Kǝlaɓ gbel cwaa ge bii
1 Profetoen faara nyi Elisa: Mo ẽe cok kal mai ru kaa ɓo kah ɓo ru baa ɓo. 2 Mo nyi fahlii nyi ru ka ru ge Yordan, ru 'yah ka zune daŋ kǝsyil ɓuu mo ceko kpuu ge ne ko, mor ka ru ge zyeɓ cok kal gŋ ne ko. Zyii zah ɓǝǝ faa: We gyo. 3 Dǝɓ ki kǝsyil ɓǝǝ vaŋno faa: A pǝsãh ka mo ge ne ru. Elisa zyii faa: Me ga ne we. 4 So zol kal ne ra. Ge daira Yordan, ceera kpuu. 5 Amma ne cok dǝɓ ki mo tǝ cen kpuu, kǝlaɓ ah gbel cwaa ge bii. Dǝɓ ah ɓyaŋ ɓǝ faa: Kaiya dǝɓlii ɓe, me syea kǝlaɓ ah ɓo syeare! 6 Dǝɓ Masǝŋ fii ko faa: Cwaa ge ɓo kẽne? So cuu cok ah mo gbel cwaa ge ɓo gŋ nyi ko. So Elisa ce we kpuu pǝlaŋ ɓoo ge pǝ cok ahe, so kǝlaɓ zoo ge tǝ bii sǝŋ. 7 Elisa faa nyi ko: Mo ɓaŋ o. Dǝɓ ah nyen jol ɓaŋ.
Elisa ne Sirien
8 Ne cok maki ah ka goŋ sǝr Siria tǝ ruu sal ne za Israel, zyeɓ ɓǝ ne zan ah faa: We ge gbah jul sal pǝ cok mai nai sye. 9 Amma dǝɓ Masǝŋ pepee ge nyi goŋ Israel faa: Mo joŋ yella ka mo syee ge pǝ cok mai nai ka. Mor Sirien tǝ ga ɗǝrra gŋ. 10 Goŋ Israel pee za kal ge pǝ cok mai dǝɓ Masǝŋ mo cuu nyi ko.
Elisa a cuu cok mai Sirien moo ga ɗǝrra gŋ nyi goŋ Israel daŋ, so a joŋ yella ne cok ah daŋ ta. 11 Zahzyil sye goŋ Siria tǝ ɓǝ ah pǝlli. So ɗii zan ah faa nyi ra: We lii laa cuu dǝɓ mai mo kǝsyil man nyee mo so zah ah mo tǝki vaŋno ne goŋ Israel nyi me ɗǝ. 12 Dǝɓ ki kǝsyil zan ah zyii zah ah faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, dǝɓ ah kǝka. Amma profeto Elisa mai mo no sǝr Israel, ako yee cuu ɓǝ mai moo faa pǝ cok swul ɓo ne suŋ nyi goŋ Israel. 13 Goŋ faa: We ge, ka we ẽe cok mai ako mo gŋ, ka me pee za ge gbǝ ko ge ne ko. Faara nyi ko: A no yaŋ Dotan. 14 Pee pǝr ne muŋta sal tǝkine za sal pǝpãa kal ge gŋ, gera ne suŋni, ryaŋra yaŋ Dotan.
15 Ne cok dǝɓ yeɓ Elisa mo pǝ̃ǝ ne zah'nan pim, kwo za sal ryaŋ cok ɓo ne pǝr ne muŋta salle. So faa nyi Elisa: Kai, dǝɓlii ɓe, na ga joŋ ɗǝne? 16 Amma Elisa zyii faa: Mo ɗuu gal ka, mor za mai mo no ne na kal za mai mo ne ra ne pãa ɓe. 17 Elisa juupel faa: Dǝɓlii, mo gbǝr nahnǝn ah ka mo kwoko cokki. So Dǝɓlii gbǝr nahnǝn nyi dǝɓ yeɓ Elisa, kwo pǝr ne muŋta wii baa ɓo tǝwaa kǝrkǝr, ryaŋ yaŋ Elisa ɓoo ɓo kǝsyilli.
18 Ne cok Sirien mo ɗǝrra ge wo Elisa, Elisa juupel wo Dǝɓlii faa: Oseni mo rǝ̃ǝ nahnǝn zai sa. Dǝɓlii rǝ̃ǝ nahnǝn nyi ra tǝgbana mai Elisa mo faa. 19 So Elisa faa nyi ra: Fahlii ka nyee ya, yaŋ laŋ ka nyee ya ta. We syee ge mor ɓe, me swǝ fahlii ɓii ga wo dǝɓ mai we tǝ kyeɓ ko. Kal pel ɓǝǝ kal ge yaŋ Samaria ne ra. 20 Ne cok mo danra ge tǝgǝǝ yaŋ Samaria, Elisa so juupel faa: Dǝɓlii, mo gbǝr nahnǝn ɓǝǝ ka mo kwora cokki. So Dǝɓlii mo gbǝr nahnǝn ɓǝǝ mo kwora cok o, ara tǝgǝǝ yaŋ Samaria.
21 Ne cok goŋ Israel mo kwo ra, faa nyi Elisa: Daddǝ, me ik ra ge lal o ne? 22 Amma zyii zah ah faa: Mo ik ra ka. Amo ik za mai mo gbah ra ɓo zah sal ga lal no ne? Mo nyi bii tǝkine farel nyi ra, fahfal ah ka mo piira soo ge wo dǝɓlii ɓǝǝra. 23 So goŋ nyi farel nyi ra pǝlli, rera, zwahra, fahfal ah nyi fahlii nyi ra, piira soo kal ge wo dǝɓlii ɓǝǝra. Amma za sal Sirien so fǝ̃ǝ maa ɓal gin tǝ sǝr za Israel yao.
Elisa tǝkine ɓǝ ryaŋ yaŋ Samaria
24 Fahfal ah Benhadat goŋ sǝr Siria tai za sal ah daŋ ge ryaŋ yaŋ Samaria ne ko. 25 Koŋ malii ah so wǝ yaŋ Samaria, ryaŋra yaŋ Samaria nǝnra gŋ liilii ŋhaa ɓǝ ah joŋ lee tǝtǝl korro vaŋno a lee dah jemma tǝ gwa, raita tahsah makul a lee gŋ solai 700.
26 Comki ne cok goŋ Israel mo tǝ kyãh ẽe ɓaale, mawin ki ɓyaŋ ɓǝ ge wol ah faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, mo gbah jol ɓe sa. 27 Goŋ zyii zah ah faa: Dǝɓlii Masǝŋ mo gbah jol ɓo ya ɓe, me gak gbah jol ɓo ɗǝne? Me ka ne sor ka nyi mo ya, me ka ne bii lee kpuu vin ka nyi mo laŋ ya ta. 28 Goŋ so faa nyi ko: A fẽe ye joŋ mo ɓo ne? Mawin zyii zah ah faa: Comki mawin ma nyẽe faa nyi me: Mo soɓ we ɓo ka na kǝǝ re tǝ'nahko, tǝ'nan ah ɓe, ka na re we ma 'min ba ta. 29 Ru ɓaŋ we ma ɓe ru kǝǝ re. Tǝ'nan ah me faa nyi ko: Mo soɓ we ma ɓo ka na kǝǝ re o ta. Amma so ɓaŋ we mǝ ah muŋ. 30 Ne cok goŋ mo tǝ syee ka ẽe ɓaale, mo so laa ɓǝ faa mawin nyẽe naiko, so ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ahe. Za daŋ kwora ge, mo ẽera cok ge wol ah o, kwora ɓoo mbǝro dahsuu ɓo wo suu. 31 Goŋ faa: Tǝ'nah mai tǝtǝl Elisa we Safat mo no sǝŋ kpǝ ɓe, Masǝŋ mo joŋ me nai sye nai sye, ŋhaa mo so kal tǝl ah laŋ ta.
32 Amma ka Elisa kaa ɓo ɓǝr yaŋ ahe, zaluu haira ɓo ne ki gŋ. Goŋ pee dǝɓ ki kal ge wol ahe. So ka papee ah ɓah dai ya ba, Elisa faa nyi zaluu mai mo no wol ahe: We kwo ɓe ne? We pa in wul kŋ pee dǝɓ no gin ka ŋgoŋ tǝtǝl ɓe. We kaa ne yella, ka papee ah mo ge gwari ɓe, ka we coo zahfahe, ka we gbǝ uu ne pǝswahe. Ɓal dǝɓlii ah laŋ no cii gin mor ahe. 33 Ne cok mo tǝ faa ɓǝ ne ra faa ba, goŋ ge dai wol ahe, faa: Bone mai gee wo Dǝɓlii ye ge ɓo, me so byak ɓǝ fẽe ga wo Dǝɓlii faɗa ne?
Al-faas taahat foog fi raas al-almi
1 Wa yoom waahid, naas majmuuʼat al-anbiya gaalo le Alyasaʼ : «Chiif, al-bakaan al-gaaʼidiin nilimmu maʼaak foogah da bigi leena dayyig. 2 Hassaʼ da, khalliina namchu al-Urdun wa ayyi waahid minnina yagtaʼ murdaas waahid achaan nabnu leena bakaan al-nagoodu foogah.» Wa hu gaal leehum : «Amchu !» 3 Wa waahid min al-majmuuʼa gaal leyah : «Min fadlak, nidoor taji maʼa khaddaamiinak.» Wa Alyasaʼ gaal : «Sameh ! Naji.»
4 Wa hu macha maʼaahum. Wa humman wassalo al-Urdun wa gataʼo chadar. 5 Wa wakit waahid minhum gaaʼid yagtaʼ leyah murdaas, al-faas nasalat wa wagaʼat fi lubb al-almi. Wa l-raajil sarakh wa gaal : «Haay, ya siidi ! Al-faas di ana alʼattaltaha atiile.» 6 Wa nabi Allah saʼalah wa gaal : «Wagaʼat ween ?» Wa hu wassaf leyah al-bakaan.
Wa Alyasaʼ gataʼ uud wa zagalah fi nafs al-bakaan al-wagaʼat foogah al-faas. Wa khalaas, al-faas taahat foog fi raas al-almi. 7 Wa baʼad da, Alyasaʼ gaal leyah : «Amrug al-faas !» Wa l-raajil madda iidah wa chaalha.
Alyasaʼ karab askar balad Araam
8 Wa fi l-wakit al-malik balad Araam gaaʼid yihaarib foogah mamlakat Israaʼiil da, hu lamma masaaʼiilah wa wassaf leehum al-bakaan al-yidoor yukhutt foogah muʼaskarah. 9 Wa tawwaali, al-nabi Alyasaʼ rassal wa gaal le malik mamlakat Israaʼiil : «Angariʼ ma tufuut be l-bakaan da achaan askar balad Araam nazalo foogah.» 10 Wa khalaas, malik mamlakat Israaʼiil rassal naas le yiraakhubu al-bakaan al-wassafaahum leyah nabi Allah. Wa l-cheyy da, kaan iddat marraat wa nabi Allah yikhabbir al-malik achaan yibaari al-bakaan da.
11 Wa khalaas, malik Araam galbah khaaf marra waahid. Wa lamma kulla masaaʼiilah wa gaal leehum : «Wassufuuni yaatu al-naadum al-minnina al-andamma le malik mamlakat Israaʼiil ?» 12 Wa waahid min masaaʼiilah gaal leyah : «Ma fi naadum, ya siidi al-malik ! Laakin Alyasaʼ al-nabi al-gaaʼid fi mamlakat Israaʼiil, hu bas yagdar yihajji le malik mamlakat Israaʼiil be kulla l-kalaam al-inta tuguulah hatta fi khurfitak al-tunuum foogah kula.» 13 Wa l-malik gaal : «Yalla amchu wa chiifu al-bakaan al-hu gaaʼid foogah wa nirassil naas le yakurbuuh.» Wa humman gaalo leyah : «Hu gaaʼid fi Dutaan.»
14 Wa tawwaali, al-malik rassal askar katiiriin be kheel wa arabaat. Wa humman wassalo be leel wa hawwago al-hille. 15 Wa khaddaam nabi Allah gamma be fajur badri wa marag. Wa daahu chaaf askar katiiriin hawwago al-hille be kheel wa arabaat. Wa l-khaddaam gaal le siidah : «Haay, ya siidi ! Nisawwu kikkeef ?» 16 Wa siidah radda leyah wa gaal : «Ma takhaaf ! Achaan humman al-gaaʼidiin maʼaana katiiriin ziyaada min al-gaaʼidiin maʼaahum.» 17 Wa Alyasaʼ chahad Allah wa gaal : «Ya Allah, aftah uyuunah achaan yichiif !» Wa Allah fatah uyuun al-khaddaam wa chaaf al-jabal malaan be kheel wa arabaat hana naar muhawwigiin Alyasaʼ.
18 Wa askar al-Araamiyiin wajjaho ale Alyasaʼ. Wa hu chahad Allah wa gaal : «Min fadlak, adrub al-naas dool yabgo amyaaniin !» Wa tawwaali, Allah darabaahum wa bigo amyaaniin hasab kalaam Alyasaʼ. 19 Wa fi l-bakaan da, Alyasaʼ gaal le l-askar dool : «Al-derib da ma be hini wa l-hille kula ma be hini. Taabuʼuuni wa niwaddiiku bakaan al-raajil al-intu gaaʼidiin tifattuchuuh.» Wa khalaas, hu waddaahum fi madiinat al-Saamira.
20 Wa wakit dakhalo al-Saamira, Alyasaʼ chahad Allah wa gaal : «Ya Allah, aftah uyuun al-naas dool wa khalli yichiifu.» Wa khalaas, Allah fatah uyuunhum wa humman chaafo wa irfo kadar gaaʼidiin daakhal fi l-Saamira.
21 Wa wakit malik mamlakat Israaʼiil chaafaahum, gaal le Alyasaʼ : «Ya abuuyi ! Waajib leyi naktulhum walla ?» 22 Wa laakin Alyasaʼ gaal le malik mamlakat Israaʼiil : «Ma taktulhum ! Fi l-waajib inta taktul al-masaajiin hana l-harib be seefak wa nuchchaabak walla ? Hassaʼ da, antiihum khubza yaakulu wa almi yacharbo. Wa baʼad da, khalliihum yamchu le siidhum.» 23 Wa khalaas, al-malik sawwa aazuuma kabiire. Wa humman akalo wa chirbo wa baʼad da, khallaahum macho le siidhum. Wa min al-yoom da, battaan naas balad Araam ma jo nahabo mamlakat Israaʼiil.
Al-juuʼ fi madiinat al-Saamira
24 Wa baʼad al-cheyy al-kaan da, Banhadaad malik Araam lamma kulla askarah wa macha yahjim madiinat al-Saamira. 25 Wa fi l-wakit da, fi juuʼ chadiid fi l-Saamira. Wa l-juuʼ da bigi chadiid ziyaada lahaddi akil hawaan kula bigi khaali. Raas humaar tamanah bigi 80 hajar fudda wa nuss kooro hana huraar al-hamaam kula bigi 5 hajar fudda.
26 Wa yoom waahid, malik mamlakat Israaʼiil faayit fi raas al-durdur hana l-madiina. Wa mara waahide chaafatah wa koorakat leyah wa gaalat : «Ya siidi al-malik, afzaʼni !» 27 Wa l-malik radda leeha wa gaal : «Kan Allah ma fazaʼki, ana nagdar nafzaʼki be chunu ? Wa la fi gameh wa la fi khamar.» 28 Wa l-malik gaal leeha battaan : «Inti tidoori chunu ?» Wa hi raddat leyah wa gaalat : «Al-mara di gaalat leyi : ‹Jiibi wileedki naakuluuh al-yoom wa ambaakir kamaan, naakulu wileedi.› 29 Wa aniina rakkabna wileedi wa akalnaah. Wa ambaakir, ana gult leeha : ‹Jiibi wileedki naakuluuh.› Wa taari hi labbadatah.»
30 Wa wakit al-malik simiʼ kalaam al-mara di, charrat khulgaanah min al-hizin. Wa wakit hu faayit fi durdur al-madiina battaan, al-naas gidro chaafo kadar al-malik laabis khulgaan hana chuwaal be tihit le khulgaanah hana l-muluk. 31 Wa l-malik gaal : «Khalli al-Rabb yiʼaakhibni ikhaab chadiid kan al-yoom ma gataʼt raas Alyasaʼ wileed Chaafaat.»
32 Wa Alyasaʼ gaaʼid fi beetah maʼa chuyuukh al-madiina wa l-malik rassal leyah naadum. Wa laakin gubbaal al-mursaal da ma yawsal ke, Alyasaʼ gaal le l-chuyuukh : «Chiifu wald kattaal al-dimam da rassal naadum le yagtaʼ raasi. Khuttu baalku ! Kan chiftu al-mursaal da wassal, siddu al-baab wa adharooh ma yadkhul. Wa hassaʼ, ma gaaʼidiin tasmaʼo harakat rijle sayyidah waraayah walla ?» 33 Wa lissaaʼ Alyasaʼ ma kammal kalaamah ke bas, al-malik wassal. Wa gaal le Alyasaʼ : «Kulla l-masiibe di jaayi min Allah ! Wa hal indi acham foogah battaan walla ?»
