Dǝɓlii cuu suu ah nyi Salomo patǝ gwa ahe
(2 KeeƁ 7:11-22)1 Ne cok Salomo mo vuu yaŋ Dǝɓlii ne yaŋ goŋ daŋ vǝrri, tǝkine fan mai zahzyil ah mo 'yah joŋ daŋ, 2 Dǝɓlii so cuu suu ah nyi Salomo patǝ gwa ahe, tǝgbana mai mo cuu suu ah nyi ko Gibeon. 3 Dǝɓlii faa nyi ko:
Me laa juupel ɓo ne pǝǝ ɓo mo tǝ pǝǝ me ɓe, me ga joŋ yaŋ mai mo vuu daŋdaŋ, me ga kan tǝɗii ɓe gŋ ga lii ga lii. Nahnǝn ɓe ne zahzyil ɓe daŋ ga yea gŋ cẽecẽe. 4 Amo laŋ mo tǝ syee mor ɓe tǝgbana pa ɓo David mo syee mor ɓe ne goŋga ne zahzyil vaŋno ɓe, mo so tǝ joŋ fan tǝgbana mai me faa ɓo nyi mo daŋ ɓe, mo gbǝ ɓǝ lai ɓe ne ɓǝ faa ɓe ra ɓe, 5 me ga soɓ fakal goŋ ɓo yea kǝsyil za Israel ŋhaa ga lii, tǝgbana me faa ɓǝ ah nyi pa ɓo David, me faa: Mo ka pee we ma kaa tǝ fakal goŋ Israel a syaŋsyaŋ. 6 Amma awe ne wee ɓii we kal soɓ me, we gbǝ ɓǝ faa ɓe ra ne ɓǝ lai ɓe me kan ɓo pel ɓii ya ɓe, we kal ge tǝ syee mor masǝŋ ki ra we kea ge sǝŋ pel ɓǝǝ ɓe, 7 ka me ga vǝr za Israel gin pǝ sǝr mai me nyi ɓo nyi ra. Yaŋ mai me nǝǝ kan ɓo mor tǝɗii suu ɓe laŋ me ga soɓ ɓoo. Israel ga yea na fan ma cuu tǝcuu ne ɓǝ ah tǝkine fan ma syesyak ah kǝsyil za sǝr daŋ. 8 A ga faara: Yaŋ mai mo yea pǝyǝk kŋ ciŋ cok kol ɓe. Koo zune mo ge pǝ̃ǝ gŋ daŋ a ga kaa tǝl ah gǝriŋ, a ga wetǝwel tǝl ahe, a ga faa: Dǝɓlii joŋ ɓǝ fẽe ɓo wo sǝr mai ne yaŋ mai nai ne? So za ga zyii faa: 9 Mor za Israel soɓra Dǝɓlii Masǝŋ ɓǝǝ mai mo pǝ̃ǝ ne pa ɓǝǝ lii gin sǝr Egiɓ, so kal tǝ syeera mor masǝŋ ki ra, a keara ga sǝŋ pel ɓǝǝ a juura pel wo ɓǝǝra. Dǝɓlii pee bone mai daŋ ge ɓo tǝ ɓǝǝ mor ahe.
Yeɓ Salomo manyeeki ahe
(2 KeeƁ 8:1-2)10-11 Ne cok ah Hiram goŋ Tirus gbah jol Salomo ne kpuu bah ma Liban tǝkine kpuu mǝŋgiŋ, ne vãm kaŋnyeeri mai ako mo ne 'yah ah mor ka vuu yaŋ. So goŋ Salomo nyi yaŋ maluu jemma gwa nyi ko pǝ sǝr Galile. 12 Hiram ur daga Tirus ka gin ẽe yaŋ mai Salomo mo nyi ɓo nyi ko, amma yaŋ ah ra 'nyah suu ah ya. 13 So faa: Naa pa ɓe, yaŋ fẽe ye mo nyi ɓo nyi me rai ne? Mor ah a ɗiira cok ah ne sǝr Kabul, ŋhaa tǝ'nahko. 14 Amma Hiram pee vãm kaŋnyeeri nyi Salomo, yǝk ah nǝn kilo 3.500.
15 Ɓǝ za mai mo ɓaŋra ge tǝ yeɓ ne swah a naiko: Goŋ Salomo ɓaŋ ra ge tǝ yeɓ mor ka vuu yaŋ Dǝɓlii ne yaŋ goŋ ahe, ne yaŋ maswah ma ɗii ne Millo, ne ɓaale yaŋ Jerusalem ne Hazor ne Megiddo tǝkine Gezar. 16 (Mor comki Farao goŋ sǝr Egiɓ ge ɗaŋ Gezar ɓaa wii nyi, ik Kanaanien mai mo kaara ɓo yaŋ ahe. So nyi yaŋ ah ra nyi mǝlaŋ ah mai Salomo mo kan ɓo, tǝgbana fan ɗǝǝ ma ne cok kan worre. 17 Mor ah Salomo vuu yaŋ Gezar.) So vuu yaŋ Bet-Horon ma mor kǝsǝŋ, 18 ne Baalat ne Tadmor ma nefah kǝsyicok pǝ sǝr ahe, 19 ne yaŋ maluu ma rǝk fan ah daŋ, ne yaŋ muŋta sal mai pǝr moo kwakke, ne yaŋ pǝr ah ra tǝkine yaŋ camcam mai mo tǝ 'yah ka vuu yaŋ Jerusalem ne tǝwaa Liban tǝkine cok camcam mai sǝr ah mo mor jol ahe.
20 Za mai goŋ mo ɓaŋ ra ge tǝ yeɓ ne swah ara kǝsyil Amorien ne Hetien ne Perisien ne Hevien tǝkine Jebusien, za mai ara ye ka za Israel a. 21 Za mai ara no kǝsyil Israel, mor za Israel gak ik ra ge lal daŋ ya. Ara no mor jol ah ŋhaa tǝ'nahko. 22 Amma Salomo joŋ za Israel na byak ya. Ma ɓǝǝ a joŋra sooje ne swah yeɓɓe, ne za ma ẽe yeɓɓe, ne zaluu sooje ah ra, ne zaluu ma ẽe yeɓ ɗaŋ muŋta salle, tǝkine ma ɗaŋ pǝrri. 23 Zaluu mai ara ye mo lwaa swah yeɓ goŋ Salomo ɓo pãa ɓǝǝ a temere dappe ne jemma dappe, ara yee lai za ne ɓǝ yeɓɓe.
24 So mǝlaŋ Farao pǝ̃ǝ gin Yaŋ David kal ge yaŋ ma syak ah mai Salomo mo vuu ɓo nyi ko. Fahfal ah so Salomo vuu yaŋ maswah ma ɗii ne Millo.
25 Fahfal yaŋ Masǝŋ ah mo vuu vǝrri, pǝzyil syii daŋ Salomo joŋ syiŋ gŋ ɓal sai, syiŋ suŋwii, ne syiŋ ŋgom fan joŋ syiŋ ma nyi jam, a joŋ pǝ cok joŋ syiŋ mai mo vuuko ɓo mor Dǝɓlii. A tǝǝ syiŋ ɓǝrdi pel Dǝɓlii gŋ ta.
26 Goŋ Salomo ge cee dah pǝ cok ma ɗii ne Esion-Geber mai mo gwari ne Elat nǝfah kǝ zah mabii Akaba pǝ sǝr Edom. 27 Hiram pea za yeɓ ah mai mo tǝra ǝǝ dah ɓo tǝkine tan ɓǝ mabii, yeera dah ah ra tǝkine za yeɓ Salomo daŋ. 28 Kalra ge Ofir, woora vãm kaŋnyeeri gŋ ge nyi goŋ Salomo ne ko, yǝk ah kal kilo 12.000 ɓe.
Allah baan le Suleymaan le taani marra
1 Wakit Suleymaan kammal buna hana beet Allah wa gasir al-malik wa kulla cheyy al-dawwar yisawwiih hasab niiytah, 2 Allah baan leyah battaan misil awwal baan leyah fi Gibʼuun. 3 Wa Allah gaal leyah : «Ana khibilt salaatak wa duʼaak al-wajjahtuhum leyi. Wa l-beet al-inta baneetah leyi da, ana khaddastah achaan khatteet foogah usmi ila l-abad. Wa niraakhibah wa nifakkir foogah daayman. 4 Wa inta, ya Suleymaan, kan tichiil derbi misil Dawuud abuuk chaalah be niiye mukhlisa wa l-takhwa wa kan tisawwi kulla cheyy al-ana amartak beyah wa tahfad gawaaniini wa churuuti, 5 khalaas ana daayman nisabbit mulkak fi Israaʼiil misil gultah le Dawuud abuuk. Ana gult leyah : ‹Daayman yukuun naadum min zurriiytak al-yamluk fi kursi Bani Israaʼiil.›
6 «Wa laakin kan inta wa zurriiyitku abeetu ma tahfado wasiiyaati wa la titabbugu gawaaniini al-ana amartuku beehum wa kan tamchu taʼabudu ilaahaat aakhariin wa tasjudu leehum, 7 khalaas ana natrudku, ya Bani Israaʼiil, min al-ard al-ana anteetha leeku wa nibaʼʼid minni al-beet al-ana khaddastah le usmi. Wa be da, kulla l-chuʼuub al-aakhariin yichchammato foogku wa yiʼayyuruuku. 8 Wa ayyi naadum al-yufuut jamb al-beet al-awwal aali da yilʼajjab wa yisaffir wa yuguul : ‹Maala Allah sawwa misil da le l-balad di wa l-beet da ?› 9 Wa yuruddu wa yuguulu leyah : ‹Achaan humman abo ma yitaabuʼu Allah Ilaahhum al-marag juduudhum min balad Masir. Wa humman taabaʼo leehum ilaahaat aakhariin wa sajado leehum wa abadoohum. Wa be sabab da bas, Allah nazzal fooghum kulla l-charr da.›»
Suleymaan anta hillaal le Hiiraam
10 Wa fi muddit 20 sana, Suleymaan bana al-buyuut al-itneen yaʼni beet Allah wa gasir al-malik. 11 Wa Hiiraam malik Suur jaab le Suleymaan hatab al-arz wa hatab al-sarwi wa dahab be katara misil hu dawwarah. Wa Suleymaan antaah le Hiiraam 20 hille fi balad al-Jaliil. 12 Wa Hiiraam gamma min Suur wa macha le yichiif al-hillaal al-Suleymaan antaahum leyah. Wa laakin al-hillaal dool ma ajabooh le Hiiraam. 13 Wa hu gaal : «Ya akhuuyi, dool bas al-hillaal al-anteethum leyi walla ?» Wa hu sammaahum balad Kaabuul (maʼanaatah ma yanfaʼ). Wa l-usum da gaaʼid lahaddi l-yoom. 14 Wa laakin gabul da, Hiiraam rassal gariib 4 000 kiilo hana dahab le Suleymaan.
Khaddaamiin hana Suleymaan
15 Wa daahu al-cheyy al-bukhuss al-khidme al-ijbaariiye al-asaasha al-malik Suleymaan fi wakit buna beet Allah wa gasir al-malik wa durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu wa daraadir hana Madiinat al-Khudus wa hillaal Haasuur wa Magiddu wa Gaazar.
16 Wa Firʼoon malik Masir macha hajam hillit Gaazar chaalha wa tachchaaha. Wa baʼad katal al-Kanʼaaniyiin al-saakniin fi l-hille di, hu anta al-hille di hadiiye le bittah marit Suleymaan. 17 Wa be misil da, Suleymaan banaaha battaan le hillit Gaazar. Wa bana kula hillaal Beet Huruun al-tihit 18 wa Baʼalat wa Tadmuur fi l-kadaade hana l-balad. 19 Wa bana kulla l-hillaal al-yakhzin fooghum wa l-hillaal al-yukhutt fooghum arabaatah hana l-harib wa kheelah. Wa Suleymaan bana kulla cheyy al-yidoorah fi Madiinat al-Khudus wa fi jibaal Lubnaan wa fi kulla mamlakatah al-hu gaaʼid yahkim foogha. 20 Wa fi l-balad, yifaddil naas min al-Amuuriyiin wa l-Hittiyiin wa l-Firizziyiin wa l-Hiwwiyiin wa l-Yabuusiyiin. Wa kulla l-naas dool, humman ma min Bani Israaʼiil. 21 Wa Bani Israaʼiil ma gidro dammaroohum kulluhum wa fi chaan da, waahidiin min zurriiyithum faddalo fi l-balad. Wa humman dool, Suleymaan astaʼmalhum misil abiid fi l-khidme al-ijbaariiye lahaddi l-yoom. 22 Wa Suleymaan ma anta khidmit al-ubuudiiye di le naadum waahid min Bani Israaʼiil. Wa laakin hu sawwaahum askarah wa masaaʼiilah wa khuyyaadah wa kubaaraat arabaatah hana l-harib wa siyaad kheelah. 23 Wa daahu adad kubaaraat al-hukkaam al-yiraakhubu fi khidmit Suleymaan. Humman 550 rujaal al-yiraakhubu fi l-khaddaamiin al-yisawwu al-khidme di.
24 Wa bineeyit Firʼoon hawwalat min madiinat Dawuud wa machat fi l-beet al-Suleymaan bana leeha. Wa baʼad da kamaan, Suleymaan bana durdur al-difaaʼ al-sammooh Millu.
25 Wa talaata marraat fi l-sana, Suleymaan yigaddim dahaaya muharragiin wa dahaaya salaama fi l-madbah al-bana le Allah wa yiharrig al-bakhuur al-halu giddaam Allah. Wa be misil da, astaʼmalo al-beet misil waajib leyah.
26 Wa l-malik Suleymaan addal sufun wa khattaahum fi hillit Asyuun Giibar gariib le hillit Ilaat. Wa l-bakaan da fi khachum al-bahar al-Ahmar hana balad Adoom. 27 Wa Hiiraam malik Suur rassal leyah khaddaamiinah al-yaʼarfu al-bahar adiil wa l-sufun kula. Wa l-khaddaamiin dool saafaro sawa maʼa khaddaamiin Suleymaan 28 wa macho le balad Ufiir. Wa jaabo min hinaak dahab ziyaada min 14 000 kiilo le l-malik Suleymaan.