. Wana ni gat ta didin nda kagi kur atchogoi d’a lara ge peta: Agi lagizi ni kur til ma kid’iziyana. 42 Agi gro vut ta Israel-la pet, agi kagagi kur zlub’ud’a gak burâ kid’iziya, 43 kayam andjavagi ma bugolâ mi wala ata yima an buzugugï woi yam ambas sa Ezipte-d’ina, ni kagagi ni kur zlub’ud’a. An ni Ma didina Alo magina.
44 Ni hina ba, Moise mi de zlad’a mi Israel-lâ yam vun tilâ hi Ma didinina teteng.
