Swah Yesu gee kẽe ge ne?
(Mt 21:23-27Mk 11:27-33)1 Comki ka Yesu tǝ cuu fan nyi za pǝ yaŋ Masǝŋ, a cuu Ɓǝ'nyahre, zaluu za joŋzahsyiŋ ne za cuu ɓǝ lai tǝkine zaluu ma pel za gera wol ahe, 2 faara nyi ko: Mo faa nyi ru ɗǝ, mo tǝ joŋ yeɓ marai ne swah fẽene? Azu ye nyi fahlii joŋ ah nyi mo ne? 3 Yesu zyii faa nyi ra: Ame laŋ me ga fifii zah ɓii vaŋno ka we zyii zah ɓe ta. 4 Azu ye pee Yohana ma joŋ baptisma ge ne? Masǝŋ ye pee ne? Wala dǝfuu ye ne? 5 Amma so faara tǝgǝǝ ki: Na kal zyii faa Masǝŋ ye pee ko ge ɓe, a ga fii na: We nyiŋ ko ya mor fẽene? 6 Amma so na faa dǝfuu ye peera ko ge ɓe laŋ, za daŋ a ga ɓaara na ne tǝsal pǝ wulli, mor za daŋ tǝ ɓe, Yohana profeto Masǝŋ matǝ goŋga yo. 7 So zyiira faa: Ru tǝ dǝɓ mai mo pee ko ge ka joŋ baptisma ya. 8 So Yesu faa nyi ra: Ame laŋ me ka faa nyi we me joŋ fan mai ne swah zune ya ta.
Ɓǝ kikiŋ dǝɓ ma pee kpuu vin
(Mt 21:33-46Mk 12:1-12)9 So Yesu tǝŋ faa ɓǝ kikiŋ mai nyi zana, faa: Dǝɓ ki no pea kpuu vin ɓo, so soɓ 'wah ah jol za yeɓɓe, so kal ge gwǝǝ maɗǝk ahe, nǝn gŋ pǝlli. 10 So cok zah gwahl ŋhǝǝ lee ah mo ge o, so pee dǝɓ yeɓ ah wo za ma joŋra yeɓ pǝ 'wah ah ka nyiŋ zah fagwahl mǝ ah jol ɓǝǝra, amma za yeɓ ah loɓra dǝɓ ah soɓra kal ne jol kol bai nyi fan ki nyi jolle. 11 Pah 'wah so pee dǝɓ yeɓ maki ge faɗa, amma za ma joŋra yeɓ pǝ 'wah ge loɓra ko, so tǝǝra ko, soɓra ko kal bai nyi fan ki nyi ko jol faɗa. 12 So pee dǝɓ yeɓ patǝ sai ah ge faɗa, amma so kanra syim wol ah ta, kwakra ko ɓoo ge lalle. 13 Pah 'wah so faa: Me ga joŋ ɗǝ faɗa ne? Me ga pee we 'yah ɓe, a ga rõmra swãa ahe. 14 Amma ne cok za ma joŋra yeɓ pǝ 'wah mo ge kwora ko naiko, so faara tǝgǝǝ ki: We ẽe ɗǝ, we mai we ren yaŋ pam yo, na i ko pǝ wulli, ka 'wah ah mo ciŋ ma mana. 15 Gbǝra wel ah ira ko pǝ wulli, so ɓaŋra wul ah pǝ 'wah ɓoo ge lalle.
Yesu fii ra: Pah 'wah a ga joŋ fẽe ne za mai ne? 16 A ga ge ba, a ga ik za mai pǝ wulli, so a ga soɓ 'wah ah ga jol za ki. Ne cok za mo laara ɓǝ ahe, faara: Fan mai ka joŋ ya. 17 So Yesu ẽe ra faa: Ɓǝ mai mo ŋwǝǝ ɓo pǝ Ɗerewol a 'yah cuu fẽene?
Tǝsal mai za ma vuura yaŋ mo ɓoora ge lalle,
So ciŋ tǝsal masãh lii ah ɓo.
18 Koo zune mo lee tǝ tǝsal maino a ga hao suu, so tǝsal ah mo lee tǝ dǝɓ ɓe, a ga laŋ dǝɓ ah na summi.
Fii tǝ ɓǝ sǝǝ gǝraama
(Mt 22:15-22Mk 12:13-17)19 Za cuu ɓǝ lai ne zaluu za joŋzahsyiŋ kyeɓra fahlii ka gban Yesu ne cok moo sǝ, mor tǝra ɓe, faa ɓǝ kikiŋ mai ɓo kal ɓǝǝra, amma ɗuura gal zana. 20 A ẽera Yesu ne yella, so peera za ki ka byak ɓǝ faa zah ah ta. A joŋra suu ɓǝǝ na za matǝ njaŋ, a kyeɓra ko ka lwaa gban ko pǝ ɓǝ faa zah ahe, ka ga soɓra ko jol govener ka mo ŋgoŋko kiita tǝl ahe. 21 Za mai mo peera ra ɓo kŋ fiira fii zah ah faa: Pa cuu fanne, ru tǝ ɓe, ɓǝ mai moo faani, tǝkine fan mai moo cuu daŋ a njaŋ, mo ka ɗuu gal dǝfuu laŋ ya, mo cuu goŋga tǝgbana mai Masǝŋ moo 'yahe. 22 Mo faa goŋga ɓǝ mai nyi ru ɗǝ, ɓǝ lai man nyi fahlii ka dǝɓ mo sǝǝ gǝraama nyi Kaiser Romanen ɓe ne? Wala nyi ya ne?
23 Amma Yesu tǝ vǝrvǝr ɓǝǝ ɓe, so faa nyi ra: 24 We gee me ne solai ah me ẽe ɗǝ. So fii ra: Foto zu ye gŋ ne tǝɗii mai mo ŋwǝǝ ɓo gŋ ne? Zyiira faa nyi ko: Mǝ Kaiser yo. 25 So Yesu faa nyi ra: We nyi zah fan Kaiser nyi ko, we so nyi zah mǝ Masǝŋ nyi ta.
26 Lwaara ɓǝɓe' mai moo gak gbǝra ko ne pǝzyil ɓǝ faa ah pel zan a, so faara ɓǝ ki yao, kaara tǝ ɓǝ zyii ah gǝriŋ.
Fii tǝ ɓǝ ur pǝ wulli
(Mt 22:23-33Mk 12:18-27)27 Sadusien mai moo faara za ka ur gin pǝ wul a, za ki kǝsyil ɓǝǝ ge fiira Yesu: 28 Pa cuu fanne, Mosus ŋwǝǝ ɓǝ lai mai nyi ru: Naa mah dǝɓ ki mo wǝ mo soɓ mawin mo ka ne wel a ɓe, ka naa mah ah mo ɓaŋko mawin ah kan ka mo kanko nah naa mam ne ko. 29 Wee mawin tǝ vaŋno no rǝŋ. Dǝɓ malii kan winni, soɓ wel a. 30 So patǝ gwa ah ɓaŋ mawin ah kanne. 31 Patǝ sai ah so joŋ nai ta. Ara rǝŋ daŋ joŋra naiko, wukra, soɓra weer a. 32 Fahfal ɓǝǝ lii mawin ah laŋ wǝ ta. 33 Amma ne cok za mo ga urra pǝ wul ɓe, mawin ah ga ciŋ mǝ zu kǝsyil ɓǝǝ ne? Mor ara rǝŋ daŋ kanra ko daŋ.
34 Yesu zyii zah ɓǝǝ faa: Za wǝǝ ne ŋwǝǝ ma wo sǝr mai a kanra ki. 35 Amma za wǝǝ ne ŋwǝǝ mai mo kiira nǝn pǝkoŋ ur pǝ wul ka yea ne cee pǝ sǝr mafuu mai mo tǝ ginni, ka kanra ki ya. 36 Ka wukra ya, ara tǝgbana angeloi. Ara ye wee Masǝŋ mor urra gin pǝ wul ɓe. 37 Mosus faa ɓǝ ah wat, za ga urra pǝ wulli. Pǝ cok Ɗerewol mai mo faa ɓǝ kpuu waa ɓo gŋ, ɗii Dǝɓlii ne Masǝŋ Abraham, Masǝŋ Isak tǝkine Masǝŋ Yakuɓ. 38 Mai 'yah cuu: Masǝŋ, Masǝŋ za ma wul ye ka, amma Masǝŋ za ma ne cee yo, mor za daŋ ne cee pel ahe.
39 Za ki kǝsyil za cuu ɓǝ lai faara: Pa cuu fanne, mo zyii ɓo pǝsãhe. 40 Fahfal ah so gal fifii zah ah re ra.
Kristu sye we zu ye ne?
(Mt 22:41-46Mk 12:35-37)41 So Yesu faa nyi ra: Za faara Kristu We David yo mor fẽene? 42 Mor David ne suu ah faa pǝ ɗerewol Lǝŋ ahe:
Dǝɓlii faa nyi Dǝɓlii ɓe:
Mo kaa jokǝsãh ɓe,
43 Ŋhaa ka me joŋ za ma syiŋ ɓo daŋ swahra ge sǝŋ mor ɓal ɓo.
44 David ne suu ah ɗii ko ne Dǝɓlii ahe, a joŋ ɗii ka Kristu mo so ciŋ We David ne?
Yesu lai za tǝ ɓǝ za cuu ɓǝ laini
(Mt 23:1-36Mk 12:38-40)45 Ka za daŋ tǝ laara ɓǝ faa ahe, so faa nyi za syee mor ahe: 46 We joŋ yella ne za cuu ɓǝ laini, a ɓaara mbǝro pǝwah kyãh ne ko, a 'yahra za mo haozah wol ɓǝǝ pǝ cok tai zana, a kyeɓra cok kal masãh ah matǝ nahnǝn za ɓǝr yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ tǝkine cok kal masãh ah pǝ cok ren farelle. 47 A renra yaŋ ŋwǝǝ wulli, a juura pel ne nahnǝn za liilii ka za mo ẽe ra. A ga lwaara kiita magaɓɓe.
Al-Masiih saʼalooh yaatu al-antaah izin
1 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid yiʼallim al-naas fi fadaayit beet Allah wa yiballikh leehum al-bichaara. Wa fi l-bakaan da, kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama wa l-chuyuukh jo leyah. 2 Wa gaalo : «Guul leena min ween ligiit izin achaan tisawwi al-khidme di. Walla yaatu al-antaak al-izin da ?»
3 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Ana kula indi suʼaal nidoor nasʼalku. Ooruuni, 4 Yahya khattas al-naas be izin Allah walla be izin al-naas ?» 5 Wa achchaawaro ambeenaathum wa gaalo : «Kan gulna Yahya indah izin min Allah, Isa yuguul leena : ‹Maala ma aamantu beyah ?› 6 Wa kan gulna Yahya indah izin min al-naas bas, al-naas yarjumuuna. Achaan fi fikirhum, akiid Yahya nabi.»
7 Wa raddo le Isa wa gaalo : «Aniina ma naʼarfu yaatu al-antaah izin.» 8 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Khalaas, ana kula ma niʼooriiku be izin yaatu nisawwi al-cheyy da.»
Masal al-harraatiin al-fasliin
9 Wa Isa gamma hajja le l-naas be masal wa gaal : «Naadum waahid maggan inab fi jineene. Wa hu ajjar harraatiin achaan yakhdumu foogha. Wa hu zaatah khatar wa macha fi balad aakhara. Wa tawwal ma gabbal. 10 Wa fi wakit hana lammiin al-inab, hu rassal abid waahid le l-harraatiin achaan yichiil al-inab al-waajib leyah. Laakin al-harraatiin daggooh wa gabbalooh le siidah iideenah yaabsiin.
11 «Wa rassal leehum abid taani. Wa hu kula daggooh wa ayyarooh wa gabbalooh iideenah yaabsiin. 12 Wa rassal leehum battaan abid taalit wa l-abid da jarahooh wa zagalooh barra min al-jineene. 13 Wa siid al-jineene gaal : ‹Nisawwi chunu ? Khalaas, nirassil wileedi al-nihibbah. Akuun leyah hu da, yikarrumuuh.›
14 «Wa l-harraatiin chaafo wileed siid al-jineene wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : ‹Daahu al-yawris al-jineene. Khalli naktuluuh achaan al-warasa tabga hintina.› 15 Wa maragooh barra min al-jineene wa katalooh.»
Wa Isa gaal : «Hassaʼ nasʼalku. Siid al-jineene yisawwi fooghum chunu ? 16 Akiid, hu yaji wa yikattilhum le l-harraatiin dool wa khalaas yanti al-jineene le naas aakhariin.» Wa wakit al-naas simʼo al-kalaam da gaalo : «Khalli Allah yadharah !» 17 Wa Isa chaafaahum adiil wa gaal : «Wa kan da ma yabga, chunu maʼana hana l-kalaam al-maktuub fi l-Kitaab al-yuguul :
<Al-hajar al-bannaayiin al-beet awwal ma dawwarooh
bigi al-hajar al-muhimm fi buna al-beet.>
18 Wa kulla naadum al-yagaʼ foog al-hajar da, yinkasir marra waahid wa kan al-hajar da yagaʼ foog naadum, yarhakah misil al-dagiig.»
Al-suʼaal fi l-miiri
19 Wa fi l-yoom da zaatah, al-ulama wa kubaaraat rujaal al-diin dawwaro yakurbuuh achaan fihmo kadar be l-masal da Isa hajja fooghum laakin humman khaayfiin min al-naas. 20 Wa achaan da, gammo yukhuttu baalhum foogah. Wa bado yirassulu leyah jawaasiis al-sawwo nufuushum misil naas saalihiin achaan yalgo fursa yarmuuh be kalaamah. Wa dawwaro yiwadduuh fi mahkamat al-waali al-Roomaani. 21 Wa l-jawaasiis gaalo : «Sayyidna, naʼarfu kalaamak wa taʼliimak sahiih. Wa inta ma takhaaf min een al-naas. Wa tiʼallim al-naas derib Allah al-sahiih. 22 Khalaas guul leena, hasab al-Tawraat, waajib leena nikaffu al-miiri le sultaan al-Roomaaniyiin walla ma waajib ?»
23 Wa Isa irif najaadithum. Wa gaal leehum : 24 «Wassufuuni diinaar waahid. Al-suura wa l-usum al-gaaʼidiin foogah hana yaatu ?» Wa raddo leyah wa gaalo : «Hana sultaan al-Roomaaniyiin.» 25 Wa Isa gaal leehum : «Khalaas, hana l-sultaan, antuuh le l-sultaan wa hana Allah, antuuh le Allah.» 26 Wa ma gidro yarmuuh be kalaamah giddaam al-naas. Wa alʼajjabo marra waahid fi l-radd al-raddaah leehum wa khalaas sakato.
Al-suʼaal al-bukhuss al-buʼaas
27 Wa Sadduukhiyiin waahidiin jo le Isa. Wa l-Sadduukhiyiin ma muʼminiin be l-buʼaas. 28 Wa saʼalooh wa gaalo : «Ya l-sayyid, nidooru nihajju leek be l-kalaam al-Muusa katabah leena fi l-Tawraat. Hu gaal kan raajil waahid maat wa indah mara wa laakin ma indah iyaal, akhu al-raajil da waajib yaakhud al-mara wa yalda minha zurriiye le akhuuh al-marhuum. 29 Zeen. Awwal fi sabʼa akhwaan. Wa l-kabiir minhum akhad mara wa baʼad wakit, hu maat. Wa ma jaab minha iyaal. 30 Wa l-taani akhadha wa nafs al-cheyy bigi leyah. 31 Wa l-taalit akhadha wa l-akhwaan al-sabʼa kulluhum akhadooha wa ma jaabo minha iyaal wa maato. 32 Wa fi l-akhiir al-mara zaatha maatat. 33 Wa khalaas, wakit al-maytiin yabʼaso, hi tabga marit yaatu minhum ? Achaan kulluhum al-sabʼa akhadooha.»
34 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Sahiih, fi l-zaman al-haadir, al-rujaal yaakhudu awiin wa l-awiin yantuuhin le l-rujaal. 35 Laakin al-naas al-induhum hagg fi l-zaman al-jaayi wa yabʼaso min ust al-maytiin, humman battaan ma yaakhudu awiin wa l-awiin ma yaakhudan rujaal. 36 Humman ma yumuutu battaan, yabgo misil al-malaaʼika. Wa yabgo iyaal Allah achaan baʼasaahum min al-moot.
37 «Wa fi l-cheyy al-bukhuss al-buʼaas, Muusa zaatah wassafaaku kadar al-maytiin yabʼaso. Fakkuru fi kalaam Muusa al-bukhuss al-chideere al-gammat foogha naar wakit hu gaal kadar Allah hu Rabb juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub. 38 Wa hu Rabb al-hayyiin wa ma Rabb al-maytiin achaan leyah hu kulla l-naas aaychiin.»
Suʼaal al-Masiih al-bukhuss Ibn Dawuud
39 Wa ulama waahidiin gaalo : «Mabruuk, sayyidna. Kalaamak adiil.» 40 Wa ma dawwaro battaan yasʼalooh ayyi suʼaal. 41 Laakin Isa saʼalaahum le l-ulama wa gaal : «Kikkeef yuguulu kadar al-Masiih hu Ibn Dawuud ? 42 Nasʼalku achaan fi kitaab al-Zabuur, Dawuud zaatah gaal : ‹Allah hajja le siidi al-malik wa gaal : <Agood be nussi al-zeenaay 43 lahaddi nukhutt udwaanak tihit rijileenak.>› 44 Wa misil da, Dawuud gaal al-Masiih hu siidah. Wa be misil da, kikkeef al-Masiih yabga wileedah ?»
45 Wa kulla l-naas gaaʼidiin yasmaʼo kalaamah. Wa Isa hajja le talaamiizah wa gaal : 46 «Awʼu baalku min al-ulama. Humman yiriidu yalbaso jalaaliib tuwaal wa yuruukhu fi ust al-naas wa yiriidu salaam al-naas fi l-suug wa l-saff al-awwal fi beet al-sala wa bakaan al-kubaaraat fi kulli aazuuma. 47 Wa laakin humman yaakulu buyuut al-araamil wa yugummu yisallu sala tawiile achaan al-naas yichiifuuhum. Wa khalaas al-azaab al-yarjaahum yabga chadiid ziyaada.»
