Al-nindili hana l-akhwaat al-itneen
1 Wa wakit Raahiil chaafat kadar hi ma wildat le Yaakhuub, gammat nandalat fi akhutha wa gaalat le Yaakhuub : «Antiini iyaal ! Kan ma ke da, ana numuut !» 2 Wa Yaakhuub gamma ziʼil foogha wa gaal leeha : «Ana wa la Allah, nadharki al-waaluuda.» 3 Wa Raahiil gaalat leyah : «Di hi khaddaamti Bilha. Adkhul beeha wa hi talda wa ana nirabbiihum. Wa beeha hi bas, ana kula nalga iyaal.»
4 Wa hi dafaʼat le Yaakhuub khaddaamitha Bilha wa hu dakhal beeha wa hi bigat martah. 5 Wa bigat khalbaane wa jaabat wileed le Yaakhuub. 6 Wa Raahiil gaalat : «Al-Rabb hakam leyi ! Khibil suʼaali wa antaani wileed.» Achaan da, hi sammatah Daan (maʼanaatah hu hakam leyi). 7 Wa Bilha khaddaamit Raahiil jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 8 Wa Raahiil gaalat : «Ana haarabt akhti wa annasart.» Wa sammatah Naftaali (maʼanaatah al-harib).
9 Wa wakit Leeya chaafat kadar hi wagafat min al-waaluuda, hi kula chaalat khaddaamitha Zilfa wa dafaʼatha le Yaakhuub achaan tabga leyah mara. 10 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat wileed le Yaakhuub. 11 Wa Leeya gaalat : «Al-saʼaada jaatni !» Wa l-wileed sammatah Gaad (maʼanaatah al-saʼaada). 12 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 13 Wa Leeya gaalat : «Aywa ! Ana farhaane ! Wa l-banaat yinaadanni al-Farhaane.» Wa hi sammatah Achiir (maʼanaatah al-farah).
14 Wa fi wakt al-gatiʼ hana l-gameh, Raʼuubiin macha fi l-zereʼ wa ligi chadarat al-waaluuda wa jaabaaha le ammah Leeya. Wa Raahiil gaalat le Leeya : «Min fadulki, antiini min chadarat al-waaluuda al-wileedki jaabaaha leeki di.» 15 Wa laakin Leeya raddat leeha wa gaalat : «Inti chilti raajli, da kula ma tammaaki ? Wa battaan tidoori tichiili chadarat al-waaluuda al-wileedi jaabaaha leyi !» Khalaas Raahiil gaalat leeha : «Yo, sameh ! Kan ke da, khalli al-yoom Yaakhuub yamchi yargud fi bakaanki, fi badal chadarat al-waaluuda hana wileedki.»
16 Wa be achiiye, wakit Yaakhuub jaayi min al-zereʼ, Leeya maragat laagatah wa gaalat leyah : «Al-yoom taji fi bakaani achaan ana ajjartak be chadarat al-waaluuda hana wileedi.» Wa l-leele di, hu macha ragad fi bakaanha. 17 Wa l-Rabb simiʼ kalaam Leeya. Wa hi bigat khalbaane wa wildat wileedha al-khaamis le Yaakhuub. 18 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani ajur, ana al-anteet khaddaamti le raajli.» Wa hi sammatah Yassaakar (maʼanaatah ajur).
19 Wa Leeya bigat battaan khalbaane wa wildat wileedha al-saadis le Yaakhuub. 20 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani hadiiye samha ! Wa fi l-marra di raajli yaskun maʼaayi achaan ana jibt leyah sitte awlaad.» Wa hi sammatah Zabuluun (maʼanaatah yaskun). 21 Wa fi l-akhiir, jaabat bineeye wa sammatha Diina.
22 Wa baʼad da, al-Rabb fakkar le Raahiil wa khibil suʼaalha wa razakhaaha be l-waaluuda. 23 Wa hi bigat khalbaane wa jaabat wileed wa gaalat : «Al-Rabb sallaani min al-ihaana.» 24 Wa hi sammatah Yuusuf (maʼanaatah yiziid). Wa gaalat : «Allah yiziidni wileed aakhar.»
Yaakhuub bigi khanni
25 Wa baʼad Raahiil wildat Yuusuf, Yaakhuub gaal le Laabaan : «Khalliini nigabbil baladi. 26 Hassaʼ da, antiini awiini wa iyaali al-fi chaanhum ana khadamt leek. Nichiilhum wa namchi. Wa inta zaatak taʼarif adiil kulla l-khidme al-ana sawweetha leek.» 27 Wa Laabaan gaal leyah : «Ya wileedi, kan inta radyaan leyi, ana chawwaft wa irift kadar Allah baarakaani be sababak inta. 28 Ooriini maahiiytak wa nikaffiik.»
29 Wa Yaakhuub gaal leyah : «Inta zaatak taʼarif kikkeef ana khadamt leek wa chift kikkeef maalak bigi beyi ana. 30 Achaan al-maal al-chiyya al-awwal indak gubbaali, hassaʼ zaad wa bigi katiir. Wa Allah baarakak min ana jiit fi beetak. Wa hassaʼ da, nakhdim le nafsi mata ?»
31 Wa Laabaan gaal : «Waajib nantiik chunu ?» Wa Yaakhuub radda leyah wa gaal : «Ma tantiini cheyy. Laakin kan tikhassid be l-kalaam al-nuguulah leek da, ana nasrah leek battaan be khanamak wa nahfadhum. 32 Al-yoom namchi fi lubb maalak wa niʼazzil kulla l-khanam al-rugut wa l-duroʼ wa kulla l-dawaayin al-zurug min khanamak. Wa niʼazzil min inzeek kulla l-rugut wa l-duroʼ. Wa dool bas yabgo maahiiyti. 33 Wa ambaakir, kan inta macheet chift khanami wa ligiit fooghum loon aakhar, da illa ana saragtah. Wa be da, taʼarif kan ana saalih walla la.» 34 Wa Laabaan gaal : «Sameh. Ana khassadt be kalaamak da.»
35 Wa laakin fi nafs al-yoom, Laabaan gamma azzal al-tuyuus al-rugut wa l-induhum siihaan wa l-inze al-duroʼ wa l-rugut wa kulla l-khanam al-induhum bayaad wa l-dawaayin al-zurug. Wa antaahum le iyaalah. 36 Wa Laabaan baʼʼad min Yaakhuub be talaata yoom hana ruwaakha. Wa Yaakhuub gaaʼid yasrah be l-khanam al-faddalo.
37 Wa Yaakhuub chaal mataarig khudur min talaata chadar chig chig wa le l-mataarig dool, nagga girifhum wa sawwa fooghum siihaan. Wa bakaan waahid yikhalliihum be girifhum achaan yabgo rugut. 38 Wa wakit al-anaati yihiilan wa l-dukuur yihiiju wa yaju yacharbo almi, hu yukhutt al-mataarig al-rugut fi l-hiitaan, bakaan al-khanam yaju yacharbo foogah. 39 Wa khalaas, al-khanam yiʼachchuru jamb al-mataarig al-rugut wa yijiibu iyaal rugut wa duroʼ wa induhum siihaan. 40 Wa kan le l-dawaayin, Yaakhuub yukhuttuhum taraf wa yiwajjihhum ale l-kubchaan al-rugut wa ale kulla l-kubchaan al-zurug hana Laabaan. Wa be misil da, Yaakhuub sawwa leyah maal wa ma khallaahum khalbato maʼa khanam Laabaan.
41 Wa ayyi wakit al-khanam al-kubaar kan haalo, Yaakhuub yukhutt al-mataarig giddaamhum fi l-hiitaan achaan yiʼachchuru giddaam al-mataarig. 42 Laakin kan le l-khanam al-daʼiifiin, hu ma yukhutt giddaamhum abadan al-mataarig. Be misil da, al-khanam al-daʼiifiin bigo hana Laabaan wa l-chudaad hana Yaakhuub. 43 Wa be misil da, Yaakhuub ligi maal ziyaada. Indah bahaayim katiiriin wa khaddaamiin wa khaddaamaat wa indah jumaal wa hamiir.
1 Ata yima Rachel ti wala ndat ti vut nga gor mi Jakob puo na, ti nde le yungôra ata wiyeta, ti de mi Jakob ala: Ang han grona! Le hina d’uo ni, an mba ni mid’a!
2 Jakob hurum zal ata Rachel ngola, mi dat ala: An mbut nAlona ba, ni d’elek bei vuta zu?
3 Ti hulong dum ala: Ang gol wei manda Bilha wana: Ang vad’u; ti vut gorâ, an ni gum adiganu, kayam an fe gorâ atad’u.
4 Ti hum wei mata Bilha atchad’a; Jakob mi bur ki sed’ed’u. 5 Ti ve wirâ, ti vud’um gor mandjufâ. 6 Rachel ti dala: Alona mi lan djivid’a, mi hum zla manda, mi han gor mandjufâ. Ni kayam ndata ba, ti yum ala Dan.
7 Bilha weid’a hi Rachel-la ti ve wirâ kua, ti vut gor ma mbàna mi Jakob. 8 Rachel ti dala: An deng tan ata Alona, an ndjiget ki wiyenda, an kus wa. Ti yum ala Neftali.
9 Ata yima Lea ti wala ndat ti ka bei vuta na, ti ve wei mata Zilpa, ti hat mi ndjuvut Jakob atchad’a. 10 Zilpa weid’a hi Lea-d’a, ti vut gor mandjufâ mi Jakob. 11 Lea ti dala: Ni djiviya me na ge? Ti yum ala Gad.
12 Bugola, Zilpa weid’a hi Lea-d’a, ti vut gor ma mbàna mi Jakob kua. 13 Lea ti dala: An le furîd’a, kayam gro aropma a mba de kan ala: D’a furîd’a. Ti yum ala Aser.
14 Kur bur ma ze gemena, Ruben mi i abagei kur asinena, mi feï vud’agu ma a yum ala mandragorâ na, mi mbam masum Lea. Rachel ti de mi Lea ala: An nga ni tchenegu, ndak hanï ni mandragorâ hi goro’îna nde.
15 Lea ti hulong dat ala: Ndak hle ndjuvun abon wani ndagak nga d’uo tua ba, ndak hal á hle mandragorâ hi goronina kua d’ei zu?
Rachel ti dat ala: Djiviya! Jakob mi bur ini ki sed’ek yam mandragorâ hi goro’îna d’ang.
16 Wani fladege d’a Jakob mi tcholï hur asinena á mba avod’a, Lea ti nde woi á d’ugulomu, ti dum ala: Ang bur ini avo hatanu, kayam an wurak kang ki mandragorâ hi goronina. Jakob mi bur ki sed’et andjege ndata.
17 Alona mi hum tchenda hi Lea-d’a, ti ve wirâ, ti vut gor ma vahlâ mi Jakob. 18 Ti dala: Alona mi han wa wurak manda, kayam an he wei manda mi ndjuvunu. Ti yum ala Isakar.
19 Lea ti ve wirâ kua, ti vut gor ma karagayana mi Jakob. 20 Ti dala: Alona mi han he d’a hawa d’a djivid’a, ihî wani, ndjuvun mba mi lan ad’unu, kayam an vud’um grona karagaya. Ti yum ala Zabulon. 21 Bugola, ti vut gor atchad’a, ti yat ala Dina.
22 Bugola, Alona mi djib’er yam Rachel, mi humud’u, mi malat lovota á vuta. 23 Ti ve wirâ, ti vut gor mandjufâ, ti dala: Alona mi pad’an ndei kur zulo mana. 24 Ti yum ala Josef, ti dala: Ar Ma didina Alona mi han gor mandjufâ kua.
Jakob mi mbut ma ndjondjoîna
25 Bugol la Rachel ti vut Josef vuta, Jakob mi de mi Laban ala: Ang aran an i avo hatan yam andaga manda. 26 Ang han amiyôn suma an lang sunda kazina ki grona, an iya; ang tang we sun nda an langzid’a.
27 Laban mi dum ala: Ang humun djiviya; Ma didina mi dan ala mam b’e vunam kan ni kayam angû. 28 Ang ngan wurak manga, an mba ni wuragangziya.
29 Jakob mi hulong dum ala: Ang tang we ni nana ba, an lang sunda ngola, an polong d’uwar mangâ ge. 30 An fang ahligiyengî hina yegre go, a zul ki tchetchemba ni kayam anu; Ma didina mi b’e vunam kangî kayam an mi. Ki tchetchemba, ni mindja ba, an mba ni le sunda yam aziyan nge?
31 Laban mi dum ala: An hangî me ge?
Jakob mi hulong dum ala: Ang han va d’i. Le ang min zla d’a an dangzid’a ni, an mba ni polong tumiyô mangâ kua. 32 An mba ni kal ini aduk ahok mangâ, an mba ni var tumiyô suma tazi d’udjod’a ndundub’u’â ki suma tazi tchetchefâ ki gro tumiyô suma wurana; aduk b’ogeina, suma tazi d’udjod’a ndundub’u’â ki suma tazi d’udjod’a tchetchefâ. Ndazina ni wurak manda. 33 Ndjivin nda ang mba mba á gol wurak mandid’a, ang mba wala an ni sama d’ingêrâ; ahok b’ogei suma tazi nga ndundub’uk kuo na, suma tazi nga tchetchef fuo na d’oze tumiyô suma tazi nga wurad’a d’uo na, le a nga aduk mandjiyo ni, ndata ni kula.
34 Laban mi dum ala: Djiviya! Ang le d’igi ang de na. 35 Kur bur máma tamba Laban mi var ahok mbekmbere suma tazi d’udjod’a kikringâ ki suma tazi tchetchefâ, ahok b’ogei suma aropma pet suma tazi ndundub’u’â ki suma tazi tchetchefâ, suma tazi b’ub’ulu’â ki gro tumiyô suma wurageina, mam hazi mi groma. 36 Mi wal ki Jakob adigazi ndak á tita burâ hindi. Jakob nga mi pol d’uwarâ hi Laban ma arâ.
37 Jakob mi yo abo agu ma arina hi peplena, amandena ki platana, mi ndalazi hapa b’ub’uluk. 38 Mi tchuk abo agu ma mi ndalama kä avok aho’â ata yima azi mba á tche mbinina, a nga vik wureina mi. 39 Azi nga ful tazi avok abo agu mi ndalam máma, azi nde vut gro suma tazi d’udjod’a kikringâ ki suma tazi ndundub’u’â ki suma tazi tchetchefâ.
40 Kid’a Jakob mi ka tumiyô mama irazi vazid’a, mi yo gro aho’â pet suma tazi d’udjod’a kikringâ ki suma tazi wurad’a suma a nga kur kangâna hi Laban-nina, mi mbut sama d’uwarâ heîna, mi tinizi irazi vaziya, mi zlabazi nga ki suma hi Laban-na d’i. 41 Ata yima lara ma ahok suma gangrangâ a ful tazina, Jakob mi tchuk abo agu máma kä avorozi ata yima azi nga tche mbina kuana; hina azi ful tazi avok abo agu máma. 42 Ata yima suma agengâ a nga ful tazina, mam nga mi tchuk abo agu máma kä avorozi d’i. Kayam ndata, ahok suma agengâ ni suma hi Laban-na, suma gangrangâ ni suma hi Jakob-ma mi.
43 Ni hina ba, Jakob mi mbut sama ndjondjoîna, mi nga kaho’â ablaud’a, yuguneina, azungeîna, djambala ki korona mi.
