Matarat al-kharaab fi l-Saamira
1 Al-azaab le madiinat al-Saamira,
hi misil taaj al-istikbaar
hana sakkaara Afraayim.
Al-azaab leeha hi,
al-jamaalha wa ziinitha
misil zuhuur al-yaabsiin.
Al-madiina di fi raas al-waadi al-akhdar,
wa da bakaanku intu al-khimirtu min al-khamar.
2 Daahu yaji raajil gaadir wa chadiid min al-Rabb
al-bichaabih matarat barad
wa riih chadiide al-tidammir.
Wa hu misil matara al-indaha almi chadiid al-yakhrig
wa be chidde, kulla cheyy yiraggidah fi l-ard.
3 Wa l-madiina al-misil taaj al-istikbaar
hana sakkaara Afraayim,
hu yifajjikhha tihit rijileenah.
4 Wa l-madiina al-gaaʼide
fi raas al-waadi al-akhdar,
hi al-jamaalha wa ziinitha
misil zuhuur al-yaabsiin,
hi tabga misil al-tiin al-yalda ajala
wa yanjad gubbaal waktah.
Al-yichiifhum yichiilhum
wa yazruthum tchutt !
5 Wa fi l-yoom da, Allah al-Gaadir
yabga misil taaj jamiil
wa kadmuul hana charaf
le l-faddalo min chaʼabah.
6 Wa Allah yanti ruuh al-adaala
le l-yisawwu al-chariiʼa.
Wa yanti al-gudra le l-yihaarubu al-adu
wa yadharooh min biibaan al-madiina.
Kalaam al-sakkaara
7 Wa laakin al-naas dool,
humman kula yittartaʼo be sabab al-khamar
wa yiwadduru be sabab al-mariise.
Wa rujaal al-diin wa l-anbiya
yittartaʼo be sabab al-mariise
wa yibarjulu be sabab al-khamar.
Wa yiwadduru be sabab al-mariise
wa yikhalbutu al-ruʼya
wa yittartaʼo fi l-chariiʼa.
8 Aywa, kulla l-taraabiiz malaaniin
be l-gadiif wa l-wasaakha
wa ma fi bakaan waahid nadiif.
9 Wa humman yuguulu :
«Le yaatu
Ichaʼya yidoor yiwassif al-maʼrafa ?
Wa le yaatu
yifahhim kalaamah al-simʼah ?
Le l-atfaal al-mafruudiin walla ?
Aywa, le l-atfaal al-khallo al-ridaaʼa walla ?
10 Asmaʼo, hu buguul kalaam bala maʼana :
‹La la la la la,
da da da da da,
ke ke ke ke ke.›»
11 Tamaam ! Be kalaam ma mafhuum
wa be lisaan ma maʼruuf,
al-Rabb yihajji le chaʼabah.
12 Hu gaal leehum :
«Daahu bakaan al-jumma, jummu al-ayyaan !
Wa daahu bakaan al-raaha !»
Wa laakin humman
ma dawwaro yasmaʼooh.
13 Wa be da, kalaam Allah yabga leehum :
«La la la la la,
da da da da da,
ke ke ke ke ke.»
Khalaas wakit maachiin,
yagaʼo be gafaahum
wa yikassuru salabaahum
wa yagaʼo fi charak wa yakurbuuhum.
Allah khatta hajar al-zaawiye
14 Wa fi chaan da, asmaʼo kalaam Allah,
ya l-chammaatiin,
intu al-gaaʼidiin tahkumu fi l-chaʼab da fi Madiinat al-Khudus.
15 Tuguulu : «Aniina sawweena alaakha maʼa l-moot
wa istifaag maʼa l-khubuur.
Wakit al-waba yilwassaʼ kula,
ma yalhagna.
Achaan be l-kidib,
sawweena bakaan al-yahmiina
wa be l-khachch,
sawweena bakaan al-yilabbidna.»
16 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Rabb gaal :
Ana khatteet hajar fi Sahyuun
wa da hajar zaawiye khaali wa mujarrab
le yisawwi al-asaas gawi.
Wa ayyi naadum al-yiʼaamin beyah
abadan ma yagaʼ.
17 Wa nisawwi al-adaala misil miizaan
wa l-hagg misil mikyaal.
Wa laakin al-barad yuguchch
al-bakaan al-yahmi al-kidib
wa almi yakhrig
al-bakaan al-mullabbid foogah al-khachch.
18 Wa alaakhitku maʼa l-moot tafchul
wa istifaag maʼa l-khubuur kula yabga ma fiih.
Wa wakit al-waba yilwassaʼ,
yakhribku.
19 Fi ayyi wakit hu yufuut,
yakrubku
achaan al-waba yufuut kulla yoom,
fajur wa achiiye.
Wa wakit tasmaʼo be khabarah,
khoof chadiid yakrubku.
20 Wa da misil al-masal al-buguul :
«Al-sariir yabga gisayyir le l-mattitiin
wa l-khattaay tabga dayge le l-khita.»
Tahziir le l-chammaatiin
21 Be akiid, Allah yugumm
misil gamma fi jabal Faraasiim
wa yakhdab
misil khidib fi waadi Gibʼuun.
Wa da le yisawwi khidimtah
wa hi khidimtah al-ajiibe
wa yihaggig amalah
wa hu amalah al-khariib.
22 Wa hassaʼ, ma tichchammato
achaan ma tidaayugu foogku guyuudku.
Achaan damaar kulla l-balad
alkharrar khalaas.
Ana simiʼtah
min Allah al-Rabb al-Gaadir.
Al-teeraab wa l-gatiʼ
23 Aftaho udneeku wa asmaʼo kalaami !
Khuttu baalku wa asmaʼo al-nuguulah !
24 Wakit al-harraati yidoor yiteerib,
ma yichaglib al-ard ayyi wakit
wa yisaawiiha walla ?
Wa kulla yoom yisawwi leeha
majaari walla ?
25 La ! Baʼad saawa al-ard bas,
yichattit habb al-kussubarra wa l-kammuun
wa yimaggin al-gameh al-ahmar be sufuuf
wa l-gameh al-abyad fi bakaanah
wa gameh al-kadaade fi khachum al-zereʼ.
26 Rabbah bas allamah al-khidme di
wa wassafah kikkeef yisawwiiha.
27 Wa l-kussubarra ma yudugguuh
be mudgaaga hana hadiid
wa l-kammuun ma yifajjukhuuh
be rijle al-araba.
Laakin be asa bas
yuduggu al-kussubarra
wa be mitraga
yuduggu al-kammuun.
28 Al-gameh yarhakooh
laakin ma yudugguuh katiir.
Yifajjukhuuh be rijle al-araba wa l-kaarro
laakin ma lahaddi yarhakooh marra waahid.
29 Wa da kula, jaayi min Allah al-Gaadir
hu siid al-choora al-ajiibe
wa l-hikma al-kabiire.
(d) NGOPA KI VUN MA HLE MA DINGÂ
Babar ma ngol ma b’lak ahlena avo Samari-na
1 Wana ni zla d’a hohoud’a yam azì ma ngol ma Samari
ma hle tam d’igi avaval la subur ra d’a suma Efraim
suma a gurut ki sümina a kulubut kazina d’a.
Nazì ma akulo yam yima nding
ma avun hor ra tub’ad’a.
Ni ma djif mama nga mi ngal wiwilik
yam mam suma a nga gurut ki süma
d’igi b’o d’a yak keid’a na na.
2 Gola! Sama ad’eng ma sib’ik ma Salad’a mi sunumina nga mi djïya.
Mi ni d’igi alo ma se ki mogoinina na,
mi ni d’igi babar ma ngol ma mi b’lak ahlenina na,
mi ni d’igi alo ma mi se mbina heî ma hle yina
d’igi toliyonda na na.
Mam mba mi b’lak yam andagad’a woi kad’enga na mi.
3 Mba mi miret avaval la subur tad’a
hi suma Efraim suma a gurut ki sümina kä kasemu.
4 Gola! Mba mi miret b’o d’a yak kei d’a djifa hi Samari-d’a kä kasemu.
Nazì ma akulo yam yima nding ma avun hor ra tub’ad’ina.
Samari mba d’i mbut ni d’igi tulum ma mi ne avok yam ma vutina na.
Sama mi wum avok kikidjina,
mi ndod’om hur abom mi gum avunam mi ligim atogo zak!
5 Kur bur máma Ma didin ma ad’engêm kal petna mba mi mbut navaval la wiled’a ki djum mba subura yam mam suma a arâ. 6 Mba mi zut suma ka sariyad’a á ka sariya d’a d’ingêra, mba mi had’enga mi suma a nga dik suma djangûna woi avun agre’îna mi.
Suma a nga gurut ki sümina a nga las ma djok vuna
7 Wani azi tazid’a a nga hle titigir abo süm guguzlud’a,
a vit tei abo süm ma ayîna.
Suma ngat buzuna ki suma djok vuna,
a nga hle titigir abo süm ma ayîna mi.
Süm guguzlud’a kal kaziya, a vit tei abo süm ma ayîna.
Ata yima a nga djok vun Alonina, a nga hle titigir,
a nga tcha tata kur sariya mazi d’a kad’a mi.
8 Yam tabul mazina pet mi ni oîd’a ki vin ma azi nga vinima,
ahle suma ndjendjed’a a nga ata yima lara ge pet,
yima hawana nga d’uo mi.
9 A dala: Ni nge ba, mam min had’am wed’a ge?
Ni nge ba, mam min had’am wad’ud’a mi ge?
Ni mi kem suma a ar ambira bei tched’ina,
d’oze suma a d’elezi woi avun apona bei tched’ina zu?
10 Vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a,
vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a;
gata yam ndrat gata, gata yam ndrat gata;
ka hî nde, sä hî nde mi.
11 Gagazi, Ma didina mba mi de zlad’a mi sum ndazina
navun suma ambrozlod’a avun ma dingâ mi!
12 Mi dazi ala: Gol yima tuk tad’a ba wana:
Agi aragi sama mi seîna mi tuk tamu.
Gol yima halasâ ba wana: Wani azi min humum mbi.
13 Zlad’a hi Ma didinid’a mba d’i mbut atazi ni hina: Vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a, vun ma hed’a yam ndram vun ma hed’a; gata yam ndrat gata, gata yam ndrat gata; ka hî nde, sä hî nde mi. Kayambala kur tit mazid’a a puk kazigazi a kuza d’a tala a nde kur dauna mi vazi kä ndindingû d’a mi.
Ahina d’a djik gonga akulod’a
14 Kayam ndata, agi suma las suma,
agi suma nga tagi yam suma Jerusalem-mina,
ar agi humugi zlad’a hi Ma didinid’a.
15 Agi nga dagi ala: Ami djinimi vunami ki matna,
ami vami banad’a ki yima azuleina.
Fata tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna
ti ndja abot tei ti kala, mba d’i fami d’i.
Kayam ami mbud’umi zla d’a kad’a
ni yi mami ma ngei tad’a,
aboi ma kad’a ni yi mami ma kaka mi.
16 Ni kayam ndata ba, Salad’a Ma didina mi dala:
Gola! An tin nga ahina d’a gäd’u gonga kur Siyon,
nahina d’a an kugut dad’a,
nahina d’a guzut kal tegles sa nga tchola ad’enga ngungud’a.
Sama deng tam atatna,
mba mi ka’î ad’enga d’igi ndat na mi.
17 An mba ni hle gagazid’a d’igi regle ma nga ahlena na,
an mba ni hle d’ingêra d’igi nivo ma gol gongîyona na mi.
Mogoina mba mi pleyêgi yima ka zla
ma agi ngeyegi tagi kuana woyo,
mbina mba mi hle yi magi ma aboi
ma agi kagagi kuana woi mi.
18 Vun magi ma djin ma agi djinim ki matnina,
mba mi but teyo,
bana d’a agi vat ki yima azuleinid’a,
mba d’i but tei mi.
Fata tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna
ti ndja abot tei ti kala,
mba d’i mired’egi kä kased’u.
19 Yorogo d’a lara ge andjege ki faleya,
ata yima lara ma ti mba d’i kalâ,
mba d’i vagiya.
Ni siwel mata go ba, mba d’i mbud’ugi mandarâ!
20 D’igi zla d’a d’ogola de na ala:
Azanga mi gid’enga,
sana mi ndak á mat tam mbei kam mbi;
borogona mi fiyaka keû,
sana mi ndak á zlubum kam mbuo mi.
21 Kayam Ma didina mba mi tchol akulo
d’igi mi tchol yam ahina d’a Perasim-mba na,
mba mi tchol ki hur ma zala
d’igi mi tchol ki hur ma zala
kur hor ra Gabawon-nda na
á le sun mam mba atchapa,
á ndak vun sun mam mba yoyouna mi.
22 Ki tchetchemba, ar agi sanagi ad’u zla manda d’i. Le d’uo ni, ziyo ma a djinigi ki na mba mi sirit kelegiya. Kayam Ma didina mi nga wa hurum á b’lak ambasa da’. An hum zla ndata navun Salad’a Ma didin ma ad’engêm kal petna tamba.
Ned’a hi sama zumid’a ki d’a hAlonid’a
23 Agi tinigi humagiya, agi humugiya!
Agi tinigi humagi djiviya, agi humugi zla manda!
24 Sama nga mi zum á zar awunina,
mi ba ni ata zuma ba zu?
Mi zum zum mi ba nata blasa ki hersena ba mi zu?
25 Le mi blas yina ka abo tam tu da ni,
mi ya’î dilagauna ki dandigod’eid’a kam mbuo zu?
Mi zar awuna ni yam zuma akulo,
mi zar awu orsâ nata yima a ngama,
mi zar awu epotrena
ni ir hagad’a hasinena mi d’uo zu?
26 Alo mama mi had’am á tit kaziya,
mi had’am gat mamba mi.
27 Sa nga mi to dilagauna ki kawei ma sina d’i,
sa nga mi to dandigod’eid’a ki pus ma to awuna d’uo mi.
Wani a po dilagauna ni ki totogod’a,
a wak dandigod’eid’a ni ki mbigeud’a mi.
28 A to awuna, wani a ba natam tod’a ba d’i,
akulumeina a nga tan pusâ kamu,
wani ná hazlam mbei d’i.
29 Zla ndata ti tcholï nata
Ma didin ma ad’engêm kal petna;
d’al mama ni vama atchapma,
we mamba ti kal ngola mi.