Masal al-wakiil al-khaayin
1 Wa Isa hajja le talaamiizah battaan wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum siid al-maal indah wakiil. Wa simiʼ khabar fi wakiilah yuguulu hu yitallif maalah. 2 Wa naada al-wakiil wa gaal : ‹Da chunu al-simiʼtah foogak ? Gabbil leyi makaatiib al-hisaab. Ma nidoor inta tabga battaan wakiili.›
3 «Wa l-wakiil hajja le nafsah wa gaal : ‹Nisawwi chunu wakit sayyidi yichiil minni al-wakaala ? Ma nagdar nahrit achaan ma indi gudra. Wa ma nidoor nachhad al-naas achaan al-eeb. 4 Khalaas naʼarif al-cheyy al-nisawwiih al-be sababah al-naas yakhbalooni fi buyuuthum wakit yamrugni min al-wakaala.›
5 «Wa hu naada al-naas al-sayyidah indah fooghum deen wa hajja leehum waahid baʼad waahid. Wa le l-naadum al-awwal gaal : ‹Waajib tikaffi kam le sayyidi ?› 6 Wa radda leyah wa gaal : ‹100 baakha hana dihin.› Wa l-wakiil gaal : ‹Chiil al-maktuub wa agood tihit wa ajala aktib 50 baakha.› 7 Wa baʼad da, hajja le naadum aakhar wa saʼalah : ‹Waajib tikaffi kam ?› Wa hu gaal : ‹100 chuwaal hana gameh.› Wa gaal leyah : ‹Chiil al-maktuub wa aktib 80 chuwaal.›
8 «Wa wakit siid al-maal irif al-cheyy al-wakiilah al-khaayin sawwaah, hu khassad be najaadtah. Achaan naas hana l-dunya al-dalma di faahimiin ziyaada min naas al-nuur wa yaʼarfu kikkeef yalgo al-cheyy al-yidooruuh min al-naas al-misilhum. 9 Wa nuguul leeku, be maal al-dunya di aksabo le nufuusku rufgaan. Wa misil da wakit maal al-dunya yikammil leeku khalaas, Allah yakhbalku fi maskanah al-abadi.
Al-amiin wa l-khaayin
10 «Akiid, kan naadum amiin wakit hu masʼuul fi cheyy chiyya, hu yukuun amiin battaan wakit hu masʼuul fi cheyy katiir. Wa kan naadum khaayin wakit hu masʼuul fi chiyya, hu yabga khaayin battaan wakit hu masʼuul fi katiir. 11 Wa kan awwal intu ma amiiniin fi maal hana l-dunya di, kikkeef Allah yikallifku be chokhol indah khiima ziyaada minnah ? 12 Wa kan awwal intu ma amiiniin fi l-khumaam al-intu wakkalooku foogah, kikkeef Allah yantiiku cheyy al-yabga halaalku ? 13 Ma fi abid al-yagdar yakhdim le siyaad itneen achaan hu yakrah al-waahid wa yiriid al-taani walla yihibbah le l-awwal be kulla galbah wa yahgir al-aakhar. Wa intu kamaan ma tagdaro tabgo abiid le Allah wa abiid le l-maal.»
14 Al-Fariiziyiin simʼo al-kalaam da wa achchammato le Isa achaan humman yihibbu al-maal. 15 Wa hu radda leehum wa gaal : «Intu tisawwu nufuusku saalihiin giddaam al-naas wa laakin ma tagdaro tukhuchchu Allah wa hu yaʼarif guluubku. Aywa, al-cheyy al-naas yachkuruuku foogah da, Allah yajʼalah haraam.
16 «Wa ballakho leeku kalaam Allah fi l-Tawraat wa kutub al-anbiya lahaddi Yahya ja. Wa min Yahya ja, niballukhu bichaarat mamlakat Allah wa ayyi naadum yijaahid achaan yadkhul fiiha be chidde. 17 Wa wagaʼaan al-sama wa l-ard yabga hayyin min nugta waahide hana l-Tawraat tingachcha. 18 Wa kulli naadum al-yitallig martah achaan yaakhud mara aakhara, hu zaani. Wa l-naadum al-yaakhud al-mara al-mutallaga, hu kula zaani.»
Masal Laʼaazar wa l-khani
19 Wa battaan, Isa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum khani marra waahid. Wa hu laabis khulgaan khaaliyiin bilheen wa kulla yoom hu yafrah wa yaakul akil halu marra waahid. 20 Wa naas khatto naadum miskiin usmah Laʼaazar fi khachum beetah wa jildah kula awaawiir. 21 Wa hu garmaan yaakul min al-akil al-yidaffig min sufrat al-khani. Wa l-kulaab yaju wa yalhaso awaawiirah.
22 «Wa l-miskiin da maat wa l-malaaʼika chaalooh wa gaʼʼadooh jamb al-nabi Ibraahiim. Wa l-khani kula maat wa dafanooh. 23 Wa fi l-haawiye, hu gaaʼid fi azaab chadiid. Wa rafaʼ raasah wa chaaf Ibraahiim fi bakaan baʼiid minnah wa Laʼaazar maʼaayah. 24 Wa sarakh leyah wa gaal : ‹Abuuna Ibraahiim, arhamni ! Rassil leyi Laʼaazar. Khalli yibill raas usbaʼah fi almi baarid wa yibarrid beyah lisaani. Achaan ana fi azaab chadiid fi amlahiib di.›
25 «Wa Ibraahiim gaal : ‹La, ya wileedi. Fakkir fi kikkeef icht fi l-dunya. Awwal inta icht fi l-halu wa Laʼaazar aach fi l-taʼab. Wa laakin hassaʼ hu indah raaha hini wa inta indak azaab. 26 Wa battaan fi haawiye kabiire bilheen beenna wa beenku. Wa achaan da, al-naas al-yidooru yugummu min hini yamchu leeku ma yagdaro. Wa ma fi naadum al-yagdar yugumm min hinaak wa yaji leena hini.›
27 «Wa l-khani gaal : ‹Abba, natlub minnak tirassil Laʼaazar le beet abuuyi. 28 Hinaak indi khamsa akhwaan. Khalli yihazzirhum achaan ma yaju fi bakaan al-azaab da, misli ana.› 29 Wa Ibraahiim radda leyah wa gaal : ‹Induhum kalaam Muusa wa kalaam al-anbiya. Khalli yasmaʼooh.› 30 Wa l-khani radda leyah wa gaal : ‹La, ya abba Ibraahiim ! Ma tuguul ke. Kan naadum yabʼas min ust al-maytiin wa yamchi leehum, akiid yutuubu min zunuubhum.›
31 «Wa Ibraahiim gaal : ‹Kan ma yidooru yasmaʼo kalaam Muusa wa l-anbiya, akiid naadum al-baʼas min ust al-maytiin kula ma yagdar yijiibhum fi l-derib al-adiil.›»
Ma ngom ahle ma lemba
1 Jesus mi de mi mam suma hata ala: Sama ndjondjoîna mi nga ki sa mam ma ngom ahlena. Suma a mba de mi salama ala: Sa mangâ nga mi b’lagang ahligiyeng ngeyo. 2 Salama mi yumu, mi dum ala: Ni zla me an humut kang na ge? Ang ndumun ahle mana, ang dok kak sama ngom ahle mana d’uo d’a. 3 Ma ngom ahlena mi de kurum ala: An mba ni le ni nana? Kayam salana nga mi digin ndei kur sun nda ngom ahlena. Ad’engên nga á zum mbi, zulona nga mi lan á tchen ahlena mi. 4 An we vama an mba ni lena. Hina wani, fata a digin ndei kur sun nda ngom ahlenid’a, suma a mba van avo hataziya.
5 Mi yi suma balâ hi salama kazina tutu pet. Mi de mi ma avo’â ala: Balâ hi salanina kangî ga ge? 6 Ma balâ kama mi dala: Gogong ma nga mbulâ kis. Ma ngom ahlena mi dum ala: Ang hleï mbaktum mang nga balâ, ang kak kä tchetchem, ang mbut mbaktum mang nga balâ gogong ma ngad’a dok vahl.
7 Bugola, mi de mi ma bal ma dingâ ala: Balâ kangî ga ge? Ma balâ kama mi dum ala: Gogong ma nga gemena kikis vahl. Ma ngom ahlena mi dum ala: Ang hleï mbaktum mang nga balâ, ang mbud’ut kikis fid’i.
8 Ma ngom ahle ma bei d’ingêrâ, salama mi suburum yam lem mba mi lata, kayam suma kur atchogoi d’a wandina a kal suma a nga kur b’od’ina ki lemba kur atchogoi mazid’a.
9 An nga ni dagiya, vagi banad’a ki ndjondjoî magid’a kur duniyad’a. Ata yima ti dapma, a mba vagi atazi kur azì ma didina. 10 Sama d’engzeng yam ahle suma akid’einina, ni sama d’engzeng yam ahle suma nglona mi. Sama bei d’engzeng yam ahle suma akid’einina, ni sama bei d’engzeng yam ahle suma nglona mi. 11 Kayam ndata, le agi nga d’engzeng yam ndjondjoî d’a bei d’ingêra d’uo ni, sama mba mi hagi ndjondjoî d’a gagazid’a á ngomba ni nge? 12 Le agi nga d’engzeng yam ahlena hi sama ding nguo ni, ni nge mba mi hagi magina ge?
13 Azong ma tuna mi ndak á le sunda mi suliyod’a mbà d’i, wani mba mi noî ma tuna, mba mi le yam ma dingâ mi, d’oze mba mi kak ki ma tuna, mba mi ar ma dingâ woi mi. Agi ndagagi nga á lagi sunda mAlona ki beged’a djak ki.
Jesus mi de woi yam ahlena teteng
(Gol Mat 11.12-13Mat 5.31-32Mar 10.11-12)
14 Fariziyêna a hum zla ndata pet, a ngulumu, kayam azi ni suma a le yam beged’ina. 15 Jesus mi dazi ala: Agi ni suma min á mbut tagi d’ingêr avok sumina, wani Alona mi wagi hurugiya, kayam vama suma suburum adigazina ni vama tchona avok Alona.
16 Gata hi Moise-sa ki mbaktumba hi suma djok vun Alonid’a a ei nadjeu dei gak mba kur atchogoid’a hi Jean ma le suma batembid’a. Tin ad’ud’a kur bur máma dei gak suma a nga tchi wal Zla d’a Djivid’a yam leud’a hAlonid’a. Nge nge pî nga mi b’at tam kad’enga á kal kua. 17 Akulod’a kandagad’a a mba kal leyo, wani b’ir ra klera hi gatid’a mba d’i kal lei hawa d’i.
18 Sama lara ma mi dik amamba woi mi vatcha d’a dingina, mi le ni mizeuna. Sama vatcha d’a ndjuvut mi digit teid’a, mi le ni mizeuna mi.
Ma ndjondjoîna azi ki Lazar
19 Adjeu sama ndjondjoîna mi nga. Nga mi tchuk baru d’a hleud’a ki baru d’a hap pa guzut kal teglesa atamu. Burâ ki burâ mi nga kaka ki furîd’a ki tena. 20 Ma ding ma houd’a nga, simiyêm ala Lazar, tam pet ni mbuleina. Mi nga bur kä avun azina hi sama ndjondjoî máma. 21 Mi min á te bubuk te ma nga mi yak kä ad’u tabulâ hi sama ndjondjoînina. Adureina pî a mba a trâm mbilimu. 22 Ma houd’a mi mid’a, malaikana a hlum sä gen Abraham. Ma ndjondjoîna mi mit mi, a tozomu.
23 Nga mi fe ndaka ata yima azuleina. Mi hle iram akulo, mi we Abraham sä woi hina dei, Lazar sä gevem mi. 24 Mi nde mi tchiya, mi dala: Abun Abraham, ang wan hohowonu, ang sunï Lazar, kayam mi nik yam tchitchid’am aduk mbina, mi b’lengên ki sinanu, kayam an nga ni fe ndaka aduk akud’a heî.
25 Wani Abraham mi hulong dum ala: Gorona, ang djib’er djiviya. Ata yima ang nga kur duniyad’ina, ang fe ni djivid’a, wani Lazar mi fe ni ndaka. Ki tchetchemba, a b’lengêm wa hurum ka hî, wani ang nga kur ndaka. 26 Le hina d’uo pî, gring ma ngolâ mi nga adigeya. Suma a min á tchol ka hî á iza gevengîna a ndak ki, suma tchol sä hî á mba ka hî gevemina a ndak kuo mi.
27 Ma ndjondjoîna mi dala: Abunu, le hina ni, an nga ni tchenengû, ang sun Lazar avo habunu, 28 kayam b’oziyona a nga vahl. Mi dazi zlad’a, ar azi mba kur ndak ka wanda d’i. 29 Wani Abraham mi hulong dum ala: Azi nga ki Moise azi ki suma djok vun Alona á daziya; ar azi humuziya!
30 Mi dum ala: Nga na d’i, abun Abraham. Wani le sana mi tcholï ata yima azuleina ka hî mi i geveziya ni, a mba mbut huruzi yam tcho mazid’a.
31 Abraham mi hulong dum ala: Le azi hum Moise azi ki suma djok vun Alona d’uo ni, sana le mi tchol akulo aduk suma matna pî, azi mba humum mbi.