Al-aasi yilʼazzab
1 Wa khalaas, Alifaaz al-min balad Teemaan chaal al-kalaam wa gaal :
2 Hal al-hakiim yurudd be ilim
al-jaayi min al-riih walla ?
Wa yanfukh batnah
be riih al-sabaah walla ?
3 Hu yidaafiʼ le nafsah be kalaam ma mufiid
wa be hije al-ma indah faayde.
4 Inta zaatak battalt makhaafat al-Rabb
wa tallaft al-ibaada giddaamah.
5 Achaan khataak lazza khachmak yikallim
wa inta hajjeet be lisaan al-najaada.
6 Wa khachmak bas sawwaak khaati, ma ana !
Wa lisaanak bas chahad foogak !
7 Inta awwal naadum wildook walla ?
Inta jiit fi l-dunya gabul al-jibaal walla ?
8 Hal simiʼt sirr al-Rabb walla ?
Hal chilt al-hikma leek inta wiheedak walla ?
9 Chunu al-inta taʼarfah
wa aniina ma naʼarfuuh ?
Chunu al-inta fihimtah
wa aniina ma fihimnaah ?
10 Fi usutna, fiyah naas
suufhum abyad wa chiyyaab
wa siniinhum ziyaada min siniin abuuk !
11 Sabbiriin al-Rabb chiyya leek walla ?
Wa hannisiinna chiyya leek walla ?
12 Maala galbak yiwaddirak
wa l-zaʼal yinchaaf fi uyuunak ?
13 Maala tiwajjih khadabak le l-Rabb
wa tamrug al-kalaam da min khachmak ?
14 Chunu Bani Adam,
lahaddi yuguul hu saafi ?
Hu al-wildatah mara,
lahaddi yuguul hu saalih ?
15 Al-Rabb ma yiʼaamin malaaʼikatah
wa l-samaawaat kula giddaamah ma saafiyiin.
16 Kan misil da, kikkeef al-insaan
al-yisawwi al-haraam wa l-rachwa
yabga saafi,
hu al-yichiif al-fasaala hayne leyah
misil charaab almi ?
17 Ana nikhabbirak, asmaʼni !
Wa l-ana chiftah, niʼooriik beyah.
18 Al-hakiimiin kallamo
wa ma labbado al-cheyy al-jaayi min juduudhum.
19 Leehum humman bas,
antaahum al-balad
wa abadan ajnabi ma dakhal
fi usuthum.
20 Daahu al-aasi yilʼazzab
fi kulla muddit hayaatah.
Aywa, siniin siid al-unuf
mahsuubiin.
21 Udneeyah yasmaʼo hiss mukhiif
wa fi wakt al-salaam bas,
al-mukharrib yaji leyah.
22 Al-aasi ma yisaddig kadar yamrug min al-dalaam,
wa l-seef gaaʼid yiraakhibah.
23 Hu yabga maʼaach le l-suguura
wa yaʼarif kharaabah muʼakkad fi yoom al-dalaam.
24 Al-diige wa l-taʼab yabhatooh wa yakhlubuuh
misil malik yakhlib udwaanah.
25 Achaan hu dagga sadrah le l-Rabb.
Aywa ! Gamma didd al-Gaadir.
26 Hu gawwa raasah wa jara aleyah,
be daragatah al-takhiine.
27 Achaan chuduugah waarmiin min al-chaham
wa sulbah bigi ariid wa samiin.
28 Hu sakan fi mudun al-mudammariin
aywa, fi buyuut al-kharbaaniin
al-gariib yabgo koom hana turaab.
29 Wa laakin hu ma yakhna
wa khunaayah ma yitawwil
wa maalah ma yiziid fi l-ard.
30 Hu ma yamrug min al-dalaam
wa ambalbaala tiyabbis bizirtah
wa riih al-Rabb tichiilah.
31 Khalli ma yiʼaamin be l-kidib,
hu al-yukhuchch nafsah,
achaan al-kidib yabga maahiiytah.
32 Wa da yilhaggag
gabul ma yikammulu ayyaamah.
Hu misil chadara al-firiʼha
abadan ma yikhaddir.
33 Wa hu misil chadarat inab
al-yidaffugu iyaalha khudur
wa misil chadarat zaytuun
al-nuwwaarha yidaffig.
34 Aywa, mujtamaʼ al-kuffaar
ma yijiibu iyaal
wa l-naar taakul khiyam
siyaad al-rachwa.
35 Al-yakhlab be l-taʼab yijiib al-charr
wa yalda al-khachch.
Elifas mi de kua ala: Sama asa’atna mba mi sut ti
1 Elifas ma Teman-na mi de mi Job kua ala:
2 Na ni sama ned’a mi ndak á hulong zla d’a ded’a
yam zla d’a ne d’a hawa yaka zu?
D’oze mi ndak á hop hayam ki simet ma abo ma yorogonina zu?
3 Na ni mi ndak á de zlad’a yam zla d’a hawa yaka zu?
D’oze yam zla d’a ti ndak á ndjun sa d’uo d’a zu?
4 Ang i gak b’lak lovot ta suma a le ki mandara Alonid’a woyo,
ang d’el kud’or ra suma a nga kud’or Alonid’a mi.
5 Tcho manga ti nde woi avunangû,
ang man ni zla d’a ded’a hi suma lembid’a.
6 Ni zla d’a avunanga ba, ti kang sariyad’a kangû, nga ni an ndi.
Ni vunang ba, mi le glangâs ma tchona kang mi.
*
7 Ni ang ba, a vud’ung avok ka hî yam andagad’a zu?
Ni ang ba, a vud’ung avok ahuniyôna mi zu?
8 Ata yima Alona nga mi de zlad’ina, ang hum zu?
Ang ki ned’a ni ang tu zu?
9 Vama ang wum ma ami wum mbuo na ni me ge?
Vama ang wum ad’um ma ami wum ad’um mbuo na ni me ge?
10 Suma yazi abusina ki momorogeina a nga adigamiya,
bizazi ablaud’a kal abung mi.
11 Ang gol b’leng hurâ hAlonina ni vama akid’ei irang zu?
D’oze zla d’a ami nga dangzi ki lulumad’id’a ni vama akid’ei irang mi zu?
*
12 Ni kayam me ba, d’od’oka ti kal kang na ge?
Ni kayam me ba, ang golomi tchod’a na ge?
13 Ata yima ang djok djib’er ra tchod’a á kak djangûna kAlonina,
andjaf zla d’a tchod’a ti ndavunang wan nduo zu?
14 Sana ni nge ba, mi dala mam mi sama yed’etna ge?
Sama atchad’a ti vud’uma mi ndak á kak sama d’ingêrâ zu?
15 Le Alona mi tin nga hurum yam malaika mama d’uo,
le akulod’a ti nga yed’et avorom mbuo mi ni,
16 ni nana ba, mba mi tin hurum yam sama ndjendje ma tchim
ma nga mi tche tchod’a d’igi sana mi tche mbina na na ge?
*
17 Ang huma!
An nga ni vang ad’u zlad’a,
an mba ni vang ad’ud’a yam vama an wuma.
18 Zla d’a suma ned’a a dat tei
d’a a ngeyet nga kä d’uo d’a
ni zla d’a tcholï ata abuyozi ngolod’a.
19 Alona mi hazi ambasa ni mazi azi hol;
ma angei mi kak nga adigazi d’i.
20 Sama asa’atna kak mam mba yam andagad’id’a pet ni kur ndaka,
sama murud’umba a ndumum bizamî nduma.
21 Siwel la nga d’i mbut suma mandarid’a,
nga d’i siwel humamu,
ata yima b’leng nga halasa nga na,
ma b’lak yina nga mi mba kamu.
22 Mi djib’er ala mam mba mi nde woi kur nduvunda d’i,
a nga djubum ki mbigeu d’a fiyaka á tchumu.
23 Mi nga mi tcha tata á hal tena,
mi wala bur ma nduvunda nga mi djubumu.
24 Yor tad’a ki ndaka a nga mbud’um mandarâ,
a vum ped’et d’igi amulâ mi min tam á dur ayîna na,
25 kayam mi hlabom mi kak djangûna kAlona,
mi hle yam akulo á kak djangûna ki Ma ad’engêm kal petna mi.
*
26 Ki yam mam mba ad’enga nga mi i atam dur ayîna
ki mbarei mam mba aduburoka.
27 Le agozlom nga kaka woi ndjendje,
le fefed’em mbi nga nded’a lilip pî,
28 mba mi ka’â kur azì ma nglo ma b’lak keina,
kur azì ma sa nga kua d’uo ma nga mi dris kä na.
29 Mba mi mbut sama ndjondjoîna d’i,
ndjondjoî mamba mba d’i kak tatâ d’i,
fe mamba mba d’i i avogovogok kuo mi.
30 Mba mi wal ki nduvunda d’i,
sin akud’a mba d’i som abo agu mama woyo,
Alona mba mi felem mbei dei ki fo d’a avunamba.
*
31 Ar mi tin hurum yam vama hawa ya’â á lop tam mbi,
kayam a mba wuragamî ki vama hawa yak máma.
32 Ahle ndazina a mba mba avok bur mam ma a ngamzina,
abom mba d’uf fuo d’igi abo agu ma nga mi d’uf fuo na na mi.
33 Mam mba mi yak kei
d’igi vud’a guguzlu d’a yak kei bei ned’id’a na,
d’igi agu olifâ b’o mamba ti yak kei na mi.
34 Ablaud’a hi suma a nga he gagazid’a yam Alona d’uo na a mba b’al gendreged’a,
akud’a mba d’i ngal zlub’ud’a hi suma b’lak suma woina woyo.
35 Le a ve wira tchod’a ni, a vut ni ndaka,
huruzi krovo mi halî mbut ira.
