Amasya bigi malik fi Yahuuza
1 Wa Amasya indah 25 sana wakit bigi malik wa hakam 29 sana fi Madiinat al-Khudus. Wa ammah usumha Yuuʼaddaan wa hi min Madiinat al-Khudus. 2 Wa hu sawwa al-adiil giddaam Allah wa laakin ma be niiye mukhlisa. 3 Wa wakit Amasya sabbat mulkah, hu katal kulla masaaʼiilah al-katalo abuuh al-malik Yuwaach. 4 Wa laakin hu ma katal iyaalhum. Wa da hasab maktuub fi kitaab Tawraat Muusa al-foogah Allah amaraahum wa gaal : «Al-abbahaat ma yaktuluuhum be sabab zanib al-iyaal wa l-iyaal ma yaktuluuhum be sabab zanib al-abbahaat. Ayyi waahid yumuut be sabab zanbah bas.»
5 Wa Amasya lamma rujaal mamlakat Yahuuza wa nazzamaahum ale hasab aayilaathum. Wa darraj khuyyaad al-aalaaf wa khuyyaad al-miyaat le kulla gabaayil Yahuuza wa Banyaamiin. Wa hu sajjal kulla l-rujaal al-umurhum min 20 sana wa foog wa ligi adadhum 300 000 rujaal jaahiziin le l-harib wa chaayliin huraab wa darag. 6 Wa jannad min mamlakat Israaʼiil 100 000 rujaal furraas murtazakha be taman hana 3 400 kiilo hana fudda.
7 Wa laakin nabi Allah ja le Amasya wa gaal : «Ya l-malik ! Khalli askar mamlakat Israaʼiil ma yamchu maʼaak fi l-harib achaan Allah ma yukuun maʼa Bani Israaʼiil, maʼa kulla naas gabiilat Afraayim dool. 8 Wa kan humman maachiin maʼaak, kan inta bigiit chadiid fi l-harib kula, al-Rabb yarmiik giddaam udwaanak. Achaan al-Rabb bas indah gudra yafzaʼ aw yarmi.» 9 Wa Amasya gaal le nabi Allah : «Nisawwi kikkeef le l-fudda al-wazinha 3 400 kiilo al-anteetha le askar mamlakat Israaʼiil ?» Wa nabi Allah gaal : «Allah indah ! Yagdar yantiik ziyaada min da.» 10 Wa be da, Amasya tarad al-askar al-jo min gabiilat Afraayim achaan yigabbulu buyuuthum. Wa laakin humman ziʼilo didd mamlakat Yahuuza wa gabbalo buyuuthum be zaʼal chadiid.
11 Wa Amasya chadda heelah wa wadda chaʼabah fi waadi al-Mileh wa katal 10 000 askar Adoomiyiin min Saʼiir. 12 Wa chaʼab Yahuuza karabo 10 000 askar aakhariin wa waddoohum fi raas hajar. Wa ramoohum min raas al-hajar da wa kulluhum alkassaro. 13 Wa fi l-wakit da, al-askar al-Amasya taradaahum achaan ma yihaarubu maʼaayah da gammo hajamo hillaal balad Yahuuza min al-Saamira lahaddi Beet Huruun. Wa katalo 3 000 naas wa chaalo khaniime katiire.
Yahuʼaach annasar fi Amasya
14 Wa wakit Amasya mugabbil min nasrah fi l-Adoomiyiin, hu jaab maʼaayah ilaahaathum min Saʼiir. Hu sawwaahum ilaahaatah wa gaaʼid yaʼabudhum wa yiharrig leehum al-bakhuur. 15 Wa khalaas, Allah khidib khadab chadiid didd Amasya wa rassal leyah nabi achaan yihajji leyah. Wa l-nabi gaal : «Maala inta taabaʼt al-ilaahaat al-ma gidro najjo chaʼabhum min iidak ?» 16 Wa laakin wakit al-nabi gaaʼid yihajji leyah, Amasya gataʼ kalaamah wa gaal : «Yaatu khattaak mustachaar hanaayi ana al-malik ? Askut kan ma tidoor yuduggak !» Wa l-nabi gaal : «Ana naʼarif kadar al-Rabb kharrar le yidammirak achaan inta sawweet al-cheyy da wa abeet ma tasmaʼ wasiiyti.» Wa baʼad da, sakat.
17 Wa Amasya malik mamlakat Yahuuza ligi wasiiye min mustachaariin aakhariin wa rassal le Yahuʼaach wileed Yahuuhaaz wileed Yaahu malik mamlakat Israaʼiil. Wa gaal leyah : «Taʼaal nilgaabalo wa nilhaarabo !» 18 Wa Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil rassal le Amasya malik mamlakat Yahuuza wa hajja leyah be l-masal da : «Yoom min al-ayyaam fi jibaal Lubnaan, chookaay waahide rassalat le chadar al-arz wa gaalat leyah : ‹Akhkhid bineeytak le wileedi !› Wa laakin teetal waahid hana Lubnaan fajjakh al-chookaay di wa rihikha marra waahid.»
19 Wa Yahuʼaach gaal battaan : «Akiid inta annasart fi l-Adoomiyiin wa fi chaan da, firiht be nasrak wa gaaʼid tilfachchar. Wa hassaʼ, nuguul leek agood saakit fi beetak. Maala tidoor tigawwim harib cheen al-yidammirak inta wa mamlakat Yahuuza kula ?» 20 Wa laakin Amasya ma simiʼ kalaamah achaan Allah dawwar yisallimah fi iid udwaanah wa da fi chaan hu taabaʼ ilaahaat al-Adoomiyiin.
21 Wa khalaas, Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil marag gaabalah. Wa askar Yahuʼaach wa askar Amasya malik mamlakat Yahuuza alhaarabo fi hillit Beet Chams fi balad Yahuuza. 22 Wa askar mamlakat Yahuuza anhazamo giddaam askar mamlakat Israaʼiil wa ayyi askari arrad gabbal beetah. 23 Wa fi hillit Beet Chams, Yahuʼaach malik mamlakat Israaʼiil karabah le Amasya wileed Yuwaach wileed Akhazya malik mamlakat Yahuuza. Wa hu bigi masjuun al-harib wa Yahuʼaach waddaah Madiinat al-Khudus. Wa hinaak, hu kassar durdur Madiinat al-Khudus fi tuul hana 400 duraaʼ min baab Afraayim lahaddi baab al-Rukun. 24 Wa Yahuʼaach chaal kulla l-dahab wa l-fudda wa l-muʼiddaat hana beet Allah al-hafadaahum Ubeed Adoom. Wa chaal al-kanz min gasir al-malik wa khataf naas kula. Wa baʼad da, gabbal madiinat al-Saamira.
Nihaayat hukum Amasya
25 Wa Amasya wileed Yuwaach malik mamlakat Yahuuza aach 15 sana baʼad moot Yahuʼaach wileed Yahuuhaaz malik mamlakat Israaʼiil. 26 Wa l-baagi min amal Amasya min al-bidaaya le l-nihaaya maktuub fi kitaab muluuk Bani Yahuuza wa Bani Israaʼiil. 27 Wa min wakit Amasya khalla derib Allah, naas waahidiin atmarrado diddah fi Madiinat al-Khudus. Wa hu arrad wa macha hillit Lakiich laakin humman rassalo naas waraayah wa katalooh fi l-hille di. 28 Wa humman jaabo janaaztah be kheel wa dafanooh fi khabur juduudah fi aasimat balad Yahuuza.
Amul la ted’a hi Amasiya-d’a
(Gol 2 Amul 14.1-7)1 Kid’a Amasiya mi kak amulid’a, bizamî dok mbà yam vahl. Mi tamula bizad’a dok mbà yam zlengâ avo Jerusalem. Asum a yat ala Jowadan ni d’a Jerusalem-mba. 2 Mi le sun nda djivid’a avok Ma didina, wani nga ni ki hur ma tuna d’i.
3 Kid’a leu mamba ad’ut b’al kä ngingi d’a, mi tchi azungeî mam suma a tchi abum amulîna woyo. 4 Wani mi tchi nga grozina woi d’i, kayam zla d’a a b’irit kur Mbaktum mba Gata, kur mbaktumba hi Moise-sa, kayam Ma didina mi he vuna ala: Ar agi tchagi abuyod’a woi yam tchod’a hi grod’id’a d’i, ar agi tchagi grod’a woi yam tchod’a habuyod’id’a d’uo mi. Ar agi tchagi nge nge pî yam tcho mam mba mi lata.
5 Amasiya mi tok suma Juda-na pet, mi ndjarazi ad’u adezezi ad’u adezeziya, suma nglo suma avok suma dudubuna ki suma nglo suma avok suma kikisâ, nala, suma hi Juda-na ki suma hi Benjamin-na pet. Mi ndumuziya, tin ad’ud’a yam suma bizazi kal dok mbàna, mi fe suma 300.000, ni suma a ndak á i dur ayîna, ni suma a we dur ayîna kasapa ki mbareid’a heîna. 6 Mi yo azigar suma gangrangâ aduk Israel-lâ 100.000 ki bege mam mba hapa go ki tonna hindi.
7 Wani sana hAlonina mi mba gen Amasiya, mi dum ala: Amulâ, ar azigar suma Israel-lâ a i ki sed’eng ngi, kayam Ma didina mi nga ki Israel-lâ d’i. Mi nga kandjafâ hi Efraim máma pet tuo mi. 8 Le ang i wa ki sed’eziya, le ang mba tchol ad’enga kur ayî ma durâ pî, Alona mba mi kang aseng azlard’eîd’a avok mang suma djangûna, kayam Alona mi nga kad’enga á ndjun sana, mi nga kad’enga á kam asem azlard’eîd’a mi.
9 Amasiya mi de mi sana hAlonina ala: An mba ni fe ni me yam bege man nda hap pa go ki tonna hindi d’a an hat mi azigar suma Israel-lîd’a ge?
Sana hAlonina mi hulong dum ala: Ma didina mi nga kad’enga á hang bege d’a kal ndatid’a!
10 Ata yi máma Amasiya mi wal ir azigar suma Efraim suma a mbeïna ala a hulong avo hataziya. Wani azi huruzi zal ngola yam suma Juda-na, a hulong avo hatazi kayîna.
11 Wani Amasiya mi ve tam ad’enga, mi i ki sum mama. A i kur hor ra Ndjuvuna, a tchi suma Edom-ma 10.000. 12 Suma Juda-na a yo suma dingâ ki irazi arid’a 10.000, a i ki sed’ezi akulo yam ahinad’a, a zud’uzi kä yam ahinad’a, a bo woi pet.
13 Wani azigar suma Amasiya mi digizi avo ala a i dur ayîna ki sed’em mbuo na, a ndja abozi dur ayîna hur azì ma nglo ma Juda-na, tinï ad’ud’a ei Samari dei gak mba Bet-Horon, a tchi suma 3000, a hurum ahlena ngola mi.
Jowas amul ma Israel-lâ mi kus yam Amasiya
(Gol 2 Amul 14.8-14)14 Kid’a Amasiya mi kuzï yam suma Edom-ma kusa, kur hulong mamba mi hleï alona hi suma Edom-ma, mi mba mi mbud’um alo mama, mi grif kä avoromu, mi ngalam dubang ma his djivid’ina mi. 15 Ata yi máma Ma didina hurum zal ngola yam Amasiya, mi sunï ma djogom vunama atamu, mi dum ala: Ni kayam me ba, ang hal alona hi suma dingâ ma ndak á prut sum mama woi abong nguo na ge?
16 Kid’a mi nga mi de zlad’a tua d’a, Amasiya mi djobom ala: Na ni ni ami ba, tining á de d’alâ mi an amulâ zu? Ang ba vunangû! Ni kayam me ba, ang min ala a tong nge?
Ma djok vun Alona mi ba vunamu. Bugol mi dum kua ala: An wala Alona mi nga hurum á tchang ngei kayamba ang le hina d’a. Ni kayam ndata ba, ang nga hum d’al ma an nga ni dangzina d’uo wana!
17 Bugol la Amasiya amul ma Juda-na mi ndjak vunam ki sum mama ndjaka, mi ge sunda ata Jowas gorom ma Jehu gorom ngolonina, amul ma Israel-lîna, mi dum ala: Ang ngavanï ei duri tei ayîna! 18 Jowas amul ma Israel-lâ mi ge sunda ata Amasiya amul ma Juda-na, mi dum ala: Bur tu awei d’a gurei d’a Liban-nda, ti ge sunda ata agu sedre ma Liban-na, ti dum ala: Ar an ve goronga mi gorona atchad’a. Wani ambur ma abagei ma Liban-na mi kal tita, mi miret awei d’a gurei ndata kä!
19 Jowas mi dum kua ala: Ang djib’er kurung ala ang kus yam suma Edom-ma da’! Ni kayam ndata ba, ang nga hle yang akulo, ang nga subur ki tang wana. Ar ang kak avo hatangû! Ni kayam me ba, ang nga hal ayîna á mba ki ndaka kang á tchang zlapa ki suma Juda-na ge?
20 Wani Amasiya mi hum nga zla ndata d’i, kayam ahle ndazina a tcholï nata Alona kayam mi hum mbei abo mam suma djangûna, kayam mam hal alona hi suma Edom-ma. 21 Ata yi máma Jowas amul ma Israel-lâ mi i á dur ayîna ki Amasiya amul ma Juda-na avo Bet-Semes sa kur ambas sa Juda-d’id’a. 22 Azigar suma Israel-lâ a kus yam suma Juda-na; a wet ringâ, nge nge pî mi i avo hatamu. 23 Jowas amul ma Israel-lâ mi ve Amasiya amul ma Juda ma Jowas gorom ma Ahaziya gorom ngolonina avo Bet-Semes, mi i ki sed’em Jerusalem, mi to abo gulumun ma Jerusalem-ma kä woi ndak go ki metred’a kikis mbà go, tinï ad’ud’a avun agre’â hi suma Efraim-ma dei gak mba avun agrek ma gulumuna mi kong kuana. 24 Mi yo lora ki kawei ma hapma kahle suma a fazi kur gong nga kud’ora hAlonid’a suma Obet-Edom andjavam nga mi ngomozina kahle suma a fazi kur azì ma amulina pet mi, mi yo suma dingâ balâ, mi hulong Samari.
Amul la te d’a dabid’a hi Amasiya-d’a
(Gol 2 Amul 14.15-20)25 Bugol matna hi Jowas amul ma Israel-lîna, Amasiya Jowas goroma amul ma Juda-na, mi kak karid’a ndak bizad’a dogo yam vahl. 26 Sunda hi Amasiya d’a ara, d’a avoka ki d’a dananda, a b’irit nga kä kur Mbaktumba hamulei suma Juda-na kamulei suma Israel-lîd’a. 27 Ata yima Amasiya mi wal lei ki Ma didinina, suma a ndjak vunazi kam avo Jerusalem. Mi ring Lakis, wani a digim ad’um gak a mbaza Lakis, a tchum sä kua kolâ. 28 Azi hlumï mad’am ki pusâ hakulumeinina, a mba tozom gen abuyom ngolo kur azì ma ngol ma Juda-na.
